پاییمیزی آلدیق!
دوکتور جئری
اوستاد دفتری آغری قزئتینی ماسانین اوستونه چیرپاراق قیشقیردی:
- دوز یازیب دا!!...
دینلهینلر چاش-باش بیربیرلرینین اوزونه باخدیلار.
- جومهور باشقانینین قؤوملر و مذهبلر ایشلری حاقدا آدادیغی باش یاردیمچیسی شئیخ یونسی، کئچن دؤرد ایلده آذربایجان میللتینین تاپدالانمیش حاقلارینین یئنیدن الده ائتمهسی اوچون نه ایشلر گؤرموش؟.. اوخوللاردا تورک دیلینین اوخوتدورماسینا گؤره هانسی آددیملاری آتمیش؟ تورک دیلی قورومونون آچیلیشی اوچون نه ائتمیش؟ تورک میللتینی تحقیر ائدن ماهیصفتلر، پیلتهلر کیمی دلخکلرین قارشیسینی آلماق اوچون هانسی اؤنلملری آلمیش؟ رادیو-تئلئویزیون پروگراملاریندا، درسلیک کیتابلاریندا، رسمی درگی-قزئتلرده تورک میللتینی کوچومسهین، تاریخ-کولتورونو ساپدیران، دوشونولموش سییاستین قارشیسینی آلماق اوچون هانسی گیریشیملرده بولونموش؟!.....
اوستاد دفتری ساییب- سایماقدا ایکن قلئیچی مورتوض قاپیلاری بیربیرینه تاپدایاراق تلهسیک ایچری گیردی:
- نه اوتورموسونوز گلین پایینیزی آلین!
- نه پایی؟!- اوتورانلار سئوینجک بیر آغیزدان سسلندیلر.
قلئیچی مورتوض تؤوشویه- تؤوشویه :
- عزرائیل بالا پایلاییر؛ تئز گلین بالا پایینیزی آلین؛ گؤرمورسونوزمو مملکتیمیزین جاماعاتی گئت-گئدده قوجالیب الدن دوشمکده دیر؟!!- دئدی.
اوتورانلارین آراسیندان موللا نصرالدین آیاغا قالخدی:
- آی مورتوض بگ! گئت عزرائیله دئگینن: سن بیزیم بالالاریمیزا دگمه، بیز سنین وئردیگین بالانی ایستهمیریک!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
حداد عادیلین تبریز سفری
دوکتور جئری
آذربایجان میللتینین کولتورل سورونلارینی بیلدیرمک آماجی ایله، بایرام تعطیللرینده فارس دیلی قورومونون باشقانی اوستاد حداد عادیل تبریزه قوناق چاغیریلمیشدی. اوستادی ائتکیلهییب آنادیلی- تورکجهدن یازیب-اوخوما قاداغاسینی قالدیرماق اوچون قوجامان سهند داغینین کؤکسونده، بیر آغاجلیقدان اوخونا بیلهجک حرفلرله قورآن کریمدن بیر آیه یازدیریلمیشدی:
یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثی وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلیمٌ خَبیرٌ
سونوندا، اوستاد حداد عادیل آذربایجانین گؤزل-گؤیچک گؤرونتولرینی سئیر ائده-ائده پرشیا ماشینی ایله تبریزین آلا قاپیسیدان ایچری گیردی. قاباقجادان قیرمیزی خالچا سالینیب خالق اللریندهکی بایراقلاری یئلهیهرک دؤزومسوزلوکله گؤزلهمکده ایدی. اوستاد ماشیندان ائندیکده ایکی بالاجا قیز رسمی و غئیری رسمی دیلینده خوش گلدین دئدیلر. سونرا زورنا-قاوال چالینیب اوستاد شهر باشچیلارینین قاباغیندان سان گئچدی. قارشیلاما تؤرهنی بیتجک اوستاد شهرین یئددی اولدوزلو پارس هوْتئلینه گؤتورولدو. هوْتئلده اوستادی ایلک قارشیلایانلار موخبیرلر اولدولار. ایلک سورغو "سسسیز تبریز" قزئتی وریندن سوروشولدو:
- اوستاد! تبریزه گلنده، داغین اوزهرینده یازیلمیش قورآن آیهسینه گؤره فیکرینیزی بیلدیره بیلرسینیزمی؟
حداد عادیل گؤزلوگونون اوستوندن موخبیرین گؤزلرینه دیک باخا-باخا دئدی:
- من داغ-ماغ گؤرمهدیم!!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
هامیسی آمریکانین ایشی دیر
دوکتور جئری
اوستاد دفتری شهرین اورتاسیندا کورسونو یئره قویوب اوستونه چیخدی:
- ائی شرفسیز!.. ائی ویجدانسیز!..
یولدان گئچنلر آیاق ساخلادیلار. چوخ چکمهدی، بؤیوک بیر ییغینجاق قورولدو. گؤزلر اوستاد دفترینین آغزینا تیکیلدی:
- ائی شرفسیز!.. ائی ویجدانسیز! بیز سنه نئیلهمیشیک؟!..
جاماعات پیچیلداشماغا باشلادی. اوستاد دفتری بارماغینی گؤیده سیلکهلهیهرک سؤزلرینی سوردوردو:
- ائی شرفسیز! نییه بیزیم دیلیمیزی یاساقلاییبسان؟ نییه قویمورسان گول بالالاریمیز اؤز آنادیللرینده اوخوسونلار؟!.. سنین دیلینی کسسهلر خوشونا گلر؟..نییه دیلیمیزی کسریرسن؟ نییه دیلیمیزی دانیرسان؟...
جاماعاتین پیچیلداشمالاری اوجالدی:
- دوغرودور..دوغرودو...
اوستاد دفتری یئنه باغیردی:
- نییه میللتیمیزله دوشمنلیک ائدیرسن؟.. گونده-گونده قورغو اولار؟.. بو قورغولاریندان هاچان ال چکهجکسن ائی ویجدانسیز؟!..
بئللرینده تئلسیز اولان ایکی قارایاخا قالابالیغی یارا-یارا اؤزلرینی اوستاد دفتری یه چاتدیریب کورسودن آشاغی چکدیلر. بیری قاش-قاباقلا قیشقیردی:
- نه سسینی آتیبسان باشینا؟.. کیمه یامان- یوووز دئییرسن؟!
اوستاد دفتری ال-آیاغینی یغیشدیراراق گولومسوندو:
- برادر!.. دونالد ترامپی سؤیورم داااا....
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
دیلیمیزی باجارمایاندا..
دوکتور جئری
بؤیوک بیر چتینلیگه دوشوموشم؛ ایندی بیر آیایا یاخیندیر آرواد آغا ائوی بوراخاراق آناسیگیله گئدیب اونا یئتیشسین. سیزدن نه گیزلین، آخی بو تزهلیکده بئشینجی بالدیزیم دونیایا گلیب!
قایناناما دئییرم:
- آخی رحمتلیگین قیزی! سنه نه یاراشیر بو یاشدا، قوجاغیندا کؤرپه گزدیرهسن؟!!
آجیقلانیر:
- سیز جاوانلارین جؤورونو بیز گرهک چکک دا!!.. مملکند باشچیلاری نه قدر دئییرلر؛ نسلیمیز قوجالماقدادیر، اوشاق دونیایا گتیرین.. سیز مگر ائشیدیرسیز؟!!..
سونرا یایلیغینین اوجو ایله گؤزونون یاشینی سیلهرک آرتیریر:
- رحمتلیک قایناتان دیری اولسایدی اینان من ایلده بیر اوشاق مملکنده تحویل وئریب قویمازدیم نسلیمیز قوجالسین!
[فیکرینیز جایماسین قاینانام شیخ آغانین صیغهسیدیر!]
هه دئییردیم: آرواد آغا آناسیگیله گئدندن بری بؤیوک بیر چتینلیگه دوشموشم. دوزونو ایستهسهنیز؛ یاخشی باجارمادیغمیدان ائوین آلیش-وئریش ایشی آرواد آغایلا دیر. ایندی او گئدندن من مجبورام اؤزوم بازارلیق ائلهیم. بئش آلتی گون بوندان قاباق شاختا-سازاقدان ائوین سو لولهلری پاتلامیشدی. لولهچی دوکانینا گئتدیم:
- باغیشلایین منه ایکی دنه "دیرسک" وئرین.
لولهچی قاشلارینی چاتدی:
- نمنه؟..نمنه؟!!..
هاوادا دیرسگین شکلینی چکدیم. لولهچینین قاشلاری آچیلدی:
- آهااا.. "زانو" ایستهییرسن!
*
بئنه، باققال دوکانینا گئتمیشدیم. بیر کیلو "مرجیمک" ایستهدیم. یوخدور دئینجه دوکانین قاباغینداکی "مرجیمک" چوالینی گؤستردیم. باققال دوداغینی بوزوشدوردو:
- "عدس" ایستهییردیز؟!!
*
ترهوز دوکانیندا دوروم بیرآز فرقلی ایدی. گؤیچودن بیر کیلو "یئرآلما-سوغان" ایستهیینجه، شاگیردینه سسلندی:
- اوغلان! آغایا بیر کیلو " سیب زمینی- پیاز" چک.
*
دونن داواخانا گئتمیشدیم. "دیش خمیری" ایستهدیم. ساتیجی- خانیم قیز گولومسهدی:
- ایرانی اولسون یا خاریجی؟
- ایران مالی اولسا یاخشیدیر!- دئدیم.
"دیش خمیری"-نی پاکئته قویوب بیلمه وئردی. نئچه گونون ایچینده ایلک کز ایدی ایستهدیگیمی شکیل چکمهدن، گؤسترمهدن، آچیقلامادان آلا بیلیردیم. بونا اولدوقجا سئویندیم.
آخشام دیشلریمی فیرچالایاندا، خمیر آغزیمدا کؤپوکلهنیب داشماغا باشلادی. دادی دا باشقا بیر تور ایدی. خمیرین قوتوسونا باخدیم؛ اوستونده یازیلمیشدی: "خمیر ریش"
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
اوزوز آغ اولسون!
دوکتور جئری
"حداد عادل-دن سوروش" یازیسیندا اوخودوق:
اوستاد دفتری آنادیلی گونو گؤستریلرینده توتوقلانیب سوروشدورولدوقدان سونرا محکمهیه وئریلدی.
ایندیسه اولانلارین قالانی:
محکمهنین باشقانی اوستاد دفترینین قوولوغونو گؤزدن گئچیرندن سونرا اوندان سوروشدو:
- اومودوم وار آنلامیش اولساسیز هانسی سوچدان اؤترو بوراداسیز؟
اوستاد دفتری گولومسهدی:
- هه جناب قاضی بیلیرم... من آدام اؤلدورموشم؛ جاسوسلوق ائلهمیشم؛ اؤلکهنی پارچالاماق ایستهمیشم؛ دوشمنلرین یئل دگیرمانینی یئللهمیشم؛ قاچاق مال ساتمیشام... گؤرهر یوخسا یئنه ساییم؟!!
باشقان چاش-باش اولدو:
- سیز دلی اولوبسوز؟!.. بورادا یازیلیب سیزی آنادیلی گونو گؤستریلرینده توتوقلاییبلار؛ بو سؤزلر ندیر دئییرسیز؟!!..
اوستاد دفتری گولدو:
- ایسته ییرم منی داما باسدیغیزدا, خالقین یانیندا اوزوز آغ اولسون؛ دئمه سینلر آنادیلی گونو گؤستریلرینه گؤره منی جزالاندیرمیشسیز!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
حداد عادل-دن سوروشون!
دوکتور جئری
ایسفندین ایکیسینده, اوستاد دفتری اولوسلار آراسی آنادیلی گونو موناسیبتینه گئچریلن گؤستریده توتوقلانمیشدی.
سوروشدورما باشلاندی:
- آدین ندیر؟
اوستاد دفتری بیلگینی اؤوکهلهیه- اؤوکهلهیه یانتیلادی:
- حداد عادل-دن سوروشون!
مأمور ترس-ترس اوستادین اوزونه باخدی:
- سوروشدوم؛ آدین ندیر؟!
- منده دئدیم؛ حداد عادل-دن سوروشون!
مأمور دیشلرینی قیجیرتدی:
- آتان آدی ندیر؟
اوستاد دفتری دوداغی قاچدی:
- حداد عادل-دن سوروشون!
- هارالیسان؟
- حداد عادل-دن سوروشون!..
مأمور قیزغین-قیزغین یوموروغونو میزین اوستونه تاپدادی:
- سن منی ساریمیسان یوخسا اؤزونو؟!..
اوستاد دفتری دیک-دیک مأمورون گؤزونه باخاراق دیللندی:
- یوخ جناب مأمور!..من نه سنی ساریمیشام نه اؤزومو...
من دئسم: تورکم
اویاندان حداد عادل دئیهجک: یوخ.. سن تورک دئییلسن آذری سن
من دئسم: اوغوز خانین اوغلویام
حداد عادل دئیهجک: یوخ.. سن کوروش جانین اوغلوسان!
من دئسم: من سولدوزلویام, توفارقانلییام, سویوق بولاقلییام...
حداد عادل دئیهجک: یوخ.. سن نقدهلیسن, آذرشهرلیسن, مهابادلیسان...
من دئسه م...
اوستاد دفتری نفسینی دردی:
- بئله لیکله بو سورغولاری مندن نییه سوروشورسوز گئدین حداد عادل-دن سوروشون!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
قاشینما
دوکتور جئری
دونن اوستاد مانقورتزاده مطبه گلمیشدی. رنگ-روفو ساپ-ساری اولموشدو:
- دوکتور! دادیما چات اؤلدوم!- دئیه زاریلدادی.
اوتوراجاق بویور ائتدیکدن سونرا سوروشدوم:
- دئ گؤروم نهیین دیر اوستاد؟!
ساپ-ساری رنگی قیزارماغا باشلادی. باشینی آشاغی سالاراق:
- یانیم قاشانیر دوکتور! – دئییب آرتیردی:
- دوکتور! قاشیرام قانیم چیخیر، قاشامیرام جانیم چیخیر!
- نه واختدان قاشینتی توتوبسان؟
- چوخداندیر دوکتور! آنجاق سون واختلاردا قاشینتیم دؤزولمز اولوب!...
- قاشینتیز سورکلی(مداوم) دیر یوخسا آرالیقلی؟!
- یوخ دوکتور.. مداویم دئییل هردن توتور، هردن بواخیر؟!
- یاخشی بئله ایسه دئ گؤروم قاشینتیز نه زامان توتور، نه زامان بوراخیر؟
اوستاد مانقورتزاده باشینی قووزادی:
- دوکتور!!
"زبان رسمی" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " آنادیلی" آدی گلنده قاشانیرام!
"پارس" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " تورک" آدی گلنده قاشانیرام!
"آذری" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " تورکی" آدی گلنده قاشانیرام!
"خلیج همیشگی" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " اورمو گؤلو" آدی گلنده قاشانیرام!
"محمود افشارلار" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " جاواد هئیتلر" آدی گلنده قاشانیرام!
"ارمنستان" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " آذربایجان" آدی گلنده قاشانیرام!
"کوروش، داریوش" آدی گلنده خوش-خوش ....
سؤزونو کسدیم:
- گئچین تخته، موعاینه ائدیم- دئدیم.
اوزو قویلو تختین اوستونه اوزاندی. باش بارماغیمله تومانینی آشاغی چکیب اوتوراغینا چیراغ سالدیم:
- اوستاد!! اوتوراغیزین باشینا نه ایش گتیریبسیز؟!!
یئریندن داشلاندی؛ نیگران-نیگران اوزومه باخدی:
- یعنی دئییرسیز، ایش ایشدن گئچیب دوکتور!.. هئچ بیر ایش گؤرمک اولماز؟
اوزونتو ایله دئدیم:
- بیرآزجیق تئز گلسهیدیز، یاغ- یاخی ایله سیزی درمان ائده بیلردیم آنجاق ایندی گرهک بیر فوق تخصص دوکتورا موراجیعه ائدهسیز...
- سوراغیزدا یاخشی بیر دوکتور وارمی، منی اونون یانینا گؤندهرهسیز؟!
باشیملا "هه" دئیهرک میزین چکمهسیندن بیر ویزیت کارتی چیخاردیب بیلهسینه اوزاتدیم. اوستاد مانقورتزاده تشکور دولو باخیشلاری ایله کارتی آلیب اوخدو:
- پروفئسور دوکتور ساری قولو خان
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
بیزیمکی، سیزینکی
دوکتور جئری
اؤلکهده قؤوملر آراسیندا میللی باریشی، دایانیشمانی گوجلندیرمک اوچون شیخ حسن جومهو باشقانلیغی اوتوراجاغیندا اوتوروب-اوتورالی آنایاسانین آسیلی قالمیش اون بئشینجی، ییرمینجی ماددهلرینی یورولوگه گتیرمکدن اؤترو شیخ علینی اؤزونه اؤزل دانیشمان سئچدی. دانیشمان ایلک آددیمدا بوتون قؤوملرین تمثیلچیلرینی حوضورونا قبول ائدهرک فیکر آلیش-وئریشینه باشلادی. تمثیلچیلر منصوب اولدوقلاری قؤوملرین چتینلیکلریندن دانیشاراق دانیشماندان چؤزوم یولو ایستهدیلر.
باشدا بلوچ خالقینین تمثیلچیسی موللا عؤمر سؤزه باشلادی:
- شیخ آغا!.. بیزیم شهرلرده ایش یوخدور.. گنجلریمیز ایشسیزدیرلر بیز نئیلهملیییک؟
شیخ علی گولومسهدی:
- نئیلهیهجکسیز، گلین بیزیم شهرلرده ایشلهیین!
تورکمن قؤومونون تمثیلچیسی محمد قوجق آیاغا قالخدی:
- شیخ!! بیز اوشاقلاریمیزا، محمد قیلیچ، قاریاغدی، محمد آراز، آی جامال، گول ایستهرم، کیمی قوشا آد قویوروق ایندیسه سیجللی ایدارهسی بونا قاداغا قویوب بیز نئیلهملیییک؟
شیخ ساققالینی تومارلادی:
- سیجللی ایدارهسی قویمورسا قوشا آد قویاسیز، بیزیم آدلاری قویون..چوخدا گؤزلدیرلر؛ کوروش، داریوش، ماردوش...
بختیاری قؤومونون تمثیلچیسی کاک موراد گیلئیلندی:
- تئلئویزیوندا بیزیم میللی گئیم - پالتارلاریمیز لاغا قویولور...
شیخ سؤزونو کسدی:
- بیزیم پالتارلاریمیزی گئیین!!
سیرا آذربایجان میللتینین تمثیلچیسی اوستاد دفتری یئتیشدی:
- شیخ آغا!.. بیز مدرسهلرده اؤز آنادیلمیزده یازیب-اوخوماق ایستهییریک آنجاق بیر سورو شئوینیست بو حاق ایستهییمیزین قاباغیندا انگل تؤرهدیرلر، سیزجه بیز نئیلهملیییک؟
شیخ ایری-ایری اوستاد دفترینی سوزهرک دئیندی:
- انگل تؤرهدیرلرسه، بیزیم دیلده یازیب- اوخویون؛ چوخدا شیرین دیر!!
اوستاد دفتری یئرینه اوتورونجا قئلیچی مورتوض یئریندن قالخدی:
- شیخ آغا!.. اؤنجه سیزدن موشکولریمیزی بیر-بیر حل ائتدیگیز اوچون تشکور ائدیرم. منیمده بیر موشکولوم واردیر اونوندا یولونا قویساز اولدوقجا مینتدار اولارام .
بو سؤزلر شیخ علینین خوشونا گلدی:
- بویورون.. بویورون!
قلئیچی مورتوضون دیشلرینی آغارتدی:
-شیخ آغا!.. اللی یاشیم وار هله ائولنمهمیشم، گئجهلری یوخوم گلمیر؛ دئییرسیز نئیلهملییم!!
.........
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
او دونیادا بو دونیایا تای دیر
دوکتور جئری
"تئهران ملهمی" یازیسیندا اوخودوق:
وای زنگینه اؤزومو اوستاد دفترینین ائوینه چاتدیردیغمیدا اوستاد اؤلوم یاتاغیندا، ساییر-باییر ائلهمکدهایدی.
ایندیسه اولایین قالانی:
ائشیکدن آمبولانس سسی گلیردی...
سئوینجک:
- ائله بیل آمبولانس گلدی- دئیه آشاغییا ائندیم. قاپینی آچینجا اورژانس مأمورلاری یوخاری چیخیب اوستادی آمبولانسا داشیدیلار...
بیز خستهخانا یئتیشنده، اوستادا شوک وئریردیلر اوستاد ایسه یاریم مئتیر گؤیه سیچراییردی!
خانیم دفتری گؤزلرینین یاشینی ساخلایا بیلمیردی. سوسقون- سوسقون آغلاییردی. دوکتور آی-سی- یو اوتاغیندان چیخینجا قاباغینا قاچدیم:
- دوکتور!..نئجه اولدو؟!..
گولومسه دی:
- چوخ شوکور..قضانی سوْودو...
تلهسیک خانیم دفترینین یانینا قوشدوم:
- خانیم دفتری..خانیم دفتری! اوستادین حالی یاخشیدیر.
دوداقلاری قاچدی، اللرینی-یاشینی گؤیه قالدیریب نهسه دئدی.
***
آی-سی-یونون قاباغینداکی اوتوراجاقدا اگلشمیشدیک. خانیم دفتریدن،
- اوستاد نییه بیردن- بیره بو حالا دوشدو؟- دئیه سوروشدوم .
- آخشام اوستاد فرهیخته بیزه قوناق گلمیشدی..
- هانسی اوستاد فرهیخته؟!..فارس بئیین فرهیخته؟!!
خانیم دفتری باشی ایله، "هن" دئیهرک سوردوردو:
- تورک میللت وکیللرینین آنایاسانین اون بئشینجی مادهسینین ایجرا اولونماسی حاققیندا جومهور باشقانینا یازدیقلاری دیلکچهدن سؤز دوشونده، اوستاد فرهیخته بو ائیلهمی بؤیوک بیر خیانت سایاراق ایمضا آتلانلاری اردوغانین جاسوسلاری آدلاندیردی.
- بو سؤزلره اوستاد دفترینین تپکیسی نه اولدو؟!
-اوستاد دفتری ده قان باشینا آتلانیب قیزغین-قیزغین،"ائی آللاه! نییه بیزی اؤلدورموسن بو شئوینیستلرین، مانقورتلارین الیندن قورتولاق؟!" دئیه قیشقیردی؛ اوستاد فرهیخته ده کوسوب گئتدی. یاریم ساعات سونرا اوستاد گؤردویون حالا دوشموشدو.
اوزونتو ایله باشیمی توولاییب دئدیم:
- اوستادین دوعاسی نه تئز موستجاب اولموش، کئشکه اؤلوم یئرینه تانریدان اون بئشینجی مادهنین ایجرا اولوماسینی دیلهیردی!!
***
ائرتهسی گون، اوستاد دفترینین گؤروشونه گئتدیم. رنگ-روفو یئرینه گلمیشدی. آلیندان اؤپوب الینی سیخدیم. گولومسهدی:
- دوکتور!.. آللاه اوستاد فرهیختهنین قاپیسینی باغلاسین!.. او دونیایا گئتدیم ده قاییتدیم!..
ساتاشدیم:
- هله او دونیادا نه وار نه یوخ؟!
گولدو:
- هئچ!.. او دونیادا ائله بو دونیایا تایدیر!
شاشیردیم:
- نئجه؟..نئجه؟!..او دونیادا بو دونیایا تای دیر؟!!..
اوستاد دفتر باشی ایله سورغومو دوغرولاردی:
- هوشوم باشیمدان چیخیب باییلاندا، گؤردوم اؤلموشم، قبیر ائوینه یاتمیشمام. گئجهنین بیر واختی تاققا-قاق ایله قبیرین آیاق اوجو آچیلیب ایکی آداما بنزهمز ایچرییه سوخولدولار. قورخودان اؤزومو ییغیشدیردیم. نکیر ایله مونکر ایدیلر ائله بیل. سالامسیز-کالامسیز بیری دئدی:
- من ربک..
او بیری ایسه :
- من نبیک..
ائله ساندیم اؤزلرینی تانتیدیریرلار دئدیم:
- من ده اوستاد دفتری!
سؤزومدن بیرینجیسی آجیقلانیب دئدی:
- بَیّم بیلمیرسن بو دونیانین رسمی دیلی عربجهدیر نییه تورکجه دانیشرسان کافیر!!
سونرا یولداشینا ایشاره ائلهدی، آتدیلار منی تپیگین آلتینا.
علاجیم کسیلمیشدی یالوارماغا باشلادیم:
- آغالار!!.. منی باغیشلایین. من آنلامامیشام اؤلوم آرزوسو ائلهمیشم! اصلن من پئشمانام اؤلموشم. ایجازه وئرین گئدیم عربی اؤیرهنیم سونرا خیدمتیزه گلیم!!.. سیزی بالالاریزین جانی وورمایین!.. ائی وای اؤلدوم وورمایین!!..
ملکلر قاققاناق چکیب سؤزلریمه گؤلهرک داها بتر تپیکلمگه باشلادیلار. تپیکلرین ضربیندن بیردن اؤزومه گلیب اؤزومو خستهخانادا گؤردوم....
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
دوکتور جئری نین تهران ملهمی نه بیر جواب!
تبریز ملهمی !
بیر هفته اونجه دن، تورک شیناس عابباس ائلچین له- شیخ آغامیز آخوند امیرحوسین (بهبود) مورادی یه خبر وئریلمیشدی، پایتخت ده اولان فارس دیلی قورومو باشقانی ،مجلیسیمیزده تورک دیللی اولان دئپوتادلاریمیز(ماده اون بشه گوره ایمضا ائدنلر) اوچون، هم بیر محللی معاینه همده بیر محللی تحقیقات ائیلمک ، اولکه میزه گلمه لری لازیم دوشوب. بیردن خبر وئریلدی: بش دیقه چکمه میش قوناقلاریمیز دئدییمیزآدرسه یئتیشه جک.
او زامان گلیب چاتدی، ماشیندان قوناقلار دوشوب چوخ گوزل قارشیلاندیلار، اوپوشوب -گوروشندن سونرا، گئچیب ایستراحت ائتدیلر.
صاباحی بویوک بیر مجلیس قورولموشدی. مجلیسیمیزین آشاغی باشدان -یوخاری باشاجان بویوک آداملار ،جراحی دوکتور-ایقتیصادجی-زاوودچی-داواناخاناچی-کوره چی لر بیر طرفده ، یازیچیلار- شاعرلر -نوحه خانلار-سیره چی-دسته چی لرده بیر طرفدن ،جابه جا -ردیفله اؤز یئرلرینده اوتوروب گوزلری –اوزلری پایتخت دن گلن فارس دیلی قورومو باشقانینا زیلله یب –باخیردیلار. هردن بیری قوناقیله اوز-اوزه یاسلاشاندا ،قوناق بیر گولومسوله نیب ،مجلیسده اوتوران شخص، الین سینه یه آپاریب، یئریندن بیر قاریش دوروب، اؤز ایراده تین بیلدیریردی.
ایلک آخوندوموز ، دانیشماقا باشلادی :خداوند مهربان و رحیم ، بر ما خیر و برکت زیاد بخشیده است. پس برای پروردیگار نماز بگزارید و قربانی کنید، محققا دشمن تو مقطوع النسل است .آخوند امیر حوسین(بهبود) مورادی دوشمنی دیله گتیرنده، بیر ناراحات حالتده ،عابباس ائلچینه باخدی، سیره چیلردن بیری اوجا سسله بیر صلوات چونده رین،دئمکده.... دوشن آخیر هاوا مجلیسدن بیرده عابباس ائلچینین اوستوندن، گوتورلندی.
سونرا شهرلریمیزدن بیر نئچه گوزل بویوک آداملاردان، فارس دیلیمیزین فلسفه سیندن نییه اونو اوخویوروق؟ افسانه وی قهرمانلاریندان چوخلی دانیشیق آپاریلدی. آخیردا کندلرین بیریندن بیر قوجا کدخدایا نوبت یئتیشدی. تریاکی بوغلارینا بیرده قارا رنگ قویان باشینین توکلرینه ال چکیب، دانیشماقا باشلادی: مهمان ما خوش آمدند! به عرض ملوکانه موبارک می رسانم، در ادامه کار شما ما هم در دهکدهای خود خدماتی به انجام رساندیم. نام پیش از هزار دهکده- شهر-منظقه- کوه -رودخانه ترکی را عوض کردیم اسم فارسی گذاشتیم .نمونه آنرا می آورم !سییاری را سیه رود، یام را پیام، آراز را ارس، کمچی را کیامک، علمدار گرگر را هادیشهر، ......قراردادیم. بونلاری دییه نده فارس دیلی قورومو باشقانی آلما یئییردی، بیر قاچ پیچاقیله قوپاردیب، الیله اوزادیب گوله- گوله اونا طرف اوزادیب،دئدی: بییا جان دلم ،بفرما حق شماست، بفرما بخور! کدخدانین ایکی الی سینه ده ،قاچا- قاچا قاچیب، تیکه آلمانی اوندان آلیب، ائله اونون یانیندا یئدی!
عابباس ائلچین سوزی اله آلاندا قوناقی چوخ یاغلادی، اورتا سوزونده بئله دئییردی: .....مهمان گرامی ما همگی از شما جنابعالی انتیظار داریم به درخواست ما که تدریس زبان ترکی در مدارس است توجه نمایید. ائله بو سوزی دییه نده فارس دیلی قورومو باشقانی یئرینده بیر قرنشدی، ائله بیل عقرب شالوارینا گیرمیشدی، آخوند امیرحوسین مورادی نین ناراحاتچیلیقی چوخالمیشدی، اوتوران قوناقلارین هامی سی ولولییه
دوشموشدولر،خیلاصه عابباس ائلچین سوزون چوخ عذابلا قوتاردی..... .
سوز ایندی قوناقینیدی، قوناق دیله گلدی: به نام خدا، من خیلی مفتخرم که امروز اینجا در قلب تپنده مملکت عزیزمان هستم از روحانی مجلس از بزرگان به خصوص کدخدای دهستان مربوطه سپاسگزارم از کدخدا می خواهم بیشتر تلاش کنند. کدخدا یئریندن دوردی، بیر گوزل اییلیب- دوزلدی .قوناق دیله گلدی خواهیش دارم ازت، آخر جلسه یک روگرفت(فتوکپی!) از آن لیست برام بدهید. کدخدا الین گوزونون اوستونه قویدی. قوناق آخیر سوزلرینده یدی: .....آخر سر باید در جواب امثال عباس ائلچین ها باید به گویم: ما نمی توانیم به عقب برگردیم، نمی توانیم ترمز این ماشین را بکشیم ،برای اینکه دو سه نفر اجنبی پرست به امیالشان برسند، من در اینجا می گویم به جرس قاطع در این عمل خود می مانیم !به کوری چشم دشمنان این مرز بوم .هامی صلوات چونده ریب ، قوناق دوراندا آیاقا هاهی قوناقلار آیاقا دوردولار. هره بیر یولیله اؤزون قوناقا یاخینلادیردی، بیری جیبیندن خودکار چیخاردیب هدییه ائیله ماقیله ،بیری گوروشماقیله اؤز ایراده تین بولوندوروردی. کدخدا یاخینلاشیب جیبیندن بیر قیش امرودی چیخاردیب ،وئردی .خیلاصه قاپییاجان خوداحافیظ لشمه لر ایدامه سی واریدی.
اون دیقه دن سونرا بیر آخوند امیر حوسین مورادی بیر عابباس ائلچین بیرده قوناق قالمیشدی. قوناق قاش قاباغین ساللاماقیله معلومودی عابباس ائلچیندن ناراحاتدی، ایسته میر گئجه نی قالسین ،آمما بو طرفدن ده گئجه دن خیلک گئتمیشدی ،دیله گلدی: یه جایی هست استراحتی کنیم اما با این اوضاع احوال، تنهایی می ترسم ،یک نفر هست که با من در اینجا بخوابد؟ تالارین نگهبانی کئفلی ایسگندر جوابیندا، دئدی: قوربان من اینجا هستم باهم می خوابیم .
گئجه یاری سی بیر- ایکی پیشیک ائشیکده بوغوشوردولار. قاناق یوخودان آییلیب، چوخ هاراسان کئفلی ایسگندری اویادیب، دئدی: برادر مثل اینکه در بیرون عملییات خرابکارانه است!؟ کئفلی ایسگندر یوخودان آییلدی، بیر قولاق آسیب ،سونرا دئدی: عملییات خرابکارانه هست اما به ما ربطی ندارد! اما اگر می ترسی؟ بیا پیش من بخواب. قوناق ائله بو سوزی ایسگندردن ائشیتدی، تز اؤزون وئردی اونون یانینا،کئفلی ایسگندر یئرینین ایچینده بیر گوزلرین آچیب قوناقا باخدی، ائله اوجورسونا یوخی باسدی .
چونکی گئچن جلسه نین هاواسینا یوخلامیشدی ،یوخودا گوردی بیر یولدا گئدیر، ایسته یر بیر یئرده ایشله سین. بیردن بیر دگیرماندان بونو سسله دیلر، سسه ساری گئدیب- دانیشاندان سونرا اونلارا باشلایب ایشله دی .بوغدالاری دگیرماندان گتیریب خاورماشینینا وورودولار، بیردن بیر پاسیبان سوت چالدی کی:اوغرولاری قویمایین، دگیرمانی بوشاتدیلار. هره بیر طرفده گیزلندی، اودا قاچیب دگیرمانین ایچه ریسینده گیزلندی.
اوردا بیر قوجا کیشی ایشله ییردی، اون بش باجادان اون توکولوردی، بیریندن چوخ- بیریندن آز- آخیرداکیندان چوخ آز اون گلیردی. قوجادان خبر آلدی: بونلار ندیر؟ باجادان توکولور؟ قوجا ،دئدی: ائولادیم، بونلار هر اینسانین روزوسودی، باخ او چوخ توکولن باجا هامییا، خیدمت ائیلییه ن جلیل ممدقلی زاده نیندی، اوندان سونراسی نیما یوشیج ، او بیرسی جواهر نعل نهرو، او بیرسی ده شکسپییریندی، سانییا- سانییا گلیب یئتیشدی یاپ او آخیرداکی باجییا، هردن بیر توزاناق گلیب یرتیقدان دوشوردی! اوردا قوجا دایانیب، باشین آشاغا سالدی. کئفلی ایسگندر سوروشدی: بو بس؟ قوجا ،دئدی: او یرتیق سیزین قوناقیزین روزی یرتیقی دی! کئفلی ایسگندر چوخ تاسف ائیله دی، ناراحاند حالدا ،دئدی: یوخ، بو دوز ایش دئییل ،ایندی او یرتیقی من بیر آز گئنیشله ده رم! بارماغین اوزادیب ایسته دی یرتیقی بیر آز گئنیشلتسین، اوندا بیر هاوار سسی بونو یوخودان آییدیب گوردی کی: وای آتاوین ائویله! قوناقین شالواری آشاغی، بارماغی قوناغین دالیدا آیری یئرینده !
عابباس ائلچینده قاپینی آچیب، آیاق اوسته ،هاراسان- هاراسان اونلارا، باخماقدا !!
محمد علی برزگر(گرگرلی آراز)
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
تئهران ملهمی
دوکتور جئری
تئلئفون کسینتیسیز زنگ چالیردی. تلهسیک دستگی قاپدیم، اوستاد دفترینین خانیمی ایدی:
- دوکتور!..دوکتور!.. تئز اؤزونو یئتیر، اوستاد دفتری گئتدی الدن...
سؤزلری آغلاما سسی ایله سونلاندی. آیاقیالین اؤزومو دؤردونجو قاتا، اوستادین ائوینه چاتدیردیم. قاپی آچیق ایدی. اوستاد دفتری تختین اوستونه اوزانمیشدی. رنگ- روفو آغاپپاق ایدی. الیمی آلنینا قویدوم، بومبوز ایدی. دامارینی توتدوم، چوخ یاواش ووروردو.
- اورژانسا زنگ ووروبسوز؟!
اوستادین خانیمی:
- وورموشام، دئدیلر، "تبریز"ده آمبولانس یوخدور، "تئهران"دان گؤندهرهجکلر..اودا هله گلیب چیخماییب- دئیه سیزیلدادی.
الیمدن بیر ایش گلمیردی. اوستاد گؤزومون قاباغیندا الدن گئتمکده ایدی. الیندن یاپیشدیم. "اوستاد!..بیرآزجیق دؤزون.. ایندی آمبولانس یئتیشر" دئدیم. اوستاد دفترینین دوداقلاری ترپندی. بلیرسیز بیر شئیلر دئییردی. قولاغیمی آغزینا یاخینلاشدیردیم:
- ده.. ده .. دده.. ده ده..
اوستادین خانیمینا دؤندوم:
- ائله بیل ددهسینی ایستهییر، تئز زنگ وورون ددهسینی گلسین.
آجی- آجی گولومسوندو:
- اوستادین ددهسی قیرخ ایل بوندان قاباق تانری رحمتینه گئدیب!
- دده..دده دئییر آخی!!..
اوستادین خانیمی گؤزلرینین یاشینی سیلدی:
- اوستاد دفتری اوتوز سککیز ایلدیر، " 15.نجی مادّه- 15.نجی مادّه" دئیه آنادیلمیزین مدرسهلرده اوخونماسی یولوندا موباریزه آپاریر. ایندی ایسه "15.نجی مادّه" سؤزونو دوزلده بیلمیر دئسین، دئییر: ده.. ده .. دده.. ده ده..
باشیمی آشاغی سالدیم، ائشیکدن آمبولانس سسی گلیردی.....
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
فارس دیلی قورومونون باشقانی اؤلدورولدو
دوکتور جئری
گوروپ-گوروب سسی بیرآن کسیلمیردی. تلهسیک قاچیب قاپینی آچدیم . اوستاد دفتری ایدی. ایچرییه سوخولوب قاپینی باغلادی:
- دوکتور! منی دولاندیر بالالارین باشینا...منی بیر یئرده گیزلت!!
چاش-باش قالدیم:
- اوستاد!..نه اولوب؟!...نه ایش گؤروبسن؟!..نییه گیزلهدیم؟!!
اوستاد دفتری تؤوشویه- تؤوشویه سیزیلدادی:
- فارس دیلی قورومونون باشقانینی اؤلدودوم!
قورخودان گئری چکیلدیم:
- نمنه؟!..نمنه؟! فارس دیلی قورومونون باشقانینی اؤلدوردون مو؟!.. سیزکی مدنی- اویغار بیر اینسانسیز. نئجه بو ایشی گؤره بیلدینیز؟!..
آیاقلاری اسمگه باشلادی، یئره چومبلدی:
- خیاباندا باشقان ایله قارشی قارشییا گلدیم. تانیشلیق وئردیکدن سونرا بیلهسینه دئدیم، " سیزین ایستهیینیزه قارشین، بیز، بو ایل تبریز بیلم یوردوندا آنا دیلیمیز تورکجهنی اوخوماغا باشلامیشیق؛ اینشاالله گلن ایل یا اوبیری ایل مدرسهلرده ده دیلیمیزی اوخویاجاغیق" دئدیم. منیم بو سؤزلریمه باشقان باشلادی گولمگه..
اوستاد دفترینین سؤزلرینی کسدیم:
- حتمن سیزده باشقانین گولمگیندن آجیقلانیب پیچاغی سوخدونوز قارنینا؟!!
یازیق-یازیق باشینی تؤولادی:
- یوخ!.. باشقان گولوب، گولوب، یئره ییخیلدی، گولمکدن اؤلدو!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
غیری-مومکون، مومکون اولسا...
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوض ترس آوا کندینده چرچیلیک ائدنده بیر سئحیرلی چیراغ اله گئچیرمیشدی. اونو قالایلاماق ایستهینده ایچیندن بیر جین چیخیب سسلندی:
- دیله دیلگینی!
قلئیچی مورتوض جین-نین باشاراتینی یوخلاماق ایستهدی:
- الک ایله خزر دنیزیندن اورمو گؤلونه سو داشییب دولدور!!
جین الینی بئلینه قویوب اینگیلدهدی:
- بو اولاناقسیزدیر! (غیری- مومکوندور) ..آیری دیلگینیز یوخدور مو؟!
قلئیچی مورتوض بیر آز دوشوندوکدن سونرا:
- آنادیلیمیز - تورکجه مدرسهلرده اوخوتدورولسون- دئدی.
جین اؤزونو ییغیشدیردی:
- بویوردونوز هارادان هارایا سو داشیییم؟!!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
یاد مدرسه
دوکتور جئری
باشیم آغاریب یاشیم گئچسهده، هر ایل پاییز یاخینلاشدیقدا، بلیرسیز بیر سیخینتی ایچیمه، اورگیمه دولور. گئجهلری قارا باسیب کابوس گؤرورم. مدرسهیه گئتمه کابوسو! گئنه آنام الیمدن یاپیشیر یاد دیللی، یاد مدرسهده منی یالقیز بوراخیر. هویوخورام، قورخورام... موعللیم فارسی کیتابینین قیراغی ایله باشیما تاققیلداداراق،" سن هاچان آب-ی اؤیرهنهجکسن اوغلان؟!" دئییر. آغلاییرام؛ آغلاماغیمین سسیندن اویانیرام...
فارس دیلی قورومون باشقانی بیر کره دئمیشدی: ایراندا یاشایان بوتون ائللر فارس دیلینی ایستک، سئوگیلری اوزوندن اوخویوب اؤیرنیرلر!! بو اؤلکهده هامی فارس دیللینی سئوگی- ایستک اؤزوندن اؤیرنسهلرده، بو دیلده اؤلمز اثرلر یارادسالاردا، اعتراف ائتمهلییم؛ من بو دیلی سئوگی- ایستک اوزوندن یوخ سیلله- تپیک زورونا اؤیرنمیشم!
یاشیم یئددییه چاتاندا، آتام چالیشماق اوچون غوربت ائله گئتمهلی اولدو. یولا سالدیغیمیزدا آتام باشیمی تومارالایاق:
- اوغلوم! آرتیق یئددی یاشا دولوبسان، بو ایل مدرسهیه گئدهجکسن! گئت اوخودا آدام اول!- دئدی.
آتام بو سؤزلری دئینده من بیلمیردیم؛ آدام اولماق اوچون گرهک "سو"-یا "آب"دئیهسن، "چؤرهگ"-ه "نان"!
آتامین قیواناراق سؤیلهدیگینه گؤره، اونون آلتی کیلاس ساوادی وار ایدی؛ اودا قدیم ساواد! بو ساواد ایله او همیشه چولونو سودان چیخاردا بیلمیشدی!
پاییزین ایلک گونو آنام الیمدن یاپیشیب منی یاد دیللی، یاد مدرسهده یالقیز بوراخدی. هویوخموشدوم، قورخموشدوم.. دینیب دانیشمیردیم...
بئش- اون گون جیزما- قارا ائتدیکدن سونرا، بیر گون موعللیم فارسی کیتابیندا شورولدایان سویو بیزه گؤستریب دئدی:
- اوشاقلار بو " آب" دیر!
هامیمیز بیربیریمیزین اوزونه باخدیق؛ بو کی "سو" ایدی!
ایکی هفته سونرا، موعللیم منی سیاه تخته باشینا چاغیردی. تختهده " آب" یازمیشدی. منه دئدی: "هوججوله". هوججولهیه بیلمهدیم. اؤزو هوججولهدی:
- آاااا...........ب ب ب... آااا... ب ب ب...
سونرا سوروشدو:
- ایندی ایکیسی بیرلیکده نه اولار؟!
دئدیم:
- سووو...
موعللیم آجیقلی- آجیقلی فارسی کیتابینین قیراغی ایله باشیما تاققیلداداراق،" سن هاچان آب-ی اؤیرهنهجکسن اوغلان؟!"-دئدی. آغلادیم؛ آغلادیم... اؤزومه گلدیکده گؤردوم شالواریما ایشهمیشم. آیاغیمین آلتی گؤللنمیشدی. اوشاقلار گولوردولر...
اوزگون- ازگین ائوه یئتیشنده، آنامی قوجاقلاییب هؤنکور- هؤنکور آغلایاراق دئدیم:
- آنا.. من داها مدرسهیه گئدمهیهجگم!..
آنام اولانلاری آنلایالی بوینومو قوجاقلاییب اوزومدن اؤپه- اؤپه دئدی:
- نه تئز آتان سؤزلرینی اونوتدون!.. آتان سنه دئمهدی؛ گئت اوخو آدام اول؟!.. مدرسهده آدامی دؤیرلر، سؤیرلر... سن ائله بیلیرسن آتان آلتی کیلاسی نئجه اوخویوب؟! سن بیلمیرسن مدرسه گئتمهسن، آتان غوربتدن قاییداندا منی ده چاپار سنی ده؟!!.. دئمز؛ آلتی کیلاسلی ددهنین اوغلو نییه ساوادسیز قالیب؟!...
آتامین آلتی کیلاس ساوادی آغزیمی اگدی، قراریمدان واز گئچدیم. او زامان بیلسهیدیم آتام آلتی ایل، تکجه "اوّل" کیلاسی اوخویوب آیاغیمی یاد مدرسهیه قویمازدیم!
آنام یوشدوغومو گؤرونجه سوروشدو:
- گول بالام صاباح مدرسهیه گئدهجکسن؟
گؤزلریمین یاشینی سیله- سیله گولومسهدیم:
- هه..آنا گئدهجگم آنجاق سندن بیر ایستگیم وار!
- نه ایستگی گول بالام؟!
- صاباح مدرسهیه گئدنده منی موشامبا تومان ائلهیهسن!!
آنامین شاشیردیغین گؤرونجه آرتیردیم:
- "آب" درسینی اوخویاندا آلتیما ایشهدیم، صاباح "نان" درسینی اوخویاجاغیق قورخورام اوندا اؤزومو باتیریم!!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
آرتیق گئج اولوب!
دوکتور جئری
کئفلی ایسکندر یئنه خالاخانیم ایله دالاشیب ائوین آمبارینا سیغینمیشدی. درین-درین دوشونجهلره دالمیشکن بیردن گؤزو قاب-قاجاغین ایچینده سئحیرلی چیراغا ایلیشدی. چیراغی گؤتوروب سیلدی، ایچیندن بیر جین چیخدی:
- دیله دیلگینی!...
آرزو- دیلک سؤزو گلینجه ایسکندر بوتون بدبختچیلیکلرینی اونودوب فیکری آنایاسانین 15.نجی مادهسینه گئتدی:
- 15.نجی مادهنی یورولوگه گتیره بیلرسن، بیزیم اوشاقلار آنادیللرینده یازیب اوخوماق ایستهییرلر؟!
جین اوزونتو ایله باشینی توولادی:
- آرتیق گئج اولوب!...منیم الیمدن بیر ایش گلمز!.. سیز اوتوز سککیز ایل بوندان قاباق بونون فیکرینده اولمالییدیز!!
- ....
مادی سیخینتیلار ایسکندرین یادینا دوشدو:
- منی پوللو ائلهیین!.. گونده پول اوستونده خالاخانیم ایله ساواشیرام!..
جین قاققاناق چکیب گولدو:
- قا..قا..قاه.. رحمتلیگن اوغلو سن نه فیکر ائلهییرسن؟... من پولو هارادان گتیریم؟!.. خزانه بوشدور؛ بوتون پول-پارانی مدیرلر آلتلارینا چکیبلر!!..
- ...
ایسکندر یئنه دوشونجهیه دالدی، بیردن الینی آلنینا چالدی:
- تاپدیم!!.. بیلیرسنمی جین آغا؟! سحردن آخشاماجان ائشیکده کل کیمی چالیشیرام، چابالاییرام. آروادیم ایشلهدیگیمی، زحمت چکدیگیمی گؤرمور؛ یئییر، ایچیر، یاتیر، قدریمی بیلمیر، آرغین- یورغون ائوه قاییداندا بیر آجی چای بئله قاباغیما قویمور. اولسا، بیر مدّت منیم یئریمی آروادیمین یئری ایله دگیشدیرهسن بلکه قدر-قیمتیمی آنلاسین.
جین الینی باغرینا باساراق، "باش اوسته" دئدی.
کئفلی ایسکندر سحر اویاندیقدا گؤردو یئری آروادی ایله دگیشیب. خالا خانیم دوروب ایشه گئتدی. ایسکندر ایسه ائوی ییغ- ییغیشدیر ائلهیهرک سیلدی، سوپوردو. اوست- اوستونه قالانمیش کیفیر پالتارلاری یویوب آریتلادی. ناهاری پیشیریب اوجاغا آسدیقدان سونرا اوشاقلاری گؤتورب مدرسهیه آپاردی. خالا خانیم آخشام چاغی دونقولدانا- دونقولدانا ائوه قاییتدی. ال- اوزونو یویونجا ایسکندر سوفرانی آچدی. خالا خانیم بیر ایکی تیکه یئیر-یئمز، "هانی بونون دادی- دوزو؟!" دئیه قیشقیردی باشینا. ایسکندر ایستهدی دئسین:" یاغیمیز قورتولوب" دئیه بیلمهدی، خالا خانیم سیللهنی یاپیشدیردی آغزینا.
بئلهلیکله بیر آی گئچدی. ایسکندر بو دورومدان یورولموشدو آرتیق. آمبارا گئدیب جینه دئدی:
- جین آغا!!... آرواد ایشی ده آسان دئییل! منی اؤز یئریمه قایتار!
جین باشینی آشاغی سالدی:
- اسکندر باجی! .. آرتیق گئج اولوب!... الیمدن بیر ایش گلمز!.. سیز اوّلدن بونون فیکرینده اولمالییدیز!...
ایسکندرین اورهگی اوزولدو:
- نئجه الیمدن بیر ایش گلمز؟!... نییه گئج اولوب؟!...
جین دیلینی چئینهیه- چئینهیه آچیقلادی:
- آخی سیز حامیلهسیز!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر