+0 به‌ین
قییام!
دوکتور جئری
داناباش کندی‌نین پیشنامازی، موللا فرضعلی مکّه‌یه گئده‌جک ایدی. آخشام، مسجیدده ایگنه سالماغا یئر یوخ ایدی. موللا کندلیلرله بیر- بیر حالاللاشاندان سونرا مینبره چیخدی:
- آنلاقلی، قاناجاقلی داناباشلیلار!. بو گئده-گئتده سیزی جاماعات نامازینا سیفاریش ائله‌ییرم.. سیزدن ایسته‌ییرم من گئده‌لی جاماعات نامازینی بوشلامایاسینیز!..
بیری سیفاریش اورتاسینا آتلاندی:
- موللاسیز بیز نئجه جاماعات نامازی قیلا بیله‌ریک آغا؟!
موللا فرضعلی یول گؤستردی:
- موللا لازیم دئییل! بیر نفر امینه آدام تاپیب پیشناماز ائدین...
مسجیدین قاپیسیندان بیر اوشاق قیشقیردی:
- آغا ماشین گلدی.. ماشین گلدی...
***
ائرته‌سی گون، داناباشلیلار گون‌اورتا نامازینا ییغیشاندا تزه خاطیرلادیلار پیشناماز تاپما‌ییبلار.
کندخودا دئدی:
- امینه آدامی بیز هارادان تاپاق؟!
مشه ایسلامین اوغلو؛ نیظام هامینی آرخایین ائله‌دی:
- بیزیم کندده امینه آدام یوخدور کی!!..
داناباشلیلار دوغرولادیلار:
- دوز دئییر!...دوز دئییر!..
قلئیچی مورتوض اؤزونو ساخلایا بیلمه‌ییب نیظاما قاباردی:
- اولان سن نه مایماق آدامسان! نئجه کندده امینه آدام یوخدور؟!
هامی بیر آغیزدان سسلندی:
- کیم‌دیر بو امینه آدام؟!
قلئیچی مورتوض دؤشونو قاباغا وئردی:
- امینه آرواد!!
- امینه آرواد؟؟
- هه.. رحمتلیک کبلایی خوجاوئردی‌نین آروادی امینه!..
داناباشلیلار اورکلرینده قلئیچی مورتوضو آلقیشلایاراق امینه آروادین ائوینه یؤنلدیلر.
قاپی چالینیجا امینه آرواد اؤزو ائشیگه چیخدی. بویلو- بوخونلو، شیشمان بیر قادین ایدی. بؤلسه ایدیلر، ایکی-اوچ موللا فرضعلی چیخاردی بیله‌سیندن. کندخودا قاباغا کئچیب اولانلاری آنلاتدیقدان سونرا آرتیردی:
- داناباشدا سیزدن باشقا امینه یوخدور. دیلگیمیز بودور گلیب پیشنامازیمیز اولاسینیز.
امینه آرواد نازلانماغا باشلادی:
- آخی اوتانیرام!.. یوخ اولماز!.. نه دئیرلر؟!...
امینه آروادین تره‌زی گؤتو یئره وورماسینی گؤرون دوکتور جئری، جاماعاتی یارا-یارا قاباغا کئچدی:
- امینه خانیم! موللانین سؤزو، آللاهین سؤزودور. سیز آللاهین سؤزوندن‌می چیخماق ایسته‌ییرسینیز؟
امینه آرواد لؤک دوداغینی دیشله‌یه‌رک دئدی:
- استغفرالله... استغفرالله...
***
قیرخ گون اولمامیش موللا فرضعلی آللاه ائویندن قاییتدی. اؤپوش- گؤروشدن سونرا اوزونو داناباشلیلار توتوب سوروشدو:
- اومودوم آللاها سیفاریشیمی اونوتمامیش‌سینیز؟
کندخودا شست ایله قاباغا کئچدی:
- سیز گئدندن، اول آللاه بیر دان بئله اولسون جاماعات نامازیمیزی ترک ائله‌مه‌میشیک.
موللا سئویندی:
- ساغ اولون..ساغ اولون.. پیشنامازینیز کیم ایدی؟ ایسته‌ییرم اوندان دا بیر اؤزل تشکّور ائله‌یم.
- امینه آرواد.
موللانین گؤزلری بؤیودو. ایکی الی ایله باشینا تاپدادی:
- نه!.. امینه آرواد؟!!
-...
کندخودا باشی ایله اونایلادی.
موللا اؤفکه ایله جاماعاتی دانلاماغا باشلادی:
- به‌یم سیز بیلمیردینیز آرواد دالیندا ناماز قیلماق اولماز، باطیل‌دیر؟!
هامی باشینی آشاغی سالدی. کئفلی ایسکندر آلتدان- آلتدان موللانی سوزه- سوزه دئییندی:
- آغا من ائله اوّل گوندن بیلدیم نامازیمیز باطیل‌دیر آنجاق اوتاندیم دئییم!..
موللانین چاتیق قاشلاری آچیلدی:
- هه! .. اوغلوم ایسکندر سن هارادان بیلدین ناماز باطیل‌دیر؟
کئفلی ایسکندر گؤزلرینی یئره دیکه‌رک میزیلدادی:
- آغا اورادان بیلدیم کی؛ امینه آرواد سجده‌یه گئدنده منیمکی قییام ائدیردی!...
Qiyam!
Dr.Jery
Danabaş kəndinin pişnamazı, Molla Fərzəli məkkəyə gedəcək idi. Axşam, məsciddə iynə salmağa yer yox idi. Molla kəndlilərlə bir- bir halallaşandan sonra minbərə çıxdı:
- Anlaqlı, qanacaqlı Danabaşlılar!. bu gedə-getdə sizi camaat namazına sifariş eləyirəm.. sizdən istəyirəm mən gedəli camaat namazını boşlamayasınız!..
Biri sifariş ortasına atlandı:
- Mollasız biz necə camaat namazı qıla bilərik ağa?!
Molla fərzəli yol göstərdi:
- Molla lazım deyil! bir nəfər əminə adam tapıb pişnamaz edin...
Məscidin qapısından bir uşaq qışqırdı:
- Ağa maşın gəldi.. maşın gəldi...
***
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
سیزین نه‌یه تعصّوبونوز وار؟
دوکتور جئری
بیری‌نین ائششگی ایتمیشدی. چؤل- باییری آختاریب تاپما بیلمه‌دیکده مسجیده گئدیب موللا‌نصرالدینه دئییر:
- جاماعاتدان سوروشون منیم ائششگیمی گؤرن اولوب‌مو؟
موللا نامازی قیلاندان سونرا جاماعاتدان سوروشور:
- سیزین یاشامدا نه‌یه تعصّوبونوز، باغنازلیغینیز وار؟
بیری قالخیب دئییر: یوردا.
او بیری دئییر: ائله.
آیریلاری دئییرلر: دیله، دینه، ناموسا،....
هره بیر شئی دئییر. سونوندا اوچ- دؤرد نفر قالیر. بونلار دئییرلر: بیزیم هئچ نه‌یه تعصٌوبوموز یوخدور!
موللا ائششگ آختارانی سسله‌ییب دئییر:
- آی ائششگ ایتیرن! بوردا اوچ- دؤرد ائششگ وار؛ گل، باخ گؤر هانکیسی سنیندیر؟!
?Sizin nəyə təəssübünüz var
Dr.Jery
Birinin eşşəyi itmişdi. Çöl- bayırı axtarıb tapma bilmədikdə məscidə gedib Molla Nəsrəddinə deyir:
- Camaatdan soruşun mənim eşşəyimi görən olubmu?
Molla namazı qılandan sonra camaatdan soruşur:
- Sizin yaşamda nəyə təəssübünüz, bağnazlığınız var?
Biri qalxıb deyir: Yurda. O biri deyir: Elə. Ayrıları deyirlər: Dilə, dinə, namusa,....
Hərə bir şey deyir. Sonunda üç- dörd nəfər qalır. bunlar deyirlər: Bizim heç nəyə təəssübümüz yoxdur!
Molla eşşək axtaranı səsləyib deyir:
- Ay eşşək itirən! Burada üç- dörd eşşək var; gəl, bax gör hankisi sənindir?!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
اینسان حاقلاری خورجوندا‌دیر!
دوکتور جئری
1
بیر گون موللا نصرالدین ائششگینی ساتماق اوچون بازارا آپاریر. یولدا ائششگین قویروغو پالچیغا بولاشیر. موللا، " اولا بیلر، بونون اوزوندن ائششگی آشاغی آلالار!" دئیه دوشونرک قویروغو کسیب خورجونا قویور. بازاردا موشتریلر قویروغو یوخ ائششگی گؤردوکده دئییرلر:
- یاخشی ائششک‌دیر، نه یازیق قویروغو یوخدور!
موللا دئییر:
- سیز ائششگین قیمتینی کسین، قویروق خورجوندا‌دیر!
2
فارسلارین بیر مثلی وار؛ چوخ دوشوندوروجودور: " خرِ ما از کره‌گی دُم نداشت". یعنی: ائششگیمیزین قودوقلوقدان قویروغو یوخ‌ایدی.
2+1
ایران، اینسان حاقلاری‌نین اولمادیغینا سوچلاندیقدا سوروملولار جلد تپکی گؤستریرلر:
- اؤلکه‌ده اینسان حاقلاری وار، لاپ یاخشیسی دا وار!
- هانی بیز نییه گؤرموروک؟- دئیه سوروشولدوقدا، مثللرینی اونوتموش کیمی،
- آنایاسادیر!- دئییرلر.
Insan haqqları xurcundadır!
Dr.Jery
1
Bir gün Molla Nəsrəddin eşşəyini satmaq üçün bazara aparır. Yolda eşşəyin quyruğu palçığa bulaşır. Mulla, " ola bilər, bunun üzündən eşşəyi aşağı qiymətə alalar!" deyə düşünrək quyruğu kəsib xurcuna qoyur. Bazarda müştərilər quyruğu yox eşşəyi gördükdə deyirlər:
- Yaxşı eşşəkdir, nə yazıq quyruğu yoxdur!
Molla deyir:
- Siz eşşəyin qiymətini kəsin, quyruq xurcundadır!
2
Farsların bir məsəli var; çox düşündürücüdür: " xər-e ma əz korrəgi dom nədaşt". yəni: eşşəyimizin qoduqluqdan quyruğu yox idi.
1+2
بؤلوم: ساتیریک یازیلار
+0 به‌ین
آدام اولماق ایسته‌میرم!
دوکتور جئری
شئخیمیزین اوغلو شهرام اوچ ایل ایدی أیری- بوروق ایداره‌سینه سوخولموشدو؛ (داها دوغروسو سوخدورولموشدو) هله آدام اولمامیشدی.
شئخیمیز اوتاقدا وار- گل ائده‌رک دئیینیردی:
- میرزه حبیبین اوغلو آدام اولدو!..شیخ آغانین اوغلو آدام اولدو!..حاجی ایسلامین اوغلونون آدی نه‌دیر؟!..
شهرام میزیلدادی:
- حوججت!..
- هه.. حوججت!.. بورنونو چکمه‌یی باجارمیردی.. ایندی باخ!.. بیر ایل اولماز ایداره‌یه سوخولوب آیاغی‌نین آلتیندا اوچ یوز میلیونلوق ماشین وار ، شهرین باشیندا بیر میلیاردلیق ائو آلیب... بؤیوک بیر آدام اولوب.. بیلمیرم سن اورادا نه غلط دارتیرسان؟!..
شهرام باشینی آشاغی سالدی:
- آتا.. واللاه بیللاه ایداره‌ده، ایت الیندن سوموک گمیرمک اولمور!..
شئخیمیز بو یانیتدان کؤپوردو:
- دئگینن چیخاریم یوخدور!.. دئگینن الیمدن گلمیر!.. دئگینن...
شهرام یئریندن داشلاندی، اوتاقدان چیخا-چیخا:
- آتا.. من آدام اولماق ایسته‌میرم..ال چکین! - دئییب قاپینی چیرپدی.
!Adam olmaq istəmirəm
Dr. Jery
Şeyximizin oğlu Şəhram üç il idi Əyri- buruq idarəsinə soxulmuşdu; (daha doğrusu soxdurulmuşdu) hələ adam olmamışdı.
Şeximiz otaqda var- gəl edərək deyinirdi:
- Mirzə Həbibin oğlu adam oldu!..Şıx Ağanın oğlu adam oldu!..hacı İslamın oğlunun adı nədir?!..
Şəhram mızıldadı:
- Hüccət!..
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر