بونلارا نه دَییب؟!
دوکتور جئری
هفتهلیک گؤروشوموزده اوستاد دفتریدن سوروشدوم:
-اوستاد! ایکینجی قاراباغ ساواشیندان سونرا، الهام
علییئف بو ایرانشهریلره نئیلهییب هر گون آذربایجان جومهوریتی علئیهینه یئنی-یئنی
تخریباتا باشلاییرلار؟!
اوستاد دفتری گولومسهییب دئدی:
بیر دده-بالا چؤلده گئدیردیلر. ددهنین الینده
بوش بیر چوال وار ایدی. یولدا گئدرکن دده بالانین گؤزوندن ایراق یئردن بیر یومورو
داش تاپیب چوالین ایچینه قویور. قارشیداکی کندده یاخینلاشاندا هارادانسا بیر ایت
چیخیب بونلارین اوستونه یومولور. دده چوالی باشینین اوستونده ایکی-اوچ کره
فیرلادیب برکدن ایتین بؤیرونه وورور. ایت زنگیلدهیه-زنگیلدهیه قویروغونو بئلینه قویوب قاچاندا، بالا
چاشقین-چاشقین سوروشور: دده! بوش چواللا
ایته نه ائتدین بئله قاچیر؟!
دده گوله-گوله دئییر: بالا! ایته نه دَیدیگینی بیر
من بیلیرم بیر ده ایت!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
قورتولوش یولو،
آلومینیوم ییغماقدان گئچیر!
دوکتور جئری
اؤرت باسدیر ماحالینا باغلی اولان ترسآوا خالقینین
اساس پئشهلری اکینچیلیک ایدی. آنجاق نئچه ایل ایدی نه اکیردیلرسه ایل باشی آیاق
آلتیندا قالیب پولا گئتمیردی. گئتدیکجه فلاکته سوروکلهنن کند اهالیسی سونوندا بو وضعیتدن چیخماق اوچون ییغیشیب ماحالین شیخ
آغاسینین حوضورلارینا گئتدیلر. شیخ آغا ایکی ساعات کسکین دانیشیغی ایله ایچری و
دیشاری دوشمنلرین آغزینا یوموروق ووردوقدان سونرا دئدی:
- سیز بو ایل یئرآلما اکین؛ اینشاالله وضعیتیز یاخشی اولار.
خالق سئوینجک
داغیلماق ایستهینده ترسآوانین دلیسوْووُ قلئیچی مورتوض کورسونون اوستونه چیخیب قیشقیردی:
- ائی ترسآوا
کندینین یازیق خالقی! سیز ددهلیگیم شیخ آغانین سؤزونه باخمایین. وضعیتیزین
یاخشی اولماسینی ایستهییرسیزسه گئدین آلومینیوم ییغین!
قلئیچی مورتوضون
بو سؤزلرینه خالق گولوشوب داغیلدی.
ترسآوالیلار
او ایل یئرآلما اکدیلر. آنجاق ایل باشی گئنه یئرآلما آیاق آلتدا قالیب پولا گئتمهدی.
بو وضعیتدن داریلان ترسآوالیلار چارهسیز گئنه شیخ آغانین حوضورونا یئتیشدیلر.
شیخ آغا گئنه ایکی ساعات کسکین
دانیشغی ایله ایچری و دیشاری دوشمنلرین آغزینا یوموروق ووردوقدان سونرا دئدی:
- اولماسا سیز بو
ایل سوغان اکین؛ اینشاالله وضعیتیز یاخشی اولار.
گئنه خالق داغیلماق
ایستهینده گئنه ترسآوانین دلیسوْووُ قلئیچی مورتوض کورسونون اوستونه چیخیب قیشقیردی:
- ائی ترسآوا کندینین
یازیق خالقی! سیز ددهلیگیم شیخ آغانین سؤزونه باخمایین. وضعیتیزین یاخشی اولماسینی ایستهییرسیزسه گئدین آلومینیوم ییغین!
بو کز قلئیچی مورتوضون سؤزلرینه خالق گولمهدی
آنجاق گئنه داغیلدی.
ترسآوالیلار او ایلده سوغان اکلدیلر. آنجاق
ایل باشی گئنه سوغان آیاق آلتدا قالمیشدی دا پولا گئتمیردی. بو کره ترس آوالیلار
شیخ آغانین یانینا وارماییب، گئدیب آلومینیوم ییغماغا باشلادیلار. ایل باشی کندین
خرمنلیگینده داغ کیمی آلومینیوم توپلانمیشدی. اهالی ییغیشیب قلئیچی مورتوضون یانینا
گئدیب سوروشدولار:
- سنین سؤزونه باخیب بو ایل آلومینیوم
توپلامیشیق، ایندی دئییرسن بو آلومینیوملاری نئیلهیک؟!
قلئیچی مورتوض گولومسهیبیب دئدی:
- ایندی بو آلومینیوملارلا بیر طیاره دوزلدیب اؤرت
باسدیر ماحالیندان قاچین!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ائرمنیستانین حاقّی یوخدور باریشا!
دوکتور جئری
ائوده قالماقدان اورگیمیز شیشمیشدی. دونن آللاه
طرفیندن قدرت موعلّیم هارادانسا تاپیلیب ماشینی ایله بیزی کیچک بیر گزییه آپاردی. یولوموز تورکیه سرحدیندن دوشدو. آذربایجان
طبیعتینین گؤزللیکلرینی دینمز-سؤیلهمز سئیر ائدرکن بیردن اوستاد دفتری بارماغی
ایله داغین اتگیندهکی بیر کندی گؤستهرهرک ماراقلی بیر احوالاتی دانیشدی:
- اسکیلرده بو کندده اسماعیل آغا سیمتقونون
عشیرتی یاشاییردی. کند اهالیسینین پئشهسی ظاهیرده مالدارلیق اولسا دا آرا قاریشاندا (مثلاّ
روسلوق،جیلولوق، کوردلوک کیمی حادیثهلرده) باشقا کندلره باسقین ائدیب
چالدی-چاپدییا ویا خالقین دئییشیجه قاچاقوشلوغا باشلاییردیلار. ائشیتدیگیمه گؤره
شاه زامانی بعضی مسلهلر اوستونده ایران
ایله عراقین آراسیندا کیچیک بیر چاتیشما یاراندی . آنجاق بئش گونون ایچینده ایکی
اؤلکه باریشیب وضعیت ساکینلشدی. دئییرلر: بو حادیثهدن سونرا عشیرتین باشچیسی
ایکی یانچیسی ایله بیرگه شهرده والینین یانینا گئدیب آیاغینی برکدن یئره
تاپدایاراق قیشقیریر: شاهین حاقّی یوخدور باریشا! بو سؤزلردن چاش-باش قالان والی دئییر:
اشی! بو بیر دؤولت ایشیدیر، سیزه نه ربطی وار شاه باریشیر
یا ساواشیر؟! بو یانیتدان عشیرتین باشچیسی یئنه آیاغینی یئره تاپداییب دئییر:
نئجه بیزه ربطی یوخدور، اگر شاه باریشسا اوندا بیز نئجه قاچاقوشلوق ائلهیک؟!
بو احوالاتا هامیمیز برکدن گولدوک. دانیشیق سورهسینده،
قدرت موعلّیم ماشینی کندده ساری سورموشدو. کند داغلیب آرتیق کیمسه اوندا
یاشامیردی. اوستاد دفتریدن سوروشدوم:
- اوستاد! گؤرهسن کندین اهالیسی ایندی
هارادادیرلار؟
اوستاد دفتری گولومسوندو:
- هارادا اولاجاقلار؟ تهراندا دؤولت آپارتینا
یئرلشیب گونده-گونده آیاقلارینی یئره تاپداییب قیشقیریرلار: ائرمنیستانین حاقی
یوخدور باریشا!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
تخت جمشیدی کیم یاندیردی؟
دوکتور جئری
یئنی تاریخ موعلّیمی اوستاد ایرانشهری بیر ساعات هخامنیشی ایمپراتورلوغوندان درس وئردیکدن سونرا شاگیردلرین بیریندن سوروشدو:
- سن!.. دئ گؤروم تخت جمشیدی کیم یاندیردی؟
اوشاق آیاغا قالخیب تیترهیه-تیترهیه:
"- آغا! واللاه من یاندیرمامیشام"- دئیه آغلاماغا باشلادی.
بو یانیتدان موعلیم اؤفکهلهنیب کلاسدان ائشیگه چیخدی. قارشیدان ریاضیات موعلیمی گلیردی:
- اوستاد نولوب؟
- نه اولاجاق؟ شاگیردلرین بیریندن سوروشدوم: "تخت جمشیدی کیم یاندیری؟"، من یاندیرمامیشام دئیه باشلادی آغلاماغا...
ریاضیات موعلیمی باشینی توولادی:
- ائله اؤز ایشیدیر! بونلار بیر ایشی گؤررلر سونرا آغلاییب دئییرلر بیز گؤرمهمیشیک.
تاریخ موعلّیمی داها بتر اؤفکهلندی. دئیینه-دئیینه دفتر اوتاغینا قوشدو.
- اوستاد! نولوب؛ بو نه حالدیر؟!- دئیه مودیر سوروشدو.
تاریخ موعلیمی تؤوشویه-تؤوشویه:
- نه اولاجاق؟.. شاگیردلرین بیریندن سورشدوم: "تخت جمیشدی کیم یاندیردی؟" من یاندیرمامیشام دئیه باشلادی آغلاماغا...
مدیر تلفونون دستگینی گؤتورهرک دئدی:
- سیز هئچ ناراحات اولمایین اوستاد. من بو ساعات ناظیمه دئیهرم گئدیب آراشدیرسین کیم بو ایشی گؤروب؟
مدیرین بو سؤزو تاریخ موعلیمینه اود ووردو. آیاغینی یئره تاپداییب قیشقیردی:
- اسکندر! تخت جمشیدی اسکندر یاندیریب. اولمایا بونو سیز ده بیلمیرسیز؟
مدیر یئریندن قالخدی:
- دوز دئییرسیز اونون ایشی دیر، گئچن هفته ده فارسی موعلیمینین ماشینینی پیچاقلا جیزمیشدی.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
دیلین وظیفهسی نمنهدیر؟
دوکتور جئری
مدرسهلرین آچیلیشینین ایلک گونونده، موعلّیم اوشاقلارا "علوم"دان درس دئییردی:
- باخین اوشاقلار! آدامین بدنیندهکی اورقانلارین هر بیرینین اؤزونه مخصوص وظیفهسی واردیر. میثال اوچون اورک قانی بدنده دولاندیریب آدامی یاشادیر؛ معده یئمکلری هضم ائدیب آدامین ساغلیغی تأمین ائدیر؛ قارا جیگر قانی تصفیه ائدیب آدامین احتیاجی اولان ویتامینلری حاضیرلاییر...
درس وئریلرکن بالاجا یاشار کلاسین پنجرهسیندن نیگران-نیگران ائشیگه باخیردی. موعلّیم اونا سسلندی:
- اوغلوم! سن دئیه بیلرسن بدنده دیلین وظیفهسی نمنهدیر؟
بالاجا یاشار جلد موعلّیمه ساری دؤندو:
- آغا ایجازه!.. دیل، میلّی امنیتی خطره سالیب آدامین باباسینی زیندانا باسدیریر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر