آیدین هارادادیر؟
دوکتور جئری
اوزون سورن ایغتیشاشلار باسدیریلیقدا، اؤرت باسدیر ماحالینین شیخ آغاسی گنجلرله گؤروشوب یاخیندان فیکیر-دوشونجهلری ایله تانیش اولماق آماجی ایله باش کندین یوکسک اوخوللارینین بیرینه گئتدی. اون ایکینجی کلاسدا بیر روبع یابانجی دوشمنلرین مملکند امنیتینی پوزماق اوچون حیاتا گئچیرتدیکلری قورغولاردان دانیشاندان سونرا اؤیرنجیلره دؤندو:
- ایندی کیمسهنین سورغو-سوالی وارسا سوروشا بیلر.
اؤن سیرادا اوتوران اؤیرنجیلردن بیری آیاغا قالخدی:
- آغا! منیم بیر سورغوم وار.
شیخ آغا گولومسهدی:
- قاباقجا اؤزوزو تانیتدیرین سونرا سوروغوزو سورشون.
اؤیرنجی سایغی ایله باش اگیب دئدی:
- من آیدین دفترییم. سوروشا بیلرم:
دوغرودور، سیزدن تنقیدائلهینلری یوخا چیخاردیرلار؟
اؤیرنجینین سورغوسو بیتر-بیتمز تنفوس زنگی چالیندی. شیخ آغا اؤیرنجیلره:
- تنفوسدن سونرا سورغولاریزی جاوابلاندیراجاغام-دئییب کلاسدان چیخدی.
***
تنفوس بیتیب اؤیرنجیلر کلاسا قاییتدیقدان سونرا شیخ آغا گلدی:
- هارادا قالمیشدیق؟ هه! سوروغولاردایدیق. کیمسهنین سورغوسو وارمی؟
باشقا بیر اؤیرنجی بارماغین قالدیردی:
- آغا! منیم اوچ دنه سورغوم وار.
- اؤزونو تانیتدیردیقدان سونرا سورغولارینی سوروشا بیلرسن-دئدی شیخ آغا.
- آدیم ضیا دوامچیدیر.
سورغولارا گلدیکده:
1- دوغرودور، سیزدن تنقید ائلهینلری یوخا چیخاردیرلار؟
2- نییه تنفوس زنگی ییرمی دقیقه تئز چالیندی؟
3- آیدین هارادادیر؟
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
یاشاسین ایستیبداد
دوکتور جئری
بیزی تک-تک، جوت-جوت گتیریب او دونقوز دامینا باسمیشدیلار. هاواسی روطوبتلی ایدی. هر کس نفس چکمکده چتینلیک چکیردی. هره دینمز- سؤیلهمز بیر قیراغا چکیلمیشدی. من ده باشیمی دیوارا دایاییب یاواش-یاواش چئورهیه گؤز گزدیریردیم. دئمک اولار، توتوقلولارین هامیسی گنج ایدیلر. دینج اوتورسالار دا اوزلرینده بیر چئشید قایغینلیق اوخونوردو. بیردن گنجلرین آراسیندا باخیشلاریم بیرینین اوزهرینده دوندو. اورتا یاشلی بیر کیشی ایدی. دنیز کیمی چالخالانیردی. اللرینی اؤوکهلهییر هردن برکدن دیزینه تاپدایییب دوداق آلتی نسه دئییردی. بیری اونا تسکینلیک وئرمهسه، سکته ائلهیهجک دئیه دوشوندوم. یئریمدن قالخاراق گئدیب قارشیسیندا اوتوردوم. یاواشجا اللریندن توتاراق یوموشاقجا سیخدیم:
- قورخما، بیز هامیمیز بیرلیکدهییک!
اللرینی الیمدن چکیب گؤتو-گؤتو گئری چکیلهرک دیوارا یاپیشدی:
- منی اؤزوزه قاتمایین، من سیزلردن دئییلم،من حؤکومتدن یانایام. منی یانلیشجا توتوب بورایا گتیریبلر.
آرامجا دئدیم:
- تامام..تامام.. بئله ایسه نییه بو قدر تلاشلانیرسان؟ فیشارین قالخار الینه ایش وئرسن ها! هله دئ گؤروم نئجه اولدو یاخالاندین؟
سؤزلریمدن کیشی چالخانتیدان دوشموش کیمی اولدو.اوزونتو ایله سؤزه باشلادی:
- بیلیرسن جناب! ددهم وصیت ائلهییب؛ هر کیم ائششک اولسا سن ده اونون پالانی اول. دوزونو ایستهسن بیز ائله آتا-بابادان حؤکومتلرین طرفینده اولموشوق. ایغتیشاشدان-میغتیشادان دا خوشوموز گلمز. آخشام اوستو ایشدن قاییردیردیم. اوتوبوسدان یئننده بیردن اؤزومو بیر سورو بوش بئیین گنجین ایچینده گؤردوم. یاشاسین آزادلیق، محو اولسون ایستیبداد کیمی آخماقجا شوعارلار وئریردیلر. تئز اؤزومو اونلارین آراسیندان چیخارتماغا چالیشدیم آنجاق بیردن یئردن-گؤیدن مأمورلار قارغا-قجیر کیمی تؤکولوشوب قاباغا گلنی دگنکله ووروب توتوقلاماغا باشلادیلار. بیر تهر قالابالیق ایچیندن چیخیب قاچماغا اوز توتدوم. آنجاق ایکی مأمور دالیمجا دوشدولر. مأمورلارا ایغیشاشچیلاردان اولمادیغیمی بیلدیرمک اوچون قاچا-قاچا قیشقیریردیم: یاشاسین ایستیبداد ، محو اولسون آزادلیق، ساغ اولسون دیکتاتور. آنجاق بیلمیرم نییه مأمورلار آردیمی بوراخماییب منی توتونجا آتدیلار کوتگین آلتینا؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
یوخو
دوکتور جئری
اؤرت باسدیر ماحالینین مؤعتبر شیخ آغاسی بیر هفتهدن چوخ ایدی بللی اولمایان سببلره گؤره گئجهنی گوندوزه قاتاراق بوتون ایگیرمی دؤرد ساعاتی یاتیر، نامازلاری بئله قضایا قالیردی. حتّی اوچ گون قاباق، ماحالین قوزئی گونباتاریندا باش وئرن زلزله اوزوندن ائو-ائشیکلرینی الدن وئریب قیشین شاختاسیندا باییردا قالان اهالی، یاردیم آلماق آماجی ایله اونون قاپیسینا گلیب سحردن آخشامادک گؤزلهسهلر ده یوخودا اولدوغونو بیلینجه کور-پئشمان گئری قاییتمیشدیلار. اوزون یاتمالار اوزوندن رنگی سارالان شیخ آغانین وضعیتی یاواش-یاواش اوغوللوغو قلئیچی مورتوضو نیگران ائلهمگه باشلادی. دونن گون اورتا چاغی شیخ آغا ال سویا یئتیریب تلهسیک یاتاغینا گیریب یاتماق ایستهینده، قلئیچی مورتوض باشی اوسته دیزه چؤکوب هؤنکور-هؤنکور آغلاماغا باشلادی:
- دددده..دده! نییه بو قدر یاتیرسان؟ نهخوشلامیسان!؟ ایستهییرسن بیزی باشسیز قویاسان؟ ایجازه وئر دوکتورا زنگ ووروم گلسین..
شیخ آغا یئرینده دیرسکلندی. سؤنوک گؤزلری ایله قلئیچی مورتوضا باخیب فیسیلدادی:
- قورخما اولما اوغلوم.. بیرشئییم دئییل!
- بیر شئیین دئییلسه، نییه بو قدر یاتیرسان؟-دئیه قلئیچی مورتوض گؤزلرینین یاشینی سوزدوردو.
شیخ آغا دولوخساندی:
- گئچن هفته گئجه یوخودا گؤردوم...
قلئیچی مورتوض باشینا تاپدایاراق قیشقیردی:
- بو دونیادان گئدهجکسن؟!
شیخ آغانین اگری-اگری باخیشی قلئیچی مورتوضو سوسدوردو.
- گئچن هفته گئجه یوخودا گؤردوم، قارداش لیوان ماحالینین ایسلامی موقاویمت جبههسینه منسوب بیر قوروپ، حوضوروما گلیبلر. من ایندییهدک اونلاری هئچ گؤرمهمیشدیم. تأسوفله آد-سانلارینی بئله سوروشمادیم. گلمهلرینین سببنی سوروشدوم. دئدیلر: موقاویمتی گوجلندیرمک اوچون پولا احتیاجلاری وار. دئدیم: قاب گتیرمیسیز؟ بیر یئکه چمدان قاباغیما قویدولار. چمدانی گؤتوروب صاندیقخانایا گئچدیم. تپه-تیخلام دولارلا دولدوردوم، چمدانین قاپاغی باغلانمادی. بیر- ایکی دؤنه تاپدادیم، باغلانمادی. سون کره مؤحکم تاپدادیغیمدا بیردن سسیندن یوخودان دیسکیندیم...
قلئیچی مورتوض چاشقین- چاشقین سوروشدو:
- سونرا نه اولدو؟!!
شیخ آغا اوزونتو ایله آرتیردی:
- نه اولاجاق؟! اوگوندن دایم یاتیرام بلکه آدینی بیلمهدیگیم او مقاومت قروپو چمدانلارینی آلماق اوچون یوخوما گلهلر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
قیرخ ایللیک مرگ برلرین نتیجهسی نه اولوب؟!
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوضون ددهلیگی نئچه ایل ایدی زمی اوستونده ترس آوانین آدی بللیسی قره قاسیق فاطما ایله دعاوالی اولوب محکمهیه گئت-گل ائدیردی. سونوندا سیراغا گون محکمه سون قرارینی وئرهرک ددهلیگی بو داعاوادا حاقلی بیلیب قارشی طرفی آغیر جزالاندیردی. دونن گون اورتا چاغی محکمهنین قراریندان یئنیجه خبردار اولان قره قاسیق فاطمانین کیفیر آغیزلی اوشاقلاری ددهلیگین قاپیسینا تؤکولوشوب، "چیخ ائشیگه قورومساق! آروادین چوپور مصمهنی فیلان-فیلان ائلهیهجهییک"- دئیه قاپینی داشا وئردیلر. آنجاق ددهلیک قاپینی آچمایینجا سالدیرقانلار نهایت یورولوب قمیشلرینی چکیب گئتدیلر! آخشام باشی قلئیچی مورتوض ایشدن قاییداندا قاپی-قونشو اولوب-بیتنلری تئز اونون اووجونا قویدولار.وئریلن ناموس یامانلاریندان کؤپورَن قلئیچی مورتوض دلیجهسینه ائو گیریب شنهنی گؤتورهرک ائشیگه چیخاندا ددهلیگی قاباغی کسدی:
- آی بالا هارا بئله!؟
گؤزلری قان چاناغینا دؤنوشموش قلئیچی مورتوض باغیردی:
- گئدیرم شنهنی سوخام ناموس یامانی وئرنلرین موناسیب یئرینه!
ددهلیک قلئیچی مورتوضون قارشیسینی آلماغی باجارمایینجا چوپور مصمه قاباغا گئچدی:
- بالا گئدیب شر چیخارتما؛ آند اولسون ددهلیگین ساققالینا، منیم تومانیمین باغی بئله ترپنمهییب!!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
هارادان گتیرمیسن؟
دوکتور جئری
شیخ آغانین اوغوللوغو قلئیچی مورتوض ترس آوانین
ان وارلی و سرمایهدار آداملاریندان بیری ساییلیر. سانمایین او وار-دؤولتینی
دیگر آغازادهلر کیمی رانت یولو ویا ایختیلاس ایله الده ائدیب. یوخ.. یوخ او اصلاً
بئله آدام دئییل. حتی مومکوندور اینانمایاسیز او ایندییهدک دؤولتی اورقانلارلا هئچ چئشید علاقهده
اولماییب. سوروشورسوز: بئله ایسه اونون ثروتینین منشایی نمنهدیر؟ عرض ائلهییم
خیدمتیزه بیزیم بو قلئیچی مورتوض ایش دونیاسینا قالایچیلیقلا گیریب سونرا میس
قاب-قاشیق سیردان چیخینجا موختلیف مسلک-پئشهلری
بیر-بیر سیناماغا باشلاییب. اؤرنک اوچون: خیابانلاردان آشغال توپلاییب، یئرآلما
سوغان ساتیب، اوزرلیک سالیب، تاناکورا پالتاری ایدخال ائلهییب ، عفاف ائوی آچیب،
آمریکانین آغزینا یومروق ووروب، ترمینال و پاساژلارین قاباغیندا چیغیریب و سایر.
آنجاق او بو وار-دؤولتینی بو سایدیغیمیز قوللوقلارلا الده ائتمهییب. او ثروتینی
ایکی- اوچ ایلدیر باشلایان تیجارتله قازانیب. مومکوندور یئنه اینانمایاسیز او بو
نئچه ایلده بوتون آل-وئرلرینده قازانجلی چیخیب حتی مین تومن بئله اولسون زیان ائلهمهییب...
گئچنلرده
بیر قوناقلیقدا اونا یاناشیب اویان-بویاندان بیرآز دانیشاندان سونرا بیلهسیندن
سوروشدوم:
- مورتوض قارداش! دئیه بیلرسن سیرری-رمزی نمنهدیر
سن بو تیجارتده همیشه کارلی چیخیب هئچ واخت زیان ائلهمیرسن؟!
گولومسهییب دئدی:
- چوخ سادهدیر! من هر کیم ایله آلیش-وئریش
ائلهییرم پولونو گئری قایتارمیرام.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
یئل
دوکتور جئری
اؤرت باسدیر ماحالینین شیخ آغاسی سحر
اویاندیقدا ائشیکدن بورنونا هیس قوخوسو گلیردی. اوغوللوغو قلئیچی مورتوضو یانینا
چاغیریب قوخونون منشأینی سوروشدو. قلئیچی مورتوض بیرآز دیل-دوداغینی چئینهدیکدن
سونرا دئدی:
- بو قوخو سیراغا گون اسن یئل اوزوندندیر..
شیخ آغا چاشیردی:
- بوگونون قوخوسو نه علاقهسی وار سیراغا گونون
یئلی ایله؟!
قلئیچی مورتوض آلتدان-آلتدان باخدی:
- سیراغا گونو بازاردا دولانیردیم. برکدن یئل
اسیردی. بیردن گؤردوم بیر خانیم کشف-حیجاب
ائلهییب باشی آچیق دولانیر. ایسلام خطره دوشمهسین دئیه تئز گئدیب اونو امر به
معروف ائلهمک ایستهدیم. آنجاق خانیم اوتانمازجاسینا دئدی اسن یئل یایلیغیمی
آپاردی.
شیخ آغا تلسدی:
- سن نئیلهدین؟
قلئیچی مورتوض دوداقلارینی بوزوشدوردو:
- هئچ.. من یالاشدان باتوملا باشیندان ووردوم
آنجاق او دوغوشدان دوشوب سکته ائلهدی.
شیخ آغا تدیرگین اولدو:
- سونرا نه اولدو؟
- هئچ زاد اولمادی. خالق ییغیشیب جنازهنی
آمبولانسا قویدوقدان سونرا چوخ آرام داغیلیشدیلار.
شیخ آغا راحات بیر نفس چکیب یئنه سوروشدو:
- هله دئمهدین بو قوخونون نه علاقهسی وار او
یئل ایله؟!
قلئیچی مورتوض باشینی آشاغی سالیب فیسیلدادی:
- او یئلین اوزوندن بوگون خالق قاپیمیزی
یاندیریب ایچری گیرمک ایستهییر..
بؤلوم: آجی گولوشلر
تهلوکهلی ایغتیشاشچی
دوکتور جئری
اؤلکهده یارانان ایغتیشاشلار سیراسیندا باشی
شیشمیش، اوز-گؤزو قارالمیش، بورنو ازیلمیش، قاباق دیشی سینمیش و قولونو بوینوندان
آسمیش ایگیرمی یاشلاریندا اولان بیر اوغلانی محکمهیه چیخارتدیلار. قاضی
قاباغینداکی پروندهنی ورقلهدیکدن سونرا آلتدان-آلتدان گنج اوغلانا باخیب
فیسیلادی:
- پرونده ده یازیلیب: شاهیدلرین شهادتینه گؤره
سیز ممکتین امنیتینی بیربیرینه وورماق مقصدی ایله مأمورلارلا دالاشیب اونلارا بدن
خسارتی وورموشسونوز. سیز بو ایتیهاملاری قبول ائلهییرسینیزمی؟
گنج اوغلان گولومسهدی:
- بلی جناب قاضی من بوتون بو ایتیهاملاری قبول
ائلهییرم. حادیثه گونو من دانیشگاها گئدنده مأمورلار منی دؤورهلهدیلر. من ایکی-اوچ
کلله ووردوم مأمورلارین بیرینین باتومونا. سونرا دؤنوب آغیز-بونومو تاپدادیم بیر آیری
مأمورون یومروغونا. ووردوغوم ضربهنین شیددتیندن اؤزومو ساخلایا بیلمهییب یئره
ییخیلدیم. ییخیلی وضعیتده ایسه قارنیملا
یئددی-سککیز یول مأمورلارین بیرینین تپکلرینه
تاپدادیم. دوزونو ایستهسهنیز قان
گؤزلریمی توتموشدو و من نه ائتدیگیمی اؤزومده بیلمیردیم. جناب قاضی سیزدن ریجا
ائدیرم منی باغیشلایین...
بؤلوم: آجی گولوشلر
چیغیر-باغیرین زیانی
دوکتور جئری
ارشدین دوکانینین قاباغی قالابالیق ایدی. جاماعات باساباس ائلهییب هرکس دیگرینی ایتهلهیرک قاباغا گئچمگه تلهسیردی. چیغیر-باغیر، یامان-یوووز سسی عرشه دایانمیشدی. هارادانسا قلئیچی مورتوض تاپلیب گلدی. نیگران-نیگران جاماعاتا باخدی. کیمسهنی آختاریر کیمی ایدی. قالابالیغین ایچینده اوستاد دفترینی گؤرونجه اونا یاناشیب سسی چاتسین دئیه قیشقیردی:
- نه خبردیر؟ جاماعات نییه چیغیر-باغیر سالیب؟
اوستاد دفتری جاوابدا هارای تپدی:
- ارشد قیرخ سککیز مین تومنه تعاوونی تویوق وئریر. بازاردا کیلوسو آلتمیش مین تومندیر. بونا گؤره میلّت چیغیر-باغیر سالیب.
قلئیچی مورتوض یئنه سوروشدو:
- بو چیغیر-باغیرلارین، یامان-یوووزلارین ددهلیگیم شیخآغانین تزگاهینا زیانی یوخدور کی؟!
اوستاد دفتری سسلندی:
- یو.. هئچ زیانی یوخدور!
قلئیجی مورتوضون نیگرانلیغی گئتدی:
- بئله ایسه قوی نه قدر چیغیر-باغیر سالیرلار سالسینلار.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
اوّل چیخاردیب سونرا ساییرلار!
دوکتور جئری
نئچه واخت ایدی شاعیر و یازیچی دوستوم اوستاد دفتری گؤزه
گؤرونموردو. اینترنت و تلفونون کسیلدیگینه گؤره اونونلا ایلگی ده قورا بیلمیردیم.
دونن شانسدان اونو شهرین ائلکیتابخاناسیندا گؤردوم. باشی تنظیف ایله ساریلمیش
اوز-گؤزو ده گؤیرمیشدی. اؤپوش-گؤردوشدن سونرا باشینا گلن اولای حاقیندا سوروشدوم.
دریندن بیر آخ چکیب دئدی:
- یئددی-سککیز گون قاباق شهرین ادبی درنگینه گئدرکن یولدا "گشت
ایرشاد" ماشینی قاباغیمی کسیب ایکی مأمور یئره ائنیب "کؤپگین
قیزی کشف حجاب ائلهییرسن؟!"- دئیه باتوملا جانیما دوشدولر. نه قدر ایستهدیم دئییم: "آی
بالا من قادین دئییلم کیشییم، ساچیم ازونلوغو شاعیرلیگیمدندیر".
ماجال وئرمهدیلر کی وئرمهدیلر. آللاهدان ایدی "بیماری
زمینهای"-م یوخ ایدی
یوخسا ایندی سکته ده ائلهمیشدیم!
گوله-گوله دئدیم:
- اوستاد! سنین احوالاتین لاپ او تولکونون احوالاتینا بنزهدی.
دئییرلر: بیرگون بیر تولکو توواراق قاچیردی. سببینی سوروشدولار. دئدی: هر تولکونون
اوچ مایاسی اولاسا بیرینی چیخاردیرلار. دئدیلر: سنینکی ایکی مایان وار، سن نییه
قاچیرسان؟ دئدی: آخی اوّل مایالاری چیخاردیب سونرا ساییرلار!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ایسلامی یاشماق
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوضون خوُیسوز خانیم آدلی بیر بالدیزی
وار. ننهم- باجیم اولسون او چوخ گؤزل و یاخشی بیر قادیندیر. آنجاق هر گؤزلین بیر
عیبی اولدوغو کیمی اونون دا بیرجه عیبی بودورکی، بازارا چیخاندا بزهنیب-دوزهنیر،
ککیللرینی ائشیگه قویور و بیرآز دا دار و رنگلی پالتارلار گئییر. ائشیتدیگیمه گؤره قلئیچی مورتوض دفعهلرجه اونون
بو گئیینیش-گئدیشاتیندان تنقید ائدهرک، « بیز مؤعتبر ددهلیگیم شیخ آغانین یاخین
فامئللری ساییلیریق یاخشی دئییل سن بو قیافتله اونو و بیزیم آبیریمیزی تهلوکهیه
سالاسان» دئسه ده خوُیسوز خانیمین بئینیه باتماییب
کی باتماییب.
کئچن گون بازاردا دولاناندا شانسدان خوُیسوز
خانیملا قارشیلاشدیم. اؤنجه اونو تانیمادیم. ککیللرینی ایچری قویموش، گئن-بول
بیر قارا مانتو گئیمیشدی. اوز-گؤزونو ده هئچ بزهمهییب کلاسیک فیلملر کیمی
سیاه-سفید ایدی. اؤز-اؤزومه دئدیم، ˝یقین قلئیچی مورتوضون بونجا ایل اؤیود-نصحیتلری
اؤز تأثیرینی باغیشلاییب خوُیسوز خانیم ایسلامی یاشماغی اویغون گؤروبدور˝. آخشامی کوچه
باشیندا قلئیچی مورتوض چؤرکخیرداناسی ییغیناندا گؤردوم. احوالاتی اولدوغو کیمی
آنلاتدیقدان سونرا قیس-قیس گولوب دئدی:
- یوخ جانیم منیم اؤیود-نصحیمه قولاق آسان
کیمدیر؟! بالدیزیم پیللهلری چیخاندا بیرآز اورگی دؤیونور. او اوزدن بو گونلر
ایسلامی یاشماغی ترجیح ائدیر!
چاشیردیم:
- اورک دؤیونتوسونون نه ربطی وار ایسلامی
یاشماغا؟!
یئنه گولوب جاواب وئردی:
- نئجه ربطی یوخدور؟! ˝گشت ایرشاد˝ آدامی توتاندا سکته ائلهمهسی اوچون بو بیر ˝بیماری زمینهای˝ ساییلا بیلر.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
مسئوللار چوْر یئییرلر!
دوکتور جئری
بیری وار ایدی بیر یوخ ایدی.اسکی زامانلاردا
یوخسول بیر ار-آرواد یاشایاردی. کیشی قارا فهله ایدی، اؤلمه-دیری بیر یاشاییش
اوچون سحردن آخشامادک باییردا قان-تر ایچینده چالیشاردی. او، آخشام آرغین-یورغون ائوه قاییداندا، آرواد تئز
سوفرهنی آچیب پیشیردیغی یاغ شورباسینی اورتایا قویاردی. یاغ شورباسی دئدیکده،
سویا آتیلمیش ایکی قاشیق یاغ، ایکی بالاجا یئرآلما، اوچ-دؤرد نوخود یا ماش،
بیرآزجیق دا ساریکؤک ایله دوز ایدی. ار-آرواد یاغ شورباسینین سویونو تیلیت ائلهییب
یئدیکدن سونرا آرواد قاپلامانین بوتون
محتویاتینی چاناغا بوشالدیب کیشینین قاباغینا ایتهلهیرک ایندیکی میلّته اورکیاندیران
مسئوللار کیمی دئیردی:
- کیشی من یئمیرم؛ سن یئ آیاقدان دوشمهیهسن!
کیشی دولوخسانیب دئیردی:
- آرواد آخی بئلهکی اولماز، سن نه یئیهجکسن؟!
آرواد دئیردی:
- فاطی یئسین، چوْر یئسین. قاپلامانین دیبینی
یئسین!
سونرا سوفرهدن بیر پارچا چؤرک گؤتورهرک آرتیراردی:
- ائله من قاپلامانین دیبینی سیییرسم گؤرَر.
گونلردن بیر گون، کیشی آروادینین هرگون
قاپلامانین دیبنی سییرمه حرکتیندن شوبههلنیب قادین چاناغی اونون قاباغینا ایتهلهینده
قابی گئری قایتاراراق:
- بو گون من چوخ آج دئییلم بونلاری سن یئی، ائله
من قاپلامانین دیبینی سیییرسم گؤرَر-دئیه جلد قاپلامانی آروادین الیندن قاپار.
کیشی قاپلامانین دیبینه باخاندا گؤزلرینه اینانا
بیلمز؛ ایکیساریلی بیر یومورتا قاپلامانین دیبینه یاپیشمیشدی!
------------------
آچیقلاما
چوْر درد، مرض ویا زهرمار دئمکدیر.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
شیخ آغانین پیس خاطیرهسی
دوکتور جئری
جومعه آخشامی گونو ترس تیوی شبکهسینین موخبیری قلئیچی مورتوض، اؤرت باسدیر ماحالی شیخ آغاسینین حوضورونا چاتاراق اونون برکتلی یاشاییشی حاقیندا بیر وئریلیش حاضیرلاماق ایستهدیگینی بیلدیردی. شیخ آغا گولر اوزله اونو قارشیلاییب گلهجک نسللرین یارالانماسی اوچون دؤرد ساعات بویونجا قازاندیغی تجروبهلردن، آپاردیغی موباریزهلردن و ائتدیگی خیدمتلردن قونوشدو. دانیشیق سیراسیندا موخبیر شیخ آغادان ان شیرین خاطیرهلرینین بیرینی سؤیلهمهسینی ریجا ائدینجه شیخ آغا بیرآز فیکره جومدوقدان سونرا دوداغی قاچدی:
- طلبهلیک ایللریمده بیرگون ترسآوادا خبر یاییلدی کندخودا ایسلامین بؤیوک قیزی داغدا قوزو اوتاراندا ایتیب. کند اهالیسی داغا تؤکولوشوب قیزی آختارماغا باشلادی. شانسدان قیزی من تاپدیم. چوخ سئویندیک. قیزی قوجاقلادیم. ایچیمده بیر شئی جوشدو. تئز بیر محرمیت صیغهسی اوخودوم. چوخ شیرین بیر خاطیره ایدی.
موخبیر قیزاریب بوزاردی:
- شیخ آغا بیز بو خاطیرهنی تلویزیوندان یایا بیلنمریک مومکونسه بیر آیری خاطیره سؤیلهیین.
شیخ آغا گولومسوندو:
- طلبهلیک ایللریمده بیرگون ترسآوادا خبر یاییلدی قوچو نیظامین دول خالاسی چؤلده تزک ییغاندا ایتیب. کند اهالیسی داغا تؤکولوشوب خالانی آختارماغا باشلادی. شانسدان خالانی من تاپدیم. چوخ سئویندیک. خالانی قوجاقلادیم. ایچیمده بیر شئی جوشدو. تئز بیر محرمیت صیغهسی اوخودوم. چوخ شیرین بیر خاطیره ایدی.
موخبیر چاشدی:
- شیخ آغا! شیرین خاطیرهلری بوراخین. یاشامینیزدا ان پیس خاطیرهنی سؤیلهیه بیلرسینیزمی؟
شیخ آغانی سویوق بیر تر باسدی دوداقلاری اسه-اسه دانیشدی:
- طلبهلیک ایللریمده بیر گون من مئشهده ایتدیم...
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
شیخ آغانین حئیوانسئورلیگی
دوکتور جئری
من دونَنهدک اؤرتباسدیر ماحالی شیخ آغاسینین تکجه موسلمان نؤوعوندن اولان اؤلکه و دونیا اینسانلارینین قایغیسینی چکمکده اولدوغونو دوشونمکده ایدیم. سن دئمه اوحضرت اینسانلارلا یاناشی بوتون دونیا حئیوانلارینین آشیری مودافیعهچیسیدیر ده بو ایندییهدک گؤزلردن یایینمیش دورومدا قالیب.
جومعه آخشامی شیخ آغا بیزی شاما قوناق چاغیرمیشدی.خالقین معیشت، ایش و مسکن مسئلهلری اوستونده چوخلو موباحیثهلر گئدندن سونرا نهایت سوفرهلر آچیلیب چئشیدلی-چئشیدلی یئمکلر اورتایا قویولدو. هامی یئمگه باشلاماق اوچون شیخ آغانین ایجازهسینی گؤزلهییرکن، او، بیر بوشقاب گؤتوروب بیر شیش کاباب، بیر تویوق بودو، بیردنه ده بالیق چکهرک آیاغا قالخیب ائشیگه چیخدی. ایشین غریبه طرفی بو، او ائشیگه چیخارکن قاپی دالیندا اولان چوماغی دا یانیجا گؤتوردو. هامیمیز چاش-باش شیخ آغانین اوغوللوغو قلئیچی مورتورضا ساری دؤندوک. او گولومسهیرَک مسئلهیه آیدینلیق گتیردی:
- یئددی آی قاباق قاراباسدی ماحالینین شیخ آغاسی ددهلیگیمه بیر موستضعف پیشیک هدیه وئردی. اوگوندن ددهلیگیم پیشیگین یئمگینی اؤز الی ایله قاباغینا قویمادان اؤزغذاسینی یئمز.
سؤزلر بورایا چاتینجا بیردن ائشیکدن آجیناجاقلی پیشیک چیغیرتیلاری ائشیدیلدی. چاشقینلیق ایچینده گئنه قلئیچی مورتوضا دؤندوکده آچیقلادی.
- پیشیگین غذاسینی قاباغینا قویاندا قاپی-قونشونون آج-اوج پیشیکلری اونون یئمگینه شریک چیخماسینلار دئیه ددهلیگیم چوماق ایله اونلاری قوووالاییر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
بهیشته گئتمک ایستهییرم!
دوکتور جئری
یاشاییشین تام شیرین چاغیندا، بیر اوزو قیز، بیر اوزو گلین اولان فاطوشون اری بیر ایش قضاسیندا اؤلوب اونو ایکی صغیر اوشاقلا یالقیز بوراخدی. کیمسهسیز قادین بیر مودّت بالالارینین قارنینی دویورماق اوچون او قاپی بو قاپینی چالاراق ایش آختارماغا باشلادی آنجاق ایکی یئتیم اوشاقلا کیم اونا ایش وئرردی؟ ایشوئرنلر تاپیلاندا ایسه، ایشدن چوخ اوندان باشقا ایش گؤزلهییردیلر!
الی هر یئردن اوزولن یازیق فاطوش ائنینده-سونوندا اؤزونو ساتماق فیکرینه دوشدو آنجاق بیریاندان دا آللاهدان، جهنم عذابیندان قورخوردو. چوخلو دوشونوب داشیندیقدان سونرا بیردن بئینینه ووردو گئدیب کندلرینین موللاسی شیخآغا ایله بو مؤوضو حاقیندا دانیشیب ایجازه آلسین. چادیراسینی باشینا سالیب شیخآغانین خیدمتینه یئتیشهرک احوالاتی اولدوغو کیمی اونا دانیشدیقدان سونرا سوروشدو:
- آغا باغیشلایین ها! اؤزوم قارا، اوشاقلاریمین قارنینی دویورماق اوچون من ترسآوانین جاندارما باشچیسی قوچو نیظاما وئرسم آللاه منی جهنم اودوندا یاندیرار؟
شیخ آغا استغفرالله دئییب یئره باخدی:
- قیزیم! آللاه سنی قیرخ گون جهنم اودوندا جاییر-جاییر یاندیرار!
- ترس آوانین کندخوداسی مشه ایسلام وئرسم نئجه؟-دئیه گئنه سوروشدو فاطوش.
- اوندا ایکی آی جهنم اودوندا یاناجاقسان-دئدی شیخ آغا.
- ترس آوانین موعلیمینه؟
- اوچ آی!
الی هریئردن اوزولن فاطوش فیکیرلشیب-فیکیرلشیب سون شخصین آدینی یاواشجادان آپاردی:
- ترس آوانین موللاسینا وئرسم نئجه؟!
شیخ آغانین قاش-قاباغی آچیلیب گولومسوندو:
- قیز نییه یاواشدان دانیشیرسان؟ دئنن بهیشته گئتمک ایستهییرم دا!!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
میلّته گوج دوشمهسین دئیه...
دوکتور جئری
دونن آخشام چاغی شیخ آغا ائششگی ایله شهردن
قاییداندا دوستلارلا ترسآوانین قهوهخاناسیندا اوتوروب اونون اؤرتباسدیر ماحالیندا،
میلتین ریفاهی اوچون تطبیق ائتدیگی یئنی ایقتصادی برنامهلریندن دانیشماقدا ایدیک.
شیخ آغا ایکی گؤزو دولو اولان خورجونو چیگنینه آشیراراق ائششگه مینمیشدی.هامیمیز
چاش-باش بو صحنهنی سئیر ائدرکن اوستاد دفتری اؤزونو ساخلایا بیلمهییب سسلندی:
- شیخ آغا باغیشلایاسان ها.. نییه خورجونو ائششگین
بئلینه چاتمیرسیز؟!
شیخ آغا آلچاقکؤنولولوکله جاواب وئردی:
- دئییرم حئیوان یازیقدیر منله خورجونو بیرگه
داشییا بیلمز یاخشیسی بودور خورجونو دا من گؤتورم.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر