+0 به‌ین
اعلاحضرتین باشینا هاوا گلیب
دوکتور جئری
دونن فارس دیلی و ادبیاتی اوستادی- جناب فرهیخته‌نی
کیتابخانادا گؤردوم. اویان-بویاندان دانیشاندان سونرا دئدی:
- بیلمیرم بیلیرسن یا یوخ! دونیانین بؤیوک
شخصیت‌لری ایله بیرگه، اعلاحضرت رضا پهلوی اوکراین‌ین جومهور باشقانی زلنسکی‌یه نامه گؤندرمکله
روسیه‌نین ایشغالچی سیاستینی پیسله‌ییب!
دوغروسو اوستاد فرهیخته‌نین دئدیکلریندن بیرآز
عصبی‌لشدیم:
- سانیرام اعلاحضرت روبع پهلوی‌نین باشینا هاوا
گلیب! اعلاحضرت گره‌ک زلنسکی‌نین عوضینه روسیه‌نین جومهور باشقانی پوتینه نامه یازیب اونو تبریک ائدردی!
اوستاد فرهیخته چاش –باش اولدو:
- ندن؟!
- ندنی بس بللی‌دیر!اوچ آی قاباق 21 آذر گونونده، اعلاحضرت روبع پهلوی ، میلّی آزادلیغینا قووشموش آذربایجانین ایران قوشون‌لاری طرفیندن ایشغال اولونماسی‌نین 75 ایل‌لیگینی "روز نجات آذربایجان" دئیه خالقی تبریک‌له‌میشدی. ایندی ایسه همن تون‌به‌تون دده‌سی‌نین گؤردوگو ایشی پوتین گؤرور، ایسته‌ییر اوکراینی آزادلیغین الیندن نجات وئریب روسیه‌نین ترکیبینه گئری قایتارسین!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
بچّه تهران
دوکتور جئری
دوزونو ایسته‌سه‌نیز یاشیم بو یاشا چاتیب هله من بیلمه‌‌میشم فارس دیلینده تجزیه‌طلبی دئییلن سؤزونون گئرچک آنلامی نمنه‌دیر؟! تجزیه‌طلبی یاخود بؤلوجولوک بیر بوتونو بؤلمک یوخسا بؤلونموش پارچالاری بیرلشدیرمک دیر؟! بو تجزیه طلبی دئییلن شئی یاخشی بیر شئی‌دیر یاخود پیس؟!
اولا بیلر دئیه‌سینیز بو نه سورغودور؟ آدی اوستونده‌دیر، بؤلوجولوک بیر بوتونو نئچه یئره بؤلوب پارچالاماق‌‌دیر. اؤرنک اوچون ایرانین بو یوز ایللیک تاریخینده آذربایجانی نئچه-نئچه اوستانا بؤلوشدورمه‌سی کیمی. دئییرم رحمت آتانیزا! بئله ایسه بو بؤلونموش اوستان‌لارین هامیسینا بیر یئرده گؤنئی آذربایجان دئینده نییه آداما ترسه-ترسه باخیب دئییرلر: تجزیه‌طلب؟!
تجزیه‌طلب‌لیگین یاخشی-پیسلیگینه گلینجه، گؤرونور بو سیاست تکجه حاکیمیت طرفیندن یورودولدوگونده یاخشی بیر ائیلم‌دیر.
اؤرنگی گئچن هفته‌لرده آذربایجاندا یارادیلاجاق یئنی-یئنی شهر و اوستان‌لارین گوندمه گتیرمه مسئله‌سی‌دیر:
بیلدیگینیز کیمی ، بیز ترس آوایا باغلی اسلام‌آباد بخشینده یاشاییریق. گئچن هفته کؤکنی اسلام آباددان اولان ترس آوانین میلّت وکیلی جناب حؤکومتی بخشیمیزه گلمیشدی. جاماعات توپلاشینجا جناب حؤکومتی کورسونون اوستونه چیخیب دانیشماغا باشلادی:
- اسلام آبادین حؤرمتلی اهالیسی! موشتولوغومو وئرین بو گون سیزه بیر گؤزل خبریم وار!
آغ ساققال‌لار گولومسه‌یه‌رک:
- موشتولوغونوز گؤزوموز اوسته! بویورون نه خبر؟- دئدیلر.
میلت وکیلی بیردن جوشدو:
- اسلام آباد شهر اولدوووو...
گؤزله‌نیلمز خبردن جاماعات دویغولارینی آردیجیل چپیک چالماقلا گؤستردی.
جناب حؤکومتی الی ایله جاماعاتی ساکین اولماغا چاغیراراق آرتیردی:
- چوخلاری دئییردیلر؛ ییرمی مین‌لیک بخشدن شهر اولماز، شهر اولماق اوچون گره‌ک بخشین جمعیتی یئتمیش میندن چوخ اولسون. آمما من بوتون موخالیفت‌لره باخمایاراق دئییردیم، من اسلام آبادی شهر ائله‌جگم و ائله‌دیم ده..
جاماعات گئنه چپیک چالدی.
- اسلام آباد شهری‌نین مؤحترم اهالیسی! ایندیدن حاضیرلیقلی اولون چونکو ائله بو گوندن اعتباراً ایمکاناتین آغزی شهریمیزه ساری آچیلاجاقدیر..
جاماعات یئنه چپیک توتدوردو.
- غیرتلی اهالی! هله بو باشلانیشی‌دیر! اینشاالله سیزین حیمایتینیزله ایکینجی آددیمدا اسلام آبادی اوستان ائله‌جگم، من گؤزل اوستانیمیزین حاقینی اؤزگه‌لره اوستان‌لارا قاپدیرمایاغام...
بو موشتولوقدان گنج‌لر قول-قولا وئریب یاللی گئتمگه باشلادیلار.
گنج‌لرین جوشغوسوندان جناب حؤکومتی‌نین گؤزلری یاشاردی:
- عزیزلریم! اسلام آبادین لیاقتی، شهر اولماقدان، اوستان اولماقدان داها چوخدور. نئچه واخت‌دیر مجلیسده، پایتاختین یئرینی دگیشدیرمه‌سی اوزه‌رینده مذاکیره‌لر گئدیر. من آیاغیم تهرانا چاتینجا بیر لایحه حاضیرلاییب مجلیسه تقدیم ائله‌یه‌جگم بیزیم گؤزل شهریمیز، ایمکاناتلی شهریمیز- اسلام آباد ایرانین پایتاختی اولسون.
عزیز همشهری‌لریم! سیزین نه‌یینیز تهرانلی‌لاردان اسکیک‌دیر. قوی اسلام آباد پایتاخت اولسون دا سیزه ده دئسینلر: بچه تهران!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
شوونیزمین فایداسی
دوکتور جئری
دونن گئنه اوستاد دفتری حیرصلنمیشدی. یومروغونو ماسایا تاپدایاراق قیشقیریردی:
- ائوین ییخیلیسن شوونیزم، قاپین باغلانسین پان ایرانیزیم!.. اولان! من یئددی آیدیر نوه‌مه سیجللی آلا بیلنمیرم. دئییرلر: سئچدیگین آد بیزیم دفتریمیزده یوخدور؛ یا گرک بو دفتردن آد سئچه‌سن یا دا گئدیب غلامعلی‌دن نامه گتیره‌سن. گئدیرم غلامعلی‌نین یانینا دئییر: بو آد تورکودور اولماز دئییرم آخی نییه اولماز؟ جاواب وئرمیر چیگین‌لرینی سیلکه‌له‌ییر. دئییرم: آخی بوکی شوونیزمین اؤزودور؛ نئجه اولا بیلر، بیر فارس اوشاغینا "باران" آدی سئچه بیلر آنجاق بیر تورک اوشاغینا "یاغیش" آدی قویا بیلمز؟ مگر اولا بیلر عئینی سؤز، سنین دیلینده موثبت آنلام داشیسین منیم دیلیمده منفی؟!!
اوستاد دفتری‌نین سؤزلری بورایا چاتدیقدا، کئفلی ایسکندر یئرینده دیکلندی:
- اوستاد! بو سؤزلر ندیر دانیشیرسیز؟ نئجه یعنی اولا بیلمز بیر سؤز فارس دیلینده موثبت آنلام داشیسین تورک دیلینده منفی؟ اولار، یاخشی دا اولار!
کئفلی ایسکندرین سؤزلریندن چاش-باش اولدوق. او هر زامان شوونیزمه قارشی چیخمیشدی. ایندی بللی دئییلدی بیله‌سینه نه اولموشدو ؟ اسکندر ماتدیم-ماتدیم باخدیغمیزی گؤرنجه سؤزلرینه آیدینلیق گتیردی:
- باخین یولداش‌لار آللاهدان گیزلین دئییل سیزدن نه گیزلین؛ ایسلامی حؤکومتیمیزین مأمورلاری دفعه‌لرجه جیبیمده چاخیر توتوب، آپاریب یانیما شاللاق وورموشلار. آللاه غلامعلی‌دن راضی اولسون "چاخیر"-ین آدی " مایع ضدعفونی کننده" قویاندان یانیم شاللاق گؤرمه‌ییب، هله اوسته‌لیک تشویق ده اولموشام!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
دؤرد-بئش آی ایدی اوستاد دفتری گؤزه گؤرونموردو.
نه زنگ وورودو نه ده تلفونا جاواب وئریردی. دونن قلئیچی مورتوضا دئدیم، " اولماسا
گئدک ائولرینه گؤرک نه اولوب؟ آللاه ائله‌مه‌میش بلکه کیشی خسته‌له‌نیب!". بو
سؤزومدن قلئیچی مورتوض دا نیگران اولدو. "هه! دوز دئییرسن دور گئدک" دئدی.
ائشیگه چیخیب گئتمک ایسته‌ینده بیردن قلئیچی‌نین بالاجا اوغلو اتگیندن یاپیشیب،
"بابا..بابا.. من ده گلیرم"دئیه باشلادی آغلاماغا. اگری-اگری قلئیچی
مورتوضا باخاراق، "اشی.. قوجا واختیندا نئیله‌ییردین بو تابوت
زینققروونو؟"دئیه پرت اولدوم. دیشلرینی آغاردیب،" من نئیله‌ییم دده‌لیگیم
دئییر نسلیمیزی چوخالداق؛ من ده اونون
سؤزونو غوربته سالا بیلمه‌رم کی!"-دئدی.
خولاصه، بیر قوطو شیرنی باغلاییب اوستاد دفتری‌گیله
گئتدیک. بیز ائوین زنگینی وورماق ایسته‌ینده قاپی آچیلیب اوستاد دفتری ائشیگه
چیخدی. قولتوغوندا قالین بیر پرونده وار
ایدی. اؤپوش-گؤروشدن سونرا بیزی ایچری‌یه بویور ائتدی. اؤتوروب چای‌لار قاباغیمیزا
دوزولنده سوروشدوم:
- اوستاد! هارالارداسان؟ یوخسان؟!
اوستاد دفتری اوزونتو ایله باشینی ترپدیب دئدی:
- غریبه بیر بلایه دوشموشم. یئددی آیدیر بیر
آیاغیم سیجیللی ایداره‌سینده‌دیر بیر آیاغیم تهراندا. یئددی آی بوندان قاباق بیزیم
بیر نوه‌میز اولدو. آدینی "آنار" قویدوق. سیجیللی آلماق اوچون ثبت احوال
ایداره‌سینه گئتدیک. دئدیلر، بو آدی قویا بیلنمزسیز. سببینی سورشدوق. دئدیلر: بو
آد ثبت احوالین آد کیتابیندا یوخدور. دئدیک: نئیله‌ملی‌ییک؟ دئدیلر: آد کیتابیندان
باشقا بیر آد سئچین. دئدیک: یوخ، بیز ائله اؤز سئچدیگیمیز آدی قویماق
ایسته‌ییریک. دئدیلر: اوندا گرک تهرانا گئدیب باش رئیس غلامعلی‌دن ایجازه آلاسیز. تهرانا
گئتدیک غلامعلی دئدی: بو آد یابانجی‌دیر، ایجازه وئره بیلمه‌ریک. دئدیک: بابا.. نه
یابانجیسی، بو آد خالیص تورک آدی‌دیر. غلامعلی دئدی: باخ! اؤزوزده اعتراف ائله‌ییرسیز
یابانجی آدیر! ایندی یئددی آیدیر اوشاغین سیجللیسی یوخدور. سیجللیسی اولمادیغی
اوچون بیله‌سینه سیغورتا دفترچه‌سی ده آلا بیلمه‌میشیک. گئچن هفته اوشاق خسته‌لنمیشدی.
ساده بیر خسته‌لیگه گؤره نئچه یوز مین تومن اؤده‌ملی اولدوق...
بیز دانیشیرکن قلئیچی مورتوضون اوغلو اوتاقدا آت
چاپدیردی. اوستاد دفتری داریخان کیمی اولدو:
- مورتوض بگ! نوه‌نه دئنن گلسین چاینی ایچسین!
گوله-گوله دئدیم:
- اوستاد! نوه‌سی دئییل، اوغلودور!
اوستادین دوداغی‌نین قاچدیغینی گؤرونجه قولاغینا
پیچیلدادیم:
- بیزیم بو قلئیچی چوخ ایقتیصادی بیر آدام‌دیر.
قوجالیقدا بو اوشاغی گتیریب، آللاه ائله‌میش بیله‌سینه بیر شئی اولسا، دئیه‌لر
صغیری وار گلیب شام-ناهارین یئمه‌سینلر!
قلئیچی مورتوض سسلندی:
- اوغوز.. اوغوز.. بالا گل چایین ایچ.
اوستاد دفتری شاشیردی:
- دوغرودان اوغلونون آدی اوغوزدور؟!
قلئیچی مورتوض باشی ایله "هه" دئدی.
- نئجه اولا بیلر؟ ائشتدیگیمه گؤره بو آد دا
یاساق آدلاردان ساییلیر، سن نئجه بو آدی
قویا بیلمیسن؟-دئیه اوستاد دفتری سوروشدو.
یئنه قلئیچی مورتوضون دیشلری آغاردی:
- دوزونو ایسته‌سز، سیجللی ایداره‌سی اوغوز
آدینی قبول ائله‌مه‌دی. من ده اؤز-اؤزمه فیکر ائله‌دیم غلامعلی‌نین عوضینه گئدیب
دده‌لیگیم شیخ آغادان ایجازه آلیم. حوضورلارینا گئتدیم. دده‌لیگیم حیرصله‌نیب دئدی: بو آدی داها هارادان
گتیریبسن؟ گئت قرآن کیتابیندان بیر آد سئچ. من ده دئدیم: آغا! من بو آدی ائله قرآن
کیتابیندان تاپمیشام. شیخ آغا قاشلارینی چاتدی: بئله ایسه نییه من ایندی‌یه‌جن بو
آدا راست گلمه‌میشم؟. دئدیم: نییه راست گلمیسیز بلکه دیقت یئتیرمه‌میسیز! مگر بیز
قرآن اوخوماغا باشلایاندا دئمیریک: اوغوزوبیللاهی؟
بئله‌جه من اوغوز آدی‌نین ایجازه‌سینی دده‌لیگیم
شیخ آغادان آلدیم.
قلئیچی مورتوضون سؤزو بورایا چاتینجا اوزومو
اوستاد دفتری‌یه توتوب دئدیم:
- "اوغوز" چوخ گؤزل بیر آددیر. اولمازسیجیللی‌ده
سنین نوه‌نین آدینی " اوغوز" آلاق بو دردسردن قورتولاسان.
اوستاد دفتری دینمه‌دی. الیمله قلئیچی مورتوضون
اوغلونون باشینا تومارلایاراق سورشدوم:
- اوغوز خان! ایجازه وئریرسن سنین آدینی
اوستادین نوه‌سینه قویاق؟
اوغوز باباسینا چؤندو:
- من آدسیز قالسام یارانه‌می کسمزلر؟
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
دوکتور جئری
گئچمیش یازی‌لاریمیزین بیرینده یازمیشدیق اوستاد دفتری عمه‌سیندن یئتیشن یوز میلیون تومن‌لیک ایرثی بورسا یاتیراراق باتیرمیشدی. بو ایفلاسین آردیندان حالی پوزولوب ائودن ائشیگه چیخمیردی.
دونن آخشام ائوه قاییداندا، کوچه ده اونونلا قارشیلاشدیم. اؤنجه گؤزلریمه اینانا بیلمه‌دیم. اوستاد دفتری اوخویا-اوخویا گلیردی، هله اوسته‌لیک چیلتیک ده چالیردی. اؤز-اؤزمه دئدیم، یقین کیشی‌نین باشینا هاوا گلیب!
گولومسوندوم:
- خوش گؤردوک اوستاد!.. همیشه بو داماغدا! نه خبرلر؟!
خورونا خسته‌لیگینی اونوتموشدو سانکی، الیمی برک-برک سیخیب دئدی:
- خوش خبرلر!! بورسدا باتیردیغیم پول‌لاری نه تکجه دیریتمیشم بلکه بیر قدر ده کارلی چیخمیشام!
شاشقین-شاشقین سورشدوم:
- آخی نئجه اولا بیلر؟ ائشیتدیگیمه گؤره بورس هله ده برباد وضعیتدهدیر!
گوله- گوله آچیقلادی:
- دوز دئییرسن بورس برباد وضعیتدهدیر.. آنجاق آللاه طرفیندن من نئچه آی بوندان قاباق بورسا گیرنده اوجوزلو بیر شیرکتدن چوخلوجا سهم آلمیشدیم. آللاه تورکیه جومهور باشقانی‌نین دده‌سینه غنی-غنی رحمت ائله‌سین باکی‌‌دا، "آرازی آییردیلار- میل ایله دویوردولار- من سیزدن آیریلمازدیم- زور ایله آییردیلار" بایاتیسینی اوخویاندان آلدیغیم شیرکتین سهم‌لری‌نین دگری گونو-گوندن آرتماقدادیر..
اوستاد درین بیر سولوق آلدیقدان سونرا آرتیردی:
- گؤروسن دوکتور! بیزیم جومهور باشقانی هر شعر-غزل اوخویاندا بورس خارها خار ایله چؤکولوشوب یئره باتیر، خالقین جومهور باشقانی دا بیرجه بایاتی اوخویاندا بورس عرشه قالخیر!
ماراقلا سوروشدو:
- دوغوشدان دئمه‌دین هانسی شیرکتین سهم‌لرینی آلمیشدین؟
بیر گؤزونو قیرپاراق دئدی:
- یانیق ملهمی (پومادی) شیرکتی!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
باشقا یول
دوکتور جئری
ایندی‌یه‌دک
اوستاد دفترینی بئله اؤفکه‌لی گؤرمه‌میشدیم. باغیر-باغیر باغیریردی:
- دوخسان نئچه ایلدیر کیملیگیمیزی دانیرسیز..
وارلیغیمیزی دانیرسیز.. آدیمیزی، دیلیمیزی، تاریخیمیزی دانیرسیز.. اعتراض ائله‌ینلره قارا
یاخیب سیرادان چیخاردیرسیز..آرتیق پیچاق سوموگوموزه دایانیب.. آییریلماقدان باشقا
بیزه آیری یول قالماییب...
اوستاد فرهیخته بیر بوجاغا قیسیلمیشدی. بدنی تیر-تیر تیتره‌ییردی...
اوستاد
فرهیخته، فارسی دیلی و ادبیاتی موعلیمی‌دیر. اصلیتی تهرانلی‌دیر آنجاق بیزیم شهرده
قالدیغیندان تورکجه‌نی سینیق-سالخاق اولاراق دانیشا بیلر. نئچه ایل بوندان قاباق
اونونلا شهرین ادبی درنگینده تانیش اولدوق. اؤلکه‌نین رسمی دیلی کیمی، اؤزونو بیزه
تحمیل ائده‌رک دوستوموز اولدو. او، یاخشی آدام‌دیر تکی بیر عیبی وار: ایراندا هرنه‌یی
فارس گؤرور!
گئچن
هفته یولداشلاری قوناق چاغیرمیشدیم. دئییب، گولوب، دانیشیردیق؛ هردن ده چئشیدلی قونولارا
گؤره فیکیر آلیش-وئریشی ائدیردیک. اوستاد دفتری ایله اوستاد فرهیخته بیر قیراغا چکیلیب
هر واختکی کیمی دارتیشیردیلار. گؤزومون اوجو ایله اونلارا باخدیم. اوستاد دفتری بتر بارماغینی
سیلکه‌له‌ییردی. بیرآز نیگران اولدوم. نیگرانچیلیغیم یئرسیز دئییلدی بیردن اوستاد
دفتری باغیر-باغیر باغیرماغا باشلادی...
***
اوستاد دفتری ایله اوستاد فرهیخته‌نی باریشدیرماق ایسته‌ییردیم.آخشام ائل باغیندا قرار قویموشدوم. اوستاد دفتری هله گلمه‌میشدی.
بیرآز اوستاد فرهیخته‌نی دانلادیم:
- أشی ال چکین بو سؤزلریزدن... فارس..فارس..فارس!
سیز بوتون ایرانی فارس گؤرورسوز! بئله ده ایش اولا بیلر؟ ایراندا تورک وار..عرب
وار..بلوچ وار..
اوستاد دفتری باشی ایله سؤزلریمی دوغرولادی.
پئشمانلیق گؤزلریندن اوخونوردو. نسه دئمک ایسته‌ییردیم اوستاد دفتری تاپلیب گلدی.
اوستاد فرهیخته آیاغا قالخیب اوستاد دفترینی قوجاقلایاراق دئدی:
- آه.. آذری برادریم منی عفو ائله...
اوستاد دفتری دارتینیب اؤزونو اوستاد فرهیخته‌نین
قوللاری‌نین آراسیندان چیخارداراق منه اؤفکه‌لندی:
- گؤردون!..ایندی گره‌ک حتماً بونلاردان آیریلاق!!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
سن ده آدینی دگیشمیسن؟!
دوکتور جئری
مشه خوجا وئردی تهرانا یئتیشنده قاش قارالماقدا ایدی. ترمینالین قاباغینداکی تاکسیلارین بیرینه مینیب اوغلونون آدرسینی وئردی. آلتی آی اولاردی اوغلونون ایشینی تهرانا وئرمیشدیلر. یاریم ساعات ایچینده، ماشین هوندور بیر بینانین قارشیسیندا دایاندی. مشه خوجاوئردی تاکسیچی‌نین کرایه‌سینی اؤده‌ییب ایچری گئچمک ایسته‌ینده گؤزتچیسی قاباغینی کسدی:
- با کی کارین دارین عمو؟
مشه خوجا وئردی گولومسه‌دی:
- اوغلوم تایمازگیله قوناق گلمیشم.
گؤزتچی قاشلارینی چاتدی:
- ما اینجا تایماز نداریم!
مشه خوجاوئردی اؤزونو ایتیرن کیمی اولدو. جیبیندن آدرسی چیخاردیب گؤزتچی‌یه گؤسترمک ایسته‌دیکده اوغلو تایماز بینادان ائشیگه چیخدی. فور-فوسو بوس-بوتون دگیشمیشدی. مشه‌خوجاوئردی‌نین اورگی یئرینه گلدی. نسه دئمک ایسته‌ینده، اوغلو گؤزتچی‌یه سسلندی:
- آغا مراد کارگرمونه بزار بیاد تو!!
مشدی خوجا وئردی ایچری گئچیب قولونو اوغلونون بوینونا سالیب اؤپمک ایسته‌دیگینده اوغلو تئز الینی اوزادیب پیچیلدادی:
-دده! بره‌نی سویا وئرمه‌دین کی؟!
مشه خوجا وئردی چاشیردی:
- اوغول! نه سویو؟! نه بره‌سی؟!
اوغلو یاواشجا فیسیلدادی:
- بورادا هامی منی کامبیز آدی ایله تانییر، کیمسه بیلمیر من تورکم!
مشه خوجاوئردی تومدو، نسه دئمه‌دی. آسانسور یئددینجی قاتدا دایاندی. دینمز-سؤیله‌مز گئچیب بیر قاپی‌نین قاباغیندا دوردولار. تایماز قاپینی تیققیلداتدی.
- کیه؟- دئیه ایچریدن سس گلدی.
- کتی جون بابام اومده- دئیه تایماز یانیت وئردی.
قاپی آچیلدی؛ مشه خوجاوئردی چتینلیکله گلینی- گول‌نیسه‌نی تانییا بیلدی.
ائرته‌سی گونو، مشه خوجاوئردی ترمینالدا وار-گل ائدیردی. اوچه بیلیت آلمیشدی. ساعات هله ایکی ایدی. ترمینالین رستورانینا گئچیب همی دینجله‌یب، همی ده ناهار یئمک ایسته‌دی.
- ناهارا نمنه وار؟- دئیه سوروشدو.
رستورانچی میزیلدادی:
- فقط آبگوشت داریم.
مشه خوجاوئردی مجبورجا آبگوشت سیفاریش وئردی. عؤمرونده آبگوشت یئمه‌میشدی. میزین باشیندا اگلشدیکده شیفاریش قاباغینا دوزولدو.
مشه خوجاوئردی کؤنولسوزجه چؤلمگین قاپاغینی آچاندا برک هویوخدو. یومروغونو میزین اوستونه تاپداییب قیشقیردی:
- اده بئ غیرت شوربا، سن ده گلیب بوردا آدینی دگیشمیسن؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
ایکی دقیقه، نئچه دقیقه‌دیر؟
دوکتور جئری
آخشام چاغی، ائل‌باغیندا اوستاد دفترینی گؤردوم. اون- اون بئش گون ایدی بیله‌سیندن ایز-توز یوخ ایدی. رنگی بیرآز آغاران کیمی ایدی.
- اوستاد هارالارداسان؟! نه گؤرونورسن، نه تئلئفونا جاواب وئریرسن! دولانماغا گئتمیشدین؟!- دئیه سوروشدوم.
الیمی سیخاراق دئدی:
- آذربایجانین میللی قهرمانی بابکین دوغوم گونو مناسیبتینه، بابک قالاسینا گئده‌جک ایدیک آنجاق اولمادی!
دوداقلاریمی بوزدوم:
- نییه؟!!..
اوستاد اوزونتو ایله باشینی توولادی:
- گئدیشیمیزه بیر گون قالان، آدی‌یوخ ایداره‌سیندن زنگ ووروب دئدیلر: سیز ایله ایکی دقیقه ایشیمیز وار؛ گلین بورایا. ماتدیم-ماتدیم بو واخت‌سیز زنگه فیکیرلشنده، آرتیردیلار: گلمه‌یه وسیله‌نیز وار یوخسا چووال گؤنده‌رک؟
- سونرا نئجه اولدو؟!!
- هئچ؛ دونن بیزی بوراخدیلار!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
ایسلام اؤلکه‌سینده هر شئیین بیر یولو وار!
دوکتور جئری
سووئت‌لر بیرلیگی چؤکمگه باشلایاندا، اوتایلی بو تایلی آذربایجانلیلار آرازین ایکی ساحیلینه توپلاشیب ووصال ماهنیلارینی سس-سسه وئریب اوخویاندا، بیزیم قلئیچی مورتوض اؤزونو چایا ووروب اوتایا گئچدی. چوخلو آختاریشلاردان سونرا، ایللر اوزونو، آیری دوشموش خاللی-تئللی خالاسینی تاپدی. گؤز یاشلاری آخیشیب داشاندا، خالا-بالا ساریشیب قوْووشاندا، قاپی-قونشو "ایسلام اؤلکه‌سیندن بیری گلیب" دئیه خبردار اولوب خالانین ائوینه دولوشدولار. سالام-صالاوات ایله قلئیچی مورتوضو یئنی آچیلمیش مچیدلرینه گؤتوروب، قاداغا قویولموش دینلری حاققیندا سورغو-سوالا باشلادیلار. آلنی مؤهور گؤرمه‌میش قلئیچی مورتوض چتین دورومدا قالمیشدی. دده‌لیگی شیخ آغانین آبیری گئتمه‌سین دئیه ناچارلیقدان یالاندان-دوغرودان بیر شئیلر قوشوشدوروب سورغولاری بیر تورلو جاوابلاندیرماغا چالیشدی. سیرا خالاسی ارینه یئتیشدی. شانسدان اوتایلی خالاسی اری‌نین آدی، بو تایداکی خالاسی اری‌نین آدی کیمی کئفلی ایسکندر ایدی! کئفلی ایسکندر بتر ایچن ایدی. اؤزونه بیر چیخیش یولو آختاریردی. ادب-ارکانلا گلیب قلئیچی مورتوض قاباغیندا اوتوروب سوروشدو:
- بورادا دئییرلر؛ چاخیر ایچنین نامازی آللاه درگاهیندا قبول اولماز. منده ایچمگی ترگیده بیلمیرم. بونون بیر چیخیش یولو وارمی؟!
قلئیچی مورتوض باش بارماغینی گیژگاهینا قویوب بیرآز فیکیرلشندن سونرا جاواب وئردی:
- ایسلام اؤلکه‌سینده هر شئیین بیر یولو وار. سن ائله‌یه بیلرسن سرخوشلوق باشیندان چیخاندا تؤوبه ائله‌ییب نامازینی قیلاسان، نامازدان سونرا گئنه ایچه بیلرسن!!
کئفلی ایسکندر سایغی ایله الینی دوشونه باسیب،" منه دئییردیلر ایچمه، دوزونو سیز دئییرسیز، شوکورلر اولسون کی یولو وار ایمیش!"دئینده، قلئیچی مورتوض آرتیردی:
- هله بو بیر شئی دئییل کی! من اوتایداکی خالام ارینی ایکی کره ده مکّه‌یه گؤندرمیشم!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
ایران خالقلاری‌نین گله‌جگی...
دوکتور جئری
کئچن جومعه آخشامی حضرت عزرائیل، کولتورل سوی‌قیرما معروض قالان ایران خالقلاری‌نین ایللیک ییغینجاغینا قاتیلاراق سورغولاری بیر-بیر یانتیلادی.
ایلک سوروشان عرب خالقی‌نین آغ‌ساققالی اولدو:
- حضرت عزرائیل! بیز خوزستان خالقی گونده-گونده باشیمیزا اله‌نن توز-تورپاقدان هاچان قورتولاجاغیق؟
عزرائیل گولومسوندو:
- اللی ایل سونرا.
عرب آغ‌ساققالی‌نین گؤزلرینده یاش حلقه‌لندی:
- نه یازیق من او گونو گؤرمه‌یه‌جه‌یم!
ایکینجی سورغونو بلوچ خالقی‌نین آغ‌ساققالی سوروشدو:
- بیز بلوچستان خالقی یوخسوللوقدان، فقردن هاچان قورتولاجاغیق؟
عزرائیل یئنه گولومسوندو:
- یوز ایل سونرا.
بیر دامجی یاش بلوچ آغ‌ساققالی‌نین گؤزوندن آخدی:
- نه یازیق من او گونو گؤرمه‌یه‌جه‌یم!
اوچونجو سورغونو سوروشان، آذربایجان کیملیکچی چالیشقانلارینا منسوب اولان بیر گنج ایدی:
- ایراندا یاشایان تورکلرین هاچان آنادیللرینده مدرسه‌لری اولاجاق؟
عزرائیل دولوقساندی سونرا بیردن اؤکوتمه ووروب آغلاماغا باشلادی. هامی چاش-باش بیربیری‌نین اوزونه باخدی. عزرائیل ایچینی چکه-چکه سیزیلدادی:
- نه یازیق من او گونو گؤرمه‌یه‌جه‌یم!!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
پاییمیزی آلدیق!
دوکتور جئری
اوستاد دفتری آغری قزئتینی ماسانین اوستونه چیرپاراق قیشقیردی:
- دوز یازیب دا!!...
دینله‌ینلر چاش-باش بیربیرلری‌نین اوزونه باخدیلار.
- جومهور باشقانی‌نین قؤوملر و مذهب‌لر ایشلری حاقدا آدادیغی باش یاردیمچیسی شئیخ یونسی، کئچن دؤرد ایلده آذربایجان میللتی‌نین تاپدالانمیش حاقلاری‌نین یئنیدن الده ائتمه‌سی اوچون نه ایشلر گؤرموش؟.. اوخوللاردا تورک دیلی‌نین اوخوتدورماسینا گؤره هانسی آددیملاری آتمیش؟ تورک دیلی قورومونون آچیلیشی اوچون نه ائتمیش؟ تورک میللتینی تحقیر ائدن ماهی‌صفت‌لر، پیلته‌لر کیمی دلخک‌لرین قارشیسینی آلماق اوچون هانسی اؤنلملری آلمیش؟ رادیو-تئلئویزیون پروگراملاریندا، درسلیک کیتابلاریندا، رسمی درگی-قزئتلرده تورک میللتینی کوچومسه‌ین، تاریخ-کولتورونو ساپدیران، دوشونولموش سییاستین قارشیسینی آلماق اوچون هانسی گیریشیملرده بولونموش؟!.....
اوستاد دفتری ساییب- سایماقدا ایکن قلئیچی مورتوض قاپیلاری بیربیرینه تاپدایاراق تله‌سیک ایچری گیردی:
- نه اوتورموسونوز گلین پایینیزی آلین!
- نه پایی؟!- اوتورانلار سئوینجک بیر آغیزدان سسلندیلر.
قلئیچی مورتوض تؤوشویه- تؤوشویه :
- عزرائیل بالا پایلاییر؛ تئز گلین بالا پایینیزی آلین؛ گؤرمورسونوزمو مملکتیمیزین جاماعاتی گئت-گئدده قوجالیب الدن دوشمکده دیر؟!!- دئدی.
اوتورانلارین آراسیندان موللا نصرالدین آیاغا قالخدی:
- آی مورتوض بگ! گئت عزرائیله دئگینن: سن بیزیم بالالاریمیزا دگمه، بیز سنین وئردیگین بالانی ایسته‌میریک!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
Restore factory set
دوکتور جئری
دونن اوستاد دفتری اوغلونو مطبه گتیرمیشدی. ایچری گیرجک ال-آیاغیما دوشدو:
- دوکتور هاراییما چات!.. اوغلوم الدن گئتدی!.. یازیق اولدوم!...
گؤزومون قیراغی ایله اوغلونا باخدیم. ییرمی- ییرمی ایکی یاشلاریندا ایدی. ساچلارینی خوروز پیپیگی کیمی گؤیه قالخیزیب بویاتمیش؛ ساغ قولاغینا سیرغا آسمیش؛ قاشلارینی ایسه آلمیشدی...
- اوستاد!.. اوغلونا نه اولوب کی! ماشاالله ساپا-ساغلام گؤرونور..
اوستاد دفتری وایسینا- وایسینا الینی الینه تاپدادی:
- دوکتور!.. اوچ آی بوندان قاباق اوغلومو ایش تاپماق اوچون تئهرانا گؤندردیم. ایندی قاییتدیغیندا دیلی دگیشیب، داورانیشی دگیشیب، قیلیغی دگیشیب.. هر زادی دگیشیب، باشقا بیر آدام اولوب.. ائی وای.. منده آبیر قالمادی.. ائی وای یازیق اولدوم.
اوغلانا اوتوراجاق بویور ائدیب آدینی سوروشدوم.
- ترکی نمی دانم فارسی صحبت کن- دئدی.
ال آتیب سیرغانی قولاغیندان چیخارتماق ایسته‌دیم.
- دست نزن بی فرهنگ! – دئیه اؤفکه‌لندی.
تپه‌سیندن توتوب باشینی آشاغی ائندیره‌رک انسه‌سینه بئش- آلتی شاپالاق چالیب سونرا قولاغیندان یاپیشیب ساعات عقربه‌لری حرکتی‌نین ترسینه 180 درجه بوردوم. اوغلان قولاغینی اؤوکهلهیه- اؤوکهلهیه سیزیلدادی:
- چکار می کنی گوشم را کندی؟
سویوق قانلیلیقلا دئدیم:
- هئچ زاد ائله‌میرم..سنی "تنظیمات کارخانه"- یه قایتاریرام.
اوستاد دفتری هوروت- هوروت بیزه باخیردی. بیردن اوغلان یاخاسینی الیمدن قورتاریب قاچماق ایسته‌دی. تئز قولوندان توتوب بورخماغا باشلادیم. اوغلان آخ- وای ائله‌مگه باشلادی. قولونو داها برک بورخونجا بیردن وار گوجو ایله قیشقیردی:
- دده منی بو دلی‌نین الیندن قورتار یوخسا قولومو سیندیراجاق.
اوغلان، باشاری ایله کارخانه تنظیماتینا قاییتمیشدی!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
حداد عادل-دن سوروشون!
دوکتور جئری
ایسفندین ایکیسینده, اوستاد دفتری اولوسلار آراسی آنادیلی گونو موناسیبتینه گئچریلن گؤستریده توتوقلانمیشدی.
سوروشدورما باشلاندی:
- آدین ندیر؟
اوستاد دفتری بیلگینی اؤوکهلهیه- اؤوکهلهیه یانتیلادی:
- حداد عادل-دن سوروشون!
مأمور ترس-ترس اوستادین اوزونه باخدی:
- سوروشدوم؛ آدین ندیر؟!
- منده دئدیم؛ حداد عادل-دن سوروشون!
مأمور دیشلرینی قیجیرتدی:
- آتان آدی ندیر؟
اوستاد دفتری دوداغی قاچدی:
- حداد عادل-دن سوروشون!
- هارالیسان؟
- حداد عادل-دن سوروشون!..
مأمور قیزغین-قیزغین یوموروغونو میزین اوستونه تاپدادی:
- سن منی ساریمیسان یوخسا اؤزونو؟!..
اوستاد دفتری دیک-دیک مأمورون گؤزونه باخاراق دیللندی:
- یوخ جناب مأمور!..من نه سنی ساریمیشام نه اؤزومو...
من دئسم: تورکم
اویاندان حداد عادل دئیه‌جک: یوخ.. سن تورک دئییلسن آذری سن
من دئسم: اوغوز خانین اوغلویام
حداد عادل دئیه‌جک: یوخ.. سن کوروش جانین اوغلوسان!
من دئسم: من سولدوزلویام, توفارقانلی‌یام, سویوق بولاقلی‌یام...
حداد عادل دئیه‌جک: یوخ.. سن نقده‌لی‌سن, آذرشهرلی‌سن, مهابادلی‌سان...
من دئسه م...
اوستاد دفتری نفسینی دردی:
- بئله لیکله بو سورغولاری مندن نییه سوروشورسوز گئدین حداد عادل-دن سوروشون!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
قاشینما
دوکتور جئری
دونن اوستاد مانقورتزاده مطبه گلمیشدی. رنگ-روفو ساپ-ساری اولموشدو:
- دوکتور! دادیما چات اؤلدوم!- دئیه زاریلدادی.
اوتوراجاق بویور ائتدیکدن سونرا سوروشدوم:
- دئ گؤروم نه‌یین دیر اوستاد؟!
ساپ-ساری رنگی قیزارماغا باشلادی. باشینی آشاغی سالاراق:
- یانیم قاشانیر دوکتور! – دئییب آرتیردی:
- دوکتور! قاشیرام قانیم چیخیر، قاشامیرام جانیم چیخیر!
- نه واختدان قاشینتی توتوبسان؟
- چوخداندیر دوکتور! آنجاق سون واختلاردا قاشینتیم دؤزولمز اولوب!...
- قاشینتیز سورکلی(مداوم) دیر یوخسا آرالیقلی؟!
- یوخ دوکتور.. مداویم دئییل هردن توتور، هردن بواخیر؟!
- یاخشی بئله ایسه دئ گؤروم قاشینتیز نه زامان توتور، نه زامان بوراخیر؟
اوستاد مانقورتزاده باشینی قووزادی:
- دوکتور!!
"زبان رسمی" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " آنادیلی" آدی گلنده قاشانیرام!
"پارس" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " تورک" آدی گلنده قاشانیرام!
"آذری" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " تورکی" آدی گلنده قاشانیرام!
"خلیج همیشگی" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " اورمو گؤلو" آدی گلنده قاشانیرام!
"محمود افشارلار" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " جاواد هئیت‌لر" آدی گلنده قاشانیرام!
"ارمنستان" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " آذربایجان" آدی گلنده قاشانیرام!
"کوروش، داریوش" آدی گلنده خوش-خوش ....
سؤزونو کسدیم:
- گئچین تخته، موعاینه ائدیم- دئدیم.
اوزو قویلو تختین اوستونه اوزاندی. باش بارماغیمله تومانینی آشاغی چکیب اوتوراغینا چیراغ سالدیم:
- اوستاد!! اوتوراغیزین باشینا نه ایش گتیریب‌سیز؟!!
یئریندن داشلاندی؛ نیگران-نیگران اوزومه باخدی:
- یعنی دئییرسیز، ایش ایشدن گئچیب دوکتور!.. هئچ بیر ایش گؤرمک اولماز؟
اوزونتو ایله دئدیم:
- بیر‌آزجیق تئز گلسه‌یدیز، یاغ- یاخی ایله سیزی درمان ائده بیلردیم آنجاق ایندی گره‌ک بیر فوق تخصص دوکتورا موراجیعه ائده‌سیز...
- سوراغیزدا یاخشی بیر دوکتور وارمی، منی اونون یانینا گؤنده‌ره‌سیز؟!
باشیملا "هه" دئیه‌رک میزین چکمه‌سیندن بیر ویزیت کارتی چیخاردیب بیله‌سینه اوزاتدیم. اوستاد مانقورتزاده تشکور دولو باخیشلاری ایله کارتی آلیب اوخدو:
- پروفئسور دوکتور ساری قولو خان
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
دور چای دمله!
دوکتور جئری
کئفلی ایسکندر هر گون ایشدن قاییداندا خالاخانیما، "دور چای دمله" دئییردی.
بیر گون خالاخانیم قیزغین-قیزغین:
- نه دور چای دمله مه سی ؟!- دئیه دیللندی.
ایسکندر شاشیردی:
- سنه نه اولوب؟!
خالاخانیم کوکره‌دی:
- نه اولاجاق؟!.. ائوه گیرجک،"دور چای دمله، دور چؤره‌گی گتیر" دئییرسن. بیز هاچان فارسلار کیمی مدنییّت‌لی، فرهنگلی اولاجاغیق!... گئت؛ بیر آز آغایی روستمی‌دن اؤیرن!!...
ایسکندرین گؤزلری کلّه‌سینه چیخدی:
- آغایی روستمی داها کیمدیر؟!
- تزه قونشوموزدور، فارس‌دیرلار.. آروادی دئییر: آغایی روستمی ایشدن گلنده اوتوروروق، موسیقی دینله‌ییریک، ادبیّاتدان دانیشیریق.. ساعاتلارجا ٰحافظٰین، ٰسعدیٰ‌نین شئعیرلرینی اوخویوروق. سن ایسه گلنده...
ایسکندر باشینی آشاغی سالیب دینمه‌دی.
ائرته‌سی گون، کئفلی ایسکندر ایشدن دؤنونجه خالاخانیمی یانینا چاغیریب سوروشدو:
- ٰعماد‌الدین نسیمیٰ‌نی تانیییرسانمی؟
- یوخ!
- ٰ محمد فضولیٰ-نی نئجه؟
- اودا کیمدی؟!
- ٰ ابولقاسم نباتیٰ ؟!
- یووو...
- ٰفکیرت امیروفٰ –و حتما دینله‌‌ییبسن؟!
- ....
خالاخانیم سوسونجا، کئفلی ایسکندر باشینی آشاغی سالدی:
- بئله ایسه، دور چای دمله!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر