یئنی ایلینیز قوتلو اولسون
بایراملیق وئرمهنین خطرلری!
دوكتور جئری
ایقتیصادی دورومون آغیرلیغینا گؤره، بو ایل ایستهدیم، قوهوملارین اوشاقلارینا پول یئرینه قدیمكیلر كیمی بویانمیش یومورتادان، خوروز شیرنیدن، جورابدان اولوشان "سبد كالا" بایراملیغی وئرم. آغا خانیم قارشی چیخدی:
- اولمایا دؤولت تكین خالقی كؤهنه یومورتالارلا زیریغا سالماق ایستهییرسن !
من دؤولت كیمی سؤزه باخمایان دئییلم ، تئز واز گئچدیم قراریمدان...
***
بایراملاشماغا باجاناغیمگیله گئتدیك. اوغلو بالاجا یاشار قارشی یؤنده اوتوروب دؤولت ایشچیلری كیمی بایراملیغینی گؤزلهییردی. قولتوق جیبیمدن قات كسمهمیش بیر ایكیمینلیك چیخاردیب بیلهسینه اوزاتدیم. دینمز-سؤیلهمز پولو آلیب اوتاقدان چیخدی. چوخ چكمهدی تكرار اوتاغا قاییداراق گلیب قاش-قاباقلا قاباغیمدا دایانیب دئدی:
- عماوغلو.. نییه زحمت چكدین..اللرین آغریماسین!...
كئجیكمیش تشككوردن شاشاراق:
- تشككور لازیم دئییل اوغلوم.. بیر شئی دئییلدی...- دئدیم.
بالاجا یاشار سؤزلریمی باشی ایله اونایلایاراق آرتیردی:
- ماماجانیم بیر یاندان دئییر ایكیمینی دیلنچییه وئریرسن آلمیر بیر یانداندا دئییر گئت تشككور ائله!
بو یازیلاری دا اوخویا بیلرسینیز:
ایراندا گونده، "سیزده بدر" دیر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
یوردوموزون آدی نهدیر؟
دوكتور جئری
اوشاق سوروشور:
- گؤلو قوروموش تورپاغی سویا گئتمیش یوردوموزون آدینی نهدیر.. بیگلر؟!
چوخ هویتلی آغا هویوق-هویوق اوزومه باخیر....
یاردیمینا قوشورام:
- تاریخین درینلیكلریندن باشلایاراق پهلویجه آتورپاتَكان، پارسجا آذربادگان، یونانجا آتروپاتنه، بیزانسجا آذربایگانون، ائرمنیجه آذربایاقان، سوریانجا آذربایغان، عربجه آذربیجان دئییلن؛ ایندیسه دونیادا آذربایجان آدی ایله تانینان یوردوموزون آدینی سوروشور؟!
چوخ هویتلی آغا دوداغینی بوزوشدورور:
- ائوینین آدرئسینی اونوتموش كیشی كیمی یوردوموزون آدینی اؤزگهلردن اؤیرنمگه گرك یوخ!..- دئییر- یوردوموزون آدی: آغ اوستاندیر، آش اوستاندیر، اردبیل اوستاندیر، زنجان اوستاندیر، قزوین اوستاندیر، خویاوستاندیر، مرند اوستاندیر، میانداب اوستاندیر...
كاكا عوثمان اوركلهنیر:
- كورد اوستان یادینیزدان چیخماسین چوخ هویتلی-چوخ یوردلو آغالار!
بنزر یازی:
بؤلوم: ساتیریک یازیلار
من دئدیم، سن نییه ایناندین؟!
دوكتور جئری
تاكسینین قاپیسی آچیلیب قونشوموز آسلان عمی آشاغی ائندی. هویوخدوم؛ تپهدن دیرناغادك قان بولاشلیقلی توز-تورپاق ایچیندهایدی؛ پالتارلاری جیریق-جیریق اولموشدو. آز قالا ییخیلاجاقدی. قولتوغانا گیریب قاپیمیزین قاباغینداكی سككیده اوتورتدوردوم بیلهسینی. ایستهدیم: " آسلان عمی اولمایا سنده سوروملولارین دیللرین آزاد اولاجاغی سؤزونه اویوب آنادیلی گونونو قوتلاماغا چیخمیشسان؟!" دئییم، دئمهدیم.
- آللاه یامانلیق وئرمهسین آسلان عمی نه اولوب؟-دئدیم.
سولوغونو آلیب دئییندی:
- موسی قصّابی تانیییرسان؟
- بازار آغزیندا دوكانی اولانی؟
باشی ایله اونایلادی.
- ایكی آی بوندان قاباق بیلهسینه بیر اینك ساتدیم، كئشكه الیم سینایدی ساتمایایدیم. ساتاندان، گونو گونه ساتیب پولومو وئرمیر. بو گون سحر چاغی گئنه پولومو ایستهمگه گئتمیشدیم. دوكانیندا بیر آیری آغا اگلشمیشدی. ایچری گیرمك ایستهدیگیمده آیاغا قالخیب گولر اوزله یولومو كسیب: "مشه آسلان اینگین پولونو حاضیرلامیشدیم، یادیمدان چیخدی دامداریدا قالدی؛ آخشام باشی گل آپار..."دئدی. آخشام باشی بیر تاكسی توتوب دامداریسینا گئتدیم. پولو ایستهدیم. دئدی: ایندی یوخومدو بیر ایكی گون سونرا وئرهجگم!.
دئدیم: سحر اؤزون دئمهدین پولون حاضیردیر آخشام گل آپار؟!
قاققاناق چكیب دئدی: من دئدیم، سن نییه ایناندین!...
آنلادیم؛ سحر گؤردوگوم آغا، موسی قصابا اینك ساتماق ایستهییرمیش. موسی قصابدا آل-وئرین پوزولماماسی اوچون منی آلدیل ایله باشیندان آچمیشدی.
موسی قصابین بو سؤزوندن قانیم ترسینه ایشلهییب اوستونه یومولدوم؛ اودا ایتلرینی اوستومه كوشكوردوب منی بو گونه سالدی...
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
باخ اوتان!
دوكتور جئری
توركلرین آزینلیق(بیزیم كیمی چوخونلوق یوخ) حالیندا یاشادیغی اؤلكهلرده، آنایاسالارینین 15-ینجی مادهسینین نئجه ایجرا اولماسینی آراشدیرماق ایستهییرم!....
- دوكتور... دوكتور.. تئز گل بورایا!
چاغیران آغاخانیمدیر. بایاقدان پنجره قاباغیندا دایانیب قاپی-قونشونو ساییملاییر. "گلدیم!.."دئییرم. پنجرهدن ائشیگه باخیرام؛ قونشوموز آغا نیاز وانئتدن LCD تئلویزویونو یئندیرمكدهدیر. بیر شئی باشا دوشمورم. "نه اولوب؟"دئیه سوروشورام. آغاخانیم دیشلرینی قیجیرداراق:
- باخ اوتان!- دئییر.
یئنه بیر شئی باشا دوشمورم." نه ایش گؤرموشم اوتانیم خانیم!" دئییرم.
- آغا نیاز آرابا اوستونده یئرآلما-سوغان ساتماقلا LCD تئلویزویون آلیب بیز هله-هله ویدئو چاغیندان قالان رنگی قاچمیش اوندؤرد اینچ تئلویزیونا باخمالیییق!- دئیه دولوقسانیر.
اوتانیرام. جومجولوق تر اولورام. دئییرم:
- خانیم!
دئییر:
- هه..
دئییرم:
- گئت ایشكافدان "دستهچك"یمی( آغاخانیمین گؤزلری پارلایب دوداغی قاچیر..)-ین اوستوندهكی مندیلیمی گتیر آنلیمین ترینی سیلیم...
***
توركجه، قولاغیمیزین دیبیندهكی عراقین كركوك ائلیندن باشلایاراق، قیبریس، مقدونیه، رومانیا، مولداواییا، كوزوو اؤلكهلرینده چئشیدلی دوزئیلرده رسمی كیملیگه صاحیب بیر دیلدیر.
كوزووو اؤلكهسی اوزهرینده تیكلهییرم. "كوزوو آنا یاساسیندا دیللر" باشلیغی آلتینداكینی اوخویورام:
ماده 5 (دیللر)
1. كوزوو جومهوریتینین رسمی دیللری آلبانجا و صئربجهدیر.
2. توركجه، بوسناجا و رومجا بلدییهلر سوییهسینده رسمی استاتویا صاحیبدیر و یاسایا اویغون شكیلده هر هانسی بیر سوییهده رسمی قوللانیمدا اولاجاقدیرلار.
یازینین آردیندا اوچ دیلده (آلبانجا، صئربجه، توركجه) یازیلمیش بلدییه تابلولاری دیقّتیمی چكیر:
اوجادان سسلهنیرم:
-باخ اوتان!
آغاخانیم هیككه ایله:
- كیمه دئییرسن؟!- دئیه سوروشور.
- "فرهنگستان زبان فارسی"-یه دئییرم. گؤرهسن دؤرد دؤورهسینه باخیب اوتانمیر بونجا دیللرین اوخوتدورماسینین قاباغینا شاتیر اوزادیر؛ داش آتیر...
سونرا اؤز اؤزومه دئییرم: اولمایا كوزوو كیمی اؤلكهلرده، "فرهنگستان زبان فارسی"نین اولمادیغینداندیر دیللر اوخوللارا سوخولوب تابلولارا دیرماشیر...
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر