+0 به‌ین
چَوَل اوغلانین دوز یئریمه‌سی
دوکتور جئری
دوکتورلار بیناسی‌نین قاباغیندا کیشی باغیر-باغیر باغیریردی:
- ائوین ییخیلسین دوکتور جئری، قاپین باغلانسین دوکتور جئری، نئجه بیزی بدبخت ائله‌دین؟!
کیشی‌نین باشینا ییغیشان جاماعاتین آراسیندان بیری سوروشدو:
- عمی جان نولوب؟
کیشی‌نین دردی دئشیلدی:
- اوغلوم احمد آنادان اولما چَوَل ایدی. ائله بو بینا‌نین قاباغیندا کاغیذ دسمال ساتاردی. ماشاللاه گونده بئش یوز مین تومنه پول دئمزدی. هم اؤزونه همی بیزه یئتیشردی. ووردو بیلدیر بو ائوی ییخیلمیش دوکتور جئری گیردی اوغلوم جیلدینه گل سنی پولسوز عمل ائله‌ییب آیاق‌لارینی دوزلدیم. اوغلوم بیرآز قوش‌بئیین‌دیر. تئز بئینینه باتدی. گلیب منه دئدی، ایللاه-بیلاه آیاق‌لاریمی عمل ائده‌جگم. نه قدر دئدیم، اوغول بو دوکتورلار آللاه خاطیرینه سنی موفته‌سینه عمل ائله‌مزلر. بونلار ایسته‌ییرلر سنی آزمایشگاه سیچانی ائلهسینلر. ایندی چَوَل- چَوَل یئریییرسن. صاباح عمل ائله‌ییب شیکست اولارسان ها! بئینیه باتمادی کی باتمادی...
جاماعاتین آراسیندان بیر خوش گئیینیشلی کیشی قاباغا گلدی:
- سونرا نئجه اولدو؟ اوغلوز شیکست اولدو؟ من وکیلم؛ ایسته‌سز سیزی پولسوز مودافیعه ائدیب بو دوکتورون دده‌سینی یاندیرارا بیله‌رم.
کیشی اوزونتو ایله باشینی توولاییب دئدی:
- یوخ.. اوغلوم عملدن سونرا دوزلیب دوز-دوز یئریمگه باشلادی، حتی آخشام‌لاری باشگاها گئدیب فوتبال دا اویناییردی.
وکیل چاشیردی:
- بئله ایسه سیزین موشکولوز نمنه‌دیر؟!
کیشی دریندن بیر آخ چکندن سونرا آرتیردی:
- عملدن سونرا اوغلومون بازاری کاسادلاماغا باشلادی. اوغلومون قاباقکی موشتری‌لری خیابانین قارشی طرفینده‌کی بیر چولاق اوغلاندان کیبریت آلماغا باشلامیشدیلار. گونده‌لیک گلیریمیز صیفره یاخینلاشینجا چاره‌سیزلیکدن اوغلومو آپاریب صنعتی شهرجیکده ایشه قویدوم. ایندی اونا آیلیق دؤرد میلیون یاریم حوقوق وئریرلر.ایندی سیز دئیین بو جیز-ویز حوقوقلا بیزی نئجه باشیمیزی دولاندیراق؟ آللاه بو دوکتور جئری‌نین ائوینی ییخیب بالالارینی سرگردان ائله‌سین. او بیز ی بدبخت ائله‌دی...
بؤلوم: آجی گولوش‌لر
+0 به‌ین
هارادان گتیرمیسن؟
دوکتور جئری
شیخ آغانین اوغوللوغو قلئیچی مورتوض ترس آوانین
ان وارلی و سرمایه‌دار آدام‌لاریندان بیری ساییلیر. سانمایین او وار-دؤولتینی
دیگر آغازاده‌لر کیمی رانت یولو ویا ایختیلاس ایله الده ائدیب. یوخ.. یوخ او اصلاً
بئله آدام دئییل. حتی مومکوندور اینانمایاسیز او ایندییهدک دؤولتی اورقان‌لارلا هئچ چئشید علاقه‌ده
اولماییب. سوروشورسوز: بئله ایسه اونون ثروتی‌نین منشایی نمنه‌دیر؟ عرض ائله‌ییم
خیدمتیزه بیزیم بو قلئیچی مورتوض ایش دونیاسینا قالایچی‌‌لیقلا گیریب سونرا میس
قاب-قاشیق سیردان چیخینجا موختلیف مسلک-پئشه‌لری
بیر-بیر سیناماغا باشلاییب. اؤرنک اوچون: خیابان‌لاردان آشغال توپلاییب، یئرآلما
سوغان ساتیب، اوزرلیک سالیب، تاناکورا پالتاری ایدخال ائله‌ییب ، عفاف ائوی آچیب،
آمریکانین آغزینا یومروق ووروب، ترمینال و پاساژلارین قاباغیندا چیغیریب و سایر.
آنجاق او بو وار-دؤولتینی بو سایدیغیمیز قوللوق‌لارلا الده ائتمه‌ییب. او ثروتینی
ایکی- اوچ ایلدیر باشلایان تیجارتله قازانیب. مومکوندور یئنه اینانمایاسیز او بو
نئچه ایلده بوتون آل-وئرلرینده قازانجلی چیخیب حتی مین تومن بئله اولسون زیان ائله‌مه‌ییب...
گئچن‌لرده
بیر قوناقلیقدا اونا یاناشیب اویان-بویاندان بیرآز دانیشاندان سونرا بیله‌سیندن
سوروشدوم:
- مورتوض قارداش! دئیه بیلرسن سیرری-رمزی نمنه‌دیر
سن بو تیجارتده همیشه کارلی چیخیب هئچ واخت زیان ائله‌میرسن؟!
گولومسه‌ییب دئدی:
- چوخ ساده‌دیر! من هر کیم ایله آلیش-وئریش
ائله‌ییرم پولونو گئری قایتارمیرام.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
مسئوللار چوْر یئییرلر!
دوکتور جئری
بیری وار ایدی بیر یوخ ایدی.اسکی زامان‌لاردا
یوخسول بیر ار-آرواد یاشایاردی. کیشی قارا فهله ایدی، اؤلمه-دیری بیر یاشاییش
اوچون سحردن آخشامادک باییردا قان-تر ایچینده چالیشاردی. او، آخشام آرغین-یورغون ائوه قاییداندا، آرواد تئز
سوفره‌نی آچیب پیشیردیغی یاغ شورباسینی اورتایا قویاردی. یاغ شورباسی دئدیکده،
سویا آتیلمیش ایکی قاشیق یاغ، ایکی بالاجا یئرآلما، اوچ-دؤرد نوخود یا ماش،
بیرآزجیق دا ساری‌کؤک ایله دوز ایدی. ار-آرواد یاغ شورباسی‌نین سویونو تیلیت ائله‌ییب
یئدیکدن سونرا آرواد قاپلامانین بوتون
محتویاتینی چاناغا بوشالدیب کیشی‌نین قاباغینا ایته‌له‌یرک ایندیکی میلّته اورک‌یاندیران
مسئوللار کیمی دئیردی:
- کیشی من یئمیرم؛ سن یئ آیاقدان دوشمه‌‌یه‌سن!
کیشی دولوخسانیب دئیردی:
- آرواد آخی بئله‌کی اولماز، سن نه یئیه‌جکسن؟!
آرواد دئیردی:
- فاطی یئسین، چوْر یئسین. قاپلامانین دیبینی
یئسین!
سونرا سوفره‌دن بیر پارچا چؤرک گؤتوره‌رک آرتیراردی:
- ائله من قاپلامانین دیبینی سیییرسم گؤرَر.
گونلردن بیر گون، کیشی آروادی‌نین هرگون
قاپلامانین دیبنی سییرمه حرکتیندن شوبهه‌لنیب قادین چاناغی اونون قاباغینا ایته‌له‌ینده
قابی گئری قایتاراراق:
- بو گون من چوخ آج دئییلم بونلاری سن یئی، ائله
من قاپلامانین دیبینی سیییرسم گؤرَر-دئیه جلد قاپلامانی آروادین الیندن قاپار.
کیشی قاپلامانین دیبینه باخاندا گؤزلرینه اینانا
بیلمز؛ ایکی‌ساریلی بیر یومورتا قاپلامانین دیبینه یاپیشمیشدی!
------------------
آچیقلاما
چوْر درد، مرض ویا زهرمار دئمکدیر.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
شیخ آغانین حئیوان‌سئورلیگی
دوکتور جئری
من دونَنه‌دک اؤرت‌باسدیر ماحالی شیخ آغاسی‌نین تکجه موسلمان نؤوعوندن اولان اؤلکه و دونیا اینسان‌لاری‌نین قایغی‌سینی چکمکده اولدوغونو دوشونمکده ایدیم. سن دئمه اوحضرت اینسان‌لارلا یاناشی بوتون دونیا حئیوان‌لاری‌نین آشیری مودافیعه‌چی‌سی‌دیر ده بو ایندییهدک گؤزلردن یایینمیش دورومدا قالیب.
جومعه آخشامی شیخ آغا بیزی شاما قوناق چاغیرمیشدی.خالقین معیشت، ایش و مسکن مسئله‌لری اوستونده چوخلو موباحیثه‌لر گئدندن سونرا نهایت سوفره‌لر آچیلیب چئشیدلی-چئشیدلی یئمک‌لر اورتایا قویولدو. هامی یئمگه باشلاماق اوچون شیخ آغانین ایجازه‌سینی گؤزله‌ییرکن، او، بیر بوشقاب گؤتوروب بیر شیش کاباب، بیر تویوق بودو، بیردنه ده بالیق چکه‌رک آیاغا قالخیب ائشیگه چیخدی. ایشین غریبه طرفی بو، او ائشیگه چیخارکن قاپی دالیندا اولان چوماغی دا یانیجا گؤتوردو. هامیمیز چاش-باش شیخ آغانین اوغوللوغو قلئیچی مورتورضا ساری دؤندوک. او گولومسه‌یرَک مسئله‌یه آیدینلیق گتیردی:
- یئددی آی قاباق قاراباسدی ماحالی‌نین شیخ آغاسی دده‌لیگیمه بیر موستضعف پیشیک هدیه وئردی. اوگوندن دده‌لیگیم پیشیگین یئمگینی اؤز الی ایله قاباغینا قویمادان اؤزغذاسینی یئمز.
سؤزلر بورایا چاتینجا بیردن ائشیکدن آجیناجاقلی پیشیک چیغیرتی‌لاری ائشیدیلدی. چاشقینلیق ایچینده گئنه قلئیچی مورتوضا دؤندوکده آچیقلادی.
- پیشیگین غذاسینی قاباغینا قویاندا قاپی-قونشونون آج-اوج پیشیک‌لری اونون یئمگینه شریک چیخماسینلار دئیه دده‌لیگیم چوماق ایله اونلاری قوووالاییر!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
بهیشته گئتمک ایسته‌ییرم!
دوکتور جئری
یاشاییشین تام شیرین چاغیندا، بیر اوزو قیز، بیر اوزو گلین اولان فاطوشون اری بیر ایش قضاسیندا اؤلوب اونو ایکی صغیر اوشاقلا یالقیز بوراخدی. کیمسه‌سیز قادین بیر مودّت بالالاری‌نین قارنینی دویورماق اوچون او قاپی بو قاپینی چالاراق ایش آختارماغا باشلادی آنجاق ایکی یئتیم اوشاقلا کیم اونا ایش وئرردی؟ ایش‌‌وئرن‌لر تاپیلاندا ایسه، ایشدن چوخ اوندان باشقا ایش گؤزله‌ییردیلر!
الی هر یئردن اوزولن یازیق فاطوش ائنینده-سونوندا اؤزونو ساتماق فیکرینه دوشدو آنجاق بیریاندان دا آللاهدان، جهنم عذابیندان قورخوردو. چوخلو دوشونوب داشیندیقدان سونرا بیردن بئینینه ووردو گئدیب کندلری‌نین موللاسی شیخ‌آغا ایله بو مؤوضو حاقیندا دانیشیب ایجازه آلسین. چادیراسینی باشینا سالیب شیخ‌آغانین خیدمتینه یئتیشه‌رک احوالاتی اولدوغو کیمی اونا دانیشدیقدان سونرا سوروشدو:
- آغا باغیشلایین ها! اؤزوم قارا، اوشاق‌لاریمین قارنینی دویورماق اوچون من ترس‌آوانین جاندارما باشچیسی قوچو نیظاما وئرسم آللاه منی جهنم اودوندا یاندیرار؟
شیخ آغا استغفرالله دئییب یئره باخدی:
- قیزیم! آللاه سنی قیرخ گون جهنم اودوندا جاییر-جاییر یاندیرار!
- ترس آوانین کندخوداسی مشه ایسلام وئرسم نئجه؟-دئیه گئنه سوروشدو فاطوش.
- اوندا ایکی آی جهنم اودوندا یاناجاقسان-دئدی شیخ آغا.
- ترس آوانین موعلیمینه؟
- اوچ آی!
الی هریئردن اوزولن فاطوش فیکیرلشیب-فیکیرلشیب سون شخصین آدینی یاواشجادان آپاردی:
- ترس آوانین موللاسینا وئرسم نئجه؟!
شیخ آغانین قاش-قاباغی آچیلیب گولومسوندو:
- قیز نییه یاواشدان دانیشیرسان؟ دئنن بهیشته گئتمک ایسته‌ییرم دا!!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
بورج
دوکتور جئری
بیلدیر، قدیم قونشوموز قلئیچی مورتوض «اوچ گون سونرا قایتاراجاغام»-دئیه مندن بئش میلیون تومن بورج آلدی. اونون اوچ گونو اولدو بیرهفته، بیر‌آی، بیر ایل، بورجو گئری قایتارماقدان خبر اولمادی. اونو هر گؤردوگومده بیر بهانه گتیریب بورجونو اؤده‌مکدن بویون قاچیردیردی؛ بیرگون دئییردی آروادی خسته‌خانادا یاتیرتمیشام الیم بوشدور، بیرگون دئیردی، ائو یییه‌سی اثاث‌لاریمی ائشیگه تؤکوردو مجبور اولدوم رهنی آرتیرام، بیرگون دئییردی نئچه واختدیر ایشمی الدن وئرمیشم، بیر گون دئیردی ایش صاﺣابی پولومو وئرمیر، بیرگون دئیردی...
اوزون سؤزون قیساسی، آرتیق اونون یالان‌لاریندان جانا گلمیشدیم، اؤز-اؤزومه دئدیم بو کز یاخاسی الیمه گئچسه داها بوراخمایاجاغام. گئچن جومعه آخشامی گونو بازاردا گزرکن بیردن اونو گؤردوم، تله‌سیک هارایاسا گئدیردی. آرخادان بیر-ایکی یول سسله‌دیم، اؤزونو ائشیتمزلیگه ووردو. یئیینله‌شیب دالدان الیمی چیگنینه قویدوم. دؤنوب منی گؤرونجه گولومسه‌ییب دیلینی ایشه سالدی:
- ﺣلال‌زاده‌سن یولداش! ائله ایندی سنین بورجون اوچون داواخانایا گئدیردیم...
بازار ایچینده قلئیچی مورتوضون باجاناغی‌نین داواخاناسی وار. اؤز-اؤزومه دئدیم، یقین کیشی گئدیر اوندان بورج آلیب منیم بورجومو وئره!
سئوینه-سئوینه سوروشدوم:
- گئدیرسن اوندان پول آلاسان
قاشلارینی یوخاری آتدی:
- یووو.. گئدیرم اوندان دورقوزاق داواسی آلام
بو جاوابدان اولدوقجا قیزدیم:
- آغ‌ساققال کیشی اوتانیب خجالت چکمیرسن من بورجومو ایسته‌ییرم سن...
سؤزومو کسدی:
- آند اولسون دده‌لیگیم عزیز جانینا ائله سنین بورجونا گؤره گئدیرم دورقوزاق آلام.
چاشقینلیغیمی گؤرونجه آیدینلیق گتیردی:
- قادان آلیم! ائله بیل سنین خبرلردن خبرین یوخدور، ایسلامی ﺣؤکومتیمیز بوندان بئله دونیایا گلن هر اوشاغا ایگیرمی میلیون تومن وام وئره‌جک، دوعا ائله بیزیمکی جمیک اولسون اوندا سنین بورجونو اوسته‌لیگی ایله برابر قایتاراجاغام.
حیرصدن قاققاناق چکیب گولنده قلئیچی مورتوض آرتیردی:
- گول .. گول.. ایندیکی طلبین دورولدو نییه گولمه‌یه‌سن!؟
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
آللاه یا بنده؟!
دوکتور جئری
آخشام اوستو ایدی. دوست‌لارلا کندین قهوه‌خاناسیندا اوتوروب هر زامانکی کیمی اؤلکه‌نین آغیر ایقتیصادی دورومونا گؤره دارتیشماقدا ایدیک. اوستاد دفتری اؤفکه‌لنمیشدی: "سیزجه بو دوزدورمو ایسلامی مملکندیمیزده بیری آج، بیری توخ اولا؟ بیری ائولی، بیری ائوسیز اولا؟ بیری ایشلی، بیری ایش‌سیز اولا؟ بس عدالت هارادادیر؟ بس ائشیدلیک نئجه اولدو؟ نییه ایسلامی مملکندیمیزده آللاهین قانون‌لاری دوزگونجه ایجرا اولونمور؟!"
دانیشیغین قیزغین چاغیندا، بیردن اوزاقدان کندیمیزین آغ‌ساققالی موللا نصرالدینین لؤهله‌یه-لوهله‌یه گلدیگینی گؤردوک. بئلینده یئکه بیر چووال داشیییردی. خرمنلیکده اوینایان اوشاق‌لار، موللانی گؤرونجه اویون‌لارینی بوراخیب اونو دؤوره‌له‌دیلر. "موللاعمی! چووالیندا نمنه وار؟"-دئیه اوشاق‌لارین بیری سوروشدو. موللا چووالی یئره قویوب الی‌نین دالی ایله آلینی‌نین تری سیله-سیله،"جَویزدیر"-دئدی. بالاجا بیر اوغلان، "موللاعمی! او جَویزلردن بیز ده وئر دااا!"-دئیه یالواردی. کؤنلو-گؤزو توخ اولان موللا گولومسه‌یرک اوزونو اوشاق‌لارا توتوب دئدی: "اولسون گول‌بالالاریم! سیزه بو جَویزلردن پایلایاجاغام آنجاق پایلامادان قاباق سیزدن بیر سورغو سوروشاجاغام". اوشاق‌لار بیرآغیزدان،"سوروش"- دئیه قیشقیردیلار. موللا گولومسونوب سوروشدو: "اوشاق‌لار سیز ایسته‌ییرسیز من جَویزلری سیزین آرانیزدا آللاه قانونی ایله بؤلوشدورم یوخسا بنده قانونی ایله؟". اوشاق‌لارین ان بؤیوگو، "استغفرالله! استغفرالله! موللاعمی بو نه سؤزدور دانیشیرسیز؟!.. البته‌کی آللاه قانونی ایله بؤلوشدورملی‌سیز!"-دئیه یانیت وئردی. موللا اوبیری اوشاق‌لارا دؤندو. اوبیری اوشاق‌لار دا ان بؤیوک اوغلانین سؤزلرینی باش ساللاماقلا دوغرولادیلار. موللا گولوب چووالین آغیزینی آچدی. الینی چووالا سوخوب ایکی اوووج دولوسو جَویز چیخاردیب اوشاق‌لارین بیری‌نین اتگینه تؤکدو. اوشاق سئوینجدن گولدو. سونرا موللا اوشاق‌لارین کیمینه اوچ دنه، کیمینه بئش دنه، کیمینه اون دنه، کیمینه ایسه ایکی-اوچ پوک جَویز وئردی. سیرا ان بؤیوک اوغلانا چاتینجا موللا آیاغا قالخیب بیردن اوغلانین قولاغی‌نین دیبینه بیر شیلله ایلیشدیردی. موللانین بو گؤزله‌نیلمز حرکتیندن اوغلان شاشیردی. گؤزلری دولدو. آزقالا آغلایاجاقدی. "موللا عمی! جَویز وئرمیرسن، وئرمه. نییه به ووروسان؟!" ـ دئیه اوغلان سیزیلدادی.موللا فیلوسوفجاسینا آچیقلادی:
- "اوغلوم! مندن اینجیمه آللاهین قانونو ائله بئله‌دیر! پایلایاندا، کیمینی گولدورو، کیمینی آغلادیر، کیمینه آز، کیمینه چوخ وئریر، کیمینه ایسه هئچ نه وئرمیر! اگر سیز مندن ایسته‌سه‌ایدیز بنده کیمی جَویزلری بؤلوشدورَم، اینانین هره‌نیزه بیر قوچ اوْووج جَویز وئره‌جک ایدیم!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
ایشله‌مه‌ییب، یئیه‌سن!
دوکتور جئری
گئچن جومعه آخشامی شیخ آغا بیزی ایفطار یئمگینه قوناق چاغیرمیشدی. یانیمدا چوخ شخصیتلی و خوش گئیینیشلی بیری اَیلشمیشدی. دوغروسو او تانیشلیق وئرمه‌سه‌‌ایدی من بیله‌سینی تانیمایاجاق ایدیم. او، منیم اوشاقلیق دوستوم ایبیش ایدی. ایبیش چوخ ساده بیر اوغلان ایدی، آوارانین تکی ایدی، الیندن بیر قیرانلیق ایش گلمزدی، سحر قاباغینا ایکی قوتور گئچی قاتسایدیلار یقین آخشام بیرینی ایتیره‌جک ایدی. محلّه‌ده هامی اونو اله سالاردی، بیله‌سینه "رئیس" دئیه لاغا قویاردیلار. آنجاق بونونلا بئله، یئنه هامی اونو اورکدن سئوردیلر. او چوخ سئویملی و مهربان بیریسی ایدی. آناسی‌‌نین خئیردوعاسی همیشه اونون آرخاسینجا ایدی؛ "بالا! آللاهدان ایسته‌ییرم؛ ایشله‌مه‌ییب یئیه‌سین!"
اویان-بویاندان، اوشاقلیق خاطیره‌لریندن دانیشاندان سونرا بیله‌سیندن سوروشدوم:
- دوغردان ایبیش آغا! دئمه‌دین نه ایش گؤرورسن؟
گولومسه‌ییب دئدی:
- سونوندا آنامین خئیردوعالاری نتیجه‌سینی وئردی، ایشله‌مه‌ییب یئییرم!
بیردن فیکریم پیس بیر یئره جایدی. اسکی‌لر آنالار ایستکدن اوشاق‌لارینا ایشله‌مه‌ییب یئیه‌سن دئیه دوعا ائدیردیلر آنجاق بیلمیردیلر، تکجه زیندانا دوشن اینسان‌لار ایشله‌مه‌ییب یئییرلر!
اوتانا-اوتانا فیکریمی اونونلا پایلاشدیم . قاققاناق چکیب گولدو:
- یوخ.. زیندان زادا دوشمه‌میشم!
سونرا آتیردی:
- من ایکی ایلدیر یوخاری اؤرت‌باسدیر ماحالی‌نین اوستانداری اولموشام!
چاش-باش اولدوغومو گؤرونجه آچیقلادی:
- نه قدر آنام ساغ ایدی اونون معاشی ایله گئچینیردیک، ایکی ایل بوندان قاباق آنام فوت ائله‌یینجه چاره‌سیزلیکدن داییم شیخ آغانین یانینا گلیب اوندان ایسته‌دیم منه بیر ایش تاپسین. او دا منه بیر حؤکم یازیب دئدی: گئت یوخاری اؤرت باسدیر ماحالی‌نین اوستانداری اول. دوزونو ایسته‌سن من داییما دئدیم؛ دایی! بو چوخ آغیر بیر مسئولیتدیر. سیز ده منی یاخشی تانییرسیز، من گئدیب اورادا بیر ایش گؤره بیلمه‌رم!
ماراقلا سؤزونو کسدیم:
- دایین نه دئدی؟!
- داییم دئدی؛ بیز سنی اورایا گؤندرمیریک گئدیب اورادا بیر ایش گؤره‌سن، بیز سنی اورایا گؤندریریک گئدیب اورادا بیر ایش گؤرمه‌یه‌سن!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
قورتولوش یولو،
آلومینیوم ییغماقدان گئچیر!
دوکتور جئری
اؤرت باسدیر ماحالینا باغلی اولان ترس‌آوا خالقی‌نین
اساس پئشه‌لری اکینچی‌لیک ایدی. آنجاق نئچه ایل ایدی نه اکیردیلرسه ایل باشی آیاق
آلتیندا قالیب پولا گئتمیردی. گئتدیکجه فلاکته سوروکله‌نن کند اهالیسی سونوندا بو وضعیتدن چیخماق اوچون ییغیشیب ماحالین شیخ
آغاسی‌نین حوضورلارینا گئتدیلر. شیخ آغا ایکی ساعات کسکین دانیشیغی ایله ایچری و
دیشاری دوشمن‌لرین آغزینا یوموروق ووردوقدان سونرا دئدی:
- سیز بو ایل یئرآلما اکین؛ اینشاالله وضعیتیز یاخشی اولار.
خالق سئوینجک
داغیلماق ایسته‌ینده ترس‌آوانین دلی‌سوْووُ قلئیچی مورتوض کورسونون اوستونه چیخیب قیشقیردی:
- ائی ترس‌آوا
کندی‌نین یازیق خالقی! سیز دده‌لیگیم شیخ آغانین سؤزونه باخمایین. وضعیتیزین
یاخشی اولماسینی ایسته‌ییرسیزسه گئدین آلومینیوم ییغین!
قلئیچی مورتوضون
بو سؤزلرینه خالق گولوشوب داغیلدی.
ترسآوالیلار
او ایل یئرآلما اکدیلر. آنجاق ایل باشی گئنه یئرآلما آیاق آلتدا قالیب پولا گئتمه‌دی.
بو وضعیتدن داریلان ترسآوالیلار چاره‌سیز گئنه شیخ آغانین حوضورونا یئتیشدیلر.
شیخ آغا گئنه ایکی ساعات کسکین
دانیشغی ایله ایچری و دیشاری دوشمن‌لرین آغزینا یوموروق ووردوقدان سونرا دئدی:
- اولماسا سیز بو
ایل سوغان اکین؛ اینشاالله وضعیتیز یاخشی اولار.
گئنه خالق داغیلماق
ایسته‌ینده گئنه ترس‌آوانین دلی‌سوْووُ قلئیچی مورتوض کورسونون اوستونه چیخیب قیشقیردی:
- ائی ترس‌آوا کندی‌نین
یازیق خالقی! سیز دده‌لیگیم شیخ آغانین سؤزونه باخمایین. وضعیتیزین یاخشی اولماسینی ایسته‌ییرسیزسه گئدین آلومینیوم ییغین!
بو کز قلئیچی مورتوضون سؤزلرینه خالق گولمه‌دی
آنجاق گئنه داغیلدی.
ترسآوالیلار او ایلده سوغان اکلدیلر. آنجاق
ایل باشی گئنه سوغان آیاق آلتدا قالمیشدی دا پولا گئتمیردی. بو کره ترس آوالی‌لار
شیخ آغانین یانینا وارماییب، گئدیب آلومینیوم ییغماغا باشلادیلار. ایل باشی کندین
خرمن‌لیگینده داغ کیمی آلومینیوم توپلانمیشدی. اهالی ییغیشیب قلئیچی مورتوضون یانینا
گئدیب سوروشدولار:
- سنین سؤزونه باخیب بو ایل آلومینیوم
توپلامیشیق، ایندی دئییرسن بو آلومینیوم‌لاری نئیله‌یک؟!
قلئیچی مورتوض گولومسه‌یبیب دئدی:
- ایندی بو آلومینیوم‌لارلا بیر طیاره دوزلدیب اؤرت
باسدیر ماحالیندان قاچین!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
گئنه فاطی‌یا تومان اولمادی!
دوکتور جئری
نئچه گون ایدی خوُیلو خانیم، "فاطی‌نین
تومانی یوخدور!"دئیه قلئیچی مورتوضون بئینینه قوْورا چکیردی. خورونا سالقینی باشلایاندان،
زیبیل قابی‌لاری آختاراراق عایله‌سینی گئچیندیرن قلئیچی مورتوض نه قدر،" آی
آرواد! زیبیل آختاران‌لاری سایی گونو گوندن چوخالماقدا، من چتینلیکله قارنیمیزی دویوماغا پول
چیخاردیرام هارادان گتیریم فاطی‌یا تومان آلیم؟" دئسه ده خوُیلو خانیمین
کلّه‌سینه باتمیردی کی باتمیردی.
دونن هارادانسا قلئیچی مورتوض ائشیتدی، دده‌لیگی
شیخ آغا ایللیک بودجه‌نی پایلاماقدادیر. تو دابانا اؤزونو دده‌لیگی‌نین دؤولت سراسینا
چاتدیردی. تام واختیندا یئتیشمیشدی. شیخ آغا بودجه صاندیغینی قاباغینا قویوب اهل-عیالی
دینله‌یه‌رک بودجه آییریردی. اؤنجه حاجیه خانیم دیله گلدی:
- شیخ آغا!.. ایجازه‌زله بایرامدا ایسته‌ییرم
زیارتی بیر سفر اوچون کانادایا گئدم.
شیخ آغا گولومسه‌یه‌رک ال آتیب بودجه‌دن اون-اون‌بئش
بئلی باغلی گؤی اسکناس گؤرتورب حاجیه خانیما اوزاتدی. حاجیه خانیم تشکور ائده‌رک
پول‌لاری آلیب اوتاقدان چیخدی.
- آغا!.. ماشینیمین اوستونه قوش زیلله‌ییب
ایسته‌ییرم اونو دَییشم اولسا بو ایشه
بیرآز بودجه آییراسیز-دئیه شیخ آغانین بؤیوک اوغلو یئریندن قالخدی.
- آلا..بو دا سنین! – دئیه شیخ آغا یئددی-سککیز
بئلی باغلی اسکناس اونا اوزاتدی.
شیخ آغانین بؤیوک قیزی اوتاغین بوجاغیندان دئدی:
- آغاجان!.. من ده صدا و سیمامی بیرآز مرمت
ائله‌مک ایسته‌ییرم.
- بو قدر گؤرر؟- دئیه شیخ آغا بئش-آلتی بئلی
باغلی دا اونا وئردی.
بونا شیخ آغانین کیچیک قیزی دایانا بیلمه‌دی:
- آغا! من ده ایسته‌ییرم بورونومو عمل ائله‌یم!
شیخ آغا اؤفکه‌لندی:
- مگر بیلدیر عمل ائله‌مه‌دین؟
- نییه عمل ائله‌دیم آنجاق بو ایل اوجو بیرآز
سول طرفه اَییلیب ایسته‌ییرم اونو دوزلدم!
شیخ آغا حیرصله اوچ-دؤرد بئلی باغلی اسکناس
اوستونه آتدی.
سیرا شیخ اورتانجی اوغلونا چاتدی سایغی ایله الینی
باغیرینا باسدی:
- آغا! خالقیمیزین آغیر دورومدا یاشادیغینی
نظرده آلاراق من ایسته‌ییرم بیر موسیسه آچام..
شیخ آغا آلقیشلاییجی باخیش‌لارلا اونو سوزه‌رک
سؤزونو کسدی:
- آفرین..آفرین اوغلوم! بو موسیسه‌ده نه ایش گؤره‌جکسن؟!
- آغزی دوعالی خادیم‌لریمیزی بو موسیسه‌یه
توپلاییب اونلاردان ایسته‌یه‌جگم خالقیمیزین دورومون یاخشی‌لاشماغی اوچون
گئجه-گوندوز دوعا ائلهسینلر!
یاش شیخ آغانین گؤزلرینده حالقالاندی. ال آتیب
صاندیقدان سککیز-دوققوز بئلی باغلی اسکناس گؤتوروب اوغلونون قاباغینا قویدو.
اوشاق‌لار بیربیر بودجه‌لرینی آلیب اوتاقدان
ائشیگه چیخدیلار. آرتیق اوتاقدا قلئیچی مورتوض ایله شیخ آغادان باشقا کیمسه
قالمامیشدی. شیخ آغا اَیری-اَیری قلئیچی مورتوضا باخدی:
- هه.. سن نه دئییرسن؟!
- قوربانین اولوم دده! فاطی‌نین تومانی یوخدور
مومکونسه بودجه‌دن بیرآزجیق وئره‌سیز فاطی‌یا بیر تومان آلیم.
شیخ آغا قاش-قاباغینی تورشاتدی:
- بودجه قورتولدو.. اینشاالله سنینکی قالسین
گلن ایله!
قلئیچی مورتوض قاش-گؤز ایله صاندیغی گؤستردی:
- دده! آخی صاندیقدا هله نئچه بئلی باغلی گؤی
اسکناس وار!
شیخ آغا بیج-بیج گولدو:
- او پول‌لار اؤزومه لازیم‌دیر.. ایسته‌ییرم
اؤزومه بیر مصنوعی دستگاه آلام..
قلئیچی مورتوض برک اینجیدی:
- دده! اولماز ولخرج‌لیق ائله‌مه‌یه‌سیز! مگر
بیلدیر بیر چینی مصنوعی دستگاه آلمامیشدیز؟!
شیخ آغا گولومسه‌دی:
اوغول سن بیلمزسن، دئییرلر بازارا تزه بیر
مصنوعی دستگاه گلیب طبیعیسی ایله قیل وورمور. ایسته‌ییرم اؤزومه اونلاردان بیرینی
آلام...
قلئیچی مورتوض آیاغا قالخیب ساغوللاشمادان
اوتاقدان چیخماق ایسته‌ینده شیخ آغا آرخادان سسلندی:
- بیر دایان!
قلئیچی مورتوض گئری دؤندو. شیخ آغانین الینده
قارا بیر موشامبا وار ایدی.
- گل آپار بونو سات! اینشاالله پولو ایله
عملینی آشیرارسان؟
قلئیچی مورتوضون گؤزلری پاریلدادی:
- قوربان اولوم دده بو نمنه دیر؟
شیخ آغا فیسیلدادی:
ـ بیلدیرکی مصنوعی دستگاهیم‌دیر...
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
کاسیبین اؤلن گونودور
دوکتور جئری
بیردن کوچه‌دن چیغیر-باغیر سسی قالخدی. "آخ‌خ‌خ..یازیق
مشدی تاروئردی‌نین آتاسی آللاه رحمتینه گئتدی ها؟!" دئیه اورگیمدن گئچدی.
قونشوموز، مشدی تاروئردی‌نین آتاسی نئچه واخت ایدی یاتاغا دوشموشدو. دئییردیلر
خورونا خسته‌لیگی توتوب . تله‌سیک پالتارلاریمی گئیینیب ائشیگه قاچدیم. قونشولار
مشدی تاروئردی‌نین قاپیسینا ییغیشمیشدیلار. ایچری‌یه بویلاندیم؛ مشدی تاروئردی
دیوار دبینده چؤمبَلیب الینی اوزونه دایاییب اؤکوتمه وورووردو. آروادی اوزونو
چیرماقلایاراق زاریلداییردی. قونشولار خورونانین قورخوسوندان ایچری‌یه گیرمک ایسته‌میردیلر.
مشدی تاروئردی‌یه باش ساغلیغی وئرمک گره‌ک ایدی. حیطه گئچدیم. "آللاه رحمت
ائله‌سین.. آللاه صبیر وئرسین..منیم الیمدن نه کؤمک‌لیک گلر مشدی؟"-دئیه
سوروشدوم. مشدی تاروئردی بیر آنلیغا قاپیلدیغی احساساتدان آیریلدی. اگری-اگری منه
باخدی:
- نه رحمتی؟!.. نه صبیری ؟!-دئدی.
- مگر آتاز آللاه رحمتینه گئتمه‌ییب؟!
اوزونتو ایله باشینی توولادی:
- کئشکه آتام آللاه رحمتینه گئدردی!
فیکریم مشدی تاروئردی‌نین عسگر اوغلونا گئتدی.
اولمایا اونا بیر شئی اولوب؟
- بئله ایسه نه اولوب؟!
ایکی الی ایله باشینا تاپدی:
- یخچالیمیز خاراب اولوب!
ایسته‌دیم گولََم. مشدی تاروئردی ایله آروادی‌نین
احوالینی گؤردوکده اؤزومو زور ساخلادیم:
- مشدی! بو کی بیر شئی دئییل یاس-ماتم
توتموسوز، وئره‌ریک دوزلدرلر دا!
- به سن دئییرسن بیز معطل اوتورموشوق؟ شهرین
بوتون یخچال‌دوزلدن‌لرینی گتیردیک. دئدیلر بو داها دوزه‌لن دئییل...
دوز دئییردی. نئچه گون ایدی الی جانتالی
چئشیدلی-چئشیدلی آدام‌لار مشدی تاروئردی‌گیلین ائوینه گیریب چیخیردیلار. بیزیم ده
فیکریمیز دوکتوره، حیکمه، دوعا یازانا گئتمیشدی!
- اولماسا بیر تزه‌سینی آلین دا. دئدیم.
اؤفکه
ایله آیاغا قالخدی:
- نفسین ایستی یئردن چیخیر ها قونشو! سفئه
یخچالین بیری اولوب اون- اون بئش میلیون. آخی
مینم کیمی گون موزد فهله ایلده اون-اون بئش میلیون قازانیر اونو دا ییغیب بیر یخچال آلا؟!
حاق سؤزون قاباغیندا من نه دئیه بیلردیم کی.
الیمدن تکجه بو گلیردی؛ بیر تورلو کاسیبین چوخ دا یخچالا احتیاجی اولمادیغی اونا قاندیریب
تسکین‌لیک وئرَم....
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
هله هاراسی‌دیر؟
دوکتور جئری
ایقتیصادی دوروم گونو-گوندن آغیرلاشماغا باشلایینجا ، بیز ترس آوا کندی‌نین آغ ساققاللاری ییغیشیب بیر چؤزوم یولو تاپماق اوچون دونن شیخ آغانین ائوینه گئتدیک. قاپینی دؤیدوکده، قلئیچی مورتوض ائشیگه چیخدی. احوالاتی آنلاتدیق. اوزونتو ایله باشینی آشاغی سالیب دئدی:
- گؤروش مومکون دئییل؛ دده‌لیگیم ایندی قونشو کندلرین موشکوللرینه یئتیشمکده‌دیر.
یوخ جاوابی ائشیدینجه، قاباقجادان حاضیرلادیغیمیز ایکیجه تراولی چیخاردیب اووجونا باسدیق. گولومسه‌ییب بیزی قوناق اوتاغینا بوراخدی. هاندان-گئجدن شیخ آغا تاپیلیب گلدی. اوستاد دفتری‌نی قاباغا ایتله‌دیک. اوستاد شیخ آغانین الینی اؤپدوکدن سونرا عرض ائله‌دی:
- آغا! باهالیق بئلیمیزی بوکمکده‌دیر، یئیه‌جک باها، ایچه‌جک باهادیر. یئمگه چؤرک بئله چتینلیکله تاپا بیلیریک. هله اوسته‌لیک دؤولت هر شئیه، سویا، برقه، گازا، هاوایا وئرگی باغلاییب، ایداره‌لره گئدنده مأمورلار قولاغیمیزی کسمه‌دن بوراخمیرلار. آروادلاریمیز کبینلرینی ایسته‌ییرلر، اوشاقلاریمیز اوزوموزه قاباریریرلار...
اوستاد دفتری ساییب-ساییب یورولاندا، شیخ آغا اوجا سسله اسنه‌ییب دئدی:
- هله هاراسی‌دیر؟
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
دده‌لیک هارادادیر؟
دوکتور جئری
نئچه واختدیر قلئیچی مورتوض یئنی بیر ایش تاپیب. دده‌لیگی شیخ آغانین عاییله شؤفری اولوب سحردن آخشامادک اونون آرواد-اوشاغی‌نین اویان-بویانا آپاریر. جومعه آخشامی شیخ آغانین آروادی حاجیه مصمه خانیم قلئیچی مورتوضو چاغیریب دئدی:
- بالا مورتوض بوگون ایستی سویا گئدک. بیلمیرم نئچه گوندور نییه قیچلاریم آغرییر.
قلئیچی مورتوض الینی گؤزونون اوستونه باسیب ماشینی جامیش گؤلونه سوردو. ایستی سودا، حاجیه خانیم ماشیندان ائنیب گؤله گئدرکن قئلیچی مورتوض ایضافه کار ایشله‌مک اوچون اونون چانتاسینی آختارماغا باشلادی. بیردن پالتارلارین آراسیندا گؤزو بیر مصنوعی دستگاها ساتاشدی. بو سیرادا حاجیه خانیم گؤلدن سسلندی:
- بالا مورتوض گل سن ده چیم...
قلئیچی مورتوض باشینی ماشینین پنجره‌سیندن چیخاردیب قیشقیردی:
- خانیم سیز چیمین، من دده‌لیگیمله اوتورموشام!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
خیردا پول
دوکتور جئری
ائشیتدیک؛ قلئیچی مورتوض موقاویمتی ایقتیصاد سیاستلری دوغرولتوسوندا چالیشماغا باشلاییب. بئله‌کی آروادی خویلو خانیمین ائوده پیشیردیگی آیران آشیلاری، آپاریب شهرین ائل باغیندا ساتاراق یاخشی گلیر الده ائدیر. همی آش ایچک، همی ده قلئیچی مورتوضون یئنی ایشینی تبریکله‌یک دئیه، اوستاد دفتری ایله ائل باغینا یوللاندیق. اوزاقدان قلئیچی مورتوضو گؤردوک. قاباغیناداکی قازانی مالاغا ایله قاریشدیرا-قاریشدیرا اوخویوردو:
- بیرفارسا، ایکی فارسا، اوچ فارسا، دؤرد فارسا، بئش فارسا اون بئش فارسا...
بیزی گؤردوکده سسینی خیپ کسدی. اوستاد دفتری اؤفکه‌لندی:
- اشی یوز کره سنه دئمه‌میشم اؤزگه قؤوملره توخونما؟! فارسا یئرینه دئیه بیلمزسن شئونیسته؟!
قلئیچی مورتوض چاش-باش اولدو:
- اوستاد سن ندن دانیشیرسان؟ مملکندین خیردا پولونون آدینی فارسا قویوبلار..
قلئیچی‌نین سؤزونو کسدیم:
- فارسا یوخ پارسه!
قلئیچی باشی ایله سؤزومو دوغرولادی:
- هه ائله او سن دئین. منیم دیلیم چؤنمور اونو دئییم. ایندیدن تمرین ائله‌ییرم نئجه تلفوظ ائله‌ییم. هرنه اولسا منیم اساس آل-وئریم خیردا پول‌لا اولاجاق!
اوستاد دفتری ائتدیگی یانلیش قضاوتدن پئشمانلیق دویوب باشینی آشاغی سالاراق نسه دئمه‌دی.
آشیمیزی ایچیب آییریلماق ایسته‌ینده سوروشدوم:
- مورتوض بگ نئچه ائله‌دی؟
گولش قاباقلا جاواب وئردی:
- قابیلی یوخدور؛ ائله‌دی ییرمی فارسا!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
میز
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوض ایللر اوزونو دده‌لیگی شیخ آغانین قوللوغوندا اولسا دا، همیشه بؤیوک بیر آرزونو اورگینده یاشاتمیمشدی؛ شیخ آغا امکلی اولاندا، اونون یئرینه گئچیب اؤزو خالقا خیدمت ائله‌سین!
ایللر آرد-آردا گلیب گئچمیشدی. شیخ آغا آلتمیش یاشینا دولموشدو...
آنجاق امکلی اولمامیشدی!!
بو اولایدان سارسیلان قلئیچی مورتوض اؤز-اؤزونه:
- آلتمیش یاشیندا اولماسا دا حتماً یئتمیش یاشیندا امکلی اولاجاق-دئیه اورگینه توختاقلیق وئریب اون ایل ده گؤزله‌ملی اولموشدو.
...
بو گون شیخ آغا دوخسان یاشینا دولدو. میزین اوستونده ضرب توتاراق دوداق آلتی نسه میزیلدایاندا، قلئیچی مورتوض ایچری گیردی. شیخ آغا تئز اؤزونو ییغیشدیریب صندلی‌یه سؤیکندی.دیشی باغیرساغینی کسن قلئیچی مورتوض:
- دده! بیر شئی سورشسام اینجیمزسیز؟!- دئیه سوروشدو.
شیخ آغا گولومسوندو:
- یوخ اوغلوم! اینجیمه‌رم سوروش.
قلئیچی مورتوضون سسی تیتره‌دی:
- دده!.. نییه ایکی اللی بو میزدن یاپیشیب‌سیز؟
شیخ آغا یئنه گولومسوندو:
- آخی دؤرد الیم یوخدور!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر