یالان دانیشماغین یول یؤندمی
دوکتور جئری
جومعه آخشامی گونو خویلوخانیم گئنه قلئیچی مورتوضون گونونو گؤی اسکییه بوکدو. یازیق کیشی آروادین قاپاز- دانلاقلاریندان جانینی قورتارسین دئیه اؤزونو ائودن ائشیگه آتمالی اولدو. ساعاتلارجا کؤچهلرده بوشو بوشونا دولانماغا باشلادی... دالغین ایدی، آرغین ایدی، آیاقلاری دالیجا گلمیردی، ائوه قاییتماق دا ایستهمیردی. بیردن اؤزونو ددهلیگی شیخ آغانین قاپیسیندا گؤردو. نسه دوشونوب قاپینی چالدی. ددهلیگی قاپینی آچیب گولر اوزله اونو ایچرییه بویور ائتدی. آنجاق اونون آسیق قاش قاباغینی گؤرونجه یوموشاق-یوموشاق، "اوغلوم بیر شئیمی اولوب؟"-دئیه سوروشدو. قلئیچی مورتوض ایشسیزلیگیندن، الینین دالی اولدوغوندان، گونده-گونده آروادی ایله دعوا-دالاش ائتدیگیندن بول-بول دانیشدیقدان سونرا گؤزلرینی دیک ددهلیگینین گؤزلرینه تیکهرک سوروشدو:
- آغا! سنی آند وئریرم او گؤزل آغازادهلریوین جانینا. منه دئگینن آخی سن نئجه بو سکسن نئچه میلیونلوق اؤرت باسدیر ماحالینین خالقینی یالان-پالانلا ایداره ائده بیلیرسن آنجاق من کیچیک بیر عایلهنی ایداره ائتمکده قالمیشام؟!
بو سؤزلردن شیخ آغا برکدن الینی دیزینه چالیب قاققاناق چکهرک گولدو:
- اوغلوم! ائله بیل سن یالان دانیشماغین یول-یؤندمینی بیلمیرسن؟
قلئیچی مورتوض چاشیردی:
- مگر یالان دانیشماغین دا یول-یؤندمی وار؟!
شیخ آغا باشی ایله "هه" دئیهرک آیدینلیق گتیردی:
- قدیم کیشیلر دئییبلر: "یالانین عؤمرو قیرخ گون اولار". یعنی قیرخ گوندن سونرا یالانین اوستو آچیلار. یالانین اوستو آچیلسا دا آدام آبیرسیز اولوب داها کیمسه اونون سؤزلرینه اینانماز. دانیشیلان یالانین اوستو قیرخینجی گونده آچیلماماق اوچون گرهک آدام اوتوزدوققوزونجو گون اونو یئنی و البته بؤیوک و شیرین بیر یالانلا اؤرت-باسدیر ائلهسین. بئلهلیکله قارشی طرف قاباقکی یالانی اونودوب یئنی یالانلا اؤرگینی خوش ائلهیهجکدیر. البته بو آرادا گرهک آدام گونده دانیشدیغی یالانلارین حسابینی دا الینده ساخلایا بیلسین...
بو آچیقلامادان قلئیچی مورتوض قاش-قاباغی آچیلدی. اگیلیب شیخ آغانین الینی اؤپمک ایستهدیگینده او دئدی:
- اوغلوم! ایندی دور گئت ائوینه، آرواد اوشاغینا موشتلوق وئر،" بایرام قاباغی ددهلیگم حسابیمیزا اللی میلیون تومن پول تؤکهجک".
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
شیخ آغانین عؤمرو
دوکتور جئری
بایرام قاباغی شیخ آغانین آروادی چوپور مصمه ایکی آیاغینی بیر باشماغا سوخاراق ارینه دئدی:
- بایرام سوفرهسی اوچون گرهک قیرمیزی بالیق آلاسان.
شیخ آغا نه قدر بئله دبلرین خورافات اولدوغونا حدیث-روایت گتیرسه ده چوپور مصمهنین بئینیه باتماییب قاش-قاباغینی ساللایاراق اونو تحریمات ائلهجگی ایله هدهلهدی.
چارهسیز قالان شیخ آغا آخشام باشی مچیددن قاییداندا خیابان قیراغیندان قیرمیزی بالیقلا یاناشی بیردنه ده بالاجا تیسباغا آلدی.
آروادی تیسباغی گؤردوکده چاشیردی:
- آغا! بو حئیوان نمنهدیر آلمیسان سنکی دئییردین بو ایشلر خورافهدیر؟!
شیخ آغا فیلوسوفجاسینا باش بارماغی ایله ساققالینی قاشییاراق بیر قاشینی یوخاری آتیب دئدی:
- ائشیمیشم تیسباغالار اوچ یوز ایل عؤمر ائلهیر؛ ایستهییرم گؤروم بوسؤز دوغرودور یا یالان!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
بهیشته گئتمک ایستهییرم!
دوکتور جئری
یاشاییشین تام شیرین چاغیندا، بیر اوزو قیز، بیر اوزو گلین اولان فاطوشون اری بیر ایش قضاسیندا اؤلوب اونو ایکی صغیر اوشاقلا یالقیز بوراخدی. کیمسهسیز قادین بیر مودّت بالالارینین قارنینی دویورماق اوچون او قاپی بو قاپینی چالاراق ایش آختارماغا باشلادی آنجاق ایکی یئتیم اوشاقلا کیم اونا ایش وئرردی؟ ایشوئرنلر تاپیلاندا ایسه، ایشدن چوخ اوندان باشقا ایش گؤزلهییردیلر!
الی هر یئردن اوزولن یازیق فاطوش ائنینده-سونوندا اؤزونو ساتماق فیکرینه دوشدو آنجاق بیریاندان دا آللاهدان، جهنم عذابیندان قورخوردو. چوخلو دوشونوب داشیندیقدان سونرا بیردن بئینینه ووردو گئدیب کندلرینین موللاسی شیخآغا ایله بو مؤوضو حاقیندا دانیشیب ایجازه آلسین. چادیراسینی باشینا سالیب شیخآغانین خیدمتینه یئتیشهرک احوالاتی اولدوغو کیمی اونا دانیشدیقدان سونرا سوروشدو:
- آغا باغیشلایین ها! اؤزوم قارا، اوشاقلاریمین قارنینی دویورماق اوچون من ترسآوانین جاندارما باشچیسی قوچو نیظاما وئرسم آللاه منی جهنم اودوندا یاندیرار؟
شیخ آغا استغفرالله دئییب یئره باخدی:
- قیزیم! آللاه سنی قیرخ گون جهنم اودوندا جاییر-جاییر یاندیرار!
- ترس آوانین کندخوداسی مشه ایسلام وئرسم نئجه؟-دئیه گئنه سوروشدو فاطوش.
- اوندا ایکی آی جهنم اودوندا یاناجاقسان-دئدی شیخ آغا.
- ترس آوانین موعلیمینه؟
- اوچ آی!
الی هریئردن اوزولن فاطوش فیکیرلشیب-فیکیرلشیب سون شخصین آدینی یاواشجادان آپاردی:
- ترس آوانین موللاسینا وئرسم نئجه؟!
شیخ آغانین قاش-قاباغی آچیلیب گولومسوندو:
- قیز نییه یاواشدان دانیشیرسان؟ دئنن بهیشته گئتمک ایستهییرم دا!!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
بورج
دوکتور جئری
بیلدیر، قدیم قونشوموز قلئیچی مورتوض «اوچ گون سونرا قایتاراجاغام»-دئیه مندن بئش میلیون تومن بورج آلدی. اونون اوچ گونو اولدو بیرهفته، بیرآی، بیر ایل، بورجو گئری قایتارماقدان خبر اولمادی. اونو هر گؤردوگومده بیر بهانه گتیریب بورجونو اؤدهمکدن بویون قاچیردیردی؛ بیرگون دئییردی آروادی خستهخانادا یاتیرتمیشام الیم بوشدور، بیرگون دئیردی، ائو یییهسی اثاثلاریمی ائشیگه تؤکوردو مجبور اولدوم رهنی آرتیرام، بیرگون دئییردی نئچه واختدیر ایشمی الدن وئرمیشم، بیر گون دئیردی ایش صاﺣابی پولومو وئرمیر، بیرگون دئیردی...
اوزون سؤزون قیساسی، آرتیق اونون یالانلاریندان جانا گلمیشدیم، اؤز-اؤزومه دئدیم بو کز یاخاسی الیمه گئچسه داها بوراخمایاجاغام. گئچن جومعه آخشامی گونو بازاردا گزرکن بیردن اونو گؤردوم، تلهسیک هارایاسا گئدیردی. آرخادان بیر-ایکی یول سسلهدیم، اؤزونو ائشیتمزلیگه ووردو. یئیینلهشیب دالدان الیمی چیگنینه قویدوم. دؤنوب منی گؤرونجه گولومسهییب دیلینی ایشه سالدی:
- ﺣلالزادهسن یولداش! ائله ایندی سنین بورجون اوچون داواخانایا گئدیردیم...
بازار ایچینده قلئیچی مورتوضون باجاناغینین داواخاناسی وار. اؤز-اؤزومه دئدیم، یقین کیشی گئدیر اوندان بورج آلیب منیم بورجومو وئره!
سئوینه-سئوینه سوروشدوم:
- گئدیرسن اوندان پول آلاسان
قاشلارینی یوخاری آتدی:
- یووو.. گئدیرم اوندان دورقوزاق داواسی آلام
بو جاوابدان اولدوقجا قیزدیم:
- آغساققال کیشی اوتانیب خجالت چکمیرسن من بورجومو ایستهییرم سن...
سؤزومو کسدی:
- آند اولسون ددهلیگیم عزیز جانینا ائله سنین بورجونا گؤره گئدیرم دورقوزاق آلام.
چاشقینلیغیمی گؤرونجه آیدینلیق گتیردی:
- قادان آلیم! ائله بیل سنین خبرلردن خبرین یوخدور، ایسلامی ﺣؤکومتیمیز بوندان بئله دونیایا گلن هر اوشاغا ایگیرمی میلیون تومن وام وئرهجک، دوعا ائله بیزیمکی جمیک اولسون اوندا سنین بورجونو اوستهلیگی ایله برابر قایتاراجاغام.
حیرصدن قاققاناق چکیب گولنده قلئیچی مورتوض آرتیردی:
- گول .. گول.. ایندیکی طلبین دورولدو نییه گولمهیهسن!؟
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
بیر نؤمره بؤیوک مانتو
دوکتور جئری
دونن آخشام ائشیتدیک قونشوموز موللا فرضعلی سالدیرییا اوغرایب. بتر نیگران اولدوق. اوستاد دفتری ایله بیر قوطو شیرینی باغلاییب گؤروشونه گئتدیک. یازیق یاتاغا اوزانیب زار-زار زاریلداییردی. اوز-گؤزو قاپ-قارا اولموشدو. بیزی گؤرجک آزجا قالخیب یاسدیغا دیرسکلندی. ال اؤپمهدن سونرا اوستاد دفتری سورشدو:
- آغا! الی سینایدی سیزی کیم بو گونه سالیب؟!
موللا فرضعلی دریندن بیر سولوق آلیب دئدی:
- ریا اولماسین بیلمیرم بیلیرسیز یا یوخ، من آللاه خاطیرینه محلّه مچیدینین پئشنامازلیغی ایله یاناشی شکّیات ایدارهسینده ده چالیشیرام. آخشاملار ایسه "ایضافه ثاواب" اوچون کوچه-بازاردا خالقی خوصوصیله خانیملاری "امیربه معروف و نهی از منکر" ائلهییرم. قالابالیق یئرلرده دولاناراق، " باجی توکوزو قویون ایچری"، "قیزیم یاخانی دویمهله"، "ننه جورابینی چک یوخاری توپوغون گؤرسهنیر"، " خانیم قیز گوناهدیر برکدن گولمه"، "بالام، آدام دوداغینی بویاییب ائشیگه چیخماز" دئیه خانیملاری اویاریرام. حاقدان گئچمهیک ده خانیملار دا بو تذکورلریمی موثبت قارشیلاییب تئز اؤزلرینی ییغیشدیریرلار.
موللا فرضعلینین سؤزونو کسدیم:
- آغا! هله بو احوالات ندیر؟!
موللا فرضعلی اورکدن بیر آخ چکهرک آچیقلادی:
- سیراغا گون بازاردا گزیردیم. قاباقدا اوجا بویلو- ائنلی کورکلی بیر آرواد یئهین-یئهین گئدیردی. نفس وورا-وورا آرخادان سسلندیم: آی باجی! آی باجی!.. آرواد گئری دؤنوب اؤفکه ایله "بلی" دئدی. دوغروسو آروادین بو "بلی"سیندن چاشیریب دئدیم: باغیشلایین خانیم! مومکون اولسا بیر نؤمره بؤیوک مانتو گئیهسیز یانلاریز پیرتلاییب ائشیگه!
مارقلا سوروشدوم:
- هه.. سونرا نه اولدو؟!
- نه اولاجاق! گاوورین قیزی باشماغینی چیخاردیب دوشدو جانیما!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
تخت جمشیدی کیم یاندیردی؟
دوکتور جئری
یئنی تاریخ موعلّیمی اوستاد ایرانشهری بیر ساعات هخامنیشی ایمپراتورلوغوندان درس وئردیکدن سونرا شاگیردلرین بیریندن سوروشدو:
- سن!.. دئ گؤروم تخت جمشیدی کیم یاندیردی؟
اوشاق آیاغا قالخیب تیترهیه-تیترهیه:
"- آغا! واللاه من یاندیرمامیشام"- دئیه آغلاماغا باشلادی.
بو یانیتدان موعلیم اؤفکهلهنیب کلاسدان ائشیگه چیخدی. قارشیدان ریاضیات موعلیمی گلیردی:
- اوستاد نولوب؟
- نه اولاجاق؟ شاگیردلرین بیریندن سوروشدوم: "تخت جمشیدی کیم یاندیری؟"، من یاندیرمامیشام دئیه باشلادی آغلاماغا...
ریاضیات موعلیمی باشینی توولادی:
- ائله اؤز ایشیدیر! بونلار بیر ایشی گؤررلر سونرا آغلاییب دئییرلر بیز گؤرمهمیشیک.
تاریخ موعلّیمی داها بتر اؤفکهلندی. دئیینه-دئیینه دفتر اوتاغینا قوشدو.
- اوستاد! نولوب؛ بو نه حالدیر؟!- دئیه مودیر سوروشدو.
تاریخ موعلیمی تؤوشویه-تؤوشویه:
- نه اولاجاق؟.. شاگیردلرین بیریندن سورشدوم: "تخت جمیشدی کیم یاندیردی؟" من یاندیرمامیشام دئیه باشلادی آغلاماغا...
مدیر تلفونون دستگینی گؤتورهرک دئدی:
- سیز هئچ ناراحات اولمایین اوستاد. من بو ساعات ناظیمه دئیهرم گئدیب آراشدیرسین کیم بو ایشی گؤروب؟
مدیرین بو سؤزو تاریخ موعلیمینه اود ووردو. آیاغینی یئره تاپداییب قیشقیردی:
- اسکندر! تخت جمشیدی اسکندر یاندیریب. اولمایا بونو سیز ده بیلمیرسیز؟
مدیر یئریندن قالخدی:
- دوز دئییرسیز اونون ایشی دیر، گئچن هفته ده فارسی موعلیمینین ماشینینی پیچاقلا جیزمیشدی.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
شیخ آغانین یوخوسو
دوکتور جئری
نئچه واخت ایدی اؤرت باسدیر ماحالینا باغلی بولاق کندینین سویو کسیلیب خالق چتینلیگه دوشموشدو. اکینلیکلر قورویوب مال - حئیوانلار سوسوزلوقدان قیریلماقدا ایدی. بو سیرادا بیر سؤیلنتی آرانی قاریشدیریب بولاقلیلاری کوچهلره تؤکدو. سانکی بولاق کندینین سولاری یئرآلتی بورولارلا شیخ آغانین دوغما کندی شورانآبادا آپاریلیرمیش. گونو گوندن گئنیشلنن گؤستریلرین خبری اؤرت باسدیر ماحالینین باشکندی ترسآوایا چاتینجا شیخ آغا شخصاً وضعیتی ساکیتلشدیرمک اوچون بولاق کندینه یولا دوشدو. کندین خرمنلیگینده، شیخ آغا تریبون دالینا گئچیب ایلک اؤنجه یاییلان سؤیلنتیلرین یالان اولدوغونو دیله گتیرهرک آرتیردی:
- بولاقلی قارداشلار! بیلمهلیسیز کندیزده تؤرهنن قوراقلیغین سببکاری مملکندین اورکیاندیران مسئوللاری دئییل. مسئوللار سببکار اولسایدیلار اوندا گرهک شورانآباددا دا سوسوزلوق، قواراقلیق اولاردی. بیلیرسیز بو وضعیتین سببکاری کیمدیر؟
جاماعات چاش-باش بیر بیرینین اوزونه باخاندا شیخ آغا آچیقلادی:
- سوسوزلوغون سببکاری کوچه-بازاردا یاشماقسیز گزن قادینلاردیر. بونلارین اوزوندندیر یاغیش یاغمیر، یئرین سویو چکیلیر، خالق چتینلیگه دوشور. من بو گون قوچو نیظاما بویروق وئرهجگم بو یاشماقسیز قادینلاری توتسون بلکه به حول و قوه الهی سو موشکولو تئزراق حل اولونموش اولسون...
سؤزلر بورایا چاتینجا جاماعات آراسیندان بیری " فاشو آغا" دئیه باشماغینی شیخ آغانین کلهسینه طرف فیرلاتدی.
***
جنتین مأموری ایکی قات شیخ آغانین قاباغیندا اگیلیب سوروشدو:
- حضرت آغا! باشقا ایستگینیز یوخدورمو؟
شیخ آغا بیرآز ساققالینی تومارلاییب دوشوندوکدن سونرا دئدی:
- نییه، من بیرده ایستهییرم رحمتلیک آتامی گؤرم..
جنت مأموری یئنه ایکی قات أییلهرک،" بو دقیقه حضرت آغا!" دئیه برکدن بیر چیرتیک چالدی.
بیرآندا، قاپی آچیلیب گؤزونه گؤزلوک تاخمیش کوت-شالوارلی، کراوتلی بیر کیشی ایچری گیردی.
شیخ آغا شاشیردی:
- بو داها کیمدیر؟! منیم آتام شیخ کاظم آغا ایدی!
جنت مأموری گولومسهیهرک کیشینی تانیتدیردی:
- جناب احمد کسروی سیزین گئرچک آتانیز!
مأمورون بو سؤزودن شیخ آغانین گؤزلری قارالیب اؤزوندن گئتدی.
***
شیخ آغا هاندان-گئجدن اؤزونه گلدیکده اؤزونو اوتاغیندا گؤردو. عاییلهسی یاتاغینین اطرافیندا نیگران-نیگران أیلشمیشدی. یئرینده دیرسکلهنیب اطرافا گؤز گزدیردی:
- آنام!..آنام!.. هانی؟
- قادان آلیم بالا! من بوردایام-دئیه اوتاغین بوجاغیندا اوتوران اپریمیش بیر قاری جاواب وئردی.
شیخ آغا ایمکلهیه- ایمکلهیه قارییا یاخینلاشدی:
- آنا! صادیقانه بیر یوخودا گؤردوم منیم آتام احمد کسرویدیر! سنی آند وئریرم آللاهین وحدانیتینه دوزونو دئ منیم آتام اودور؟!
قاری تیترک سسی ایله فیسیلدادی:
- بالام! نییه آند وئریرسین، آرخایین اول، احمد کسروی سنین آتا دئییل!
بو یانیتدان شیخ آغانین ایچی راحاتلادی.
قاری سؤزلرینین آردینی توتدو:
- اوغلوم! آدامی بیر قاریش یئره قویاجاقلار دوزونو ایستهسن سنین آتان "محمود افشار" دیر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
سیزه یالان دئییبلر
دسمالکشلر اؤرت باسدیر ماحالینین شیخ آغاسینا خبر وئریرلر، موللا نصرالدین بیر مجلیسده اونون ظولمکارلیغیندان دانیشیب. شیخ آغا غضبلهنیب اونو حوضورونا چاغیریر:
- ائلهبیل باشین بدینینه آغیرلیق ائلهییر موللا!؟ ائشیتدیگیمه گؤره اوتوروب-دوروب بیزیم ظولمکارلیغیمدان دانیشیرسان؟
- حضرت آغا! سیز اؤزونوز یاخشی بیلیرسیز من همیشه ائله سؤزلر دئیهرم کی یئنی اولسون، غریبه اولسون. کیمسهنین ائشیتمهدیگی، بیلمهدیگی، دانیشمادیغی سؤزلر اولسون. سیزین ظولمکارلیغینیز هامینین بیلدیگی، دانیشدیغی کؤهنه بیر شئیدیر. بورادا نه غریبهلیک، نه یئنیلیک وار کی من ده دانیشام؟ سیزه یالان دئییبلر.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ایکی امکلی پارکدا گؤیرچینلره دن آتیردیلار.
بیرینجیسی، "بو گؤیرچینلره دن
آتاندا سیاستچیلریمیز یادیما دوشور" دئدی. ایکینجی امکلی، "ندن؟"
دئیه سوروشونجا، بیرینجیسی دئدی:
یئرده اولاندا الیمیزدن یئییرلر؛ اوچونجا
باشیمیزا سیچیرلار!
***
جومهور باشقانینین آروادی بازاردان قاییداندا ارینه دئدی:
- کوچه-باجادا هامی سنه یامان-یوغوز دئییر.
جومهور باشقانی شاشقین-شاشقین فیسیلدادی:
- آخی نییه؟ من کی بیر ایش گؤرمهمیشم!
***
گئجه یاتاندا، جومهور باشقانی آداییندان آروادی
سورشور:
-سئوگیلیم! دوزنو دئ؛ سئچکیلری قازانسان نه
ائدهجکسن؟
آدای:
- بوتون موخالیفلریمی توتوب زیندانا
باساجاغام، داها دوغروسو بیر دیکتاتور اولاجاغام!
آرواد:
- یا چیخماسان؟
آدای:
- اوندا آزادیخواه اولاجاغام!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
آی نه اولار!
دوکتور جئری
جومهور باشقانی آدایلاریندان:
بیرینجیسی دئییر: ائوسیزلر اوچون دؤرد میلیون ائو تیکدیرهجگم.
(قدرت موعلّیم آد یازدیرماغا تلهسیر: منیم ائویم رو به قیبله اولسون!)
ایکنجیسی دئییر: آیدا هر نفره دؤرد یوز اللی مین تومن یارانه وئرهجگم.
(میرزه آیاقیالینزاده اورتایا آتیلیر: آغا! بئش یوز مین تومن ائله، آللاه سنه خئییر وئرسین!)
اوچونجوسو دئییر: من بوتون ایشسیزلری ایش باشینا قویاجاغام .
( ددهم روحو بو دوز دئییر!)
دؤردونجوسو دئییر: ائولنمک ایستهین جوتلرین هرهسینه 500 میلیون تومن وام وئرهجگم.
(قلئیچی مورتوض چیرتیک چالییب ماهنی اوخویور:قوی خانیمی بگ آپاریب تئزلیگی ایله توی ائلهسین سنی ده من آلارام، من ده بیر بگ اولارام..)
بئشینجی دئییر: من ائله بیر ایش گورهجگم، آمریکا گله پوتونوموزو یالایا.
( ولادیمیر پوتین گولور)
آلتینجیسی دئییر: من اؤلکه ایقتیصادیاتینی اوچ گونون ایچینده چیچکلندیرهجگم.
(ییرمیلر قروپو آدینی دگیشدیریب قویور: G21)
یئددینجیسی دئییر: من آزادلیق گتیرهجگم.
(چین حاضیرلیغینی صادراتا اعلان ائلهییر).
دئییرم:
بو یئددی آدایدان بیرینی سئچمکدنسه اولماز هامیسینی سئچک؛ بیری جومهور باشقانی اولا، بیری بیرینجی موعاوین، بیری ایکینجی موعاوین، بیری ایش وزیری، بیری یارانه وزیری بیری...
اوستاد دفتری سؤزومو کسیر:
- اولسا، آی نه اولار!
بؤلوم: ساتیریک یازیلار
بیر جیر، مین جیر
دوکتورجئری
اؤرت باسدیر ماحالینا باغلی ترس آوا کندینده، کندخودا سئچکیلری گئچیرهلهجک ایدی. سوزگچدن گئچن آدایلار کندین قهوهخاناسیندا بیربیرلرینه لوغاز اوخویوردولار.
بیرینجی آدای- مهندیس جوتچوزاده دئدی:
- ترس آوانین ایکی مین اکینچیسی منه رأی وئرهجک؛ بو اوزدن کندین گلهجک کندخوداسی ائله اؤزومم.
ایکینجی آدای- دوکتور قارا بازارچی آرا وئرمهدی:
- آللاه دئین اولسا ترس آوانین کندخوداسی اؤزومم چونکو کندین اوچ مین بازارچیسی منیم دالیمدا دوروب.
اوچونجو آدی- پروفسور عزباوغلو سؤزه قاریشدی:
- آغالار یوخو گؤرموشسوز خئیر اولا. ترس آوادا دؤرد مین ایشسیز-گوجسوز گنج سئچکیلرده منی حیمایه ائدهجک..
دؤردونجو آدای- اوستاد دیلنچیپرور قاققاناق چکیب گولدو:
- آی قارداشلار! خواهیش ائدیرم ایندیدن پسه-پوسهزی ییغیشدیریب اؤز ایشیزین دالیسیجا گئدهسیز. اؤزوز ده بیلیرسیز کندین بئش مین آیاقیالینی ایندیدن منی اؤز کندخودالاری ساییرلار.
آدایلار آرد-آردا اؤزلرینی اؤگمکده ایکن سونونجو آدی- قلئیچی مورتوض سسسیز-سمیرسیز بیر بوجاقدا اوتوروب چایینی ایچیردی.
مهندیس جوتچوزاده اونا طرف دؤندو:
- اده قلئیچی مورتوض! نییه دینمیرسن، بیر دانیش گؤرک سندن کیم حیمایه ائدهجک؟
پروفسور عزباوغلو پیققیلدادی:
- مهندیس مگر بیلمیرسن؟ قلئیچی مورتوضو قاب-قاجاقلارینی قالایلاماغا گتیرن قوجا آروادلار حیمایه ائدهجکلر.
پروفسور عزباوغلونون بو سؤزلرینه هامی گولدو. گولوشلر یاتیشینجا قلئیچی مورتوض یاریمچیق استکانینی ماسا اوستونده قویوب دئدی:
- اعتراف ائدیریم منیم سیزین کیمی دؤرد- بئش مین نفرلیک طرفداریم یوخدور آنجاق منی بو سئچکیلرده تکجه بیر نفر حیمایه ائدیر.
هامی چاشقینلیقلا بیر آغیزدان سسلندی:
- بیر نفر؟!!
قلئیچی مورتوضونون جاوابیندان آدایلارین قولاقلاری ساللاندی:
- هه بیر نفر!.. اؤرت باسدیر ماحالینین شیخ آغاسی.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
یئلعوضین یئری بوش
دوکتور جئری
جومهور باشقانی سئچکیلرینه یاخینلاشدیقجا، آدایلارین بیربیرلرینی یولسوزلوغا ایتّیهام ائتمه بازاری دا قیزیشماقدادیر. دونن قزئتده بیرسیرا آدایلارین آدلارینی گؤزدن گئچیریرکن اؤز-اؤزومه دئدیم: یئلعوض یئرین بوش!
یئلعوض منیم ایلک اوخول صینیفداشیم ایدی. آتاسی آرابا اوستونده قارا تورپ ساتاردی. او چوخ یاخشی بیر اوغلان ایدی آنجاق پیس بیر داورانیشا صاحیب ایدی. بو اوزدن موعلیمیمیز آرا-سیرا اونون یئرینی کلاسدا دگیشدیردی. یئلعوض همیشه نیمکتده ایکی اوشاغین اورتاسیندا اگلشردی. پیس داوارنیشینا گلینجه، او هردن ایکی بارماغی ایله بورنونو سیخاراق قیشقیراردی:
- پوف.. پوففف، کیمی ایدی پیسیتدی؟!
سونرا سول یا ساغ طرفینده اوتوران اوشاغین اوزونه ایکی الی ایله بوغما باساراق دئیردی:
- اده سن ایدین پیسیتدین؟!
سوچلانمیش اوشاق یا کوسردی یا دا آغلایاراق شیکایت ائلهمگه دفتر اوتاغینا قاچاردی.
بیلمیرم بلکه یئلعوضین بو پیس داورانیشی قارا تورپون تأییریندن ایدی یا دا او اؤزونو اوشاقلیقدان جومهورباشقانی آدایی اولماغا یئتیشدیردی.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
سس بومباسی
دوکتور جئری
اؤرت باسدیر ماحالینین دیش ایشلر باخانی
دوختور زریفین گیزلی سس فایلینین یاییلماسینین چالخانتیلاری مملکندده یاتیشمامیشکن، اؤلکهنین سیاسی، ایقتیصادی،
فرهنگی، اعتقادی ارکانینی سارسیدان بیر آیری سس فایلی دوشمنلر طرفیندن
سوسیال شبکهلرده یایینلاندی. بو سس فایلی ترسآوا شیخ آغاسینین اوغوللوغو قلئیچی مورتوضا منسوبدور.
شیخ آغانین بویروغو ایله بو فایلی یایانلار، دینلهینلر توتوقلاناراق آغیر جزایا چاتدیریلاجاقلار.
شیخ آغانین گؤزوندن ایراق، بو اوچ ساعاتلیق فایلین اون دقیقهسینی حوضورلارینیزا سونوروق:
فایلی دینلهمک اوچون بورایا تیکلهیین
بؤلوم: ساتیریک یازیلار
ویجدان آغریسی
دوکتور جئری
شیخ آغانی ویزیت ائلهمگه گئتمیشدیم. رنگی
پؤرتولموشدو. فیشارینی اؤلچدوم؛ یوکسک ایدی. " آغا! هارانیز آغریییر؟"دئیه
سوروشدوم. دینیب دانیشمادی. ترس-ترس اوغوللوغو قلئیچی مورتوضا باخدیم:
- دونن آغانین حالی چوخ یاخشی ایدی بوگون نولوب
بیلهسینه؟!
قلئیچی فیسیلدادی:
- سنین قاباغینجا، ددهلیگیم گؤپ تی وی ایله موصاحیبه ائدیردی. هارادانسا دیلینه دوغرو بیر سؤز گلدی. ایندی ویجدان آغریسی توتوب..
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
قدیملر نییه هر شئییی قزئته بوکوردولر؟
دوکتور جئری
دوزونو ایستهسهنیز، دوننهجن بیلمیردیم نییه قدیملر هر شئییی قزئته بوکوردولر؟ چوخلاری کیمی من ده فیکر ائلهییردیم؛ او زامانلار پلاستیک پاکت یوخویدو! آنجاق سن دئمه بوندا بیزیم بیلمهدیگیمیز بیر گیز، بیر سیرر وار ایمیش!
ائله بیل دونندیر. اوشاقلیغیمدا، قاپی آچلیب آتام خبرسیز ایچری گیرنده، قولتوغونداکی قزئته بوکولموش ات، ناهارا کوفته یئیهجگیمیزی خبر وئرردی. آنام مجمعهنی گتیریب اتی دوغراماغا باشلایاندا من قانا بولاشمیش قزئتی هوسله اوخوماغا باشلاردیم. داها دوغروسو منیم اوخوماغا اولان ماراغیم ائله بو کؤهنه قزئتلرله باشلامیشدی. آنامین کیلویاریم اتی دوغراماسی ایکی ساعات چکردی. سونرا کوفته قاپلاماسی آسیلاردی. مومکوندور اینانمایاسانیز کیلویاریم ات، بیر آیدان چوخ بیزی گؤرردی! سانکی قزئته بوکولموش کیلو یاریم ات برکت تاپیردی! آنامین چرچیدن گؤی آلماسی یادیمدادیر. ساتیجی گئنه گؤیلری قزئته بوکوب بئلینی ایپ ایله باغلایاردی. آنام قزئتی آچیب گؤیلری سئچمگه باشلایاندا سانکی بیر کیلو گؤی، اوچ کیلو اولوردو. سئچمک، تمیزلهمکله بیتمیردی. منیمسه دؤزوموم قزئتی اوخوماغا توکهنیردی، بیردن قزئتی گؤیلرین آلتیندان چکیردیم.آنامسا های-کوی سالیردی. ائوه ساری کؤک، ایستی اوت، توز بیبر آلاندا منیم اوخوماغیم آزالیر، پارچا، پالتار، قاب-قاشیق آلاندا چوخالیردی. ان چوخ سئودیگیم قزئتلر، کاباب قزئتلری ایدی. آتامین آلیش-وئریشی یاخشی اولاندا هردن کاباب آلاردی. قزئتی یئره سالیب کابابی بیرگه یئیندن سونرا قزئتی گؤتوروب اوخوماغا باشلاردیم. یازیلار کاباب دادی وئرردی. بایرام قزئتلری قنادی ایگی وئریردی. خبرلری ده شیرین اولوردو...
هه دئییردیم، من دوننهجن بیلمیردیم نییه قدیملر هر شئییی قزئته بوکوردولر؟ آللاه شیخ آغانین ددهسینه ایرحمت ائلهسین او اولماسایدی چوخلاری کیمی من هلهده فیکر ائلهیهجکدیم؛ او زامان پلاستیک پاکت یوخویدو!
دونن خوصوصی بیر گؤروش اوچون شیخ آغانین حوضورلارینا گئتمیشدیم. گولوش-قاباقلا منی قارشیلادی.ایچرییه گئچیب دیز-دیزه اوتوراندا، بیردن ائله ساندیم شیخ آغادان قزئت خیشیلتیسی گلیر! بیرآز دانیشدیقدان سونرا شیخ آغا یئرینده ترپندی. یئنه قزئت خیشیلتیسی گلدی. قولاقلاریمی قابارتدیم. سس شیخ آغانین تومانی ایچیندن گلیردی.نیگران اولدوم. اوتانا-اوتانا، "آغا! بو نه سسدیر؟"دئیه سوروشدوم. پیچیلدایاراق ،" دستگاهیمی قزئته بوکموشم" دئدی. چاش-باش اولدوم. بونون سببینی سوروشدوقدا آچیقلادی:
- مگر بیلمیرسن؟ دئییرلر: قزئتلر هر شئییی بؤیودور!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر