+0 به‌ین
هئچ زاد اولماز!
دوکتور جئری
عاشورا آخشامی ایدی.حاجی ایسکندر تلم-تلسیک
مال-حئیوانا باخیب دامداریدان چیخاماق ایسته‌ینده نؤکری محرمعلی قاباغا قاچیب:
- آغا! بیرآز آیاق ساخلایین من ده پالتارلاریمی
گئییم، گلیم.- دئدی.
- سن هارا؟!- دئیه حاجی ایسکندر سوروشدو.
محرمعلی ایش پالتارینی اگنیندن چیخاردا-چیخاردا
دئدی:
- مچیده؛ به‌یم سیز مچیده گئتمیرسیز؟!
- نییه مچیده گئدیرم، آمما سن گلسن دامداری
نئجه اولاجاق؟
- اینشاالله هئچ زاد اولماز!
بو سؤزدن حاجی ایسکندر قیزدی:
- اوغلوم! اینشاالله ایله ایش اولماز.هئچ بیلیرسن قره فاطمانین
اوشاقلاری آنلاسالار دامداریدا کیسمه یوخدور قویونلاری بیر-بیر باجادان چیخاردیب
آپارارلار، هئچ بیلیرسن الی اگری خسروون قارداشلاری گؤرسه‌لر دامداریدا آدام
یوخدور دوواری یاریب اینکلری چیخاردارلار. هئچ بیلیرسن ساری خسروون یئتیملری ائشیتسه‌لر
دامداری بوشدور تویوق-خوروزلاری اینی ایله
بیرگه اوغورلایارلار. هئچ بیلیرسن...
محرمعلی‌نین گؤزلری دولدو نسه دئمک ایسته‌ینده
بوغازی تیخیلدی. حاجی ایسکندر دورومو بئله گؤردوکده سؤزلرینی کسیب قاپینی دالیجا چیرپیب
گئتدی.
حاجی ایسکندر گئتدیکده، محرمعلی په‌یه‌نین
قاباغینداکی سکی‌نین اوستونده اوتوروب هؤنکور-هؤنکور آغلاماغا باشلادی. بو
اولایدان بیر ساعات گئچمه‌میش بیردن محرمعلی‌نین موبایلی زنگ ووردو. حاجی ایسکندر
ایدی:
- اوغول محرمعلی، تئز دور گل مچیده!
محرمعلی یئریندن دیک داشلاندی:
- آغا! دامداری نئجه اولاجاق، اوغرو-موغرو
گلمز؟!
حاجی ایسکندر پیچیلدادی:
- هئچ زاد اولماز! قره فاطمانین اوشاقلاری، الی
اگری بهرامین قارداشلاری، ساری خسروون یئتیملری هامیسی مچیدده‌دیرلر!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
لبیک
دوکتور جئری
روایت‌لرده بئله گلیب:
قاصیدلر، امام حسین(ع)-ین "هَل مِن ناصِراً یَنصُرُنی؟" هارایینی، اؤرت باسدیر ماحالی‌نین شیخ آغاسینا چاتدیرینجا، او "لبیک" دئیه‌رک خالقی باشینا توپلادی:
- صاباح تئزدن اؤکوز آرابالارینی قوشون امامیمیزین یاردیمینا قوشاجاغیق!
گئجه شیخ آغانین آروادی سوروشدو:
- یا شیخ! آت- دوه اولان یئرده سیز نییه امامین یاردیمینا اؤکوز آرابالاری ایله گئتمک ایسته‌ییرسیز، قورخورام گئج یئتیشه‌سیز؟!
شیخ آغا ساققالینی تومارلایاراق دئدی:
- بیز گئج یئتیشینده، امام(ع) ساواشی قازانمیشسا، اونون یانیندا اوزوموز آغ اولاجاق، عکس تقدیرده تکلیف بوینوموزدان گؤتورولموش اولاجاق!
بنزه‌ر یازیلار:
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
أنا کئفلی ایسکندر!
دوکتور جئری
ائل آراسیندا کئفلی ایسکندر آیاماسی(لقبی) ایله تانینان حاج محمدعلی آغا، محرملیک آیی باشلایاندان هر یئرده اوتوروردو سؤزو کربلا فاجیعه‌سینه چکه‌رک دئییردی:
-کئشکه من ایمام حسین(ع) زامانیندا اولایدیم‌دا اونون "هَل مِن ناصِراً یَنصُرُنی؟" [منه یاردیم ائدن واردیر می؟] هارایینا "لبیک" دئییب یاردیمینا قوشوب اوغروندا شهید اولایدیم...
سونرا مندیلینی چیخاردیب اوزونه باساراق هؤنکور- هؤنکور آغلاییردی.
عاشورا گئجه‌سی، او یئنه یانینداکیلارا آرزوسوندان دانیشیب آغلایاندان سونرا باشینی مچیدین دیوارینا سؤیکه‌دی. آنسیز اؤزونو کربلا چؤلونون اورتاسیندا گؤردو. بیرآز گئجیکمیشدی سانکی. یزیدین قوشونو شهیدلرین باشینی نیزه‌لرین اوجونا تاخاراق قانلی ساواش آلانینینی ترک ائتمکده‌ایدی، اسیرلر آغلاشا-آغلاشا قوشونون دالیجا سوروکله‌نه‌رک چکیلیردیلر.حاج محمدعلی دهشتله بو گؤرنتونو گؤزدن گئچیریرکن قوشوندان بیر آتلی آیریلیب چاپاراق اؤزونو اونا یئتیردی. یاخشی باخدیقدا اونو تانیندی. شیمر ایدی. شیمر قلینجینی چکه‌رک آتین قاباق قیچلارینی گؤیه قووزایا-قووزایا قیشقیردی:
- هَل أنتَ مِن أصحابُ الحُسین؟
[سن حسین-ین صحابه‌سیندن‌سن می؟]
حاج محمدعلی باشینی توولادی:
- لا..لا.. أنا کئفلی ایسکندر!
[یوخ..یوخ .. من کئفلی ایسکندرم!]
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
محرملیک خاطیره‌لری
دوکتور جئری
سیزین دده‌ز یوخدور؟!
محرم‌لیکده، آتام گئجه‌لری مسجیده گئدنده، یالوار-یاخارلا اتگیندن آسلاناراق منی‌ده یانیجا آپارماسینی ایسته‌یردیم. آتام،"مسجید اوغول- اوشاق یئری دئییل" دئسه‌ده آغلاما- سیزلامالاریم اوره‌گینی یومشالدیب منی ده اؤزو ایله آپاراردی. مسجیدیمیزین قوللوقچوسو، مشدی تاروئردی قاپی آغزیندا دایانار، تکجه بؤیوکلری ایله گلن اوشاقلاری ایچری بوراخاردی. ایچری‌یه اؤتورولمه‌ین اوشاقلار ایسه پئنجره‌لرین بارماقلیقلاریندان یاپیشاراق، زنجیر وورانلارا، سینه وورانلارا باخاردیلار. بیر گون اوشاقلار مشدی تاروئردی‌نین گؤزون ایراق گؤرونجه مسجیده دولموشدولار. موللا عاشورا احوالاتیندان دانیشیرکن اونلار بیر-بیری ایله شوخلوق ائدیب گولوشوردولر. سونوندا موللانین دؤزومو توکه‌نیب اوشاقلارین اوستونه چیمخیردی:
- سیزین دده‌ز یوخدور؟!
سونرا گؤزو ایله مسجیدین دؤرد بوجاغیندا مشدی تاروئردینی آختاراراق ائکلدی:
- مشدی! بوندان بئله دده-ننه‌سیزلری قویما گلسین مسجیده!...
موللا نه دئییر؟!
مسجیدیمیزین قوللوقچوسو، مشدی تاروئردی، آغزی پیس بیر کیشی ایدی. بیر گون، موللا موسلومون بالالاری احوالاتینی دانیشیرکن، قادینلار مسجیدین یاریم‌قاتیندا چیغیر-باغیر سالاراق سسینی بوغوردولار. بو دورومدان اؤفکه‌له‌نن مشدی تاروئردی آیاغا قالخیب قادینلارین اوستونه قیشقیردی:
- کؤپگین قیزلاری دینمه‌یین گؤرک، بو کؤپک اوغلو ـ الی ایله موللانی گؤسته‌ره‌رک- نه دئییر آخی!..
اوشاق ایدیم!
آنام دئییر:
- بالا اوشاقلیغیندا، آتانلا مسجیده گئتمک اوچون گونده زیرین- زیرین آغلایاردین ایندی نییه مسجیده گئتمیرسن؟!
دئییرم:
- آخی آنا، اوندا اوشاق ایدیم!
بنزه‌ر یازیلار:
Məhərrəmlik xatirələri
Dr. Jery
Sizin dədəz yoxdur?!
Məhərrəmlikdə, atam gecələri məscidə gedəndə, yalvar-yaxarla ətəyindən aslanaraq mənidə yanıca aparmasını istəyərdim. Atam,"Məscid oğul- uşaq yeri deyil" desədə ağlama-sızlamalarım ürəyini yumşaldıb məni də özü ilə aparardı. Məscidimizin qulluqçusu, Məşədi Tarverdi qapı ağzında dayanar, təkcə böyükləri ilə gələn uşaqları içəri buraxardı. İçəriyə ötürülməyən uşaqlar isə pəncərələrin barmaqlıqlarından yapışaraq, zəncir vuranlara, sinə vuranlara baxardılar. Bir gün uşaqlar Məşədi Tarverdinin gözün iraq görüncə məscidə dolmuşdular. Molla Aşura əhvalatından danışırkən onlar bir-biri ilə şuxluq edib gülüşürdülər. Sonunda mollanın dözümü tükənib uşaqların üstünə çımxırdı:
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
نئجه شاخسئی ووردوم؟
دوکتور جئری
عاشورا گونو یاخینلاشدیقجا یانغیم ایمام حسین(ع) یولوندا شهید اولماغا گئت-گئده آرتیردی. گئجه‌لری مسجیدده کربلا فاجیعه‌سیندن، ایمام حسینین باشی‌نین کسیلمه‌سیندن، اهل-عیالی‌نین اسیر-یئسیر دوشمه‌سیندن دانیشیلاناندا بوغازیم تیخیلر، آرزولاییردیم؛ کئشگه ایمامین زامانیندا اولوب اوغروندا ساواشاراق شهید اولایدیم. ائویمیزین آمباریندا قینیدا پاسلانمیش اسکی بیر قیلینج وار ایدی. اوزونلوغو آز قالا منیم بویومجا ایدی. قیلینجی اوستا رحیم دمیرچی‌یه گؤتوروب سورتوب ایتیتمه‌سینی ایسته‌دیم. اوستا رحیم بیر منه بیر قیلینجا باخینجا یالاندان:
- آغابگیم بونلا باش ووراجاق- دئدیم.
آخشام اوستو قیلنجی دمیرچیدن آلدیغیمدا گؤزلریمه اینانا بیلمه‌دیم. قلینج پار-پار پاریلداییردی، میلچگی گؤیده ایکی‌یه بؤله بیلردی!
ائرته‌سی گوندن، آغ خلعتدن تیکیلی عربی دؤنومو گئییب حیطده شاخسئی-واخسئی مشقی ائده‌رک اؤزومو عاشور گونونه حاضیرلاییردیم. هردن سس-کویومه آنام پنجره‌دن بویلانیب:
- قوی یئره او قیلینجی؛ قول-قیچینی کسه‌جکسن!-دئییردی.
منده بیر آن دوروقسانیب:
- آنا دویونجا باخ منه!...عاشورا گونو ایمامین اؤجونو (اینتیقامینی) کافیرلردن آلیب اؤزومو شهید ائده‌جه‌یم!-دئییردم.
آنام یایلیغی‌نین اوجو ایله گؤزلری‌نین یاشینی سیلیب:
- اوغلوم، سنه هله اوشاقسان...-دئیینجه من قیلینجی گؤیده فیرلادیب باشیما چالار کیمی ائده‌رک شاخسئی-واخسئی دئییب سؤزونو کسیردیم.
سونوندا عاشورا گونو گلیب چاتدی. سحر شافاقدان یئریمدن قالخدیم. آغ پالتاریمی گئیدیم. دستماز آلیب ایکی رکعت شهادت نامازی قیلدیم. قیلینجی گؤتوروب ائشیگه چیخماق ایسته‌دیگیمده آنام نیگران-نیگران منی سوزه‌رک آغا بگیمین قولاغینا نمنه‌لر پیچیلدادی. آغا بگیم گلیب قیلینجی الیمدن آلدی. دولوخساندیم؛ آز قالا آغلایاجاقدیم.
- آغابگ نه قاییریرسان من اونلا باشیمی یاراجاغام-دئدیم.
آغابگیم سرت-سرت:
- بو قیلینج ایله بابامیزین باباسی‌نین باباسی آذربایجان-روس ساواشیندا چوخلو ساییدا سالدات اؤلدورموش. بو قیلینج عنتیقه‌دیر؛ قورخورام دسته‌ده اوغورلاسینلار!-دئدی.
- گؤزلریمین یاشینی ساخلایا بیلمه‌دیم.
- بس من نه ایله باش ووراجاغام؟-دئدیم.
آغابگیم قولومدان یاپیشیب ائشیگه چکه‌رک یوموشاقجا:
- نیگران اولما، باشدا ووراجاقسان- دئدی.
کوچه‌ده قیامت ایدی. گؤز-گؤزو گؤرموردو. گؤیه ساورولان سامان ایدی گؤزه دولان کول. شاخسئی-واخسئی سسی اوره‌کلری تیتره‌‌دیردی.قیلینجلار شاهلانیب سالینیردی. قان قوخوسو، تر قوخوسو آدامین بورنونو گیجیشدیریردی.
آغابگیم منی دسته باشی کربلایی سئیف‌الله‌نین یانینا گؤتوروب:
- کبلایی بیزیم بو قارداشین باشینی چیرت-دئدی.
کربلایی سئیف‌الله گؤزونون قیراغی ایله منه باخدی. مندن قاباق سیرادا قونشوموز موسلوم آغانین اوغلو، محمد دایانمیشدی. کربلایی سئیف‌الله، "یا حسین" دئییب قمه‌نی محمدین باشینا چکدی. سانکی خوروز باشی کسمیشدیلر؛ قان گؤیه فیشقیردی. کول باسدیلار. محمد باییلدی.قولتوغونا گیریب اورتالیقدان گؤتوردولر. کربلایی سئیف‌الله یئنه "یا حسین" دئیب باغیردی. او نئجه ده دوشومده(خیالیمدا) اویدوردوغوم شیمره اوخشاییردی. ایشده سیرا منه گلمیشدی. کربلایی سئیف‌الله قمه‌نی قالدیریب باشیما یاخینلاشدیرینجا الیمی قاباغا آتیب وار گوجومله قیشقیردیم:
- پوخ یئمیشم وورما!
بنزر یازیلار:
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
محرم لیک احوالاتی
دوکتور جئری
شبئه
ایبیش مسجیدین پنجره سیندن ایچری باخیر. قیبیش ماراقلا سوروشور :
- نه خبردی؟
- شبئه وئریرلر.
قیبش - گئچ اویانا منده باخیم - دئیه پنجره یه دیرماشیر.
- بونلار کی سینه وورورلار!
- غش ائله ینلری گؤرمورسن می؟
گولمجه لرین قالانینی آردیندا اوخویون
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
آغلاما!
یازان :دوکتور جئری
محرملیک آیی دیر و آغلاما بازاری چوخ قیزغین.کیمی نین اورگی آغلاییر، کیمی نین سؤزو ، کیمی نین ایسه گؤزو. آغلاماق یاشامین آیریلماز بیر کسیمی دیر. اینسانین اولومو آغلاماقلا باشلاییب اؤلومو ایسه آغلاماقلا بیتیر. اولوملا اؤلومون آراسی یئنه دولودور آغلامالار ایله. بیری ممه اوچون آغلاییر، بیری دیش ، بیری دیل، بیری … بیریده حسین (ع) اوچون آغلاییر. کیمی نین بیر گؤزو آغلایاندا اوبیری گؤزو گولور ، کیمی نین ایسه گؤزلری آغلایاندا بیغی گولور. آتالاریمیز ” اؤلویه آغلامازلار، دیریه آغلایارلار ” دئیبلر آنجاق بیزیم ان بَتر آغلامالاریمیز اؤلولر اوچوندور . دئییرلر اؤلو اؤلنده شئیطان نم هاراسینا بیر بارماق بال یاخار بلکه بو اوزدندیر. آغلاماغین اؤزونه اؤزگو قوراللاری وار. ” آغلاماغین باجارمایان اؤلوسونو تون به تون سالار” دئمیشلر یئنه آتالاریمیز. آِغلاملارین بیر بؤلومو ایچدن گلیر یعنی ذاتی دیر.اؤرنک اوچون: کؤرپه نین ممه اوچون آغلاماسی و یا اوشاغین اویونجاق دوکانی نین قاباغیندا یئره سریلیب زیرین – زیرین اؤکوتمه وورماسی.
و ایکینجیسی ایسه ، اؤیرنملی و قازانمالیدیر کی اؤزونه اؤزگو اوخوللاردا اؤیره دیلیر. نئجه آغلایاسان ،نئجه غش ائله یه سن ، نئجه سسی یوخونلادییب نازیکله ده سن ، نئجه گؤزلریندن پیر- پیر یاش اله یه سن ونئجه….
محرملیک آیی دیر و آغلاماغین بازاری چوخ قیزغین. آتالاریمیز ” حسینه آغلاییرسان ، یزیده ده آغلا ” دئییبلر. ایشده ائی بئش میلیون آلیب اون گون روضه دئینلر، ائی نوحه آغاجیندان پارا درنلر، ائی زینجیر ، دؤیول ساتلانلار، ائی چین- ژاپوندان طبیل و قارا پارچا ایدخال ائدنلر، ائی مذهبی دیزیلر ( سریال) دوزلدنلر، ائی میللتین وار- یوخوندان ائحسان وئرنلر ، ائی یزیدین ایش تؤرتمه (اشتغال زایی) فورصتیندن یارارلانانلار و ائی …
بیرآزدا یزیده آغلایین. اشی ! یزید اولماسایدی هارادان امام حسین(ع) دوکانی آچاجاق ایدینیز. هارادان بیر ایلین گلیرینی بیر آیدا قازاناجاق ایدینیز؟ هارادان….
محرملیک آیی دیر وآغلاماغین بازاری چوخ قیزغین. بیز امام حسینه آغلاییریق حسینه ایسه بیزه….
1389/9/20
بؤلوم: ساتیریک یازیلار