قیرخ ایللیک مرگ برلرین نتیجهسی نه اولوب؟!
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوضون ددهلیگی نئچه ایل ایدی زمی اوستونده ترس آوانین آدی بللیسی قره قاسیق فاطما ایله دعاوالی اولوب محکمهیه گئت-گل ائدیردی. سونوندا سیراغا گون محکمه سون قرارینی وئرهرک ددهلیگی بو داعاوادا حاقلی بیلیب قارشی طرفی آغیر جزالاندیردی. دونن گون اورتا چاغی محکمهنین قراریندان یئنیجه خبردار اولان قره قاسیق فاطمانین کیفیر آغیزلی اوشاقلاری ددهلیگین قاپیسینا تؤکولوشوب، "چیخ ائشیگه قورومساق! آروادین چوپور مصمهنی فیلان-فیلان ائلهیهجهییک"- دئیه قاپینی داشا وئردیلر. آنجاق ددهلیک قاپینی آچمایینجا سالدیرقانلار نهایت یورولوب قمیشلرینی چکیب گئتدیلر! آخشام باشی قلئیچی مورتوض ایشدن قاییداندا قاپی-قونشو اولوب-بیتنلری تئز اونون اووجونا قویدولار.وئریلن ناموس یامانلاریندان کؤپورَن قلئیچی مورتوض دلیجهسینه ائو گیریب شنهنی گؤتورهرک ائشیگه چیخاندا ددهلیگی قاباغی کسدی:
- آی بالا هارا بئله!؟
گؤزلری قان چاناغینا دؤنوشموش قلئیچی مورتوض باغیردی:
- گئدیرم شنهنی سوخام ناموس یامانی وئرنلرین موناسیب یئرینه!
ددهلیک قلئیچی مورتوضون قارشیسینی آلماغی باجارمایینجا چوپور مصمه قاباغا گئچدی:
- بالا گئدیب شر چیخارتما؛ آند اولسون ددهلیگین ساققالینا، منیم تومانیمین باغی بئله ترپنمهییب!!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
نئجه اؤلدوم؟!
دوکتور جئری
قبیریستانلیقدا یئنیجه دونیاسینی دگیشمیش ایکی اؤلو بیر-بیرلری ایله دانیشیردیلار.
بیرینجی اؤلو:
- سن نئجه اؤلدون؟
ایکینجی اؤلو:
- ایشدن قاییدیردیم. آزادلیق مئیدانیندا اوتوبوسدان یئندیم. بیردن اؤزومو حؤکومته قارشی اعتیراضچیلارین ایچینده گؤردوم. نه قدر چالیشادیم قالابالیغین ایچیندن ائشیگه چیخیم، باجارا بیلمهدیم. هارادانسا گولـلهلر آچیلماغا باشلادی. بیردن اورگیمین باشیندا بیر سانجی حیس ائلهدیم. یئره ییخیلدیم. داها هئچ نه بیلمهدیم. گؤزمو آچدیقدا گؤردوم اؤلموشم!
هله سن دئ گؤروم، سن نئجه اؤلدون؟
بیرینجی اؤلو:
- دوزونو ایستهسن من ده او قالابالیغین ایچینده ایدیم. گولـلهلر آچیلینجا مأمورلار تؤکولوشوب گؤستریجیلر توتوقلاماغا باشلادیلار. منی ده توتدولار. من دارتینیب یاخامی مأمورلارین الیندن قورتارماق ایستهدیم، آنجاق اوندان سونرا بیلمهدیم نه اولدو. بیلمهدیم قاچیب بیر اوجالیقدان دوشوب اؤلدوم یا منی دالدان گولـله ایله ووردولار و یا اؤز-اؤزومو اؤلدوردوم. بیلمیرم هئچ زاد یادیما گلمیر.
بؤلوم: آجی گولوشلر
خیارین شوعورو
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوض مملکندی خیار واریداتیندان خودکفا ائلهمک مقصدی ایله بو ایل بوستانیندا خیار اکمیشدی آنجاق بللی اولمایان سببلره گؤره چیخان خیارلار چئچله بارماغی قدر ایدی. یازیق قلئیچی مال-داوار زیبیلیندن توتوب بوتون کیمیوی کودلاری خیار کوللارینین دبینه وئرسه ده گئنه خیارلار چئچله بارماغیندان یئکه اولموردو کی اولموردو.
بیر گون قلئیچی مورتوض بوستانین باشیندا ال-قولتوق اوتوروب باشینا گلنلر حاقیندا فیکیرلشرکن ددهلیگی شیخ آغا ایله بیر نئچه کندلی اونا یاخینلاشدیلار. شیخ آغا سسلندی:
- آییی بالا نه ال-قولتوق اوتورموسان گمیلرین می باتیب؟
بو هایدان قلئیچی مورتوض دیکسینیب اؤزونه گلدی. آیاغا قالخیب ددهلیگینین الیندن اؤپوب دیگر کندلیلر گؤروشندن سونرا باشینا گلنلری آنلاتماغا باشلادی.
شیخ آغا گولومسونوب دئدی:
- بالا سنین دردینین داواسی مندهدیر. گل گئدک قهوهخانایا. سن بیزی بیر چایا قوناق ائلهسن اوندا من ده سنین دردینین داواسینی دئیهجگم.
قلئیچی مورتوض سئوینجک الینی گؤزونون اوستونه قویوب قهوهخانایا ساری قاباغا دوشدو.
قلئیچی مورتوض بوتون قهوهخاناداکیلار چای ایسمارلادیقدان سونرا گؤزونو شیخ آغانین آغزینا دیکدی. شیخ آغا خورتولتویلا چایینی باشینا چکدیکدن سونرا سؤزه باشلادی:
- حؤرمتلی کندلیلر! سیز بئله دوشونمهیین بیتکیلر بیر پارا درده دَیَن و یا دَیمهین اوت-علفدیر. یوخ بئله دئییل. آللاه تعالی بوتون بیتکیلرین ووجودوندا بیر چئشید شوعور قرار وئریب. یعنی بوتون بیتکیلر چئورهلریندهکی اولوب-بیتنلری آنلاییر اونلارلا بیر تورلوعلاقه قورماقدادیرلار. یئرسیز دئییل بوگون بیلگینلر تؤوصیه ائدیرلر؛ صوبح یوخودان قالخدیقدا اطرفیزداکی آغاجلارلا، گولدانداکی گوللر ایله دانیشین. نییهکی سیز سئوینجلی اولاندا اونلار دا سئوینیر، سیز کدرلی اولاندا اونلار دا قایغیلانیرلار...
کندلیلر آچیلا آغزلارلا شیخ آغانین سؤزلرینی دینلهیرکن قلئیچی مورتوض دانیشیغین اوزانماسیندان اوسانیب اورتایا آتیلدی:
- آغا! سیز دئییرسیز من نئیلهییم؟ گئدیم خیارلارلا دانیشیم؟!
شیخ آغا اوزونتو ایله باشینی توولادی:
- یوخ اوغلوم! سیزینکی ساده دانیشیقدان گئچیب. بیرآی بوندان قاباق اولاسایدی دئیردیم گئت دانیش، خیارلار حتماً سنین دردینی – سؤزلرینی آنلایارلار..
- بس دئییرسیز من ایندی نئیلهییم؟- دئیه قلئیچی مورتوض یئنه سوروشدو.
بو کز شیخ آغا بیرآز گولومسهنن کیمی اولدو:
- ایندی بوستانا گئدیب خیارلارین اوستونه چیغیریب دئیهجکسن؛ سیزه ده خیار دئیرلر؟! باخین خیار بئله اولار. سونرا خیارینی چیخاردیب یئره قویاجاقسان.
بو سؤزلردن کندلیلر قاققاناق چکیب گولونجه، قولاقلارینین دیبنه قدر قیزاران قلئیجی دیک آیاغا قالخیب قهوهخانی ترک ائلهدی...
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
چَوَل اوغلانین دوز یئریمهسی
دوکتور جئری
دوکتورلار بیناسینین قاباغیندا کیشی باغیر-باغیر باغیریردی:
- ائوین ییخیلسین دوکتور جئری، قاپین باغلانسین دوکتور جئری، نئجه بیزی بدبخت ائلهدین؟!
کیشینین باشینا ییغیشان جاماعاتین آراسیندان بیری سوروشدو:
- عمی جان نولوب؟
کیشینین دردی دئشیلدی:
- اوغلوم احمد آنادان اولما چَوَل ایدی. ائله بو بینانین قاباغیندا کاغیذ دسمال ساتاردی. ماشاللاه گونده بئش یوز مین تومنه پول دئمزدی. هم اؤزونه همی بیزه یئتیشردی. ووردو بیلدیر بو ائوی ییخیلمیش دوکتور جئری گیردی اوغلوم جیلدینه گل سنی پولسوز عمل ائلهییب آیاقلارینی دوزلدیم. اوغلوم بیرآز قوشبئییندیر. تئز بئینینه باتدی. گلیب منه دئدی، ایللاه-بیلاه آیاقلاریمی عمل ائدهجگم. نه قدر دئدیم، اوغول بو دوکتورلار آللاه خاطیرینه سنی موفتهسینه عمل ائلهمزلر. بونلار ایستهییرلر سنی آزمایشگاه سیچانی ائلهسینلر. ایندی چَوَل- چَوَل یئریییرسن. صاباح عمل ائلهییب شیکست اولارسان ها! بئینیه باتمادی کی باتمادی...
جاماعاتین آراسیندان بیر خوش گئیینیشلی کیشی قاباغا گلدی:
- سونرا نئجه اولدو؟ اوغلوز شیکست اولدو؟ من وکیلم؛ ایستهسز سیزی پولسوز مودافیعه ائدیب بو دوکتورون ددهسینی یاندیرارا بیلهرم.
کیشی اوزونتو ایله باشینی توولاییب دئدی:
- یوخ.. اوغلوم عملدن سونرا دوزلیب دوز-دوز یئریمگه باشلادی، حتی آخشاملاری باشگاها گئدیب فوتبال دا اویناییردی.
وکیل چاشیردی:
- بئله ایسه سیزین موشکولوز نمنهدیر؟!
کیشی دریندن بیر آخ چکندن سونرا آرتیردی:
- عملدن سونرا اوغلومون بازاری کاسادلاماغا باشلادی. اوغلومون قاباقکی موشتریلری خیابانین قارشی طرفیندهکی بیر چولاق اوغلاندان کیبریت آلماغا باشلامیشدیلار. گوندهلیک گلیریمیز صیفره یاخینلاشینجا چارهسیزلیکدن اوغلومو آپاریب صنعتی شهرجیکده ایشه قویدوم. ایندی اونا آیلیق دؤرد میلیون یاریم حوقوق وئریرلر.ایندی سیز دئیین بو جیز-ویز حوقوقلا بیزی نئجه باشیمیزی دولاندیراق؟ آللاه بو دوکتور جئرینین ائوینی ییخیب بالالارینی سرگردان ائلهسین. او بیز ی بدبخت ائلهدی...
بؤلوم: آجی گولوشلر