+0 به‌ین
فولکلوریک ناغیل:
سیاسی خوروز
دوکتور جئری
بیری وار ایدی، بیری یوخ ایدی. بیر قاری ننه وار ایدی. قاری‌نین گؤزل-گؤیجک، اوجا بویلو، گور سسلی، قیرمیزی بیر خوروزو وار ایدی. خوروز دانلی-دانیندا بانلایاندا قاری نامازینی قیلیب قورو چؤره‌گینی سویا باتیریب یئیه‌رک تانرییا شوکور ائدردی.
گونلرین بیر گونو، خوروز کولکوکده ائشه‌له‌ننده قیزیل بیر پول تاپدی. جلد پولو گؤتورب ائوه قاچدی. قاری قیزیل پولو گؤرجک سئوینجیندن اویناماغا باشلادی. خوروز دا دامین اوستونه چیخیب بانلادی:
- آلتین پارا تاپمیشام قوققولوقو... آلتین پارا تاپمیشام قوققولوقو...
شهرین گؤز-قولاقلاری خوروزو جاسولادیلار. چوخ چکمه‌دی، حاکیمین وریندن ایکی گزمه گلیب قیزیلی قاریدان آلدیلار. خوروز بونو گؤرونجه آغاجین بوداغینا چیخیب بانلادی:
- وار-یوخوموز تالاندی قوققولوقو.. وار-یوخوموز تالاندی قوققولوقو...
حاکیم دورومو بئله گؤرونجه، تئز قیزیل پولو قایتاردی. بو کز خوروز دیوارین اوستونه قوندو:
- حاکیمی قورخوتموشوق قوققولوقو... حاکیمی قورخوتموشوق قوققولوقو...
حاکیم ال-آیاغا دوشوب خوروزون آغزینی باغلاماق اوچون بیر توربا قیزیل قارییا گؤندردی آنجاق خوروز بانلاماقدان ال چکمه‌دی:
- حاکیم بیزه روشوت وئریر قوققولوقو... حاکیم بیزه روشوت وئریر قوققولوقو...
حاکیمین بویروغو ایله گزمه‌لر توکولوشوب خوروزو دوستاغا آپاردیلار. خوروز دوستاقخانین دامینا چیخیب بانلادی:
- حاق دئیه‌نی توتورلار قوققولوقو... حاق دئیه‌نی توتورلار قوققولوقو...
آردی کسلمه‌ین بانلاییشلاردان اؤفکه‌له‌نن حاکیم، علاجسیز قالاراق خوروزون اعدام بویوروغونو وئردی. خوروزو اؤلومه گؤتورنده یئنه بانلاییردی:
- دوغرو دانیشانی آسیرلار قوققولوقو... دریسینه سامان باسیرلار قوققولوقو...
ایکی گون سونرا حاکیم بؤیوک بیر قوناقلیق وئردی. سوفره‌لر آچیلدی. قیزاردیلمیش خوروزو گتیریب حاکیم قاباغینا قویدولار. خوروز گؤزونون قیراغی ایله دؤرد یانا گؤز گزدیردی. شهرین تانینمیش قیرخ اوغروسونو سفره‌نین باشیندا اگلمیش گؤرورنجه بیردن پیلاو تپسیسی‌نین باشینا چیخیب بانلاماغا باشلادی:
- اوغروباشی حاکیمه باخ قوققولوقو... اوغروباشی حاکیمه باخ قوققولوقو...
حاکیم قیزغین-قیزغین ایکی الی ایله خوروزو قارمالاییب آغزینا باسدی. خوروز دیرنمک ایسته‌سه ده حاکیمین بوغازی چوخ گئن ایدی. خوروز گورولتو ایله حاکیمین قارنینا یووارلاندی. خوروز اؤزونه گلینجه گؤردو: دوه‌چی‌نین اوغورلانمیش دوه‌سی، ناخیرچی‌نین ایتمیش اینگی، چوبانین قاچمیش قوچو هره‌سی بیر بوجاغا قیسیلیب. خوروز بانلایا-بانلایا دوه، اینک، قوچ ایله قول-قولا وئره‌رک یاللی گئتمه‌یه باشلادی:
- حاکیم یئین حارامدیر قوققولوقو... حاکیم یئین حارامدیر قوققولوقو...
حئیوانلار اوچ گون اوچ گئجه حاکیمین قارنیندا یاللی گئتدیلر. حاکیم نه قدر زور وئریردی خوروز قارنیندان چیخمیردی کی چیخمیردی!
سونودا حاکیمی حکیم‌خانایا آپاردیلار. اوچ ساعات عملیاتدان سونرا خوروز حکیم‌خانانین دامینا چیخیب بانلاماغا باشلادی:
- حاکیمین یانی جیریلدی قوققولوقو... منیم جانیم قورتولدو قوققولوقو...
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
آذربایجان ائل‌ادبیاتیندان بیر ناغیل: یاغسادا، یاغماسادا
دوكتور جئری
بیری‌نین وار ایدی، بیری‌نین یوْخ ایدی! بیر قادین وار ایدی. قادینین بیر اوْغلۇ ایكی قیزی وار ایدی. قیزلاری نئچه آی ایدی، اۇزاق‌ائلده ایكی قارداشا اره گئتمیشدیلر؛ بؤیۆگو اكینچی‌یه كیچیگی ایسه كۆزه‌چی‌یه. بیر گۆن قادین اوْغلۇنۇ یانینا چاغیریب دئدی:
- اوْغلۇم! ایندی آلتی آیدان چوخدور باجیلارین اۇزاق ائله اره گئدیبلر؛ بیز ایسه هله‌لیك اوْنلاردان بیر سالیق تۇتمامیشیق. سندن ایسته‌ییرم گئدیب سوْراقلاشاسان، گؤره‌سن؛ باجیلارین آغ‌گۆن اوْلۇبلارمی یا یوْخ؟
اوْغلان ساغ الینی ساغ گۆزۆنۆن اۆسته قوْیۇب سوْر-سوْوقاتدان ایكی بۇخچا باغلاییب اۇزاق‌ائله یوْلا دۇشدۇ. آز گئتدی، چوْخ گئتدی، دره تپه دۆز گئتدی، سوْنۇندا اۇزاق ائله یئتیشدی. اؤنجه بؤیۆك باجی‌نین ائوینه گئتدی. باجیسی بیر دری، بیر سۇمۇك اوْلمۇشدۇ. اوْغلان كئف-احوالیندان سوْرۇشدۇ. باجیسی باشینی اۆزۆنتۆ ایله ترپه‌دیب دئدی:
- آی قارداش نه كئفی.. نه احوالی؟.. اریم اكینچی‌دیر، یاغیش یاغاندا دئییر؛ گۆلۆر؛ دانیشیر. آللاه ائلهمهمیش یاغیش یاغمایاندا، اكینه‌جكلری قۇرۇیۇر، بۇ اۆزدن حیرصدن گلیب منی آتیر یۇمۇرۇق تپیگین آلتینا!...
اوْغلان بؤیۆك باجیسی ایله ساغ‌اوْللاشیب كیچیك باجیسی‌گیله گئدیر. باجی‌نین رنگی سارالیب سوْلمۇشدۇ. احوالاتی سوْرۇشدۇقدا باجیسی گؤز یاشلارینی آخیدا- آخیدا دئییر:
- اریم كۆزه‌چی‌دیر.. هاوا گۆنشلی اوْلاندا، دئییر؛ گۆلۆر؛ دانیشیر. آللاه ائلهمهمیش هاوا یاغیشلی اوْلاندا، كۆزه‌لری كوْرلانیر، بۇ اۆزدن حیرصدن گلیب منی آتیر یۇمۇرۇق تپیگین آلتینا!..
اوْغلان باجیلاری‌نین دۇرۇمۇنۇ اؤیره‌نیب آناسی‌نین یانینا قاییتدیقدا دئییر:
- آناجان! یاغیش یاغسادا، یاغماسادا باجیلاریمین گۆنلری قارادیر!
اوْ گۆندن، اۇلۇسۇمۇز(میلّتیمیز) سؤز سؤزه گلنده دئیَر:
- اؤلكه تحریملرده اوْلسادا، اوْلماسادا ....
- نفتین بوْشكاسی یۆز دوْلار اولسادا، اوْلماسادا....
- فیلانكس رئیس اوْلسادا، اوْلماسدا...
- دؤولتین خزینه‌سی دوْلو اولسادا، اولماسادا...
........
بوْرادا باجیلارین ناغیلی سوْنا ائردی. گؤیدن اۆچ آلما دۆشسه‌ده، دۆشمه‌سه‌ده اۇلۇسۇمۇزۇن اؤیكۆسو هله-هله سۆرمكده‌دیر...
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر