+0 به‌ین
زحمت دئییل..
دوکتور جئری
نئچه واخت ایدی هارادانسا بیر دجل پیشیک تاپلیب خویلو خانیمین ائوینی بیربیرینه وورموشدو. سونوندا قادین جانا گلیب پیشیگی توتوب بیر پاکته قویاراق اونون آزدیرماسی حاقیندا اری قلئیچی مورتوضا گؤستریش وئردی. قلئیچی مورتوض پاکتی گؤتوروب پیشیگی چؤله بوراخماغا چیخدیقدا بیردن اورگیندن گئچدی شهرین باییریندا حلبی‌آباددا یاشایان خالاسینا دا بیر باش چکسین. ائو کرایه‌لری‌نین آشیری یوکسلمه‌سی اوزوندن نئچه آی ایدی خالاسی‌گیل شهرین قیراغینداکی نیسبتاً اوجوزلو حلبی ائوه داشینمیشدیلار.
اؤپوش-گؤروشدن سونرا خالا، قلئیچی مورتوضون الینده‌کی پاکته باخیب گؤزلری‌نین ایچی گوله-گوله دئدی:
- بالا نییه زحمت چکمیسن؟!
بو سؤزدن قلئیچی مورتوض توموب دیل-دوداغینی چئینه‌یه-چئینه‌یه دئدی:
- خالا زحمت دئییل پیشیک دیر!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
چیغیر-باغیرین زیانی
دوکتور جئری
ارشدین دوکانی‌نین قاباغی قالابالیق ایدی. جاماعات باساباس ائله‌ییب هرکس دیگرینی ایته‌له‌یرک قاباغا گئچمگه تله‌سیردی. چیغیر-باغیر، یامان-یوووز سسی عرشه دایانمیشدی. هارادانسا قلئیچی مورتوض تاپلیب گلدی. نیگران-نیگران جاماعاتا باخدی. کیمسه‌نی آختاریر کیمی ایدی. قالابالیغین ایچینده اوستاد دفترینی گؤرونجه اونا یاناشیب سسی چاتسین دئیه قیشقیردی:
- نه خبردیر؟ جاماعات نییه چیغیر-باغیر سالیب؟
اوستاد دفتری جاوابدا هارای تپدی:
- ارشد قیرخ سککیز مین تومنه تعاوونی تویوق وئریر. بازاردا کیلوسو آلتمیش مین تومن‌دیر. بونا گؤره میلّت چیغیر-باغیر سالیب.
قلئیچی مورتوض یئنه سوروشدو:
- بو چیغیر-باغیرلارین، یامان-یوووزلارین دده‌لیگیم شیخ‌آغانین تزگاهینا زیانی یوخدور کی؟!
اوستاد دفتری سسلندی:
- یو.. هئچ زیانی یوخدور!
قلئیجی مورتوضون نیگرانلیغی گئتدی:
- بئله ایسه قوی نه قدر چیغیر-باغیر سالیرلار سالسینلار.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
دؤولتی شکر
دوکتور جئری
دؤولت باشچیسی شیخ
آغا، تعمیر ائله‌مک مقصدی
ایله اؤلکه ایقتیصادیاتی‌نین موتورونو یئره قویاندان بری، عوموم خالق کیمی قلئیچی مورتوض دا گونده‌لیک یاوان چؤرگین پولونو چیخارتماقدا
چتینلیک چکیرکن اگین-باشینا دا یئتیشه بیلمه‌ییب همیشه جیر-جیندیر
پالتارلار ایچینده گزیردی.
یایین ایستی گونلری‌نین بیرینده، قلئیچی
مورتوضون پوللو دوستو دوکتور جئری اونو خزر ساحیلینه دعوت ائله‌ییر. قلئیچی
مورتوضون شورتو اولمادیغیندان آروادیندان ایسته‌ییر اونا بیر شورت تیکسین. خویلو
خانیم دا شکر چووالیندان اونا چوخ گؤزل
بیر شورت تیکیر.
قلئیچی مورتوض دوستو ایله پلاژا گئدنده شورتونو
گئییر آنجاق هر کیمسه اونو گؤردوکده باشلاییر گولمگه. سونوندا قلئیچی مورتوض دایانا بیلمه‌ییب دوستوندان سوروشور:
- خالق منیم نه‌ییمه گولور؟!
دوستو گوجلوکله گولمگی‌نین قارشی‌سینی آلیب
دئییر:
- شورتون
دالیندا تعاوونی دؤولتی شکر، قاباغیندا 50 کیلو‌قرام یازیلیب.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
دئمه‌دیم کسرسن؟!
دوکتور جئری
بوتون ایقتیصاد موتخصیص‌لری اؤرت باسدیر ماحالی ایقتیصادیاتی‌نین خسته بیر ایقتیصاد اولدوغو اوزه‌رینده فیکیربیرلیگینده‌دیرلر. قیرخ ایلدن چوخدور آدلاری قاباغیندا دوکتور لقبینی یئدک چکن جمهورباشقان‌لاری اؤلکه ایقتیصادیاتیندا ایصلاحات آپارماقدان قورخوب چکینسه‌لر ده مکتب‌خانادا درس اوخوموش سون جومهور‌باشقانی شیخ الاسلام اولگوج اله آلیب مملکند ایقتیصادیاتیندا ایصلاحات ائله‌مک فیکرینه دوشوب...
اولگوج دئدیم، بیر حکایه یادیما دوشدو:
دئییرلر؛ قدیم زامان باش‌کند ترس‌آوادا بیر عومومی حامام وار ایدی. حامام قادین‌لارین و کیشی‌لرین ایستیقاده‌سی اوچون بیر آرا‌کسمه دیوارلا اورتادان ایکی‌یه بؤلونموشدو.
بیرگون بیر کیشی طوطی‌سی ایله بیرگه حاماما گلیر. طوطی اوچوب اورتا دیوارا قونور. کیشی اؤزونو ایسلاتدیقدان سونرا جانتاسیندان اولگوجو چیخاردیب تشکیلاتینی ایصلاحات ائله‌مگه باشلاییر. بو صحنه‌نی ایلک دفعه اولاراق گؤرن طوطی دیوار اوستوندن قیشقیریر:
- کسرسن هااااا!
کیشی طوطی‌نین سؤزونو سایماییب ایصلاحاتی سوردورونجه طوطی گئنه قیشقیریر:
- کسرسن هاااا!
کیشی بو کز حیرصلنیب یانینداکی صابونو گؤتورب طوطی‌یا طرف تولازلاییر. صابون طوطی‌یا دَییر. طوطی اوچ-دؤرد یول اؤز باشینا فیرلاندیقدان سونرا اوزو قادین‌لار بؤلومونه دؤنور. دئمه، قادین‌لار بؤلمه‌سینده ده بیر قادین ایصلاحات ایشی ایله مشغول ایمیش. طوطی گیج-گیج بو صحنه‌نی گؤرونجه دئییر:
- دئمه‌دیم کسرسن!!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
فاتحه مع الصلوات
دوکتور جئری
سحر چاغی قزئتده، "یارانه ایصلاحاتی طرحی"نین اوغورلا باشا چاتماسی‌نین خبرلرینی اوخوماقدا ایکن، قاپی برکدن آچلیب مطب قاباغیندا باشماق بویایان قلئیچی مورتوض تؤوشویه-تؤوشویه ایچری گیردی:
- دوکتور.. دوکتور! تئز اول گل.. آشاغی‌دا بیری‌نین حالی خاراب اولوب.
تلسیک کیفی گؤتوروب پیلله‌لردن آشاغی ائندیم. قونشو سوپر‌مارکت دوکانی‌نین قاباغی قالابالیق ایدی. جاماعات منی گؤرونجه، "دوکتور گلدی" دئیه یول آچدیلار. اورتایاشلی بیر کیشی یئره اوزانمیشدی. رنگی قاپ-قارا اولوموش چتینلیکله نفس چکیردی. باشی اوسته اوتوروب، "نه اولدو بئله اولدو؟"-دئیه سوروشدوم. جاماعاتین آراسیندان بیری، "سوپر مارکته گیریب ایصلاح اولموش قیمت‌لری گؤرونجه بیردن قیشقیریب یئره ییخیلدی"-دئیه جاواب وئردی. قیسا بیر موعاینه‌دن سونرا دئدیم:
- مریض" ایقتیصادی بوحران" کئچیردیب، بو منیم تخصوصومدا دئییل گرک شیخ آغایا خبر وئره‌سیز.
قلئیچی مورتوض قاباغا آتیلدی:
- شیخ آغا منیم دده‌لیگیم‌دیر، بو ساعات گئدیب اونو بورایا گتیره‌رم.
***
هاندان-گئجدن شیخ آغا یانلارینی باسا-باسا گلیب چیخدی. قلئیچی مورتوض آردیجا اونون تورباسینی داشییردی.
شیخ آغا، یئتیشینجه تئز توربادان بیر میخ چیخاردیب کیشی‌نین اطرافینا بیر جیزیق چکیب جاماعاتدان ایسته‌دی قیراقدا دورسونلار. سونرا اَییلیب بیر دیزینی یئره قویاراق کیشی‌نین قولاغی‌نین دیبینه ساغ-سول بئش آلتی سیلله ایلیشدیردی، کیشی آییلمادی. باشیندان یاپیشیب بویونو برکدن ساغا-سولا بوروب شیققیلداتدی، کیشی آییلمادی. ایکی آیاغی ایله آتلانیب کیشی‌نین قارنی‌نین اوستونه دوشدو، کیشی آییلمادی. توربادان بیر توخماق چیخاردیب امزیگینه اوچ-دؤرد ضربه ووردو، کیشی آییلمادی. جاماعاتدان گؤزلرینی یوممالارینی ریجا ائده-ائده کیشینی اوزو قویلو چئویریب شالوارینی سیییره‌رک توربادان چیخارتدیغی گه‌له‌نی توخماقلا اوتوراغینا چالدی، کیشی گئنه آییلمایینجا شیخ آغا آیاغا قالخیب اوست-باشینی سیلکه‌له‌دیکدن سونرا ایکی الینی گؤیه قالدیریب دئدی:
- اوخویاق مرحوم تازه درگذشته‌نین حقینده فاتحة مع الصلوات.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
جمعیّتین چوخالتماسی اوچون یئنی تدبیر
دوکتور جئری
بوگونلر یئنی یارانمیش(داها دوغروسو یارادیلمیش) ایتقیصادی بؤحران اوزوندن عوموم میلّت گئجه چؤرگینی تاپماقدا چتینلیک چکمکده ایکن، حاکیمیتین خالقین معیشت مسئله‌لرینی دوشونمک یئرینه، اؤلکه اهالیسی‌نین سایینی آرتیرماغا چالیشماسی تنقیدچی‌لرین چاشقین‌لیغی و اعتراضینا سبب اولوب.
بیز بو یازیمیزدا بو مؤوضونو علمی یؤندن آراشدیرماغا چالیشاجاغیق:
ایران طبیعی قایناق‌لار باخیمیندان دونیانین ان زنگین اون اؤلکه‌سیندن بیری ساییلیر، بونا گؤره اهالی‌نین هر دوروم و وضعیتده ریفاه و راحاتلیق ایچینده یاشاماماسی اوچون هئچ بیر سبب یوخدور. سوروشولا بیلر: بئله‌ایسه نییه ایران خالقی گونو-گوندن فقر وفلاکته طرف سوروکلنیر؟ سورغونون جاوابی چوخ ساده‌دیر: ایراندا یارانان فقر و فلاکت صونعی‌دیر، یعنی حاکیمیتین اؤز ایشی‌دیر! سببی ایسه جمعیّتی چوخالتما برنامه‌سی‌دیر.
بوتون سوسیولوق‌لارین فیکرینجه، فقر ایله جمعیّت بیرباشا(موستقیم) علاقه‌ده‌دیرلر، باشقا دئییشله هر توپلومدا هرنه قدر فقر و فلاکت چوخدورسا جمعیت ده اوقدر چوخدور! بونا ثوبوت جمعیّتلی اؤلکه‌لرین چوخونلوغونون فقیر اؤلکه‌لردن تشکیل تاپماسی‌دیر.
ایراندا، «انسان‌لار و خرچنگ‌لر» کیتابی ایله تانینان آدلیم برزیللی یازیچی ژوزوئه دو کاسترو آراشدیری‌لاری‌نین بیرینده یازمیشدی:
فقر ایله جمعیتین علاقه‌سینی آراشدیرماق اوچون عئینی شرایطده اولان بیر سورو سیچانی ایکی بؤلومه آییراراق بیرینجی قیدا باخیمدان تام بسله‌یه‌رک، ایکینجی ایسه اؤلمه-دیری ساخلایاراق لابراتوار محیطینده نظر آلتینا آلینمیشدی. بیر مودّتدن سونرا الده ائتدیلن سونوجلار چاش-باش ائدیجی ایدی: تام بسله‌نن سیچان‌لارین جمعیتی آزالمیش آنجاق اؤلمه-دیری قوشول‌لار آلتیندا ساخلانیلان سیچان‌لارین جمعیتی قات-قات آرتمیشدی...
سونوج
یوخاریدا قئید ائتدیکلریمیزه اساسلاناراق ؛ حاکیمیت اؤلکه‌نین جمعیتینی چوخالتماق اوچون صونعی اولاراق فقر و فلاکت یاراتماقلا یئنی تدبیره باش وورموشدو.
بؤلوم: ساتیریک یازیلار
+0 به‌ین
یوخسول و وارلی‌نین گؤزوندن یئنی یارانه‌لر
دوکتور جئری
یوخسول گؤزوندن:
دونن آخشام چاغی کوچه‌ده قونشوموز مشدی
خوجاوئردی ایله قارشی قارشی‌یا گلدیم. مشدی ال آراباسی اوستونده یئرآلما-سوغان
ساتماقلا دوققوزباش عاییله‌سینی گئچیندیریر.
شوخلوقجا بیله‌سینه دئدیم:
- مشدی! موشتولوغومو وئر، گلن آیدان
دؤولت حسابیزا ایکی-اوچ میلیون تومن پول تؤکه‌جک، داها لازیم دئییل بو یاشدا گئدیب
ایشله‌یه‌سن. بختور! ائوده اوتوروب «عدالتین شیرین مزه‌سی»-نی داداجاقسان!
مشدی خوجاوئردی آجی-آجی گولومسه‌ییب دئدی:
- موللایا دئدیلر؛ عزرائیل اوشاق
پایلاییر. جاواب وئردی؛ عزرائیل بیزیم اوشاغی الیمیزدن آلماسین اونون اوشاق پایلاماسینی
ایسته‌میریک!
وارلی‌نین گؤزوندن:
بیزیم بیر قیزیلچی قونشوموز وار. یارانه‌سی‌نین
کسیلدیگینی ائشیتدیم. ساتاشماق اوچون دوکانینا گئدیب بیله‌سینه دئدیم:
- یارانه‌نین کسیلدیگینه چوخ اوزولدوم.
گئنه بیز یارانه آلیب گئچینه‌جه‌ییک، بیلمیرم سیز یازیق‌لار نه ائده‌جکسیز؟
قیزیلچی قونشوموز دیشلرینی آغارتدی:
- عوضینده بیزده دؤولتین
باشینا بؤرک قویموشوق خبری یوخدور!
چاشقیلیقلا سوروشدوم:
- نه بؤرکی!؟
گوله-گوله دئدی:
- کورونا زامانی دؤولت بیز
قیزیلچی‌لارا نئچه میلیون وام وئریب قیسط‌لارینی یارانه‌میزدن چیخیردی، ایندیکی
یارانه‌میز کسیلیب بدبخت دؤولت قیسط‌لارینی هارادان چیخاجاق؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
اوجوزلوق گولمه‌جه‌لری
دوکتور جئری
یوخودا گؤررسیز!
شیخ آغا ایله هفته‌لیک گؤرشوموزده، قلئیچی مورتوض دئدی:
- آغا!.. دونن گئجه یوخودا گؤردوم مملکندیمیزده هر شئی اوجوزلاشیب. میثال اوچون دویونون چوالی اولموشدور 20 مین تومن، یاغین چللگی 5 مین تومن، اتین کیلوسو 2 مین تومن.. سیزجه بونون تعبیری نمنه‌دیر؟!
شیخ آغا گولومسوندو:
- تعبیری بودور سیز اوجوزلوغو بیرده یوخودا گؤررسیز!
مملکند هانسی طرفه گئدیر؟
موللا نصرالدین یئنی بیر ائششک آلمیشدی آنجاق اونو - مسئول‌لارین باهالیغی کونترول ائده بیلمه‌دیگی کیمی - کونترول ائده بیلمه‌ییب ائششک باش آلیب گئدیردی.
یولدا بیریسی سوروشور:
- موللا بو عجله ایله هارایا گئدیرسن؟
موللا جاواب وئریر:
- ائششگین ایسته‌دیگی یئره!
سببی نه ایدی؟
دونن کوچه‌ده اوستاد دفترینی گؤردوم. گوله-گوله گئدرکن بیردن اؤکوتمه ووروب آغلاییردی. اؤز-اؤزمه دئدیم یقین کیشی‌نین باشینا هاوا گلیب. بیله‌سینه یاخینلاشیب احوالاتی سوروشدوم. مندیلی ایله گؤزونون یاشینی سیله-سیله آچیقلادی:
- مسئول‌لارین یارانه‌لری چوخالداجاقلارینی یادیما سالدیقدا سئوینجدن گولورم آنجاق بو ایشین سونوجونا فیکرلشدیکده اورگیم دولوب بیله‌می آغلاماق باسیر!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
ائو کرایه‌سی
دوکتور جئری
یئنی ائولنمیش گنج بیگ-گلین ائو کرایه‌له‌مک اوچون سحردن آخشامادک شهرین بوتون املاکچی‌لارینی بیر-بیر دولانسالار دا سونوندا الی بوش گئری دؤندولر. اوغلانین آلدیغی معاش ائوین کرایه‌سینه کیفایت ائتمیردی. قیز اوغلانین دالغین‌لیغینی گؤرونجه دئدی:
- اولماسا بیر مودّت گئدک سنین بابان ائوینده یاشایاق.
اوغلان اوزونتو ایله جاواب وئردی:
- اولماز!
قیز شاشیردی:
- آخی نییه اولماز؟!
اوغلان باشینی آشاغی سالدی:
- آخی بابام اؤزو هله بؤیوک بابامین ائوینده یاشاییر!
***
بللی اولمایان سببه گؤره قلئیچی مورتوضو دده‌لیگی-شیخ آغا ائودن ائشیگه اؤتورموشدو. او چاره‌سیزلیکدن بیر املاکچی‌نین یانینا گئدیب بیر ائو کرایه‌له‌مک ایسته‌دی. املاکچی شیخ‌آغانین اوغوللوغو تانییینجا اونو لوکس بیر ائوه آپاردی. شاشقین‌لیق ایچینده ائوی گزن قلئیچی مورتوض ائوین کرایه‌سینی سوروشدو. املاکچی، "قابیلی یوخدور" دئیه آرتیردی:
- بیر میلیارد رهنی، آیدا دا اللی میلیون تومن کرایه‌سی‌دیر!
قلئیچی مورتوض باشینی قاشدی:
- بورانین آخیری هارادادیر؟!
املاکچی شاشیردی:
- قوربان! بئله لوکس ائوین آخیری اولماز کی!
قلئیچی مورتوض اؤفکه‌لندی:
- بئله ایسه، بورانی بو رهن-کرایه‌یه توتان اؤکوز هارادا یاتاجاقدیر؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
اؤلکه‌ده قیتلیغین سببی
دوکتور جئری
سحر چاغی قلئیچی مورتوض فهله مئیدانینا گئدنده، آروادی خوُیلو خانیم برک-برک بیله‌سینه تاپشیرمیشدی:
- نئچه آیدیر ائوده ات، یاغ، دوگو، یومورتا تاپیلمیر؛ یئتیم‌لریم یاوان چؤرک یئمکدن کیبریت چؤپونه دؤنوشوبلر. آخشام ائوه قاییداندا سایدیقلاریمی آلمازسان ائوه گلمه‌یه‌سن ها!!
ایندی گون اورتا چاغی ایدی، یازیق قلئیچی مورتوض هله ایش تاپمامیشدی. قیزمار گونش کله‌سینه تاپداییردی. الی بوش نئجه ائوه قاییداجاغینی دوشونوردو. خوُیلو خانیمین هده-قورخولاری یادینا دوشدو. آیاق‌لاری تیتره‌دی. بیردن عاغلینا گلدی، گئدیب دوست‌لاری‌نین بیریندن بورج ایسته‌سین. آنجاق دوست‌لاری دا اؤزو کیمی هامیسی قارنی آچیق ایدیلر. فیکری دده‌لیگی شیخ آغایا گئتدی. دیشلرینی قیسدی. اونون اوزونو گؤرمکدن زهله‌سی گئدیردی. حاضیر ایدی اؤلسون آمما اونون قاپیسینا گئتمه‌سین. آنجاق باشقا چاره ده یوخ ایدی. بوخچاسینی قولتوغونا ووردو. کؤنولسوزجه شیخ آغانین ائوینه ساری یولا دوشدو.
زنگی باسدیقدا بئیتین قوللوقچو قاپینی آچدی. شیخ آغا حیطده قوزو اتی شیشه چکمکده ایدی. کابابین ایگی قلئیچی‌نین آغزینی سولاندیریب قارنی قاررا-قورا سالدی. شیخ آغا باشینی قووزاییب بیردری- بیر سوموک اولان قلئیچی مورتوض گؤرونجه قاققاناق چکیب دئدی:
- اوغول مورتوض سنی گؤرونجه ائله سانیرام اؤلکه‌میزه قیتلیق گلیب!
دیشی باغیرساغینی کسن قلئیچی مورتوض، یوز اللی کیلولوق شیخ آغانی آلتدان یوخاری‌یا سوزه‌رک جاوابدا دئدی:
- آغا! من ده سیزی گؤرونجه بو قیتلیغین سببینی آنلاییرام!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
دؤولتی صابون
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوض نئچه واخت ایدی گئجه‌لری آلتینا ایشه‌ییردی. یازیق آروادی خوُیلو خانیم بئش - اوچ گون بو وضعیته دؤزسه ده سونوندا دیله گلیب، "اشی! ائوده صابون قالمادی، ال‌لریم موندارچی‌لیق‌لارینی یوماقدان قاریدی؛ یا دوختورا گئت یا من دده‌مین ائوینه گئده‌جگم" دئیه سسینی باشینا آتاراق یورغان دوشگی حیطه تولازلادی. خطری قولاغی‌نین دیبینده حیسّ ائله‌ین قلئیچی مورتوض چاره‌سیزلیکدن ائله او گون اؤزونو یولداشی دوکتور جئری‌نین مطبینه یئتریب اوتانا-اوتانا احوالاتی اولدوغو کیمی اونا دانیشدی. دوکتور یاخشی دینله‌دیکدن سونرا آچیقلادی:
- آلتینا ایشه‌مه‌‌نین سببی استرس‌دیر.
قلئیچی مورتوض حیرص‌لندی:
- بو استرس داها هارادان گیردی بیزه؟!
دوکتور گولومسوندو:
- بو گون اؤلکه‌میزده استرسین باشلیجا سبب‌لریندن ایشسیزلیک، پولسوزلوق، اومودسوزلوق و باهالیق کیمی عامیل‌لری سایماق اولار کی ماشاالله هامیسی دا سیزین حالینیزا شامیل‌دیر!
قلئیچی مورتوض تدیرگین اولدو:
- دوختور یانی دئییرسیز، مسئوللار بو موشکول‌لری حلّ ائدینجه‌یه قدر من آلتیما ایشه‌یه‌جگم؟ بلکه اللی ایله‌جن بو موشکول‌لر حلّ اولونمادی؟!
دوکتور گوله‌رک میزی‌نین چکمه‌جه‌سیندن بیر قوطو حب چیخاردیب قلئیچی مورتوضا اوزاداراق:
- گئجه‌لری یاتاندا بیر دنه بو حب‌لر آت. اینشاالله داها ایشه‌مزسن.-دئدی.
***
قلئیچی مورتوض گئجه یاتارکن ایشینی برک توتسون دئیه بیر حب یئریه ایکی‌سینی آتیب باشینی یاسدیغا قویدو. گئجه‌نین بیر واختی یوخودا گؤردو بازاردا دولانیر. بیردن گؤردو کورش زنجیری ماغازاسی‌نین قاباغینا خئیلک آدام ییغیشیب. یاخینلاشیب بیریسیندن سوروشدو: آی قارداش بورادا نه وئریرلر؟ طرف دئدی: " دؤولتی دون تویوق وئریرلر". قلئیچی مورتوض ،" بیر ایل اولار آغزیمیزا ات دَیمه‌ییب یاخشیسی بودور دوروم من ده آلیم" دئیه فیکیرلشنده گؤزو خیابانین اوتاییندا داریوش زنجیری ماغازاسینا ایلیشدی. هارادانسا اؤرگینه دامدی اورادا دؤولتی صابون وئریرلر. اؤز-اؤزونه ،" صابون تویوقدان واجیب‌دیر، خویلو خانیم گونده دئیینیر صابونیمیز قورتولوب."دئیه‌رک قاچا-قاچا داریوش ماغازاسینا طرف گئتدی. دون تویوق صفینده دوران جاماعات، داریوش زنجیری ماغازاسیندا دؤولتی یاغ وئریردیگینی ساناراق دون تویوق صفینی بوشلاییب قلئیچی موتورضون آردیجا قاچیشماغا باشلادیلار. داریوش ماغازاسیندا گئرچکدن دؤولتی صابون وئریردیلر. قلئیچی مورتوض ماغازایا گیرجک أییلیب صابون قوتولارینی قوجاقلادی آنجاق آردیجا گلن جاماعات اونو ییخیب قارنی‌نین اوستوندن گئچدیلر.
خویلو خانیم زارتا زورت سسیندن یوخودان دیسکیندی. قلئیچی مورتوض آلتینا سیچماقدا ایدی! ایکی الی ایله قلئیچی‌نین باشینا تاپدادی:
- دوختورونا لعنته گلسین! گونده ایشه‌ییردین بو گون سیچدین؟!
قلئیچی یاواشجا بیر گؤزونو آچدی:
- داریخما خانیم! عوضینده بیر قوطودؤولتی صابون آلمیشام!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
اوّل تویوق وار ایدی یا یومورتا؟
دوکتور جئری
شیخ آغانین فلسفی مسئله‌لره چوخ علاقه‌سی وار. دونن اوغوللوغو قلئیچی مورتوضو یانینا چاغیردی:
- اوغول مورتوض! سندن بیر سورغو سوروشاجاغام. دوز جاواب وئرسن یانیمدا یاخشی بیر خلعتین وار.
- قوربانین اولوم دده سوروش!
شیخ آغا قاشلارینی چاتدی:
- دئ گؤروم اوّل تویوق واری ایدی یا یومورتا؟
قلئیچی مورتوض بیرآز فیکره دالدیقدان سونرا دئدی:
- دده! دوغروسو من بیلمیرم اوّل تویوق وار ایدی یا یومورتا آنجاق بونو بیلیرم سایه‌نیزده ایندی نه تویوق واردیر نه یومورتا!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
دؤولت ایشچی‌سی
دوکتور جئری
اینسان بیلیمی(آنتروپولوژی) موزه‌سینده ایکی اسکلت آیاق اوسته دانشیردیلار. بیرینجی اسکلت ایکینجی‌دن سوروشدو:
- سن نئجه آدامین اسکلتی‌سن؟
- من بیر کؤک آدامین اسکلتی‌یم. سن نئجه؟
- من ده آریق بیر آدامین اسکلتی‌یم.
اوتوراجاقدا بیر باشقا اسکلت اوتورموشدو. اسکلت‌لر اونا یاناشدیلار:
- باغیشلا قارداش! سیز نئجه آدامین اسکلتی‌‌سیز؟
-من اسکلت دئییلم، دؤولت ایشچی‌سی‌یم!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
گئنه فاطی‌یا تومان اولمادی!
دوکتور جئری
نئچه گون ایدی خوُیلو خانیم، "فاطی‌نین
تومانی یوخدور!"دئیه قلئیچی مورتوضون بئینینه قوْورا چکیردی. خورونا سالقینی باشلایاندان،
زیبیل قابی‌لاری آختاراراق عایله‌سینی گئچیندیرن قلئیچی مورتوض نه قدر،" آی
آرواد! زیبیل آختاران‌لاری سایی گونو گوندن چوخالماقدا، من چتینلیکله قارنیمیزی دویوماغا پول
چیخاردیرام هارادان گتیریم فاطی‌یا تومان آلیم؟" دئسه ده خوُیلو خانیمین
کلّه‌سینه باتمیردی کی باتمیردی.
دونن هارادانسا قلئیچی مورتوض ائشیتدی، دده‌لیگی
شیخ آغا ایللیک بودجه‌نی پایلاماقدادیر. تو دابانا اؤزونو دده‌لیگی‌نین دؤولت سراسینا
چاتدیردی. تام واختیندا یئتیشمیشدی. شیخ آغا بودجه صاندیغینی قاباغینا قویوب اهل-عیالی
دینله‌یه‌رک بودجه آییریردی. اؤنجه حاجیه خانیم دیله گلدی:
- شیخ آغا!.. ایجازه‌زله بایرامدا ایسته‌ییرم
زیارتی بیر سفر اوچون کانادایا گئدم.
شیخ آغا گولومسه‌یه‌رک ال آتیب بودجه‌دن اون-اون‌بئش
بئلی باغلی گؤی اسکناس گؤرتورب حاجیه خانیما اوزاتدی. حاجیه خانیم تشکور ائده‌رک
پول‌لاری آلیب اوتاقدان چیخدی.
- آغا!.. ماشینیمین اوستونه قوش زیلله‌ییب
ایسته‌ییرم اونو دَییشم اولسا بو ایشه
بیرآز بودجه آییراسیز-دئیه شیخ آغانین بؤیوک اوغلو یئریندن قالخدی.
- آلا..بو دا سنین! – دئیه شیخ آغا یئددی-سککیز
بئلی باغلی اسکناس اونا اوزاتدی.
شیخ آغانین بؤیوک قیزی اوتاغین بوجاغیندان دئدی:
- آغاجان!.. من ده صدا و سیمامی بیرآز مرمت
ائله‌مک ایسته‌ییرم.
- بو قدر گؤرر؟- دئیه شیخ آغا بئش-آلتی بئلی
باغلی دا اونا وئردی.
بونا شیخ آغانین کیچیک قیزی دایانا بیلمه‌دی:
- آغا! من ده ایسته‌ییرم بورونومو عمل ائله‌یم!
شیخ آغا اؤفکه‌لندی:
- مگر بیلدیر عمل ائله‌مه‌دین؟
- نییه عمل ائله‌دیم آنجاق بو ایل اوجو بیرآز
سول طرفه اَییلیب ایسته‌ییرم اونو دوزلدم!
شیخ آغا حیرصله اوچ-دؤرد بئلی باغلی اسکناس
اوستونه آتدی.
سیرا شیخ اورتانجی اوغلونا چاتدی سایغی ایله الینی
باغیرینا باسدی:
- آغا! خالقیمیزین آغیر دورومدا یاشادیغینی
نظرده آلاراق من ایسته‌ییرم بیر موسیسه آچام..
شیخ آغا آلقیشلاییجی باخیش‌لارلا اونو سوزه‌رک
سؤزونو کسدی:
- آفرین..آفرین اوغلوم! بو موسیسه‌ده نه ایش گؤره‌جکسن؟!
- آغزی دوعالی خادیم‌لریمیزی بو موسیسه‌یه
توپلاییب اونلاردان ایسته‌یه‌جگم خالقیمیزین دورومون یاخشی‌لاشماغی اوچون
گئجه-گوندوز دوعا ائله‌سینلر!
یاش شیخ آغانین گؤزلرینده حالقالاندی. ال آتیب
صاندیقدان سککیز-دوققوز بئلی باغلی اسکناس گؤتوروب اوغلونون قاباغینا قویدو.
اوشاق‌لار بیربیر بودجه‌لرینی آلیب اوتاقدان
ائشیگه چیخدیلار. آرتیق اوتاقدا قلئیچی مورتوض ایله شیخ آغادان باشقا کیمسه
قالمامیشدی. شیخ آغا اَیری-اَیری قلئیچی مورتوضا باخدی:
- هه.. سن نه دئییرسن؟!
- قوربانین اولوم دده! فاطی‌نین تومانی یوخدور
مومکونسه بودجه‌دن بیرآزجیق وئره‌سیز فاطی‌یا بیر تومان آلیم.
شیخ آغا قاش-قاباغینی تورشاتدی:
- بودجه قورتولدو.. اینشاالله سنینکی قالسین
گلن ایله!
قلئیچی مورتوض قاش-گؤز ایله صاندیغی گؤستردی:
- دده! آخی صاندیقدا هله نئچه بئلی باغلی گؤی
اسکناس وار!
شیخ آغا بیج-بیج گولدو:
- او پول‌لار اؤزومه لازیم‌دیر.. ایسته‌ییرم
اؤزومه بیر مصنوعی دستگاه آلام..
قلئیچی مورتوض برک اینجیدی:
- دده! اولماز ولخرج‌لیق ائله‌مه‌یه‌سیز! مگر
بیلدیر بیر چینی مصنوعی دستگاه آلمامیشدیز؟!
شیخ آغا گولومسه‌دی:
اوغول سن بیلمزسن، دئییرلر بازارا تزه بیر
مصنوعی دستگاه گلیب طبیعیسی ایله قیل وورمور. ایسته‌ییرم اؤزومه اونلاردان بیرینی
آلام...
قلئیچی مورتوض آیاغا قالخیب ساغوللاشمادان
اوتاقدان چیخماق ایسته‌ینده شیخ آغا آرخادان سسلندی:
- بیر دایان!
قلئیچی مورتوض گئری دؤندو. شیخ آغانین الینده
قارا بیر موشامبا وار ایدی.
- گل آپار بونو سات! اینشاالله پولو ایله
عملینی آشیرارسان؟
قلئیچی مورتوضون گؤزلری پاریلدادی:
- قوربان اولوم دده بو نمنه دیر؟
شیخ آغا فیسیلدادی:
ـ بیلدیرکی مصنوعی دستگاهیم‌دیر...
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
شیخ آغانین الی دالی‌دیر
دوکتور جئری
دونن کوچه‌ده قلئیچی مورتوض قاباغیمی کسدی:
- قره خالیغی سن باشیما گؤندرمیشدین؟
"هه" دئیه‌رک گولدوم:
- نئجه مگر؟!
دریندن بیر سولوق آلیب آچیقلادی:
- اوچ-دؤرد گون بوندان قاباق قره خالیق یانیما
گلیب دئدی: شیخ آغایلا گؤروشمک ایسته‌ییرم. دئدیم: دده‌لیگم ایله نه ایشین وار؟ دئ،
من بیله‌سینه دئیه‌رم. دئدی: یوخ! من گر‌ه‌ک اؤزو ایله گؤروشم. دئدیم: اشی! دده‌لیگم!
قارداش ائرمنیستانین باشی درده دوشدوگوندن سیخینتی گئچیریر، کیمسه ایله گؤرشمک
ایسته‌میر، نه سؤزون وار منه دئ. قره خالیق علاجسیز قالینجا دئدی: یاشیم اللیدن
گئچیب داها ایشله‌یه بیلنمیرم. بیر سینیق موتوروم وار. اونونلا، کوچه‌لری گزیب
زیبیل قابی‌لاریندان پیر- پلاستیک ییغاراق عاییله‌می گئچیدیریرم. ایندی بئش-آلتی
گوندور موتوروم خاراب اولوب ایشه گئده بیلنمیرم،مومکونسه شیخ آغایا دئیه‌سیز منه
بیر کؤمک‌لیک ائله‌یه، موتورومو دوزلدیم. دئدیم: نه یاخشی دوست-تانیشدان یاردیم ایسته‌مه‌ییبسن؟ باشینی توولاییب دئدی: واللاه اونلارین وضعیتی
مندن ده خاراب‌دیر.
دوزو اوره‌گیم بیله‌سینه یاندی. تلفون ایله بانک
کارتی‌نین نؤمره‌سینی آلیب بیله‌سینه دئدیم: اولسون! شیخ آغایا دئیه‌رم.
ماراقدان قلئیچی مورتوضون سؤزونو کسدیم:
- سونرا نه اولدو؟ شیخ آغایا دئدین؟!
- یوخ! دئدیم کی دده‌لیگیم حالی خوش دئییل. بو
اوزدن بیرآز اؤزوم، بیرآزدان دا اویان-بویاندان پول ییغیب حسابینا یاتیردیب بیله‌سینه مساژ
گؤندردیم: شیخ آغا حسابینا پول تؤکدو، گئت آل!
الیمی قلئیچی مورتوضون چیگنیه قویوب آلقیشلایدیم:
- چوخ یاخشی ایش گؤروبسن مورتوض بگ! آتان
رحمتده...
قلئیچی مورتوض بلیرسیزجه باشینی توولادی:
- بایاق قره خالیق منه زنگ ووردو. دده‌لیگیمین
بانک کارتی‌نین نؤمره‌سینی ایسته‌ییردی.
چاشیردیم:
-ندن؟
- سببینی سورشدوم، دئدی: ائله بیل شیخ آغانین
مندن بتر کؤمک‌لیگه احتیاجی وار، ایسته‌ییرم بیرآز بیله‌سینه کؤمک‌لیک ائله‌یم!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر