حاققیمیزی ایسته‌میریک والسلام!

    دوکتور  جئری

     اینقیلاب یئنیجه غلبه چالمیشدی. سولچو یولداشلیق پارتییاسی دونیا فهله گونو شهرین مرکزینده میتینگ کئچره‌جگینی بیلدیرمیشدی. شهر اهالیسی‌نین چوخونلوغونون، کرپیج کوره‌لرینده، اکین یئرلرینده، اینشاآت ایشلرینده، خالچا توخوما داخمالاریندا چالیشدیغینی گؤز اؤنونه آلاراق؛ ایسلامچی قارداشلیق پارتییاسی، سولچولارین بو گیزلی گوجدن یارارلاناراق شهری اله کئچیرمه‌لریندن قورخویا دوشموشدو.

    آخشام باشی، قاش قارالاندا یئددی-سککیز  ایسلامچی گنج، ایمام جومعه‌نین گؤروشونه گئدیب احوالاتی اولدوغو کیمی اونون حوضورونا چاتدیردی. حاجی آغا قیسا بیر دانیشیقدان سونرا  گولومسه‌ییب، "آزغین، آللاه‌سیز کومونیستلر هئچ غلط دارتا بیلمه‌یه‌جکلر!" دئیه قوناقلاری آرخایین ائله‌‌دی؛ سونرا قاپی آغزیندا کئشیک چکن کومیته‌چی قارداشلاردان بیرینی ایچرییه چاغیریب دؤشکجه‌سی‌نین آلتیندان بیر دَمَت پول چیخاردیب بیله‌سینه وئره‌رک قولاغینا نمنه‌ پیچیلدادی!...

   ***

     ائرته‌سی گون، شهرین مرکزی قالابالیق ایدی. اوچ-دؤرد یوز نفر میتینگه قاتیلمیشدی. قاتیلیمچیلار چوخراق گنج اؤیرنجیلر ایدی. یولداش بؤیوک‌آغا کورسویه چیخیب فهله‌لرین، اکینچیلرین حاق-حوقوقلارینی قان‌سوران سرمایه‌دارلاردان آلاجاغینی دانیشیردی. آرا- سیرا گؤستریچیلر یوموروقلارینی گؤیه قالدیراراق،" یاشاسین کارگر!..یاشاسین زحمت‌کئش!.. محو اولسون سرمایه‌دار!.." دئیه یولداشین سؤزلرینی اوْنایلاییردیلار.

    بیردن، ییغینجاغین سول طرفیندن، الینده بئل، کولونگ، اوراق، چکیچ، شنه، شومشه داشییان یوز- یوز اللی کیشی گؤرونمگه باشلادی. بونلار فهله مئیدانیندان گلن گون‌موزد ایشچیلر ایدی. فهله‌لر آیاقلارینی یئره تاپدایاراق شوعار وئریردیلر. یولداش بؤیوک‌آغانین گؤزلری یاشاردی؛ فهله‌لرین اویانیشیندان جوشقویا گلدی. اللرینی باشی اوسته بیربیرینه چاتاراق  گلنلره دایانیشمادا اولدوغونو گؤسترمگه باشلادی آنجاق چاغیریش-باغیریشلاری آییرد ائدینجه اؤزونو ایتیردی.

فهله‌لر بیر آغیزدان قیشقیردیلار:

محو اولسون کارگر!

محو اولسون زحمت‌کئش!

یاشاسین ایسلام!

حاققیمیزی ایسته‌میریک والسلام!

...

     آز سونرا کورسو  ییخیلیب یولداش بؤیوک‌آغا آیاق آلتدا قالمیشدی. حاجی ‌‌آغانین دؤشکجه آلتیسی ایشینی گؤرموشدو!...

Haqqımızı istəmirik vassəlam!

Dr.jery

     İnqilab yenicə qələbə çalmışdı. Solçu yoldaşlıq partiyası dünya fəhlə günü şəhərin mərkəzində mitinq keçirəcəyini bildirmişdi. Şəhər əhalisinin çoxunluğunun, kərpic kürələrində, əkin yerlərində, inşaat işlərində, xalça toxuma daxmalarında çalışdığını göz önünə alaraq; islamçı qardaşlıq partiyası, solçuların bu gizli gücdən yararlanaraq şəhəri ələ keçirmələrindən qorxuya düşmüşdü.

     Axşam başı, qaş qaralanda yeddi-səkkiz islamçı gənc imam cümənin görüşünə gedib əhvalatı olduğu kimi onun hüzuruna çatdırdı. Hacı ağa qısa bir danışıqdan sonra gülümsəyib, "azğın, Allahsiz kommonistlər heç qələt darta bilməyəcəklər!" deyə qonaqları arxayın elədi; sonra qapı ağzında keşik çəkən komitəçi qardaşlardan birini içəriyə çağırıb döşəkəçəsinin altından bir dəmət pul çıxardıb biləsinə verərək qulağına nəmnə pıçıldadı!...

***

     Ertəsi gün, şəhərin mərkəzi qalabalıq idi. Üç-dörd yüz nəfər mitinqə qatılmışdı. Qatılımçılar çoxraq gənc öyərncilər idi. Yoldaş Böyükağa kürsüyə çıxıb fəhlələrin, əkinçilərin haqq-hüquqlarını qansoran sərmayədarlardan alacağını danışırdı. Ara- sıra göstəriçilər yumuruqlarını göyə qaldıraraq," yaşasın kargər!..yaşasın zəhmətkeş!.. məhv olsun sərmayədar!.." deyə yoldaşın sözlərini onaylayırdılar.

birdən, yığıncağın sol tərəfindən, əlində bel, külüng, oraq, çəkiç, şənə, şümşə daşıyan yüz- yüz əlli kişi görünməyə başladı. Bunlar fəhlə meydanından gələn günmuzd işçilər idi. Fəhlələr ayaqlarını yerə tapdayaraq şüar verirdilər. Yoldaş böyükağanın gözləri yaşardı; fəhlələrin oyanışından coşquya gəldi. Əllərini başı üstə birbirinə çataraq gələnlərə dayanışmada olduğunu göstərməyə başladı ancaq çağırış-bağırışları ayırd edincə özünü itirdi.

     Fəhlələr bir ağızdan qışqırırdılar:

Məhv olsun kargər!

Məhv olsun zəhmətkeş!

Yaşasın islam!

Haqqımızı istəmirik valslam!

 …

     az sonra kürsü yıxılıb yoldaş böyükağa ayaq altda qalmışdı. Hacı ağanın döşəkəçə altısı işıni görmüşdü!...