+0 به‌ین
دوزونو دئ!
دوکتور جئری
نئچه آیدیر باهالیق باش آلیب گئتمکده‌دیر. دونن شیخ آغا مملکندین باش‌بیلن‌لرینی چاغیریب بو سوْرونا چؤزوم یولو تاپماق ایسته‌دی. قوناق‌لار چایلارینی ایچدیکده، شیخ آغا سؤزه باشلاییب دورومون آغیر اولدوغونو وورغولایاراق دئدی:
- ایقتیصادی وضعیت چوخ قولای‌دیر؛ سیزجه بو گئدیشله باهالیغین قاباغینی نئجه آلا بیلریک؟!
قوچو نیظام کیمسه‌یه ماجال وئرمه‌دن اورتایا آتیلدی:
- آغا قوربانین اولوم! دئییرسیز، بئش-اون نفر باها ساتان‌لاردان توتوب بوینونو ووراق. اوندا هر شئی اوزوجوزله‌شر...
شیخ آغا اوز-گؤزونو تورشاتدی:
- اولماز! باها ساتان‌لاری بیر چوخو قور-قوهوم‌لاردان‌دیر.
قوچو نیظام تئز قونومونو دگیشدی:
- بئله ایسه بئش-اون نفر باها آلان‌لاردان توتوب بوینونو ووراق، خالق قورخوب باها آلماسینلار.
قوچو نیظامین بو اؤنری‌لرینه شیخ آغا آغیز أیینجه، قلئیچی مورتوض اؤزونو ساخلایا بیلمه‌دی:
- آی دده! سیزین توربانیزدا نه بوللو یالان وار. تزه بیر یالان دئیین، خالق سسینی کسسین دا!
شیخ آغا دوشونجه‌لی- دوشونجه‌لی فیسیلدادی:
- دوز دئییرسن اوغلوم! آنجاق بو نئچه واختدا من بوتون یالان‌لاری ایشله‌تمیشم تزه بیر یالان تاپانمیرام...
اوتاغین بوجاغیندا اوتورموش اوستاد دفتری بیردن یئرینده دیکلندی:
- آغا! یالان تاپانمیرسیز دوزونو دئیین!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
باهالیغی کیم سالیب؟
دوکتور جئری
ترس‌آوادا چؤرک باهالاشیب خالق چتین‌لیگه دوشموشدو. یاواش-یاواش چؤرکچی‌خانا‌لاردان الی بوش قاییدان یوخسول‌لارین آیاغی قبیریستان‌لیغا آچیلماغا باشلامیشدی.
خبر اؤرت باسدیر ماحالی‌نین باشچیسی شیخ آغایا چاتینجا، تاخیل تاجیرلرینی یانینا چاغیریب بو ایشین سببنی سوروشدو. تاجیرلر بوینو بوکوک-بوینو بوکوک دئدیلر:
- شیخ آغا! بیزیم تقصیریمیز یوخدور! بیز یئترینجه بوغدانی اوجوز قیمت‌له بازارا تؤکوروک آنجاق سامانین باهالاشدیغیندان کندین چاروادارلاری سامان یئرینه ائششک‌لرینه بوغدا وئریرلر.
بو یانیتدان شیخ آغا کوف دئییب گؤیه چیخدی. بویروق وئردی تئز چاروادارلاری توتوب حوضورونا گتیرسینلر.چوخ چکمه‌دی بازاردا پوزغونلوق چیخاردان اوچ چارواداری گتیردیلر. شیخ آغا غضب‌له بیرینجی چارواداردان سوروشدو:
- أشی دئ گؤروم، سن ائششک‌لرینه نه وئریرسن؟
چاروادار اودقوناراق: - بوغدا وئریرم آغا! -دئدی.
شیخ آغا: - ائششک کیشی! خالق چؤرک تاپا بیلمیر یئسین، اوندا سن ائششک‌لرینه بوغدا وئریرسن؟! دئیه قیشقیراراق مأمورلارین بیرینه سسلندی:
- بو ملعونون گؤتونه یوز ضربه شاللاق ووروب سالین دونقوزلوغا!
سونرا اوزونو ایکینجی چاروادار توتدو:
- سن ائششک‌لرینه نه وئریسن؟
چاروادار تیتره‌یه-تیتره‌یه فیسیلدادی:
- آغا! من بوغدا وئرمیرم، آرپا وئریرم.
شیخ آغا گئنه قیشقیری:
- ائششک کیشی! خالق آرپا چؤره‌گینه حسرت قالیب اوندا سن ائششک‌لرینه آرپا تؤکورسن؟!
سونرا مأمورا ایشاره ائله‌دی:
- بو آلچاغین دا گؤتونه یوز ضربه شاللاق ووروب دونقوزلوغا باسین.
سیرا اوچونجو چاروادار، موللا نصرالدینه چاتمیشدی. شیخ آغا دیل-دوداغینی گمیره-گمیره سوروشدو:
- موللا! دئ گؤروم سن ائششگینه نه وئریرسن ؟
موللا نصرالدین سویوق‌قانلی‌لیق‌لا دئدی:
ـ آغا! من ائششگیمه یارانه کارتینی وئرمیشم.. بیلمیرم نه آلیب-یئیر. ایسته‌سه‌نیز اؤزوندن سوروشون، قاپی آغزیندادیر.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
کاسیبین اؤلن گونودور
دوکتور جئری
بیردن کوچه‌دن چیغیر-باغیر سسی قالخدی. "آخ‌خ‌خ..یازیق
مشدی تاروئردی‌نین آتاسی آللاه رحمتینه گئتدی ها؟!" دئیه اورگیمدن گئچدی.
قونشوموز، مشدی تاروئردی‌نین آتاسی نئچه واخت ایدی یاتاغا دوشموشدو. دئییردیلر
خورونا خسته‌لیگی توتوب . تله‌سیک پالتارلاریمی گئیینیب ائشیگه قاچدیم. قونشولار
مشدی تاروئردی‌نین قاپیسینا ییغیشمیشدیلار. ایچری‌یه بویلاندیم؛ مشدی تاروئردی
دیوار دبینده چؤمبَلیب الینی اوزونه دایاییب اؤکوتمه وورووردو. آروادی اوزونو
چیرماقلایاراق زاریلداییردی. قونشولار خورونانین قورخوسوندان ایچری‌یه گیرمک ایسته‌میردیلر.
مشدی تاروئردی‌یه باش ساغلیغی وئرمک گرهک ایدی. حیطه گئچدیم. "آللاه رحمت
ائله‌سین.. آللاه صبیر وئرسین..منیم الیمدن نه کؤمک‌لیک گلر مشدی؟"-دئیه
سوروشدوم. مشدی تاروئردی بیر آنلیغا قاپیلدیغی احساساتدان آیریلدی. اگری-اگری منه
باخدی:
- نه رحمتی؟!.. نه صبیری ؟!-دئدی.
- مگر آتاز آللاه رحمتینه گئتمه‌ییب؟!
اوزونتو ایله باشینی توولادی:
- کئشکه آتام آللاه رحمتینه گئدردی!
فیکریم مشدی تاروئردی‌نین عسگر اوغلونا گئتدی.
اولمایا اونا بیر شئی اولوب؟
- بئله ایسه نه اولوب؟!
ایکی الی ایله باشینا تاپدی:
- یخچالیمیز خاراب اولوب!
ایسته‌دیم گولََم. مشدی تاروئردی ایله آروادی‌نین
احوالینی گؤردوکده اؤزومو زور ساخلادیم:
- مشدی! بو کی بیر شئی دئییل یاس-ماتم
توتموسوز، وئره‌ریک دوزلدرلر دا!
- به سن دئییرسن بیز معطل اوتورموشوق؟ شهرین
بوتون یخچال‌دوزلدن‌لرینی گتیردیک. دئدیلر بو داها دوزه‌لن دئییل...
دوز دئییردی. نئچه گون ایدی الی جانتالی
چئشیدلی-چئشیدلی آداملار مشدی تاروئردی‌گیلین ائوینه گیریب چیخیردیلار. بیزیم ده
فیکریمیز دوکتوره، حیکمه، دوعا یازانا گئتمیشدی!
- اولماسا بیر تزه‌سینی آلین دا. دئدیم.
اؤفکه
ایله آیاغا قالخدی:
- نفسین ایستی یئردن چیخیر ها قونشو! سفئه
یخچالین بیری اولوب اون- اون بئش میلیون. آخی
مینم کیمی گون موزد فهله ایلده اون-اون بئش میلیون قازانیر اونو دا ییغیب بیر یخچال آلا؟!
حاق سؤزون قاباغیندا من نه دئیه بیلردیم کی.
الیمدن تکجه بو گلیردی؛ بیر تورلو کاسیبین چوخ دا یخچالا احتیاجی اولمادیغی اونا قاندیریب
تسکین‌لیک وئرَم....
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
هر ایش بیلن شیخ آغا (بیرینجی بؤلوم)
دوکتور جئری
نئچه گون بوندان قاباق مطبه گئدرکن بازاردا قلئیچی مورتوض‌لا بورون بورونا گلدیم. تلسیک هارایاسا گئتمکده ایدی. خورونا مودِلی اؤپوش-گؤروشدن سونرا سوروشدوم:
-اشی هارایا بئله عجله ایله؟!
تؤوشویه-تؤوشویه دئدی:
- دیندیرمه دوکتور! یئددی دردیم قاریشیب بیربیرینه بیلمیرم نه ائدیم؟..
نیگران اولدوم:
- اشی آچیق دئ گؤروم نه اولوب؟ منی قورخودورسان!!..
منی بیر آغاجین گؤلگه‌سینه چکیب قولو ایله آلنینین ترینی سیله-سیله دئدی:
- آیاق یولوموز توتولوب، سو بورولاری نم وئریر. برق سیم‌لری قیریق-قیریق اولوب. گازیمیز کسیلیب، سویودوجوموز خاراب اولوب. تلویزیونوموز یانیب. ائوین دامی باشیمیزا ییخیلماقدادیر... بونلار بیر یانا، بیر یاندان دا خوُیلو خانیم دئییر بونلاری تعمیر ائله‌مه‌سن ائوده اوتورمایاجاغام...
اوزولدوم:
- آللاه کؤمگین اولسون ایندی نه ائتمک ایسته‌ییرسن؟!
باشینی تؤولادی:
- بیلمیرم نه قاییریم؟.. گرهک بئش – آلتی صنعتچی تاپام.. الده ده بیر قیرآن پول یوخدور.. دوکتور واریندیر منه بئش-آلتی یوز مین تومن دایاق دوراسان؟!..
دیل-دوداغیمی چئینه‌یه-چئینه‌یه دئدیم:
- بیرینجیسی، بو گونلرده صنعتچی تاپماق چوخ چتین‌دیر. ایکینجیسی، سن فیکر ائله‌ییرسن بئش آلتی یوز مین تومنله قورتولا بیلرسن؟ بئله‌کی سن دئییرسن؛ اون- اون بئش میلیون تومن خرجین وار!
رنگی قاچدی:
- بس دئییرسن من هارانین کولونو باشیما سوووروم؟!
الیمی چیگنیه قویوب توختاق‌لیق وئردیم:
- من بیر آدام تانیرام بو ایشلرین هامیسینی سنه گؤره بیلر! اؤزو ده بیر قیرآن سندن پول آلماز.
گؤزلری‌نین ایچی پارلادی:
- بو آدام کیم‌دیر؟! من اونو تانیرام؟..
گوله- گوله دئدیم:
- هه تانیرسان!.. سنین دده‌لیگین شیخ آغادیر!
پرت اولدو:
- سن ده منی ساریمیسان دوکتور؟!.. دده‌لیگیم آیاق یولو آچان‌دیر؟ بوروچکن‌دیر؟ تعمیرچی‌دیر؟...
بیله‌سینی یوشوتماغا چالیشاراق آچیقلادیم:
- سن شیخ آغالاریمیزی نه فرض ائله‌ییرسن؟ بونلارین الیندن هر ایش گلر. سن هانسی وزارت‌خانا‌یا ، تیجارت‌خانایا، کارخانایا، ایداره‌یه، مدرسه‌یه، خسته‌خانایا، ورزش‌خانایا... گئتسن گؤررسن بیر نئچه شیخ آغا اورادا ایشله‌ییر. بو، بونو گؤستریر بونلارین الیندن هر ایش گلیر...
بیرآز فیکره دالدی. سونرا الیمی برک سیخیب بیر شئی دئمه‌دن اوزاقلاشدی. ائله بیل سؤزلریم عاغلینا باتمیشدی!!
آردی وار..
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
پول بیریمی "تومن" اولمایاجاق!
دوکتور جئری
آللاهدان گیزلین دئییل سیزدن نه گیزلین، منیم بو قلئیچی مورتوضا بتر پاخیل‌لیغیم گلیر. همیشه مندن بیر آددیم قاباقدادیر...
آخشام چاغی اوروج بایرامینی تبریک دئمک اوچون یولداشلارلا شیخ آغانین حوضورونا یئتیشدیک. نه گؤرسک یاخشی‌دیر؟ قلئیچی مورتوض بیزدن قاباق آغانین یانیندا اگلشمیشدی!! اوروج-نامازلارینیز قبول اولسون دئدیکدن سونرا سؤز- صؤحبت پول بیریمی‌نین(واحیدی‌نین) دگیشمه‌سینه چکیلدی.
من فیلسوفجاسینا دئدیم:
- من ریال‌ین تومنه دؤنشمه‌سیله راضی‌یام آنجاق بئله دوشونورم ایندیکی آغیر ایقتیصادی دورومدا بو ایشین نه تکجه فایداسی یوخدور بلکه مومکوندور یئنی توْرومه ده سبب اولا...
اوتورانلار سؤزلریمی باشلاری ایله دوغرولایاندا قلئیچی مورتوض یئرینده دیکلندی:
- من ده پول بیریمی‌نین دگیشمه‌سیله راضی‌یام آمما نه تومنه!.. منیم فیکریمجه بیز پول بیریمیمیزه یاخشی بیر آد سئچسک، پولوموز دگرینی ایتیرنده ایسه بیز قازانمیش اولاجاغیق!
بو آنلاشیلماز سؤزلردن هامیمیز چاشدیق. شیخ آغا قاشلارینی چاتدی:
- اوغول آچیقلا گؤروم نه دئییرسن؟! نه یاخشی آدی؟!
قلئیچی مورتوض بیرآز اؤزونو ییغیشدیریب آچیقلادی:
- یاخشی آددان آماجیم بودور؛ مثلا بیز پول بیریمینه، "الله"، "سبحان الله" یا " الحمدالله" کیمی گؤزل آدلار سئچسک؛ پول سایاندا آللاهین ذیکرینی دئمیش اولوب اوبیری دونیامیز اوچون ده ثاواب قازانمیش اولاجاغیق. پولوموز دگرینی ایتیردیکجه ده ثاوابلاریمیز آرتاجاقدیر.
بو آچیقلامادان شیخ آغانین گؤزلری یاشاردی، قولونو قلئیچی مورتوضون بوینونا سالیب او اوزونو- بو اوزونو اؤپه- اؤپه دئدی:
- آفرین سنه اوغلوم...آفرین سنه... نه گؤزل فیکیردیر!
سونرا جیبیندن موبایلینی چیخاردیب مرکزی بانکین رئیسینه زنگ ووردو...
دیشیم باغیرساغیمی کسیردی. دوداقلاریمی چئینه‌یه-چئینه‌یه اؤز اؤزومه دئدیم:
- نییه بو فیکیر منیم عاغلیما چاتمادی؟
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
ائویمین اوچده ایکیسینی کیم اوغورلاییب؟!
دوکتور جئری
اوچ آی قاباق، توکزبانی ایکی آیاغینی بیر
باشماغا سوخدو؛ اوشاقلار بؤیوب، گرهک ائویمیزی دَییشدیرک. نه قدر یالواردیم، آی جانیم
منده پول نه قاییر آیری ائو آلیم؛ ایشه یارامادی. توکزبانی دئدی: اوتوردوغوموز
حیطی ساتاریق، بیرآزدا بانکدان وام گؤتوروب بیر بؤیوک ائو آلاریق. علاجیم کسیلینجه
بونگاهچی گتیریب حیطی ساتیشا قویدوم. بئش آلتی گون سونرا بونگاهچی یاخشی بیر
موشتری تاپیب حیطی اللی میلیونا ساتدی. بونگاهچی دئدی: الیمده یاخشی بیر حیط وار،
سیزینکدن همی بؤیوکدور همی ده تزه ساخت‌دیر، بو اللی میلیونون اوستونه اللی میلیون
دا قویسانیز سیزه اونو آلا بیلرم. گئدیب حیطه باخدیق، دوغرودا دا حیط چوخ گؤزل
ایدی. توکزبانی‌نین چیچگی چاتلاییردی. سانکی ائوی آلمیشدیق. ائرته‌سی گونو وام
آلماق اوچون بانکا گئتدیک. بانکین رئیسی چوخ گولش قاباق بیر اینسان ایدی. اللی
میلیون وام ایسته‌دیگیمیزی ائشیدینجه الینی گؤزونون اوستونه قویوب دئدی: منیم
گؤزوم اوسته. توکزبانی منه باخدی گولومسه‌دی، سئوینج گؤزلرینده اوخونوردو. بانکین
رئیسی سؤزلری‌نین آردیندا آرتیردی: تکجه وامین بیرجه شرطی وار. دئدیم: هر نه اولسا قبول‌دور!.
رئیس دئدی: شرطی بودور، سیز گرهک اللی میلیونوزو اوچ آی بیزیم بانکدا
یاتیرداسینیز. اوچ آیدان سونرا بیز سیزه یوز میلیون وئره‌جه‌ییک! دئدیم: آخی بو
اللی میلیون ایندی بیزه لازیم‌دیر. رئیس دئدی: اوزگونم، قانون بئله‌دیر. بیز
قانوندان قیراق بیر ایش گوره بیلمه‌ریک. توکزبانی‌یا دؤندوم. چیچکلری سولموشدو!
بیرآز دوشونوب داشیندیقدا دئدی: اولماسا، اوچ آی کرایه اوتوراق، اوچ آیدان سونرا
پولو آلیب حیطی آلاریق! سوزلری عاغلیما باتدی. اللی میلیونوموزو بانکا یاتیردیب
ائشیگه چیخدیق. خوشبختلیکله ائله ساتدیغیمیز حیطیمیزی، کرایه ائله‌‌دیک.
کئچن هفته بیزیم اوچ آییمیز دولدو. سحر تئزدن
توکزبانی ایله بانکا گئتدیک. رئیس گئنه بیزی گولر اوزله قارشیلادی. چک، سوفته،
ضامین ایشلرینی یئربه‌یئر ائله‌یندن سونرا قیسط دفترچه‌سینی الیمیزه وئره‌رک دئدی:
ایندی یوز میلیون حسابنیزدادیر. هر واخت
ایسته‌نیز آلابیلرسینیز. من قیسط دفترچه‌سینی گؤزدن گئچیرنده باشیمدان توستو
قالخدی. بئش ایلین ایچینده یوز اللی نئچه میلیون بانکا قایتارمالی‌دیق! آبیر
دردیندن بیر شئی دئمه‌دیم. بانکدان چیخیب بونگاها گئتدیک. خوشبختلیکله ایتسه‌دیگیمیز حیط هله ساتیلمامیشدی. بونگاهچی‌یا دئدیک: تئز حیط صاحیبنی چاغیر
قراردادی یازاق. بونگاهچی بیرآز میس-میس ائله‌یندن سونرا آچیقلادی: بیلمیرم
بیلیرسیز یا یوخ حیط بیرآز ترپشیب! نیگران-نیگران سوروشدوم: مثلاً نه قدر ترپشیب؟!
بونگاهچی قلمینی میزین اوستونه تاپدایا-تاپدایا دئدی: دونن سیز بگندیگینیز حیطه
موشتری گلمیشدی صاحابی ایکی‌یوز اللی میلیونا وئرمه‌دی! ایلدیریم وورموشلار کیمی
اولدوم. یئریمده قورودوم. هاندان-گئجدن اؤزومه گلدیم. بونگاهچی‌یا دئدیم: اولماز
بیزیم ائله اؤز حیطیمیزی اؤزوموزه آلاسان؟! بونگاهچی گولدو: نییه اولماز، ازقضا
سیزین حیطینیزی آلانین ساتماق قصدی وار. سئویندیم؛ نئچه‌یه آلابیلرسن دئدیم.
بونگاهچی بو کز قلمی ایله باشینی قاشییا-قاشییا دئدی: بیلمیرم بیلیرسیز یا یوخ
کیچیک حیطلرین قیمتی بیرآز یوخاری اولار آمما فیکر ائله‌ییرم اونو یوز اللی
میلیونا آلا بیلیم! ائشیتدیکلریمه اینانا بیلمیردیم. بیزیم گئنه اللی میلیون
کمیمیز وار ایدی. بدنیم جیم‌جیلاق سو اولموشدو. توکزبانی‌یا باخدیم. رنگی ساپ-ساری
کسیلمیشدی. ساللانا-ساللانا ایجاره ائومیزه قاییتدیق.
سحرجن یاتا بیلمه‌دیم. اویاندان بویا دؤنوردوم؛
حیط الیمدن گئتمیشدی. یوزاللی میلیون بورجا باتمیشدیم. هله بونلار جهننمه! بیر سورغو منی برک اینجیدیردی: گؤره‌سن بو اوچ
آیین ایچینده منیم ائویمین اوچده ایکیسینی کیم اوغورلامیشدی؟!
آرغین-یورغون سحر یئریمدن دوردوقدا، توکزبانی‌یا
دئدیم: من گئدیب شیخ آغانی گؤرمه‌لی‌یم. گرهک او منه دئسین منیم ائویمین اوچده
ایکیسینی کیم اوغورلاییب. توکزبانی منی فیکریمدن جایدیرماق ایسته‌سه ده باشارمادی.
بئش آلتی نفر اؤتکون دانیشان یولداشلاریمی ییغیب
شیخ آغانین ائوینه گئتدیک. قاپینی چالدیقدا قلئیچی موتورض ائشیگه چیخدی. قیساجا
احوالاتی دانیشدیم. خورونا خسته‌لیگی وار دئیه اؤنجه گؤروشه انگل اولدو آنجاق یوزلوگو اووجونا
قیسدیرینجا دئدی:
- سیزین بئش دقیقه ایجازه‌نیز وار دده‌لیگیمی
گؤره‌سینیز! اوندان قاباقدا گرهک آغزنیزا
توربالیق ووراسینیز دده‌لیگم خسته‌لیگه
یولوخماسین.
سونرا ایچریدن گتیردیگی توربالیقلاری بیر-بیر
بیزیم آغزیمیزا ووراراق بیزی قوناق اوتاغینا بوراخدی.
بئش دقیقه سونراسی شیخ آغا گلدی. ایسته‌دیم،
احوالاتی اولدوغو کیمی شیخ آغا آنلادیم؛ حیطیم، بورجلاریم، بدبخت‌چیلیگم یادیما
دوشدو. قهر بوغازیمی کسدی بیر شئی دئیه بیلمه‌دیم. اوستاد دفتری‌یه ایشاره ائله‌دیم
او دانیشسین. باشینی بیلیرسیزجه‌سینه ترپدیب دانیشمادی. اوستاد فرهیخته‌یه باخدیم.
باشینی آشاغی سالدی میرزا قلمچی‌یه، کتابچی موعلیمه باخدیم. اونلار دا
سوسقون-سوسقون باشلارینی آستا-آستا ترپدیردیلر.
شیخ آغا سوسدوغوموزو گؤرونجه، سؤزه باشلاییب بیزی
صبره،دؤزومه و تقوایا دعوت ائله‌یندن سونرا دئدی:
-باغیشلایین منیم موهوم ییر ایشیم وار،گرهک
گئدم...
شیخ آغا اوتاقدان چیخینجا بوغازیم آچیلدی،
توربالیغی آغیزیمدان آشاغی چکه‌رک یولداشلاریمین اوستونه قیشقیردیم:
- سیز نییه دانیشمادینیز؟! سیزی نمنه‌یه
گتیرمیشدیم؟!
اوستاد دفتری دئدی:
- من فیکر ائله‌دیم سن نوخود-کیشمیشی یئیندن
سونرا دانیشاجاقسان اونا گؤره دانیشمادیم!
چاشقینلیق‌لا سورشدوم:
- اولان ...نه نوخود-کیشمیشی؟!!
منیم یانیتیمدان بو کز اوستاد دفتری چاشیردی:
- مگر قلئیچی مورتوض سنین توربالیغان
نوخود-کیشمیش تؤکمه‌میشدی؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
سیچرایش
دوکتور جئری
شیخ آغانین گؤروشونه گئتدیک. بیر مؤوضونو اونونلا دانیشماق ایسته‌ییردیک. دوغروسو بیز چاش-باش قالمیشیق؛ حؤکومتین شوعارینا گؤره، بو ایل ایستِحصالدا سیچرایش اولاجاق آنجاق ایستحصال یئرینه قیمت‌لر سیچراماغا باشلاییب!
تابباتاپ‌لا قاپینی دؤیدوکده قلئیچی مورتوض ائشیگه چیخیب باشیمیزا قیشقیردی:
- نه خبریزدیر؟.. باش گتیرمیسیز؟
اوستاد دفتری قورخا-قورخا دئدی:
- شیخ آغایلا گؤروشمک ایسته ییریک.
- اولماز.. اولماز.. دده‌لیگیم لبنان‌لی قارداشلارلا جاماعات نامازی قیلماقدادیر- دئیه قلئیچی مورتوض سرتجه یانیت وئردی.
چاشیردیم:
- مگرآغانین خورونا سالقینیندان خبری یوخدور؟
قلئیچی مورتوض قاش-قاباغینی چاتدی:
- نئجه یعنی خبری یوخدور؟ دده‌لیگم مجازی اولاراق اینترنت‌له پئش‌نامازلیق ائله‌ییر...
یانلیش دوشوندوگوم اوچون باشیمی آشاغی سالدیم. قلئیچی مورتوض بیرآز یوموشاندی:
- هله نه ایشیزوار؟ دئیین من خیدمت‌لرینه چاتدیرارام..
مؤوضونو دانیشدیق. قلئیچی مورتوض آزجا فیکره جومدوقدان سونرا غریبه بیر سورغو سوروشدو:
- سیزجه منیم دده‌لیگم آللاهین نیشانه‌لریندن‌دیر یا یوخ؟!!
هامیمیز بیرلیکده سسلندیک:
- استغفرالله.. استغفرالله.. شیخ آغا آللاهین نیشانه‌سی دیر!
قلئیچی مورتوض گولومسوندو:
- بئله‌ایسه، یاخشی قولاق آسین گؤرون نه دئییرم:
موللا نصرالدین‌ین آروادی خسته‌له‌نیب اؤلوم یاتاغینا دوشموشدو. اومودی هر یئردن اوزلن موللا اللرینی گؤیه قالدیریب یالواردی:
- ائی آللاهیم، بو یازیق قولونا رحم ائله‌ده، آروادیم عوضینه ائششگیمین جانینی آل!
ائرته‌سی گونو موللا یوخودان اویاندیقدا گؤردو، آروادی ساغالیب حیطی سوپورمکده دیر! موللا سئوینجک طؤوله‌یه ساری قاچدی. قاپینی آچاندا گؤزلرینه اینانا بیلمه‌دی. ائششک آیاق اوسته گوشه‌مکده ایدی آنجاق اینگی دوشوب اؤلموشدو!
موللا اگری-اگری گؤیه باخاراق اوزونتو ایله دئدی:
- ائی آللاهیم! قیرخ مین ایلین آللاهی‌سان، ائششک ایله اینگین فرقینی بیلمیرسن؟
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
هله هاراسی‌دیر؟
دوکتور جئری
ایقتیصادی دوروم گونو-گوندن آغیرلاشماغا باشلایینجا ، بیز ترس آوا کندی‌نین آغ ساققاللاری ییغیشیب بیر چؤزوم یولو تاپماق اوچون دونن شیخ آغانین ائوینه گئتدیک. قاپینی دؤیدوکده، قلئیچی مورتوض ائشیگه چیخدی. احوالاتی آنلاتدیق. اوزونتو ایله باشینی آشاغی سالیب دئدی:
- گؤروش مومکون دئییل؛ دده‌لیگیم ایندی قونشو کندلرین موشکوللرینه یئتیشمکده‌دیر.
یوخ جاوابی ائشیدینجه، قاباقجادان حاضیرلادیغیمیز ایکیجه تراولی چیخاردیب اووجونا باسدیق. گولومسه‌ییب بیزی قوناق اوتاغینا بوراخدی. هاندان-گئجدن شیخ آغا تاپیلیب گلدی. اوستاد دفتری‌نی قاباغا ایتله‌دیک. اوستاد شیخ آغانین الینی اؤپدوکدن سونرا عرض ائله‌دی:
- آغا! باهالیق بئلیمیزی بوکمکده‌دیر، یئیه‌جک باها، ایچه‌جک باهادیر. یئمگه چؤرک بئله چتینلیک‌له تاپا بیلیریک. هله اوسته‌لیک دؤولت هر شئیه، سویا، برقه، گازا، هاوایا وئرگی باغلاییب، ایداره‌لره گئدنده مأمورلار قولاغیمیزی کسمه‌دن بوراخمیرلار. آروادلاریمیز کبینلرینی ایسته‌ییرلر، اوشاقلاریمیز اوزوموزه قاباریریرلار...
اوستاد دفتری ساییب-ساییب یورولاندا، شیخ آغا اوجا سسله اسنه‌ییب دئدی:
- هله هاراسی‌دیر؟
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
گؤره‌سن دؤولته نه قالیر؟!
دوکتور جئری
دؤولت دئییر: بنزینین باهالاشما پولونون هامیسینی میلّته قایتاراجاغیق...
حکایه
موللا نصرالدین هردن کندین سوروسوندن بیر قویون اوغورلاییب اتینی یوخسوللارا پاییلاییردی. بو ایشدن خبری اولان بیریسی بیله‌سیندن سوروشدو:
- موللا! بو ایشین سنه نه خئیری وار؟
موللا نصرالدین گولومسه‌یه‌رک دئدی:
- یوخسوللار کؤمکلشمه ثاوابی، اوغورلوغون گوناهینی آپاریر، بو آرادا منه ده قویونون کلّّه-پاچا ایله دریسی قالیر!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
موشتری اولاق
دوکتور جئری
جومهور باشقانی ترس آوا خالقی‌نین ییغیناجاغیندا، " بیز تورّم-ی 54 فایزدن 45 فایزه یئندیرمیشیک" دئینده جاماعاتین آراسیندان قلئیچی مورتوض قیشقیردی:
- قوربان! بیرآز دا تخفیف وئرین موشتری اولاق!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
کورعلی
دوکتور جئری
وار- یئمزلردن سؤز دوشموشدو. اوستاد دفتری ماراقلی بیرخاطیره سؤیله‌دی:
ییرمی ایل قاباق ائو تیکدیرمک ایسته‌ییردیم. دمیر آلماق اوچون شهرین بؤیوک تاجیری کورعلی‌نین دوکانینا گئتدیم. گرهک اولان دمیر چئشیدلری‌نین لیستینی وئردیکده کورعلی چؤرتکه‌نی گؤتوروب شاققاشاقلا حسابلایاراق دئدی:
- ائله‌دی بیرمیلیون ایکی یوز اللی بئش مین بئش یوز تومن.
دسته چکیمی چیخاردیب مبلغی یازماق ایسته‌ینده کورعلی دئدی:
- بیزیم ساتیشلاریمیز نقد دیر، چک قبول ائله‌مه‌ریک.
ائرته‌سی گونو بانکدان نقد پول آلیب دمیرلری آلماغا گئتدیم. کورعلی یئنه دوننکی کیمی چؤرتکه‌نی گؤتورب شاققاشاقلا حسابلاماغا باشلادی:
- ائله‌دی بیر میلیون اوچ اللی بئش مین بئش یوز تومن!- دئدی.
چاشیردیم:
- حاجی.. دونن آخشام دئدیز ائله‌ییر: بیرمیلیون ایکی یوز اللی بئش مین بئش یوز تومن!!
کور علی گولومسه‌دی:
- او دونین قیمتی ایدی، بو گون دمیر قالخیب!
نه قدر آند-ماند ائله‌دیم یوزمین اوسته‌لیگی مندن آلماسین ایشه یارامادی. علاجیم کسلینجه، کیفیمدن بیر میلیون اوچ یوز اللی مین تومن چیخاردیب میزاوستونه قویا-قویا اورگیمده دئدیم:
-عیب ائله‌مز کور علی، من بیر گون بو پولو سنین گؤنوندن چیخاردارام!
کور علی تراوللری سایدیقدان سونرا دئدی:
- قالدی بئش مین بئش یوز تومنی!
- حاجی بیر میلیونلوق آل-وئر بئش- اوچ تومن اوخوماز، اونو وئرمزلر- دئدیم.
- بئله بیر ایشیمیز یوخدور، بئش مین بئش یوز تومنی وئر!- دئدی.
علاجسیز قالاراق جیبیمدن بئش مین تومن چیخاردیب میز اوستونه بوراخدیم.
کور علی یئنه ال چکن دئییلدی:
-بئش یوز تومنی قالدی!
کورعلی‌نین بو داورانیشدان یاواش- یاواش اؤفکه‌نمگه باشلامیشدیم. زورلوقلا اؤزمو ساخلادیم. جیبیمدن مین تومن چیخاردیب میزین اوستونه قویاراق دئدیم:
- حاجی! بئش یوز تومنین یئریه مین تومن وئریرم تکی سیزدن بیر سوال سوروشا بیله‌رم؟!
کور علی تئز مین تومنلیگی گؤتورب دخیله آتاراق:
- سوروش.. سوروش..-دئدی.
دیشیم باغیرساغیمی کسه-کسه دئدیم:
- حاجی! سکسن بئش یاشیز وار، اؤولادیز دا کی یوخدور، آخی بو پوللاری کیمه ییغیرسیز؟!
کورعلی قاققاناق چکیب گوله-گوله دئدی:
- آروادیمین سونکو ارینه ییغیرام!
اوستاد دفتری‌نین خاطیره‌سیندن هامیمیز گولمگه باشلادیق. هاندان-گئجدن سوروشدوم:
- هله اوستاد! او یوز مین تومن اوسته‌لیگی کورعلی‌دن چیخاردا بیلدیز؟!
اوستاد دفتری باشی ایله هه دئیه‌رک آچیقلادی:
- بیرایل سونرا کور علی اؤلدو آروادینی آلدیم!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
هانی منیم یارپاغیم؟!
دوکتور جئری
بیز اؤرت باسدیر ماحالی‌نین ترس آوا خالقی، چوخ سوْووُرقان ایدیک. الیمیزه گئچنی یا قارنیمیزا خرجله‌ییریک یا اگنیمیزه. مومکوندور اینانمایاسانیز؛ بیز قاباقجالاری صوبحانه، ناهار، شام یئیردیک. هر مؤوسومون اؤزونه مخصوص پالتارلارینی آلیب گئیردیک. بیز بیلمیردیک، زیرپی دوشمن بیزیم بو بوش داماریمیزدان خبردار اولسا تحریملرله بیزی دیزیه چؤکورمک ایسته‌یه‌جک. تانری انرژی وزیری‌نین دده به دده‌سینه رحمت ائله‌سین. او اولماسایدی، بیز نه گونه قالاجاق ایدیک؟
گئچنلرده انرژی وزیری دانیشیقلاریندا، " تحریم‌کنندگان فهمیده‌اند نقطه ضعف ما، مصرف است. ما جامعه‌ای مصرفی هستیم. چرا چین اینگونه تحریم نمی‌شود؟ چون با یک وعده غذا هم رفع گرسنگی می‌کنند." دئیه خالقی اویارینجا، بیز سانکی یاتمیش ایدیک اویاندیق. هامیمیز ائولردن ائشیگه تؤکولوشه‌رک شیخ آغانین محضرینه یئتیشیب گؤستریش ایسته‌دیک. شیخ آغا مینبره چیخیب خالقی تقوایا، دونیانین زرق و برقیندن اوزاق گزمگه سیفاریش ائله‌یندن سونرا دئدی:
- مادامکی، بیز اوت-علف ایله قارنیمیزی دویورا بیله‌ریک نیه گؤزوموزو خاریجه‌دن گلن اته، یاغا، دوگویه تیکمیشیک؟ مادامکی، بیز آللاهین وئردیگی آغاج یارپاقلاری ایله بدنیمیزی اؤرته بیله‌ریک نییه خاریجه‌دن پالتار وارید ائله‌ییریک؟ بیز آز مصرف ائله‌سک، دوز مصرف ائله‌سک، اؤزوموزونکولری مصرف ائله‌سک دوشمن نه‌یی بیزه تحریم ائده‌جک؟!
شیخ آغانین دانیشقلاری، ترس آوا خالقی بوس-بوتون دگیشدیردی. سوْووُرقانلیق بیر یوللوق بئیینلردن چیخدی. ائرته‌سی گوندن، خالق اوت-علف ایله قارنینی دویوروب ائشیگه چیخاندا ایسه دال-قاباغینا یاپیشدیریغی ایکی یارپاق‌لا اؤرتونمگه باشلادی...
***
دونن أیری بوروق ایداره‌سینده ایشیم وار ایدی. یارپاقلاریمی یاپیشدیریب ائشیگه چیخاندا، گؤزلریمه اینانمادیم. شیخ آغانین اوغوللوغو، قلئیچی مورتوض یارپاقسیز، تشکیلاتینی توولایا-توولایا مئشه‌یه ساری گئدیردی. قاباغینی کسدیم:
- اشی بو نه وضعیت‌دیر؟ سوْووُرمامازلیغین دا بیر حدّ-حودودو وار!
باشینی آشاغی سالیب دئدی:
- منیم تقصیریم یوخدور. گئجه یاتاندا، یارپاقلاریمی میزین اوستونه قویموشدوم. سحر اویاندیقدا گؤردوم، دده‌لیگیم یانلیشجا صوبحانه یئرینه یئییب.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
حاییف اوروجلوق آیی قورتولدو!
دوکتور جئری
اوروج بایرامینی قوتلاماق اوچون قلئیچی مورتوض‌گیله گئتمیشدیم. ال-قولتوق اوتورموشدو. دالغین گؤرونوردو. الیمی چیگنینه قویونجا اؤزونه گلدی. ال سیخیشیب، اؤپوشدوکده:
- بایرامین موبارک اولسون، ایطاعتلرین، عیبادتلرین قبول اولسون- دئدیم.
آجی بیر گولوش دوداغینا یاخیلدی. گوله- گوله آرتیردیم:
- اشی نه قاش-قاباغین ساللامیسان؟ بیرآز گول؛ دانیش؛ ائله بیل بایرام گونودور هااااا!
دریندن بیر آخ چکه‌رک فیسیلدادی:
- حاییف اوروجلوق آیی قورتولدو!
چاش-باش قالدیم:
- تانری‌نین قوناقلیق آیی ایلده بیر آیدیر دا!! اولمایا ایسته‌ییرسن ایلین اون ایکی آیی اوروجلوق اولسون؟!
اوزونتو ایله باشینی توولاییب دئدی:
- گئنه رمضانلیقدا اوروجوموزو یئییردیک، دئیرم، بو باهالیقلا بوندان بئله نمنه یئیه‌جه‌ییک؟
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
یئرآلما باهالیغی شایعه‌دیر
دوکتور جئری
هرگون آخشام نامازیندان سونرا، شیخ آغایلا گونون مسئله‌لرینه گؤره دانیشاریق. بو گون مشه خوجاوئردی اؤفکه‌لی-اؤفکه‌لی دئدی:
- آغا!.. بویورون منیم کیمی کاسیب آداملار بو باهالیقلا نئجه گئچینسینلر؟! مسئوللار هارادا اؤلوبلر؟! گئچن هفته یئرآلمانین کیلوسونو آلمیشدیم دؤرد مین تومنه، بو گون اولوب سککیز مین تومن!!
شیخ آغا اگری-اگری مشه خوجاوئری‌‌نین اوزونه باخیب باشینی توولادی:
- مشدی! سیز نییه دوشمنلرین شایعه‌لرینی تکرارلاییرسیز؟.. هانسی باهالیق؟!.. سیز فیکر ائله‌ییرسیز بیز یئرآلما یئمیریک؟!..قیمتلردن خبریمیز یوخدور؟!.. من اؤزوم هفته‌ده، کبلایی آللاه قولو باققالدان ، اون مین تومنلیک یئرآلما آلارام. آند اولسون آللاهین وحدانیّتینه بو نئچه واختدا بیر قیران بئله اولسون مندن آرتیق پول آلماییب!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
نئجه اوروج توتاق؟
دوکتور جئری
موبارک اوروجلوق آیی یاخینلاشماقدادیر. دونن آخشام نامازیندان سونرا، شیخ آغایا دئدیلر:
- آغا!..ات باهادیر، دوگو باهادیر، یاغ باهادیر آلیب یئیه بیلمیریک، گومانیمیز بیر یئرآلما-سوغانا گئدیردی او دا جئیران داغینا چیخاندان الیمیز اتگیندن اوزولوب، بو گئدیشله بویورون بیز نئجه اوروج توتاق؟!
شیخ آغا بیرآز ساققالینی تومارلایاندان سونرا دئدی:
- باهالیق، یاغیش کیمی آللاه رحمتی دیر! باهالیقدان، نسه تاپیب یئیه بیلمیرسینیزسه، دئمک ایشلرین یاریسی اؤز-اؤزونه دوزه‌لیب. تکجه اوباشدان دوروب نیّت ائله‌مک قالیب!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر