+0 به‌ین
زحمت دئییل..
دوکتور جئری
نئچه واخت ایدی هارادانسا بیر دجل پیشیک تاپلیب خویلو خانیمین ائوینی بیربیرینه وورموشدو. سونوندا قادین جانا گلیب پیشیگی توتوب بیر پاکته قویاراق اونون آزدیرماسی حاقیندا اری قلئیچی مورتوضا گؤستریش وئردی. قلئیچی مورتوض پاکتی گؤتوروب پیشیگی چؤله بوراخماغا چیخدیقدا بیردن اورگیندن گئچدی شهرین باییریندا حلبی‌آباددا یاشایان خالاسینا دا بیر باش چکسین. ائو کرایه‌لری‌نین آشیری یوکسلمه‌سی اوزوندن نئچه آی ایدی خالاسی‌گیل شهرین قیراغینداکی نیسبتاً اوجوزلو حلبی ائوه داشینمیشدیلار.
اؤپوش-گؤروشدن سونرا خالا، قلئیچی مورتوضون الینده‌کی پاکته باخیب گؤزلری‌نین ایچی گوله-گوله دئدی:
- بالا نییه زحمت چکمیسن؟!
بو سؤزدن قلئیچی مورتوض توموب دیل-دوداغینی چئینه‌یه-چئینه‌یه دئدی:
- خالا زحمت دئییل پیشیک دیر!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
شیخ آغانین چوروک ایپی
دوکتور جئری
اوچ گنج اوغلان اؤرت باسدیر ماحالی شیخ آغاسینا اهانت سوچوندان اعدام ائدیله‌جک ایدی. اعدام مراسیمینده ، زیندان رئیسی اوزونو اونلارا توتوب دئدی:
- محکمه‌ده آنلاییش گؤستریب سوچلارینیزی راحاتلیقلا بوینونوزا آلیب غوغا چیخارتمادیغینیز اوچون شیخ آغامیز دا لوطف ائدیب سیزی اعدام وسیله‌سی‌نین سئچمه‌سینده سربست بوراخیب.
زیندان رئیسی‌نین سؤزلری بیتر-بیتمز بیرینجی گنج بیر آددیم قاباغا قویوب دئدی:
- من اوشاقلیقدا هاوادا یئللنمکدن خوشوم گلردی، سیزدن ریجا ائدیرم منی دارا چکین!
ایکی مأمور گنج اوغلانین قولتوق‌لارینا گیریب اونو دار آغاجینا آپاردیلار. آنجاق دارا چکلیلنده ایپ قیریلیب اوغلان یئره دوشدو.
اوغلان اینگیلده‌یه-اینگیلده‌یه آیاغا قالخیجا زیندان رئیسی گوله-گوله دئدی:
- ماحالیمیزین یاسالارینا گؤره، دارا چکیلمه سیراسیندا اعدام اولونانین ایپی قیریلسا او آزاد ائدیلمه‌لی‌دیر. بو اوزدن سیز آزادسینیز.
بو خبری ائشیدن ایکینجی گنج سئوینجک قاباغا آتیلدی:
- جناب رئیس منی ده دارا چکین!
ایکینجی گنج ده دارا چکیلنده ایپ قیریلیب اعدام جزاسیندان قورتولدو. سیرا اوچونجو گنج اوغلانا گلینجه او درین بیر دوشونجه‌یه دالدیقدان سونرا دئدی:
- مادام‌کی شیخ آغانین ایپلری بوقدر چوروکدور، منی گوللةله‌یین!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
مسئوللار چوْر یئییرلر!
دوکتور جئری
بیری وار ایدی بیر یوخ ایدی.اسکی زامان‌لاردا
یوخسول بیر ار-آرواد یاشایاردی. کیشی قارا فهله ایدی، اؤلمه-دیری بیر یاشاییش
اوچون سحردن آخشامادک باییردا قان-تر ایچینده چالیشاردی. او، آخشام آرغین-یورغون ائوه قاییداندا، آرواد تئز
سوفره‌نی آچیب پیشیردیغی یاغ شورباسینی اورتایا قویاردی. یاغ شورباسی دئدیکده،
سویا آتیلمیش ایکی قاشیق یاغ، ایکی بالاجا یئرآلما، اوچ-دؤرد نوخود یا ماش،
بیرآزجیق دا ساری‌کؤک ایله دوز ایدی. ار-آرواد یاغ شورباسی‌نین سویونو تیلیت ائله‌ییب
یئدیکدن سونرا آرواد قاپلامانین بوتون
محتویاتینی چاناغا بوشالدیب کیشی‌نین قاباغینا ایته‌له‌یرک ایندیکی میلّته اورک‌یاندیران
مسئوللار کیمی دئیردی:
- کیشی من یئمیرم؛ سن یئ آیاقدان دوشمه‌‌یه‌سن!
کیشی دولوخسانیب دئیردی:
- آرواد آخی بئله‌کی اولماز، سن نه یئیه‌جکسن؟!
آرواد دئیردی:
- فاطی یئسین، چوْر یئسین. قاپلامانین دیبینی
یئسین!
سونرا سوفره‌دن بیر پارچا چؤرک گؤتوره‌رک آرتیراردی:
- ائله من قاپلامانین دیبینی سیییرسم گؤرَر.
گونلردن بیر گون، کیشی آروادی‌نین هرگون
قاپلامانین دیبنی سییرمه حرکتیندن شوبهه‌لنیب قادین چاناغی اونون قاباغینا ایته‌له‌ینده
قابی گئری قایتاراراق:
- بو گون من چوخ آج دئییلم بونلاری سن یئی، ائله
من قاپلامانین دیبینی سیییرسم گؤرَر-دئیه جلد قاپلامانی آروادین الیندن قاپار.
کیشی قاپلامانین دیبینه باخاندا گؤزلرینه اینانا
بیلمز؛ ایکی‌ساریلی بیر یومورتا قاپلامانین دیبینه یاپیشمیشدی!
------------------
آچیقلاما
چوْر درد، مرض ویا زهرمار دئمکدیر.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
شیخ آغانین حئیوان‌سئورلیگی
دوکتور جئری
من دونَنه‌دک اؤرت‌باسدیر ماحالی شیخ آغاسی‌نین تکجه موسلمان نؤوعوندن اولان اؤلکه و دونیا اینسان‌لاری‌نین قایغی‌سینی چکمکده اولدوغونو دوشونمکده ایدیم. سن دئمه اوحضرت اینسان‌لارلا یاناشی بوتون دونیا حئیوان‌لاری‌نین آشیری مودافیعه‌چی‌سی‌دیر ده بو ایندی‌یه‌دک گؤزلردن یایینمیش دورومدا قالیب.
جومعه آخشامی شیخ آغا بیزی شاما قوناق چاغیرمیشدی.خالقین معیشت، ایش و مسکن مسئله‌لری اوستونده چوخلو موباحیثه‌لر گئدندن سونرا نهایت سوفره‌لر آچیلیب چئشیدلی-چئشیدلی یئمک‌لر اورتایا قویولدو. هامی یئمگه باشلاماق اوچون شیخ آغانین ایجازه‌سینی گؤزله‌ییرکن، او، بیر بوشقاب گؤتوروب بیر شیش کاباب، بیر تویوق بودو، بیردنه ده بالیق چکه‌رک آیاغا قالخیب ائشیگه چیخدی. ایشین غریبه طرفی بو، او ائشیگه چیخارکن قاپی دالیندا اولان چوماغی دا یانیجا گؤتوردو. هامیمیز چاش-باش شیخ آغانین اوغول‌لوغو قلئیچی مورتورضا ساری دؤندوک. او گولومسه‌یرَک مسئله‌یه آیدینلیق گتیردی:
- یئددی آی قاباق قاراباسدی ماحالی‌نین شیخ آغاسی دده‌لیگیمه بیر موستضعف پیشیک هدیه وئردی. اوگوندن دده‌لیگیم پیشیگین یئمگینی اؤز الی ایله قاباغینا قویمادان اؤزغذاسینی یئمز.
سؤزلر بورایا چاتینجا بیردن ائشیکدن آجیناجاقلی پیشیک چیغیرتی‌لاری ائشیدیلدی. چاشقینلیق ایچینده گئنه قلئیچی مورتوضا دؤندوکده آچیقلادی.
- پیشیگین غذاسینی قاباغینا قویاندا قاپی-قونشونون آج-اوج پیشیک‌لری اونون یئمگینه شریک چیخماسینلار دئیه دده‌لیگیم چوماق ایله اونلاری قوووالاییر!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
شیخ آغانین حئیوان‌سئورلیگی
دوکتور جئری
من دونَنه‌دک اؤرت‌باسدیر ماحالی شیخ آغاسی‌نین تکجه موسلمان نؤوعوندن اولان اؤلکه و دونیا اینسان‌لاری‌نین قایغی‌سینی چکمکده اولدوغونو دوشونمکده ایدیم. سن دئمه اوحضرت اینسان‌لارلا یاناشی بوتون دونیا حئیوان‌لاری‌نین آشیری مودافیعه‌چی‌سی‌دیر ده بو ایندی‌یه‌دک گؤزلردن یایینمیش دورومدا قالیب.
جومعه آخشامی شیخ آغا بیزی شاما قوناق چاغیرمیشدی.خالقین معیشت، ایش و مسکن مسئله‌لری اوستونده چوخلو موباحیثه‌لر گئدندن سونرا نهایت سوفره‌لر آچیلیب چئشیدلی-چئشیدلی یئمک‌لر اورتایا قویولدو. هامی یئمگه باشلاماق اوچون شیخ آغانین ایجازه‌سینی گؤزله‌ییرکن، او، بیر بوشقاب گؤتوروب بیر شیش کاباب، بیر تویوق بودو، بیردنه ده بالیق چکه‌رک آیاغا قالخیب ائشیگه چیخدی. ایشین غریبه طرفی بو، او ائشیگه چیخارکن قاپی دالیندا اولان چوماغی دا یانیجا گؤتوردو. هامیمیز چاش-باش شیخ آغانین اوغول‌لوغو قلئیچی مورتورضا ساری دؤندوک. او گولومسه‌یرَک مسئله‌یه آیدینلیق گتیردی:
- یئددی آی قاباق قاراباسدی ماحالی‌نین شیخ آغاسی دده‌لیگیمه بیر موستضعف پیشیک هدیه وئردی. اوگوندن دده‌لیگیم پیشیگین یئمگینی اؤز الی ایله قاباغینا قویمادان اؤزغذاسینی یئمز.
سؤزلر بورایا چاتینجا بیردن ائشیکدن آجیناجاقلی پیشیک چیغیرتی‌لاری ائشیدیلدی. چاشقینلیق ایچینده گئنه قلئیچی مورتوضا دؤندوکده آچیقلادی.
- پیشیگین غذاسینی قاباغینا قویاندا قاپی-قونشونون آج-اوج پیشیک‌لری اونون یئمگینه شریک چیخماسینلار دئیه دده‌لیگیم چوماق ایله اونلاری قوووالاییر!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
دؤولتی شکر
دوکتور جئری
دؤولت باشچیسی شیخ
آغا، تعمیر ائله‌مک مقصدی
ایله اؤلکه ایقتیصادیاتی‌نین موتورونو یئره قویاندان بری، عوموم خالق کیمی قلئیچی مورتوض دا گونده‌لیک یاوان چؤرگین پولونو چیخارتماقدا
چتینلیک چکیرکن اگین-باشینا دا یئتیشه بیلمه‌ییب همیشه جیر-جیندیر
پالتارلار ایچینده گزیردی.
یایین ایستی گونلری‌نین بیرینده، قلئیچی
مورتوضون پوللو دوستو دوکتور جئری اونو خزر ساحیلینه دعوت ائله‌ییر. قلئیچی
مورتوضون شورتو اولمادیغیندان آروادیندان ایسته‌ییر اونا بیر شورت تیکسین. خویلو
خانیم دا شکر چووالیندان اونا چوخ گؤزل
بیر شورت تیکیر.
قلئیچی مورتوض دوستو ایله پلاژا گئدنده شورتونو
گئییر آنجاق هر کیمسه اونو گؤردوکده باشلاییر گولمگه. سونوندا قلئیچی مورتوض دایانا بیلمه‌ییب دوستوندان سوروشور:
- خالق منیم نه‌ییمه گولور؟!
دوستو گوجلوکله گولمگی‌نین قارشی‌سینی آلیب
دئییر:
- شورتون
دالیندا تعاوونی دؤولتی شکر، قاباغیندا 50 کیلو‌قرام یازیلیب.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
دئمه‌دیم کسرسن؟!
دوکتور جئری
بوتون ایقتیصاد موتخصیص‌لری اؤرت باسدیر ماحالی ایقتیصادیاتی‌نین خسته بیر ایقتیصاد اولدوغو اوزه‌رینده فیکیربیرلیگینده‌دیرلر. قیرخ ایلدن چوخدور آدلاری قاباغیندا دوکتور لقبینی یئدک چکن جمهورباشقان‌لاری اؤلکه ایقتیصادیاتیندا ایصلاحات آپارماقدان قورخوب چکینسه‌لر ده مکتب‌خانادا درس اوخوموش سون جومهور‌باشقانی شیخ الاسلام اولگوج اله آلیب مملکند ایقتیصادیاتیندا ایصلاحات ائله‌مک فیکرینه دوشوب...
اولگوج دئدیم، بیر حکایه یادیما دوشدو:
دئییرلر؛ قدیم زامان باش‌کند ترس‌آوادا بیر عومومی حامام وار ایدی. حامام قادین‌لارین و کیشی‌لرین ایستیقاده‌سی اوچون بیر آرا‌کسمه دیوارلا اورتادان ایکی‌یه بؤلونموشدو.
بیرگون بیر کیشی طوطی‌سی ایله بیرگه حاماما گلیر. طوطی اوچوب اورتا دیوارا قونور. کیشی اؤزونو ایسلاتدیقدان سونرا جانتاسیندان اولگوجو چیخاردیب تشکیلاتینی ایصلاحات ائله‌مگه باشلاییر. بو صحنه‌نی ایلک دفعه اولاراق گؤرن طوطی دیوار اوستوندن قیشقیریر:
- کسرسن هااااا!
کیشی طوطی‌نین سؤزونو سایماییب ایصلاحاتی سوردورونجه طوطی گئنه قیشقیریر:
- کسرسن هاااا!
کیشی بو کز حیرصلنیب یانینداکی صابونو گؤتورب طوطی‌یا طرف تولازلاییر. صابون طوطی‌یا دَییر. طوطی اوچ-دؤرد یول اؤز باشینا فیرلاندیقدان سونرا اوزو قادین‌لار بؤلومونه دؤنور. دئمه، قادین‌لار بؤلمه‌سینده ده بیر قادین ایصلاحات ایشی ایله مشغول ایمیش. طوطی گیج-گیج بو صحنه‌نی گؤرونجه دئییر:
- دئمه‌دیم کسرسن!!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
جمعیّتین چوخالتماسی اوچون یئنی تدبیر
دوکتور جئری
بوگونلر یئنی یارانمیش(داها دوغروسو یارادیلمیش) ایتقیصادی بؤحران اوزوندن عوموم میلّت گئجه چؤرگینی تاپماقدا چتینلیک چکمکده ایکن، حاکیمیتین خالقین معیشت مسئله‌لرینی دوشونمک یئرینه، اؤلکه اهالیسی‌نین سایینی آرتیرماغا چالیشماسی تنقیدچی‌لرین چاشقین‌لیغی و اعتراضینا سبب اولوب.
بیز بو یازیمیزدا بو مؤوضونو علمی یؤندن آراشدیرماغا چالیشاجاغیق:
ایران طبیعی قایناق‌لار باخیمیندان دونیانین ان زنگین اون اؤلکه‌سیندن بیری ساییلیر، بونا گؤره اهالی‌نین هر دوروم و وضعیتده ریفاه و راحاتلیق ایچینده یاشاماماسی اوچون هئچ بیر سبب یوخدور. سوروشولا بیلر: بئله‌ایسه نییه ایران خالقی گونو-گوندن فقر وفلاکته طرف سوروکلنیر؟ سورغونون جاوابی چوخ ساده‌دیر: ایراندا یارانان فقر و فلاکت صونعی‌دیر، یعنی حاکیمیتین اؤز ایشی‌دیر! سببی ایسه جمعیّتی چوخالتما برنامه‌سی‌دیر.
بوتون سوسیولوق‌لارین فیکرینجه، فقر ایله جمعیّت بیرباشا(موستقیم) علاقه‌ده‌دیرلر، باشقا دئییشله هر توپلومدا هرنه قدر فقر و فلاکت چوخدورسا جمعیت ده اوقدر چوخدور! بونا ثوبوت جمعیّتلی اؤلکه‌لرین چوخونلوغونون فقیر اؤلکه‌لردن تشکیل تاپماسی‌دیر.
ایراندا، «انسان‌لار و خرچنگ‌لر» کیتابی ایله تانینان آدلیم برزیللی یازیچی ژوزوئه دو کاسترو آراشدیری‌لاری‌نین بیرینده یازمیشدی:
فقر ایله جمعیتین علاقه‌سینی آراشدیرماق اوچون عئینی شرایطده اولان بیر سورو سیچانی ایکی بؤلومه آییراراق بیرینجی قیدا باخیمدان تام بسله‌یه‌رک، ایکینجی ایسه اؤلمه-دیری ساخلایاراق لابراتوار محیطینده نظر آلتینا آلینمیشدی. بیر مودّتدن سونرا الده ائتدیلن سونوجلار چاش-باش ائدیجی ایدی: تام بسله‌نن سیچان‌لارین جمعیتی آزالمیش آنجاق اؤلمه-دیری قوشول‌لار آلتیندا ساخلانیلان سیچان‌لارین جمعیتی قات-قات آرتمیشدی...
سونوج
یوخاریدا قئید ائتدیکلریمیزه اساسلاناراق ؛ حاکیمیت اؤلکه‌نین جمعیتینی چوخالتماق اوچون صونعی اولاراق فقر و فلاکت یاراتماقلا یئنی تدبیره باش وورموشدو.
بؤلوم: ساتیریک یازیلار
+0 به‌ین
یوخسول و وارلی‌نین گؤزوندن یئنی یارانه‌لر
دوکتور جئری
یوخسول گؤزوندن:
دونن آخشام چاغی کوچه‌ده قونشوموز مشدی
خوجاوئردی ایله قارشی قارشی‌یا گلدیم. مشدی ال آراباسی اوستونده یئرآلما-سوغان
ساتماقلا دوققوزباش عاییله‌سینی گئچیندیریر.
شوخلوقجا بیله‌سینه دئدیم:
- مشدی! موشتولوغومو وئر، گلن آیدان
دؤولت حسابیزا ایکی-اوچ میلیون تومن پول تؤکه‌جک، داها لازیم دئییل بو یاشدا گئدیب
ایشله‌یه‌سن. بختور! ائوده اوتوروب «عدالتین شیرین مزه‌سی»-نی داداجاقسان!
مشدی خوجاوئردی آجی-آجی گولومسه‌ییب دئدی:
- موللایا دئدیلر؛ عزرائیل اوشاق
پایلاییر. جاواب وئردی؛ عزرائیل بیزیم اوشاغی الیمیزدن آلماسین اونون اوشاق پایلاماسینی
ایسته‌میریک!
وارلی‌نین گؤزوندن:
بیزیم بیر قیزیلچی قونشوموز وار. یارانه‌سی‌نین
کسیلدیگینی ائشیتدیم. ساتاشماق اوچون دوکانینا گئدیب بیله‌سینه دئدیم:
- یارانه‌نین کسیلدیگینه چوخ اوزولدوم.
گئنه بیز یارانه آلیب گئچینه‌جه‌ییک، بیلمیرم سیز یازیق‌لار نه ائده‌جکسیز؟
قیزیلچی قونشوموز دیشلرینی آغارتدی:
- عوضینده بیزده دؤولتین
باشینا بؤرک قویموشوق خبری یوخدور!
چاشقیلیقلا سوروشدوم:
- نه بؤرکی!؟
گوله-گوله دئدی:
- کورونا زامانی دؤولت بیز
قیزیلچی‌لارا نئچه میلیون وام وئریب قیسط‌لارینی یارانه‌میزدن چیخیردی، ایندیکی
یارانه‌میز کسیلیب بدبخت دؤولت قیسط‌لارینی هارادان چیخاجاق؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
بورج
دوکتور جئری
بیلدیر، قدیم قونشوموز قلئیچی مورتوض «اوچ گون سونرا قایتاراجاغام»-دئیه مندن بئش میلیون تومن بورج آلدی. اونون اوچ گونو اولدو بیرهفته، بیر‌آی، بیر ایل، بورجو گئری قایتارماقدان خبر اولمادی. اونو هر گؤردوگومده بیر بهانه گتیریب بورجونو اؤده‌مکدن بویون قاچیردیردی؛ بیرگون دئییردی آروادی خسته‌خانادا یاتیرتمیشام الیم بوشدور، بیرگون دئیردی، ائو یییه‌سی اثاث‌لاریمی ائشیگه تؤکوردو مجبور اولدوم رهنی آرتیرام، بیرگون دئییردی نئچه واختدیر ایشمی الدن وئرمیشم، بیر گون دئیردی ایش صاﺣابی پولومو وئرمیر، بیرگون دئیردی...
اوزون سؤزون قیساسی، آرتیق اونون یالان‌لاریندان جانا گلمیشدیم، اؤز-اؤزومه دئدیم بو کز یاخاسی الیمه گئچسه داها بوراخمایاجاغام. گئچن جومعه آخشامی گونو بازاردا گزرکن بیردن اونو گؤردوم، تله‌سیک هارایاسا گئدیردی. آرخادان بیر-ایکی یول سسله‌دیم، اؤزونو ائشیتمزلیگه ووردو. یئیینله‌شیب دالدان الیمی چیگنینه قویدوم. دؤنوب منی گؤرونجه گولومسه‌ییب دیلینی ایشه سالدی:
- ﺣلال‌زاده‌سن یولداش! ائله ایندی سنین بورجون اوچون داواخانایا گئدیردیم...
بازار ایچینده قلئیچی مورتوضون باجاناغی‌نین داواخاناسی وار. اؤز-اؤزومه دئدیم، یقین کیشی گئدیر اوندان بورج آلیب منیم بورجومو وئره!
سئوینه-سئوینه سوروشدوم:
- گئدیرسن اوندان پول آلاسان
قاشلارینی یوخاری آتدی:
- یووو.. گئدیرم اوندان دورقوزاق داواسی آلام
بو جاوابدان اولدوقجا قیزدیم:
- آغ‌ساققال کیشی اوتانیب خجالت چکمیرسن من بورجومو ایسته‌ییرم سن...
سؤزومو کسدی:
- آند اولسون دده‌لیگیم عزیز جانینا ائله سنین بورجونا گؤره گئدیرم دورقوزاق آلام.
چاشقینلیغیمی گؤرونجه آیدینلیق گتیردی:
- قادان آلیم! ائله بیل سنین خبرلردن خبرین یوخدور، ایسلامی ﺣؤکومتیمیز بوندان بئله دونیایا گلن هر اوشاغا ایگیرمی میلیون تومن وام وئره‌جک، دوعا ائله بیزیمکی جمیک اولسون اوندا سنین بورجونو اوسته‌لیگی ایله برابر قایتاراجاغام.
حیرصدن قاققاناق چکیب گولنده قلئیچی مورتوض آرتیردی:
- گول .. گول.. ایندیکی طلبین دورولدو نییه گولمه‌یه‌سن!؟
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
آللاه یا بنده؟!
دوکتور جئری
آخشام اوستو ایدی. دوست‌لارلا کندین قهوه‌خاناسیندا اوتوروب هر زامانکی کیمی اؤلکه‌نین آغیر ایقتیصادی دورومونا گؤره دارتیشماقدا ایدیک. اوستاد دفتری اؤفکه‌لنمیشدی: "سیزجه بو دوزدورمو ایسلامی مملکندیمیزده بیری آج، بیری توخ اولا؟ بیری ائولی، بیری ائوسیز اولا؟ بیری ایشلی، بیری ایش‌سیز اولا؟ بس عدالت هارادادیر؟ بس ائشیدلیک نئجه اولدو؟ نییه ایسلامی مملکندیمیزده آللاهین قانون‌لاری دوزگونجه ایجرا اولونمور؟!"
دانیشیغین قیزغین چاغیندا، بیردن اوزاقدان کندیمیزین آغ‌ساققالی موللا نصرالدینین لؤهله‌یه-لوهله‌یه گلدیگینی گؤردوک. بئلینده یئکه بیر چووال داشیییردی. خرمنلیکده اوینایان اوشاق‌لار، موللانی گؤرونجه اویون‌لارینی بوراخیب اونو دؤوره‌له‌دیلر. "موللاعمی! چووالیندا نمنه وار؟"-دئیه اوشاق‌لارین بیری سوروشدو. موللا چووالی یئره قویوب الی‌نین دالی ایله آلینی‌نین تری سیله-سیله،"جَویزدیر"-دئدی. بالاجا بیر اوغلان، "موللاعمی! او جَویزلردن بیز ده وئر دااا!"-دئیه یالواردی. کؤنلو-گؤزو توخ اولان موللا گولومسه‌یرک اوزونو اوشاق‌لارا توتوب دئدی: "اولسون گول‌بالالاریم! سیزه بو جَویزلردن پایلایاجاغام آنجاق پایلامادان قاباق سیزدن بیر سورغو سوروشاجاغام". اوشاق‌لار بیرآغیزدان،"سوروش"- دئیه قیشقیردیلار. موللا گولومسونوب سوروشدو: "اوشاق‌لار سیز ایسته‌ییرسیز من جَویزلری سیزین آرانیزدا آللاه قانونی ایله بؤلوشدورم یوخسا بنده قانونی ایله؟". اوشاق‌لارین ان بؤیوگو، "استغفرالله! استغفرالله! موللاعمی بو نه سؤزدور دانیشیرسیز؟!.. البته‌کی آللاه قانونی ایله بؤلوشدورملی‌سیز!"-دئیه یانیت وئردی. موللا اوبیری اوشاق‌لارا دؤندو. اوبیری اوشاق‌لار دا ان بؤیوک اوغلانین سؤزلرینی باش ساللاماقلا دوغرولادیلار. موللا گولوب چووالین آغیزینی آچدی. الینی چووالا سوخوب ایکی اوووج دولوسو جَویز چیخاردیب اوشاق‌لارین بیری‌نین اتگینه تؤکدو. اوشاق سئوینجدن گولدو. سونرا موللا اوشاق‌لارین کیمینه اوچ دنه، کیمینه بئش دنه، کیمینه اون دنه، کیمینه ایسه ایکی-اوچ پوک جَویز وئردی. سیرا ان بؤیوک اوغلانا چاتینجا موللا آیاغا قالخیب بیردن اوغلانین قولاغی‌نین دیبینه بیر شیلله ایلیشدیردی. موللانین بو گؤزله‌نیلمز حرکتیندن اوغلان شاشیردی. گؤزلری دولدو. آزقالا آغلایاجاقدی. "موللا عمی! جَویز وئرمیرسن، وئرمه. نییه به ووروسان؟!" ـ دئیه اوغلان سیزیلدادی.موللا فیلوسوفجاسینا آچیقلادی:
- "اوغلوم! مندن اینجیمه آللاهین قانونو ائله بئله‌دیر! پایلایاندا، کیمینی گولدورو، کیمینی آغلادیر، کیمینه آز، کیمینه چوخ وئریر، کیمینه ایسه هئچ نه وئرمیر! اگر سیز مندن ایسته‌سه‌ایدیز بنده کیمی جَویزلری بؤلوشدورَم، اینانین هره‌نیزه بیر قوچ اوْووج جَویز وئره‌جک ایدیم!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
اینقیلاب خاطیره‌لریندن: قیرمیزی شورت
دوکتور جئری
" اینقیلابچی اولماق آسان‌دیر؛ اینقلابچی قالماق چتین"
کؤهنه اینقیلابچی خورخه لوئیس اؤرت‌باسدیریوس
1357 بهمن اینقیلابیندا اؤلکه‌نین دیگر شهرلر‌ی‌له
بیرگه ترس‌آوا خالقی دا کوچه‌لره تؤکولوشوب شاه و شاهلیق علئیهینه تظاهورات ائله‌مگه
باشلادیلار. تظاهورات‌لاردا جاماعات اللرینده اینقیلاب باشچی‌لاری‌نین شکیل‌لرینی،
یازیلی پارچالار و پلاکاردلار داشیییرکن بیزیم قلئیچی مورتوض باشقالاریندان
فرقلی اولاراق اوزون بیر چوبوغون باشینا قیرمیزی بیر شورت گئچیردیب گؤستریجی‌لرین قاباغیندا آیاق‌لارینی
برکدن یئره تاپدایاراق شوعار وئریردی:
ات آلمیشیق شهره چیخیبدیر
فرح‌ده
قحبه چیخیبدیر!
***
اینقیلابین ظفر چالماسیندان ایکی-اوچ آی سونرا
بعضی وعده‌وی و ایقتصادی سبب‌لره گؤره، ائوسیز-ائشیک‌سیز موستضعف جاماعات شهرلرین
قیراغیندا اؤزل‌لیکه شاهچی‌لارین موصادیره اولونموش اراضی‌سینده اؤزلرینه ائو
تیکمگه باشلادیلار. بو خبرلر پایتاختا چاتینجا همن شهرلرین بلدیه‌لرینه دستور
وئریلدی؛ اؤزباشینالیغین قارشی‌سینی آلماق اوچون درحال بو ائولر ییخیلسین. ترس آوادا ییخیلان ایلک ائولردن
بیری ده بیزیم قلئیچی مورتوضون ائوی ایدی. لودر چؤمچه‌سینی دیوارا دایاییب ائوی
یاواش-یاواش شوملاداندا او، ایکی الینی برکدن باشینا تاپداییب قیشقیردی:
پوخ یئمیشم ائی فرح
ایفتیرا دئمیشم ائی فرح!
بؤلوم: ساتیریک یازیلار
+0 به‌ین
نییه اولمور؟!
دوکتور جئری
خاطیرینیزدا اولسا آلتی آی بوندان قاباق، جومهور باشقانی سئچکی‌لری‌نین عرفه‌سینده "آی نه اولار" باشلیقلی یازیمیزدا یازمیشدیق:
جومهور باشقانی آدای‌لاریندان:
بیرینجیسی دئییر: ائوسیزلر اوچون دؤرد میلیون ائو تیکدیره‌جگم.
ایکینجیسی دئییر: آیدا هر نفره دؤرد یوز اللی مین تومن یارانه وئره‌جگم.
اوچونجوسو دئییر: من بوتون ایش‌سیز‌لری ایش باشینا قویاجاغام .
دؤردونجوسو دئییر: ائولنمک ایسته‌ین جوتلرین هره‌سینه 500 میلیون تومن وام وئره‌جگم.
بئشینجی دئییر: من ائله بیر ایش گوره‌جگم، آمریکا گله پوتونوموزو یالایا.
آلتینجیسی دئییر: من اؤلکه ایقتیصادیاتینی اوچ گونون ایچینده چیچکلندیره‌جگم.
یئددینجیسی دئییر: من آزادلیق گتیره‌جگم.
......
دونن آخشام چاغی یولداش‌لارلا بو قونودا دانیشیرکن دئدیم:
- او زامان جومهور باشقانی آدای‌لاری‌نین تبلیغات‌لارینی گؤرنده آرزو ائله‌دیم کئشکه بوآدای‌لارین بیری جومهور باشقانی اولا، بیری بیرینجی موعاوین، بیری ایکینجی موعاوین، بیری ایش وزیری، بیری یارانه وزیری بیری...
اوستاد دفتری سؤزومو کسدی:
- هه دوز دئییرسن یادیمدادیر من ده دئدیم: اولسا، آی نه اولار! آنجاق هئچ نه اولمادی!
باشیملا اوستاد دفتری‌نین سؤزلرینی دوغرولایاراق آرتیردیم:
- او زامان بیلسیدیم آللاه منیم آرزومو یئرینه یئتیریب بو آدای‌لارین بئشی بیردن آرزولادیغیم کیمی مملکندین باشینا گئچه‌جکلر؛ آرزو سهمیه‌می یاندیرماییب باشقا آرزو ائدردیم!
قلئیچی مورتوض بیج-بیج گولدو:
- دوست‌لار تلسمه‌یین! بیرآز بو عزیز مسئوللار برکدن زور وئرسه‌لر، بیرآز دا میلت تحمّول ائله‌سه اولار نئجه اولماز!
بؤلوم: ساتیریک یازیلار
+0 به‌ین
یئنی آغالار
دوکتور جئری
دونن آخشام قلئیچی مورتوضون گؤروشونه گئتمیشدیک.
باشی پانسیمانلی یاتاقدا اوزانیب زاریلداییردی. دئدیکلریندن آنلاشیلدی او آلتی آیدیر کندلری‌نین قیزیل
معدنینده مرکزلی بیر آغا‌یا ایشله‌ییر. نئچه گون قاباق ایسه دیگر معدنچی‌لرله دالی
قالمیش آیلیق‌لارینی ایسته‌مگه گئتدیکده آغانین قولوچوماقلی‌لاری تؤکولوشوب
اونلاری دویونجایا قدر دؤیموشلر.
بو احوالاتی ائشیتدیکده گوله-گوله دئدیم:
گئنه رحمت ترس آوانین قدیمکی آغاسینا!
دئییرلر؛ قدیم‌لر ترس آوانین بیر آغاسی
وارایمیش. بیر گون اوغلو اونون یانینا گئدیب دئدی: آتاجان! بیر ایشچی تاپمیشام
اؤزوندن یئییر، اؤزوندن ایچیر، بیزه ایشله‌ییر. بو سؤزلره آغا باشینی توولاییب دئدی:اوغول! ائله بیر
ایشچی تاپاردین بیز ده اوندان یئییب- ایچردیک!
قلئیچی قارداش! ایندی سؤزوم گلیر بو مرکزلی آغا. سیزدن یئییر، سیزدن ایچیر، هله اوسته‌لیک سیزی ده دؤیور!!
...
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
ائو کرایه‌سی
دوکتور جئری
یئنی ائولنمیش گنج بیگ-گلین ائو کرایه‌له‌مک اوچون سحردن آخشامادک شهرین بوتون املاکچی‌لارینی بیر-بیر دولانسالار دا سونوندا الی بوش گئری دؤندولر. اوغلانین آلدیغی معاش ائوین کرایه‌سینه کیفایت ائتمیردی. قیز اوغلانین دالغین‌لیغینی گؤرونجه دئدی:
- اولماسا بیر مودّت گئدک سنین بابان ائوینده یاشایاق.
اوغلان اوزونتو ایله جاواب وئردی:
- اولماز!
قیز شاشیردی:
- آخی نییه اولماز؟!
اوغلان باشینی آشاغی سالدی:
- آخی بابام اؤزو هله بؤیوک بابامین ائوینده یاشاییر!
***
بللی اولمایان سببه گؤره قلئیچی مورتوضو دده‌لیگی-شیخ آغا ائودن ائشیگه اؤتورموشدو. او چاره‌سیزلیکدن بیر املاکچی‌نین یانینا گئدیب بیر ائو کرایه‌له‌مک ایسته‌دی. املاکچی شیخ‌آغانین اوغول‌لوغو تانییینجا اونو لوکس بیر ائوه آپاردی. شاشقین‌لیق ایچینده ائوی گزن قلئیچی مورتوض ائوین کرایه‌سینی سوروشدو. املاکچی، "قابیلی یوخدور" دئیه آرتیردی:
- بیر میلیارد رهنی، آیدا دا اللی میلیون تومن کرایه‌سی‌دیر!
قلئیچی مورتوض باشینی قاشدی:
- بورانین آخیری هارادادیر؟!
املاکچی شاشیردی:
- قوربان! بئله لوکس ائوین آخیری اولماز کی!
قلئیچی مورتوض اؤفکه‌لندی:
- بئله ایسه، بورانی بو رهن-کرایه‌یه توتان اؤکوز هارادا یاتاجاقدیر؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر