فاطما ننه آزادلێق ایسته‌ییر

دوكتور جئری

     بئش-‌ آلتێ گۆن ایدی فاطما ننه‌نین یۇخۇسۇ  قاچمێشدێ. گئجه یارێسێنادك یئرینده اوْیان- بۇیانا دؤنۆب آزادلێغا فیكیرله‌شیر، فیكیرلشدیجه‌ده اؤزلمی آزادلێق آلماغا آرتێردێ.

   یئتمیش‌ یاشلێ فاطما ننه، قێزلارێنێ اره وئرندن سوْنرا یالقێز قالماسێن دئیه، الینی اؤزگه اوْغۇلۇنۇن قاباغێنا آچماسێن دئیه، اوْتاقلارێ‌نێن بیرینی كیرایه وئرمگه باشلامێشدێ. بو ایلكی كیراچێلارێ، ایلقار ایله تایماز آدلێ ایكی اؤیرنجی ایدی. اۆره‌گینه آزادلێق قوْرۇ سالان دا ائله بو گنجلر اوْلمۇشدۇ.

     گنجلر گئجه‌لری، آزادلێغا گؤره دانێشێر، دارتێشێركن فاطما ننه  اؤزۆ ایسته‌مه‌دن اوْ بیری اوْتاقدا ائشیدیب دۆشۆنجه‌یه دالێردێ؛ آزادلێق چؤره‌ك دئییل چؤره‌كدن واجیب‌دیر، آزادلێق وئرمه‌لی دئییل آلمالێ‌دێر، آزادلێق هامێ‌نێن حاققێ‌دێر، آزادلێغێ بۇ گۆن آلماساق صاباح گئج اوْلاجاق...

     فاطما ننه بۇ گئجه سحره‌دك یاتا بیلمه‌دی. آرتێق، آزادلێق آلماغا قرارلێ ایدی. دۆنن سؤز سالماق اۆچۆن گنجلره، "گئجه بتر آزادلێقدان دانێشێردێنێز" دئمیشدی. اوْنلار گۆلۆشۆنجه سؤزۆنۆن آردێنێ تۇتمامێشدێ.

    گۆن اوْرتا چاغێ قاپێلارێنێ تێققێلداتدی:

-‌ بۇیۇر ایچری‌یه ننه..- سسی گلدی اوْتاقدان.

ایچری گئچیب قاپێ‌ آغزێندا چؤمبلدی. اۆره‌گی دؤیۆنه- دؤیۆنه سؤزه باشلادێ:

-‌ بالالارێم سیزدن بیر ایسته‌ییم وار!..

ایلقار ایله تایماز بیرگه:

-‌‌  بۇیۇر ننه -‌ دئدیلر.

- آزادلێق آلماغا گئدنده منی‌ده اؤزۆنۆزله آپاراسێز!...

گنجلر، بیر بیری‌نین اۆزۆنه باخدێلار. ایلقارێن بوغازێ تێخێلدێ، دانێشا بیلمه‌دی. تایمازێن گؤزلری دوْلمۇشدۇ :

-‌ آمما ننه سن چوْخ قوجاسان!..- دئدی.

فاطما ننه سرتجه:

-‌ آزادلێق بیر حاق‌دێرسا، من نییه واز گئچیم اوْندان؟..-‌ دئدی.

دلی بیر جوْشغۇ گنجلرین اۆره‌گینه دوْلدۇ. یۇمۇرۇقلارێنی سێخدێلار. ائشیگه چێخێب باغێر- باغێر باغێرماق ایسته‌دیلر...

فاطما ننه سؤزلری‌نین آردێنێ تۇتدۇ:

-‌ گئچن دفعه سهام عدالت وئرنده خبریم اوْلمادێ حاققیم یاندێ بالالارێم...

Fatma nənə azadlıq istəyir

Dr. jery

     Beş - altı gün idi Fatma nənənin yuxusu qaçmışdı. gecə yarısınadək yerində oyan- buyana dönüb azadlığa fikirləşir, fikirləşdicədə özləmi azadlıq almağa artırdı.

     Yetəmiş yaşlı Fatma nənə, qızlarını ərə verndən sonra yalqız qalmasın deyə, əlini özgə oğulunun qabağına açmasın deyə, otaqlarının birini kirayə verməyə başlamışdı. bu ilki kiraçıları, Ilqar ilə Taymaz adlı iki öyərnəci idi. ürəyinə azadlıq qoru salan da elə bu gənclər olmuşdu.

     Gənclər gecələri, azadlığa görə danışır, dartışırkən Fatma nənə özü istəmədən obiri otaqda eşidib düşüncəyə dalırdı; azadlıq çörək deyil çörəkdən vacıbdır, azadlıq verməli deyil almalıdır, azadlıq hamının haqqıdır, azadlığı bu gün almasaq sabah gec olacaq...

     Fatma nənə bu gecə səhərədək yata bilmədi. artıq, azadlıq almağa qərarlı idi. Dünən söz salmaq üçün gənclərə, "gecə bətər azadlıqdan danışırdınız" demişədi. onlar gülüşüncə sözünün ardını tutmamışdı.

gün orta çağı qapılarını tıqqıldatdı:

- buyur içəriyə nənə..- səsi gəldi otaqdan.

içəri keçib qapı ağzında çömbəldi. ürəyi döyünə- döyünə sözə başladı:

- balalarım sizdən bir istəyım var!..

Ilqar ilə Taymaz birgə:

- buyur nənə - dedilər.

- azadlıq almağa gedəndə mənidə özünüzlə aparasız!...

gənclər, bir birinin üzünə baxdılar. Ilqarın buğazı tıxıldı, danışa bilmədi. Taymazın gözləri dolmuşədu :

- amma nənə sən çox qucasan!..- dedi.

Fatma nənə sərtcə:

- azadlıq bir haqdırsa, mən niyə vaz keçim ondan?..- dedi.

dəli bir coşğu gənclərin ürəyinə doldu. yumuruqlarını sıxədılar. eşiyə çıxıb bağır- bağır bağırmaq istədilər...

Fatma nənə sözlərinin ardını tutdu:

- keçən dəfə səham-e ədalət verndə xəbərim olmadı haqqım yandı balalarım...