گؤرهسن شیخ آغا بو ایل نمنه بایراملیق وئرهجک؟
دوکتور جئری
بایرام گونو، شهرین تئرمینالیندا قلئیچی مورتوضا توش گلدیم. قاباغینا یئکه بیر زنبیل قویوب تاکسی یولو گؤزلهییردی. زنبیلین ایچینده، بیر چالخام کره، بیر دببه بال، بیر قاپلاما قاتیق، بیر توربا بادام-جویز، بیر قوطو کؤینگی، بیر جوت ده جوراب وار ایدی. اؤپوش-گؤروشدن سونرا ال آتیب زنبیلی یئردن اوزهرک دئدیم:
- ماشینی تئرمینالین ائشیگینده ساخلامیشام، دور گئدک!
زنبیلی الیمدن دارتاراق دئدی:
- دوکتور! بوگون ددهلیگیمین بایرام گؤروشونه گئدیرم، اینشاالله صاباح- بیری گون سیزه ده گلهجگم!
گؤزومو زنبیلدن آییرمایاراق دئدیم:
- بابا نه فرق ائدر بو گون گل گئدک بیزه، صاباح شیخ آغاگیله گئدرسن دااا!!
"یوخ" دئیه باشینی گؤیه آتدی:
- بیلیرسن دوکتور! من یئنی ایلین سوفتهسینی ددهلیگیم الیندن آلماسام اولماز، بونا گؤره ایلک اؤنجه اونون گؤروشنه گئمهلییم!
- حتمن شیخ آغانین بایراملیغی چوخ یاغلیدیر بو قدر گئتمهیه تلهسیرسن؟
گولومسوندو:
- گئچن ایللرده ددهلیگم بایراملیق پول وئرردی آنجاق بیلدیر قولتوق جیبیندن کیچیک بیر قوطو چیخاردیب اوزرینه اوفلهیهرک منه اوزاتدی. الینی اؤپوب قیزیل سیککه قوطوسو ساندیغیم قوطونو آلاندا ددهلیگیم آچیقلادی: اوغلوم مورتوض! الیمین دالی اولدوغونا گؤره، بو ایل پول یئرینه آللاهین دگرلی برکتینی سنه تؤحفه وئریرم. آپار ائوین دؤرد بوجاغینا سپ. آللاه باشیندان تؤکهجک.
قلئیچینین سؤزونو کسدیم:
- نئجه اولدو آللاه باشیندان تؤکدو؟!
باشی ایله اونایلادی:
- هه!.. اورمو گؤلونون قورودوغوندان بیر ایلدیر یئردن-گؤیدن باشیمیزا برکت یاغیر!
تاکسی قارشیمیزدا دایاندی. قلئیچی مورتوض ساغ اوللاشیب ماشینا میننده اؤز-اؤزومه دئدیم:
- گؤرهسن قلئیچی مورتوضا شیخ آغا بو ایل نمنه بایراملیق وئرهجک ؟
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
فولکلوریک ناغیل:
سیاسی خوروز
دوکتور جئری
بیری وار ایدی، بیری یوخ ایدی. بیر قاری ننه وار ایدی. قارینین گؤزل-گؤیجک، اوجا بویلو، گور سسلی، قیرمیزی بیر خوروزو وار ایدی. خوروز دانلی-دانیندا بانلایاندا قاری نامازینی قیلیب قورو چؤرهگینی سویا باتیریب یئیهرک تانرییا شوکور ائدردی.
گونلرین بیر گونو، خوروز کولکوکده ائشهلهننده قیزیل بیر پول تاپدی. جلد پولو گؤتورب ائوه قاچدی. قاری قیزیل پولو گؤرجک سئوینجیندن اویناماغا باشلادی. خوروز دا دامین اوستونه چیخیب بانلادی:
- آلتین پارا تاپمیشام قوققولوقو... آلتین پارا تاپمیشام قوققولوقو...
شهرین گؤز-قولاقلاری خوروزو جاسولادیلار. چوخ چکمهدی، حاکیمین وریندن ایکی گزمه گلیب قیزیلی قاریدان آلدیلار. خوروز بونو گؤرونجه آغاجین بوداغینا چیخیب بانلادی:
- وار-یوخوموز تالاندی قوققولوقو.. وار-یوخوموز تالاندی قوققولوقو...
حاکیم دورومو بئله گؤرونجه، تئز قیزیل پولو قایتاردی. بو کز خوروز دیوارین اوستونه قوندو:
- حاکیمی قورخوتموشوق قوققولوقو... حاکیمی قورخوتموشوق قوققولوقو...
حاکیم ال-آیاغا دوشوب خوروزون آغزینی باغلاماق اوچون بیر توربا قیزیل قارییا گؤندردی آنجاق خوروز بانلاماقدان ال چکمهدی:
- حاکیم بیزه روشوت وئریر قوققولوقو... حاکیم بیزه روشوت وئریر قوققولوقو...
حاکیمین بویروغو ایله گزمهلر توکولوشوب خوروزو دوستاغا آپاردیلار. خوروز دوستاقخانین دامینا چیخیب بانلادی:
- حاق دئیهنی توتورلار قوققولوقو... حاق دئیهنی توتورلار قوققولوقو...
آردی کسلمهین بانلاییشلاردان اؤفکهلهنن حاکیم، علاجسیز قالاراق خوروزون اعدام بویوروغونو وئردی. خوروزو اؤلومه گؤتورنده یئنه بانلاییردی:
- دوغرو دانیشانی آسیرلار قوققولوقو... دریسینه سامان باسیرلار قوققولوقو...
ایکی گون سونرا حاکیم بؤیوک بیر قوناقلیق وئردی. سوفرهلر آچیلدی. قیزاردیلمیش خوروزو گتیریب حاکیم قاباغینا قویدولار. خوروز گؤزونون قیراغی ایله دؤرد یانا گؤز گزدیردی. شهرین تانینمیش قیرخ اوغروسونو سفرهنین باشیندا اگلمیش گؤرورنجه بیردن پیلاو تپسیسینین باشینا چیخیب بانلاماغا باشلادی:
- اوغروباشی حاکیمه باخ قوققولوقو... اوغروباشی حاکیمه باخ قوققولوقو...
حاکیم قیزغین-قیزغین ایکی الی ایله خوروزو قارمالاییب آغزینا باسدی. خوروز دیرنمک ایستهسه ده حاکیمین بوغازی چوخ گئن ایدی. خوروز گورولتو ایله حاکیمین قارنینا یووارلاندی. خوروز اؤزونه گلینجه گؤردو: دوهچینین اوغورلانمیش دوهسی، ناخیرچینین ایتمیش اینگی، چوبانین قاچمیش قوچو هرهسی بیر بوجاغا قیسیلیب. خوروز بانلایا-بانلایا دوه، اینک، قوچ ایله قول-قولا وئرهرک یاللی گئتمهیه باشلادی:
- حاکیم یئین حارامدیر قوققولوقو... حاکیم یئین حارامدیر قوققولوقو...
حئیوانلار اوچ گون اوچ گئجه حاکیمین قارنیندا یاللی گئتدیلر. حاکیم نه قدر زور وئریردی خوروز قارنیندان چیخمیردی کی چیخمیردی!
سونودا حاکیمی حکیمخانایا آپاردیلار. اوچ ساعات عملیاتدان سونرا خوروز حکیمخانانین دامینا چیخیب بانلاماغا باشلادی:
- حاکیمین یانی جیریلدی قوققولوقو... منیم جانیم قورتولدو قوققولوقو...
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
خبریز یوخدور!
دوکتور جئری
قهوهچی تئیمور آغانین شاگیردی چایلاری شاققاشاقلا میزین اوستونه دوزنده ائشیگده شیدیرغی یاغیش یاغیردی.
ماعاشلاردان دانیشیردیق؛ اوستاد دفتری دئییردی:
- من یازیق ایکی میلیون آیلیقلا نه ائدیم؟! ائوی گئچیندیریم؟! قیسطلاریمی وئریم؟! قیزیما جئهیز آلیم؟!
اوستاد فرهیخته اوزونتو ایله باشینی ترپهدهرک اوستاد دفترینین سؤزلرینی کسدی:
- رحمتلیگین اوغلو! من بئش میلیون آیلیقلا ائوین خرجینده قالمیشام. سن هله ایستهییرسن ایکی میلیونلا، قیسطلارینی وئریب قیز دا اره وئرهسن؟!
پروفئسور نصرالدین صؤحبته قاریشدی:
- منجه بو گون اون میلیون ماعاشلا بیر ائوی آنجاق ایداره ائتمک اولار.
من دانیشماق ایستهینده، تئیمور آغانین شاگیردی آیاق یالین صؤحبتین ایچینه قاچدی:
- آغالار باغیشلایین ها!..من فیکر ائلهییرم سیز موؤضونو بیرآز شیشیردیرسیز! نئجه یعنی ایکی میلیونلا، بئش میلیونلا، اون میلیونلا ائو گئچیندیرمک اولماز؟ من تئیمور آغادان آلان دوققوز یوز مین تومنله دؤرد باش عاییلهمی گئچیندیریرم...
اوستاد دفتری آجییا-آجییا اوزونو تئیمور آغانین شاگیردینه توتدو:
- اوغلوم اصلان! سیز اؤلموشسوز، خبریز یوخدور!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
سیزین گوناهینیز نمنهدیر؟
دوکتور جئری
قیام-قیامت اولموشدو. اینسانلار دؤرد-دؤرد گلیب سورغولانیردیلار. نؤوبت دوکتور جئری، قلئیچی مورتوض، شیئخ آغا و کئفلی ایسکندره گلینجه سورغو ملگی دئدی:
- اؤز دیلیزله دونیادا ایشلهدیگیز ان بؤیوک گوناهی سؤیلهسهز، گوناهیز باخیشلانیب جننته گئدهجکسیز.
دوکتور جئری باشینی آشاغی سالدی:
- من بیر کره عمل ائلهینده اونوتدوم قایچی خستهنین قارنیندا قالدی.
سورغو ملگی بارماغی ایله یان طرفدهکی بیر تشت سویو گؤسترهرک:
- گئت، کؤوثر سویوندا اللرینی یو گوناهین تمیزلنسین- دئدی.
دوکتور جئری اللرینی سودا یویاندا جنتین قاپیسی اوزونه آچیلدی.
سیرا قلئیچی مورتوضا گلدی. قیزارا-قیزارا دئدی:
- من دیوارین چاتیندان قونشونون آروادینا باخاردیم!
سورغو ملگی گولومسهدی:
- گئت کؤوثر سویوندا گؤزلرینی یو، گوناهدان آرین.
قئلیچی مورتوض گؤزلرینی تشتده یویاندا، کئفلی ایسکندر ایله شئیخ آغا پیچیلداشاراق سیرادا یئرلرینی دگیشدیردیلر. بو سورغو ملگینین گؤزوندن یایینمادی. قیزغین-قیزغین:
- سیز نییه یئرلریزی دگیشدیز؟- دئیه قیشقیردی.
کئفلی ایسکندر اوتانا-اوتانا فیسیلدادی:
- منیم گوناهیم چاخیر ایچمکدیر. ایجازه وئرسهنیز من اوّل آغزیمی یویوم گئچیم، آخی شئیخ آغانین گوناهی مملکتین ایچیه سیچماقدیر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
آنادیلی گونونون تاثیریندن دیر!
دوکتور جئری
دونن اوستاد دفتری مطبه گلمیشدی. چوخ پوزغون گؤرونوردو. قیساجیق بیر کئف-احوالدان سونرا دردی دئشیلدی:
- دوکتور! نئچه گوندور قولاغیمین دیبی گیجیشیر، باشیم-بدنیم قاشانیر، دریمین آلتیندا ائلهبیل یوزلرجه جوجو یئریییر.. برک داریخیرام..
گولومسهیهرک:
- بیر شئیین دئییل اوستاد، بیر، ایکی گون سونرا توختایاجاقسان!- دئدیم.
پرت اولدو:
- آخی سن موعایینه ائلهدین، دئییرسن بیر شئیین دئییل؟!
باشیمی قاشایا-قاشایا مسئلهنی آچیقلاماق ایستهدیم:
- بئش آلتی گوندور، یوزلرجه آدام سنین کیمی گلیب بو دردن شیکایتلهنیرلر...
تدیرگین-تدیرگین سؤزومو کسدی:
- اولمایا بو بیر سالقیندیر؟!
- یووو... سالقین دئییل! بیر-ایکی گون سونرا 21 فئورال، دونیالیق آنادیلی گونودور. بو آنادیلی گونونون تاثیریندن دیر!
شاشیردی:
-آنادیلی گونونون تاثیریندندیر ؟!!
وورغوسونو باشیملا دوغرولایاراق دئدیم :
- ایللر بویو، آنادیلی گونونو، باتون آلتیندا قوتلادیغیمیزدان اؤیرنجکلی اولموشوق؛ بو گون یاخینلاشینجا کؤتک یئرلری گیجیشمگه، قاشینماغا باشلایار.....
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر