شوونیزمین فایداسی
دوکتور جئری
دونن گئنه اوستاد دفتری حیرصلنمیشدی. یومروغونو ماسایا تاپدایاراق قیشقیریردی:
- ائوین ییخیلیسن شوونیزم، قاپین باغلانسین پان ایرانیزیم!.. اولان! من یئددی آیدیر نوهمه سیجللی آلا بیلنمیرم. دئییرلر: سئچدیگین آد بیزیم دفتریمیزده یوخدور؛ یا گرک بو دفتردن آد سئچهسن یا دا گئدیب غلامعلیدن نامه گتیرهسن. گئدیرم غلامعلینین یانینا دئییر: بو آد تورکودور اولماز دئییرم آخی نییه اولماز؟ جاواب وئرمیر چیگینلرینی سیلکهلهییر. دئییرم: آخی بوکی شوونیزمین اؤزودور؛ نئجه اولا بیلر، بیر فارس اوشاغینا "باران" آدی سئچه بیلر آنجاق بیر تورک اوشاغینا "یاغیش" آدی قویا بیلمز؟ مگر اولا بیلر عئینی سؤز، سنین دیلینده موثبت آنلام داشیسین منیم دیلیمده منفی؟!!
اوستاد دفترینین سؤزلری بورایا چاتدیقدا، کئفلی ایسکندر یئرینده دیکلندی:
- اوستاد! بو سؤزلر ندیر دانیشیرسیز؟ نئجه یعنی اولا بیلمز بیر سؤز فارس دیلینده موثبت آنلام داشیسین تورک دیلینده منفی؟ اولار، یاخشی دا اولار!
کئفلی ایسکندرین سؤزلریندن چاش-باش اولدوق. او هر زامان شوونیزمه قارشی چیخمیشدی. ایندی بللی دئییلدی بیلهسینه نه اولموشدو ؟ اسکندر ماتدیم-ماتدیم باخدیغمیزی گؤرنجه سؤزلرینه آیدینلیق گتیردی:
- باخین یولداشلار آللاهدان گیزلین دئییل سیزدن نه گیزلین؛ ایسلامی حؤکومتیمیزین مأمورلاری دفعهلرجه جیبیمده چاخیر توتوب، آپاریب یانیما شاللاق وورموشلار. آللاه غلامعلیدن راضی اولسون "چاخیر"-ین آدی " مایع ضدعفونی کننده" قویاندان یانیم شاللاق گؤرمهییب، هله اوستهلیک تشویق ده اولموشام!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
دؤرد-بئش آی ایدی اوستاد دفتری گؤزه گؤرونموردو.
نه زنگ وورودو نه ده تلفونا جاواب وئریردی. دونن قلئیچی مورتوضا دئدیم، " اولماسا
گئدک ائولرینه گؤرک نه اولوب؟ آللاه ائلهمهمیش بلکه کیشی خستهلهنیب!". بو
سؤزومدن قلئیچی مورتوض دا نیگران اولدو. "هه! دوز دئییرسن دور گئدک" دئدی.
ائشیگه چیخیب گئتمک ایستهینده بیردن قلئیچینین بالاجا اوغلو اتگیندن یاپیشیب،
"بابا..بابا.. من ده گلیرم"دئیه باشلادی آغلاماغا. اگری-اگری قلئیچی
مورتوضا باخاراق، "اشی.. قوجا واختیندا نئیلهییردین بو تابوت
زینققروونو؟"دئیه پرت اولدوم. دیشلرینی آغاردیب،" من نئیلهییم ددهلیگیم
دئییر نسلیمیزی چوخالداق؛ من ده اونون
سؤزونو غوربته سالا بیلمهرم کی!"-دئدی.
خولاصه، بیر قوطو شیرنی باغلاییب اوستاد دفتریگیله
گئتدیک. بیز ائوین زنگینی وورماق ایستهینده قاپی آچیلیب اوستاد دفتری ائشیگه
چیخدی. قولتوغوندا قالین بیر پرونده وار
ایدی. اؤپوش-گؤروشدن سونرا بیزی ایچرییه بویور ائتدی. اؤتوروب چایلار قاباغیمیزا
دوزولنده سوروشدوم:
- اوستاد! هارالارداسان؟ یوخسان؟!
اوستاد دفتری اوزونتو ایله باشینی ترپدیب دئدی:
- غریبه بیر بلایه دوشموشم. یئددی آیدیر بیر
آیاغیم سیجیللی ایدارهسیندهدیر بیر آیاغیم تهراندا. یئددی آی بوندان قاباق بیزیم
بیر نوهمیز اولدو. آدینی "آنار" قویدوق. سیجیللی آلماق اوچون ثبت احوال
ایدارهسینه گئتدیک. دئدیلر، بو آدی قویا بیلنمزسیز. سببینی سورشدوق. دئدیلر: بو
آد ثبت احوالین آد کیتابیندا یوخدور. دئدیک: نئیلهملیییک؟ دئدیلر: آد کیتابیندان
باشقا بیر آد سئچین. دئدیک: یوخ، بیز ائله اؤز سئچدیگیمیز آدی قویماق
ایستهییریک. دئدیلر: اوندا گرک تهرانا گئدیب باش رئیس غلامعلیدن ایجازه آلاسیز. تهرانا
گئتدیک غلامعلی دئدی: بو آد یابانجیدیر، ایجازه وئره بیلمهریک. دئدیک: بابا.. نه
یابانجیسی، بو آد خالیص تورک آدیدیر. غلامعلی دئدی: باخ! اؤزوزده اعتراف ائلهییرسیز
یابانجی آدیر! ایندی یئددی آیدیر اوشاغین سیجللیسی یوخدور. سیجللیسی اولمادیغی
اوچون بیلهسینه سیغورتا دفترچهسی ده آلا بیلمهمیشیک. گئچن هفته اوشاق خستهلنمیشدی.
ساده بیر خستهلیگه گؤره نئچه یوز مین تومن اؤدهملی اولدوق...
بیز دانیشیرکن قلئیچی مورتوضون اوغلو اوتاقدا آت
چاپدیردی. اوستاد دفتری داریخان کیمی اولدو:
- مورتوض بگ! نوهنه دئنن گلسین چاینی ایچسین!
گوله-گوله دئدیم:
- اوستاد! نوهسی دئییل، اوغلودور!
اوستادین دوداغینین قاچدیغینی گؤرونجه قولاغینا
پیچیلدادیم:
- بیزیم بو قلئیچی چوخ ایقتیصادی بیر آدامدیر.
قوجالیقدا بو اوشاغی گتیریب، آللاه ائلهمیش بیلهسینه بیر شئی اولسا، دئیهلر
صغیری وار گلیب شام-ناهارین یئمهسینلر!
قلئیچی مورتوض سسلندی:
- اوغوز.. اوغوز.. بالا گل چایین ایچ.
اوستاد دفتری شاشیردی:
- دوغرودان اوغلونون آدی اوغوزدور؟!
قلئیچی مورتوض باشی ایله "هه" دئدی.
- نئجه اولا بیلر؟ ائشتدیگیمه گؤره بو آد دا
یاساق آدلاردان ساییلیر، سن نئجه بو آدی
قویا بیلمیسن؟-دئیه اوستاد دفتری سوروشدو.
یئنه قلئیچی مورتوضون دیشلری آغاردی:
- دوزونو ایستهسز، سیجللی ایدارهسی اوغوز
آدینی قبول ائلهمهدی. من ده اؤز-اؤزمه فیکر ائلهدیم غلامعلینین عوضینه گئدیب
ددهلیگیم شیخ آغادان ایجازه آلیم. حوضورلارینا گئتدیم. ددهلیگیم حیرصلهنیب دئدی: بو آدی داها هارادان
گتیریبسن؟ گئت قرآن کیتابیندان بیر آد سئچ. من ده دئدیم: آغا! من بو آدی ائله قرآن
کیتابیندان تاپمیشام. شیخ آغا قاشلارینی چاتدی: بئله ایسه نییه من ایندییهجن بو
آدا راست گلمهمیشم؟. دئدیم: نییه راست گلمیسیز بلکه دیقت یئتیرمهمیسیز! مگر بیز
قرآن اوخوماغا باشلایاندا دئمیریک: اوغوزوبیللاهی؟
بئلهجه من اوغوز آدینین ایجازهسینی ددهلیگیم
شیخ آغادان آلدیم.
قلئیچی مورتوضون سؤزو بورایا چاتینجا اوزومو
اوستاد دفترییه توتوب دئدیم:
- "اوغوز" چوخ گؤزل بیر آددیر. اولمازسیجیللیده
سنین نوهنین آدینی " اوغوز" آلاق بو دردسردن قورتولاسان.
اوستاد دفتری دینمهدی. الیمله قلئیچی مورتوضون
اوغلونون باشینا تومارلایاراق سورشدوم:
- اوغوز خان! ایجازه وئریرسن سنین آدینی
اوستادین نوهسینه قویاق؟
اوغوز باباسینا چؤندو:
- من آدسیز قالسام یارانهمی کسمزلر؟
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ایران اورانیومو یوزده ییرمی زنگینلشدیرندن
سونرا نه ائدهجک؟
دوکتور جئری
موللا نصرالدین گؤله مایا چالارکن اوغلو بونو
گؤرموش.
- خئییرلر اولسون بابا، نه ائدیرسن؟-دئیه
سوروشموش.
موللا:
- گؤله مایا چالیرام- دئمیش.
اوغلو شاشیرمیش:
- اوندا بو قدر یوغوردو نئیلهیهجهییک ؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر