+0 به‌ین
دولار نه واخت قالخیر؟
دوکتور جئری
آدی اوستونده دیر؛ بیزیم بو قلئیچی مورتوض گئچمیشلرده قالایچی‌لیق ائدردی. دوکانیندا، خالقین پاخیرلانمیش میس قابلارینی کوره‌ده قیزدیردیقدان سونرا نیشادیر توزو سورتوب، اوستوندن قالای چکه‌رک پار-پار پارلاداردی. او، قالای چکمکله یاناشی، دیبی دلینمیش قاب-قاجاقلاری‌نین دلیگینی ده توتاردی. بو ایش اوچون لحیم میخی وار ایدی. میخی قیزدیریب قابین دلینمیش یئرینه سورته‌رک لحیم‌له‌یردی. بو قوللوقلار اوچون، او یوخسول کندلیلریندن پول یئرینه یومورتا، یاغ، بوغدا کیمی کند محصوللاری آلاردی.
دئییرلر، بیر گون رحمتلیک کربلایی آغاوئردی‌نین آروادی فاطما خاتین دیبی دلینمیش قازانچاسینی قالایچی‌یا آپاریر. قلئیچی مورتوض تئز لحیم میخینی قیزدیب بیر-ایکی کره قازانچانین دیبینه چکه‌رک دلیگی توتور. فاطما خاتین زحمت‌یانا اوچون زنبیلیندن بیر یوموتا چیخاردیب میزین اوستونه قویاندا قئلیچی مورتوض دئییر:
- مشدی خانیم، ائله‌دی ایکی یومورتا.
فاطما خاتین دئینمگه باشلاییر:
- نییه؟!.. نه اولوب؟!.. قاب-قاجاغین دلیگینی توتماغا هامی بیر یومورتا وئریر دا!
قلئیچی مورتوض الی‌نین ترس ایله آلنینین ترینی سیله-سیله دئییر:
- مشدی خانیم، لحیم میخی‌نین قیمتی قالخیب.
فاطما خاتین سسینی آتیر باشینا:
- نییه؟!.. نه اولوب؟!.. میخ بیزی گؤردو قالخدی؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
منه قوناق اولون!
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوض ترس آوادا دللک دوکانی آچمیشدی. ایلک موشتریسی کندین دوکتورو ایدی. دوکتور باشینی قیرخدیریب پول وئرمک ایسته‌ینده قلئیچی مورتوض آلماییب:
- سیز بیزیم ساغلیغیمیزی قورویورسوز، من سیزدن نئجه پول آلا بیله‌رم؟ منه قوناق اولون.-دئیر.
دوکتور تشکور ائدیب گئدر.
ائرته‌سی گونو، قلئیچی مورتوض دوکانینی آچماق ایسته‌ینده، گؤرَر قاپی‌نین قاباغیندا بئش دنه تراول واردیر.
ایکی گون سونرا کندین موعلّیمی گلر دوکانا. موعلّیم باشینی قیرخدیریب پول وئرمک ایسته‌ینده قلئیچی مورتوض یئنه آلماییب:
- سیز بیزیم اوشاقلاریمیزی تربیه ائدیرسیز، من سیزدن نئجه پول آلا بیله‌رم؟ منه قوناق اولون.- دئیر.
موعلّیم تشکور ائدیب گئدر.
ائرته‌سی گونو، قلئیچی مورتوض دوکانینی آچماق ایسته‌ینده، گؤرَر؛ قاپی‌نین قاباغیندا بئش دنه اون مین تومنلیک واردیر.
بیر هفته سونرا، کندین موللاسی قاپیدان گیرر ایچری. باشینی قیرخدیریب پول وئرمک ایسته‌ینده قلئیچی مورتوض، "استغفراله..استغفراله آغا" دئیه آلماییب:
- سیز بیزی جهنم اودوندان قورویورسوز، من سیزدن نئجه پول آلا بیله‌رم؟.. منه قوناق اولون.- دئیر.
موللا چوخ-چوخ تشکور ائدیب گئدر.
ائرته‌سی گونو قلئیچی مورتوض دوکانینی آچماغا گلدیگینده گؤرَر، قاپی‌نین قاباغیندا بئش دنه موللا واردیر.
بؤلوم: ساتیریک یازیلار
+0 به‌ین
قلئیچی مورتوض و برجام
دوکتور جئری
ترس آوادا ایش اولمادیغی اوچون، قلئیچی مورتوض‌لا خالاسی اری کئفلی ایسکندر چالیشماغا باشکنده گئتمیشدیلر. ایکی آی بیرگه ایش آختاریب تاپا بیلمه‌یینجه هره‌سی تکباشینا ایش آختارماغا قرار وئرمیشدیلر.
آلتی آی سونرا قلئیچی مورتوض‌لا کئفلی ایسکندر گؤروشموشلر. قلئیچی مورتوض باخمیش، خالاسی اری بتر زنگین اولموش. باهالی بیر ماشین مینمیش، باهالی بالتارلار گئیمیش، قولونا قیزیل ساعات تاخمیش.
- خالا اری اوچ-دؤرد آیدا نئجه زنگین اولدون؟-دئیه قلئیچی مورتوض سورشموش.
کئفلی ایسکندر گولومسه‌یه‌رک دئمیش:
- سندن آیریلاندان سونرا مرکزی بانک‌دا ایش تاپدیم. هر گون ایشدن چیخاندا بیر-ایکی دنه آزادی سیکه‌سی اوتوب ائوده سیچیردیم. بئله‌جه سیکه‌لری ییغیب زنگین اولدوم.
ایکیسی یئنه آیریلمیشدیلار. بو اولایدان بیرآی گئچمه‌میش قئلیچی مورتوض خالاسی ارینی گؤروشمگه چاغیرمیش. کئفلی ایسکندر باهالی ماشینی ایله گؤروش یئرینه چاتینجا باخمیش قلئیچی مورتوض بیر قوجامان تانکا مینه‌رک پولیس ماشینلاری، هلی‌کوپترلر اسکورتوندا گلمکده‌دیر.
کئفلی ایسکندر چاشقین-چاشقین قئلیچی مورتوضدان سوروشموش:
- بونلار نمنه‌دیر؟!!
قلئیچی مورتوض اوزونتو ایله دئمیش:
- سندن آیریلاندان سونرا، اورانیوم کارخاناسیندا ایشه باشلادیم. هر گون ایشدن چیخاندا بیرآز زنگینلشدیریلمیش اورانیوم اوتوردوم. بوگون بیر اوسدوردوم کارخانانین یاریسی پاتلادی. ایندی منی آپاریرلار شهرین ائشیگینده سیچیم!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
مجلیسین قاپالی اوتوروملاریندا نه‌لردن دانیشیرلار؟
دوکتور جئری
ترس آوا کندی‌نین میلّت وکیلی- دوکتور ایبیش تلویزیونون قاباغینا اوزانیب خبرلری ایزله‌ینده، آروادی چوپور مصمه بیله‌سینه دئییر:
- ایبیش جان! سوروشا بیله‌رم، سیز مجلیسین قاپالی اوتوروملاریندا نه‌لردن دانیشیرسیز؟!
دوکتور ایبیش گوله-گوله دئییر:
- نمنه‌دن دانیشاجاغیق، سیز آروادلارین قاپدا اوتوروب دانیشدیقلاریندان دانیشیریق!
چوپور مصمه دوداغینی دیشله‌ییر:
- واخسئی سیز ده او سؤزلردن دانیشیرسیز؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
"بسندگی زبان فارسی" قضیه‌سی
دوکتور جئری
ترس آوانین آغ ساققاللاری ایله بیرگه قلئیچی مورتوضون دوکانینا گئتمیشدیک.اوستاد دفتری بیرآز اویان بویاندان دانیشاندان سونرا اصل مطلبه گئچدی:
- جناب مورتوض! مجلیس سئچیملری یاخینلاشماقدادیر. بیز سیزدن ریجا ائدیریک بو دؤوره سیز بو وظیفه‌یه آدای اولاسیز. بیلدیگیز کیمی، بیزیم حاضیرکی وکیل ترس‌آوا خالقیندان چوخراق جیبینه-فامیلینه خیدمت ائله‌مکده‌دیر!
قلئیچی مورتوض دریندن بیر سولوق آلاراق دئدی:
- قاباقجا من سیزین لوطفوزدن تشکور ائدیریم. آنجاق سایغیلی کندلیلر، منیم بو وظیفه‌یه لازیم اولان مدرکیم یوخدور.
اوستاد دفتری گولدو:
- موشکولو یوخدور، بئش-اون تومنله مدرک آلا بیله‌ریک، نمنه مدرکی ایسته‌ییرسیز: دوکتورا، یوکسک دوکتورا؟!
قلئیچی مورتوض باشینی آشاغی سالدی:
- دوزونو ایسته‌سز من هئچ ایبتیدایی تحصیل ده آلمامیشام!
اوستاد دفتری‌نین قاشلاری چاتیلدی:
- بو اولمادی؛ ایبتیدایی تحصیل مدرکی موطلق اولمالی‌دیر..
من دئدیم:
- بونونکی غمی یوخدور، جناب قلئیچینی ایبتیدایی اکابیر کلاسلارینا یازدیراریق. ماشالله هوشلو-باشلیدیر، بئش-آلتی آیین ایچینده ایبتیدایی تحصیل مدرکینی آلا بیلر.
قلئیچی مورتوض آجی-آجی گولدو:
- موشکول بوردادیر؛ معلول اولدوغوما گؤره منی بو کلاسلارا یول وئرمه‌یه‌جکلر!
شاشیردیم:
- مگر سیز معلولسوز؟.. نه معلولیتی؟!!
قلئیچی مورتوض باشی ایله "هه" دئیه‌رک آرتیردی:
- فارس دیلی بیلمیرم!
من بو یانیتدان چاش-باش قالینجا، اوستاد دفتری آچیقلادی:
- "وزارت آموزش و پرورش"-ین "تست بسندگی زبان فارسی" طرحینه گؤره، فارس دیلینی بیلمه‌ین اوشاقلار، آغیر ائشیدن، ضعیف گؤرن اوشاقلار کیمی معلول ساییلیب ایثتیثنایی مدرسه‌لرده تحصیل آلمالی‌دیرلار.
فارس دیلی قورومونون یاردیمچیسی اوستاد فرهیخته دانیشیغا قاتیلدی:
- بیزیم گؤرکملی اوستادیمیز، جناب جواد شیخ السلامی بو موشکوله یاخشی بیر یول تاپیب:
" می‌توان جوانان کم سال آذربایجانی و زنجانی و خوزستانی؛ اعمّ از دختر و پسر را به سیستم مبادلة جوانان که در اروپا مرسوم است؛ برای یکی دو سال در خانواده های محترم فارسی زبان که زبان متداولشان فارسی باشد؛ به عنوان مهمان پذیرفت و از این راه به ترویج و تحکیم زبان فارسی میان این گروه سنّی کمک کرد."
کئفلی ایسکندر قاققاناق چکیب گولدو:
- اشی شیخ الاسلامی 15-10 یاشیندا اوشاقلاری دئییب نه بو بوغو بورمانی!!
بیردن بیر شئی بئینیمده قیغیلجیم ووردو:
- اولماز فارس دیلینی اؤیرنمک اوچون، جناب مورتوضو اوچ-دؤرد آیلیغا تهرانا گؤنده‌رک؟!
بو اؤنریدن هامی‌نین چیچگی چاتلادی. بیرآغیردان دئدیلر:
- نییه اولماز؟
***
آلتی آی ایدی قلئیچی مورتوض تهرانا گئتمیشدی. نه گلیردی، نه ده تلفون وورودو.کندین آغ ساققاللاری منی چاغیردیلار:
- گل، گئت، گؤر بو هایاندا قالدی؟.. فارس دیلینی اؤیرنمه‌دی؟.. سئچیملر یاخینلاشیر ها!!
فورصتی ایتیرمه‌دن تهرانا یولاندیم. شهری الک-ولک ائله‌یندن سونرا ترس آوالیلارین قهوه‌خاناسینی تاپدیم. قهوه‌چی‌دن قلئیچی مورتوضون سالیغینی آلدیم. گوله-گوله دئدی:
- قلئیچی مورتوض بورادا بیر فارس قیز ایله ائوله‌نیب ترس آوایا قاییتماق دا ایسته‌میر!..
اینانمادیم؛ آدرسینی آلیب قهوه خانادان ائشیگه چیخدیم. قلئیچی مورتوض ییرمی مرتبه‌لی بیر آپارتمانین اون دوققوزونجو قاتیندا یئر توتموشدو. تؤوشه‌یه-تؤوشه‌یه پیله‌لری چیخیب ائوین قاباغیندا دایاندیم. قاپینی تیققیلداتدیم. ایچری‌‌دن قلئیچی‌نین گولمه سسی گلیردی. هاندان-گئجدن قاپی آچیلدی. ننه‌م-باجیم اولسون قاپینی آچان گؤزل-گؤیچک بیر قیز ایدی. منیم هوروت-هوروت باخدیغیمی گؤرونجه فارس لهجه‌سیله سوروشدو:
- کِم نِن اِشِز وار؟
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر