شئونیزمین الیندن نه چکیریک؟!
دوکتور جئری
ائل باغیندا دالغین-دالغین اوتورموشدوم. بیری الینی چیگنیمه قویدو. اوستاد دفتری ایدی، نئچه یول سسلهمیشدی،ائشیتمهمیشدیم.
- اشی.. نه اولوب گمیلرین می باتیب؟!- دئیه سوروشدو.
الینی سیخدیم. یانیمدا اگلشدی.
- مدرسهلرین آچیلیشینی دوشونوردوم. یئنه پاییز گلدی ده آنادیلیمیزین غریبلیگی یادیما دوشدو. یئنه پاییز گلدی ده آنادیلیمیزین ائوده قالاجاغی یادیما دوشدو! بیلیرسنمی اوستاد؟ من هر ایل بو موناسیبته گؤره بیرشئیلر یازیرام. بایاق دوشونوردوم گؤرهسن بو ایل نه یازیم؟
آجی-آجی گولدو:
- اللرینیز آغریماسین یازیرسینیز؛ تکی سوروشا بیلَرم بو کیمی یازیلار بیر-ایکی گون میللتی دویغولاندیرماقدان باشقا نه ایشه یاراییر؟..
درین بیر سولوق آلدیم:
- اوستاد!.. بو یازیلارین نه ایشه یارایاجاغینی بیلمیرم آنجاق بیز موللا نصرالدین نوهلری اولدوغوموزدان اؤزموزده یوکوملولوک دویوروق هر ایل بو قونودا بیر یازی یازاق!!
قاشلارینی چاتدی:
- آنلامادیم،بونون نه ایلگیسی وار موللا نصرالدینه؟!!
گولومسهیرک دئدیم:
- وار اوستاد وار!!.. سانکی ائشیتمهمیشسن بیزیم بؤیوک بابامیز موللا نصرالدین افندینین نجیب بیر ائششگی واریمیش! او، آیدا بیر کره ائششگی بازار آپاریب، ساتماق اوچون دللالا تاپشیرارمیش. گونلرین بیر گونو دللال موللانی بیر قیراغا چکیب دئییر:
- موللا! بو ائششک قاباقدان گلن موشترینی قاپیر، دالدان گلهنی ایسه تَپیر، بونو کیسمه آلمایاجاق!
موللا، دللالین سؤِلرینی دوغرولاییر:
- حاقلیسینیز.. ذاتآ منده بونو ساتماق اوچون گتیرمهمیشم، تکجه گتیرمیشم خالق بیلسین من بو ائششگین الیندن نه چکیرم!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
بیزده قورد قارداشدان اؤیرنمیشیک می؟!
دوکتور جئری
بیلگینلرین آراشدیردیقلارینا گؤره:
قانون، عدالت، برابرلیک، حاق-حوقوق کیمی قاوراملار تکجه اینسانی توپلوملارا عایید اولماییب یابانی حئیوان توپلولوقلاریندا گئچرلیدیر.
اؤرنک:
گئچمیشده اورماندا آسلان، قورد، تولکو یولداشلاشیب قرارلارشیرلار؛ آرخا-آرخایا وئرهرک بیرگه اوولاییب بیرگه یئیهلر.
گونلرین بیر گونو، بو اوچو اووا چیخیب بیر دووشان، بیر قویون، بیرده جئیران اوولاییرلار. یئمک واختی گلنده آسلان اوزونو قوردا توتوب دئییر:
- قورد قارداش! سن هامیمیزدان یاخشیراق حاق-حوقوقدان باش چیخاردیرسان دوزو بودور، سن اوولاری آرامیزدا پایلایاسان!
قورد تشکور ائدهرک الینی باغیرینا باسیب دئییر:
- سولطانیم!.. جئیران سیزینکی اولسون، دووشان تولکونونکو، قویون دا منیمکی...
آسلان اؤفکه ایله پنجهسینی قووزاییب وار گوجو ایله قوردون تپهسینه تاپداییر. قورد اوزون-اوزون اوزانیب اؤلور. سونرا آسلان گولومسهیرک تولکویه دؤنور:
- تولکو قارداش! اولماسا اوولاری سیز بؤلون!
تولکو الینی گؤزونون اوستونه قویوب دئییر:
- قوربان! جئیرانی ناهارا یئیین، قویونو شامدا یئیرسیز، دووشانی دا سحریزه ساخلایین!
آسلان قاققاناق چکیب گولور:
- تولکو قارداش! بو عدالتلی پای-بؤلوشو کیمدن اؤیرهنیبسن؟!
تولکو باشینی آشاغی سالیر:
- رحمتلیک قورد قارداشدان!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
نییه "وزارت آموزش و پرورش" داها "لهجهدار"-لاری ایستهمیر؟
دوکتور جئری
"وزارت آموزش و پرورش" باخانینین شکر دیللی بیر قوشو وار ایدی. او، بیرگون قوشچو دوکانینا گئدیب ساتیجییا قوشو حاققیندا دانیشاراق دئدی:
- قوشلارین دا اینسانلار کیمی رسمی دیللری اولمالیدیر، بو اوزدن قوشومون شکر دیلینی اؤیرنیب باشقا قوشلارا اؤیرتمک اوچون سیزین بیر نئچه طوطی قوشونوزو استخدام ائلهمک ایستهییرم.. البته بو آرادا پول مسئلهسی یوخدور؛ سیز نه قدر ایستهسهنیز من خدمتینیزه تقدیم ائدهجگم...
ساتیجی سئوینجله باخانین اؤنرگهسینی قارشیلایاراق دئدی:
- سایغیلی باخان!.. ایندیلیکده تکجه بیر طوطی الیمده واردیر، فقط بو طوطی بیر آز لهجهلیدیر ده "س" حرفینی "ج" کیمی تلفوظ ائدیر. ایستهسهنیز بونو آپارین، من بیر هفته ایچینده بیر نئچه طوطی قوشو تاپیب خدمتینیزه گؤندهرهرم.
باخان اؤنمسهمهییب لهجهلی طوطینی آپاریب قوشون قفسیه سالدی. آخشام چاغی او ایشدن قاییدیب قفسین یانینا گئدهنده، قورخونج بیر صحنه ایله اوز-اوزه گلدی. قوش قانا بلهشیب اؤلمک اوزره ایدی! باخان ایکی الی ایله تپهسینه تاپدایاراق طوطینین اوستونه قیشقیردی:
- قوشون باشینا نه ایش گتیریبسن؟!
طوطی قورخا-قورخا قفسین بیر بوجاغینا قیسیلاراق دئدی:
- من گلندن قوش آرا وئرمهدن منه دئییردی: جیک، جیک، جیک... منده جیکدیم!!
سؤزلوک:
وزارت آموزش و پرورش: ائییتم و اؤیرهتیم باخانلیغی
وزیر: باخان
پیشنهاد : اؤنرگه, اؤنری
اهمیت وئرمهمک: اؤنمسهمهمک
تقدیم ائلهمک: سونماق
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
تحریملردن کیملر فایدالانیرلار؟
دوکتور جئری
جومهور باشقانی خالقین ماددی دورومو ایله یاخیندان تانیش اولماق اوچون بازاردا دولانیرکن گؤزو تؤکونتولرین ایچیندن یئمیش سئچمهیه چالیشان بیر قوجا کیشییه ایلیشدی. یاخینلاشیب اؤزونو تانیتدیراراق اوزونتو ایله سوروشدو:
- عمی نه قاییریرسان؟!
قوجا زدهلنمیش یئمیشلرینی تورباسینا دولدورا- دولدورا دئیندی:
- پولوم یئمیش آلماغا یئتمیر بونا گؤره هردن گلیب بو تؤکونتولرین آراسیندان عاییلهمه یئر-یئمیش سئچیرم!
یاش باشقانین گؤزلرینده دالغالاندی:
- سوروشا بیلهرم سیزین گونلوک گلیریز نئچه مین تومن دیر؟!
- ییرمی-اوتوز مین تومن!.. بودا، ائو کرایهسی ایله پنیر-چؤرک پولونو چتین گؤرور...
باشقان بیرآز دوشوندوکدن سونرا:
- بیلمیرم، بیلیرسن یا یوخ.. آمریکا آنلاشدیغیمیز "برجام"-ین آلتینا ووروب گئنه اؤلکهمیزی تحریم ائلهمک ایستهییر، بو اوزدن مومکوندور خالقین دورومو بوندان دا یامانلاشا. اوندا سنین گلیرین نئچه اولاجاق؟!-دئیه سوروشدو.
قوجا یئرینده دیکلندی:
- بئله اولسا، منیم گونلوک گلیریم اللی- آلتمیش مین تومن اولاجاق!!
باشقان شاشیردی:
- تحریملر باشلاسا مومکوندور آغازادهلر گئنه ایختیلاس ائلهییب مملکتین پوللارینی آلتلارینا چکهلر!
- بئله اولسا، منیم ده گونلوک گلیرم یوز- یوز اللی مین تومن اولاجاق!!
- مومکوندور میللت یئمگه چؤرک تاپا بیلمهیه!!
- اوندا منیم گونلوک گلیریم ایکی یوز مین تومندن آشاجاق!!
- مومکوندور ساواش قوپا!!
- اوندا منیم گلیریم اوچ یوز مین تومن....
جومهور باشقانی اؤفکه ایله قوجانین یاخاسیندان یاپیشاراق سیلکهلهمگه باشلادی:
- دئ گؤروم سن نه ایشده چالیشیرسان میللتین ماددی دورومو یامانلاشینجا سنینکی یاخشیلاشیر؟!
قوجا کیشی دارتیناراق یاخاسینی باشقانین الیندن قورتارماغا چالیشدی:
- نییهبه بئله ائدیرسیز قوربان.. من اؤلو یویانام؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
سیاسی طوطی قوشو
دوکتور جئری
بیر گون فارس دیلی قورومونون باشقانی قوشچو دوکانینا گئدیب بیر طوطی قوشو ساتین آلماق ایستهیر. دوکانچی قفس ایچینده بیر قوشو گؤستهرهرک دئیر:
- باشقانیم! الیمده تکجه بو طوطی قالیبدیر فقط دئمهلییم بو قوش بیرآز سیاسی دانیشیر، ایستهسهنیز بونو وئریرم؟
باشقان، "عئیبی یوخدور، ائله بیزده سیاسی آدام ساییلیریق!" دئیه طوطینی آلیب ائوینه آپارار. ائرتهسی گونو باشقان طوطینی قوشچویا قایتاریب دئیر:
- بونو نه قوشدور منه ساتیبسیز؟ بو قوش سیاسی دئییل ده پانتورکیستدیر! هر ائوه دؤندوگومده منه دئییر: خوش گلدین شئونیست!! من بو سؤزلره دؤزه بیلمهرم، تئز اول منیم پولومو گئری وئر...
دوکانچی پولو خرجلهدیگیندن طوطینی قایتارماق ایستهمز. بو اوزدن دئیر:
- باشقانیم! من بو قوشو تربیه ائلهرم! لطفا سیز صاباح گلین قوشو آپارین.
باشقان گئدندن سونرا، قوشچو بیر بالاجا باتوم گتیریب طوطی قوشونا گؤستهرهرک دئیر:
- باشقان ائوه گلنده نه دئیهجکسن؟
- خوش گلدین شئونیست!-دئیر طوطی.
دوکانچی اؤفکهلهنیب باتومی طوطینین یانینا سوخاراق یئنه سوروشار:
- باشقان ائوه گلنده نه دئیهجکسن؟
طوطی جیغیلدایا- جیغیلدایا یئنه:
- خوش گلدین شئونیست دئیهجگم- دئیر.
ایشکنجه اوچ-دؤرد کره تکرار اولونجا طوطی دایانا بیلمهییب:
- خوش گلدین باشقان دئیهجگم – دئیه جانینی قورتارار.
ائرتهسی گون باشقان گلینجه، دوکانچی قوشون تربیه اولدوغونو سؤیلر. باشقان بونو دئنهمک ایستهیهرک طوطیدن سوروشار:
- من ائوه گلنده نه دئیهجکسن؟
- خوش گلدین باشقان دئیهجگم- دئیر طوطی.
- یانیمدا ایرج افشار اولسا نه دئیهجکسن؟
- خوش گلدین باشقان!..خوش گلدین ایرج! دئیه جگم.
- یانیمدا ایرج افشار،بیرده احمد کسروی اولسا نه دئیهجکسن؟
- خوش گلدین باشقان!..خوش گلدین ایرج!..خوش گلدین احمد!.. دئیهجگم.
- یانیمدا ایرج افشار،احمد کسروی، محمدعلی فروغی، عنایت اله رضا و.. اولسا نه دئیهجکسن؟!
طوطی بیرآز سوسدوقدان سونرا دوکانچییا دؤنوب دئیر:
- گئت باتومی گتیر!.. بو آلچاق گئرچکدن شئونیست!!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر