+0 به‌ین
ائویمین اوچده ایکیسینی کیم اوغورلاییب؟!
دوکتور جئری
اوچ آی قاباق، توکزبانی ایکی آیاغینی بیر
باشماغا سوخدو؛ اوشاقلار بؤیوب، گرهک ائویمیزی دَییشدیرک. نه قدر یالواردیم، آی جانیم
منده پول نه قاییر آیری ائو آلیم؛ ایشه یارامادی. توکزبانی دئدی: اوتوردوغوموز
حیطی ساتاریق، بیرآزدا بانکدان وام گؤتوروب بیر بؤیوک ائو آلاریق. علاجیم کسیلینجه
بونگاهچی گتیریب حیطی ساتیشا قویدوم. بئش آلتی گون سونرا بونگاهچی یاخشی بیر
موشتری تاپیب حیطی اللی میلیونا ساتدی. بونگاهچی دئدی: الیمده یاخشی بیر حیط وار،
سیزینکدن همی بؤیوکدور همی ده تزه ساخت‌دیر، بو اللی میلیونون اوستونه اللی میلیون
دا قویسانیز سیزه اونو آلا بیلرم. گئدیب حیطه باخدیق، دوغرودا دا حیط چوخ گؤزل
ایدی. توکزبانی‌نین چیچگی چاتلاییردی. سانکی ائوی آلمیشدیق. ائرته‌سی گونو وام
آلماق اوچون بانکا گئتدیک. بانکین رئیسی چوخ گولش قاباق بیر اینسان ایدی. اللی
میلیون وام ایسته‌دیگیمیزی ائشیدینجه الینی گؤزونون اوستونه قویوب دئدی: منیم
گؤزوم اوسته. توکزبانی منه باخدی گولومسه‌دی، سئوینج گؤزلرینده اوخونوردو. بانکین
رئیسی سؤزلری‌نین آردیندا آرتیردی: تکجه وامین بیرجه شرطی وار. دئدیم: هر نه اولسا قبول‌دور!.
رئیس دئدی: شرطی بودور، سیز گرهک اللی میلیونوزو اوچ آی بیزیم بانکدا
یاتیرداسینیز. اوچ آیدان سونرا بیز سیزه یوز میلیون وئره‌جه‌ییک! دئدیم: آخی بو
اللی میلیون ایندی بیزه لازیم‌دیر. رئیس دئدی: اوزگونم، قانون بئله‌دیر. بیز
قانوندان قیراق بیر ایش گوره بیلمه‌ریک. توکزبانی‌یا دؤندوم. چیچکلری سولموشدو!
بیرآز دوشونوب داشیندیقدا دئدی: اولماسا، اوچ آی کرایه اوتوراق، اوچ آیدان سونرا
پولو آلیب حیطی آلاریق! سوزلری عاغلیما باتدی. اللی میلیونوموزو بانکا یاتیردیب
ائشیگه چیخدیق. خوشبختلیکله ائله ساتدیغیمیز حیطیمیزی، کرایه ائله‌‌دیک.
کئچن هفته بیزیم اوچ آییمیز دولدو. سحر تئزدن
توکزبانی ایله بانکا گئتدیک. رئیس گئنه بیزی گولر اوزله قارشیلادی. چک، سوفته،
ضامین ایشلرینی یئربه‌یئر ائله‌یندن سونرا قیسط دفترچه‌سینی الیمیزه وئره‌رک دئدی:
ایندی یوز میلیون حسابنیزدادیر. هر واخت
ایسته‌نیز آلابیلرسینیز. من قیسط دفترچه‌سینی گؤزدن گئچیرنده باشیمدان توستو
قالخدی. بئش ایلین ایچینده یوز اللی نئچه میلیون بانکا قایتارمالی‌دیق! آبیر
دردیندن بیر شئی دئمه‌دیم. بانکدان چیخیب بونگاها گئتدیک. خوشبختلیکله ایتسه‌دیگیمیز حیط هله ساتیلمامیشدی. بونگاهچی‌یا دئدیک: تئز حیط صاحیبنی چاغیر
قراردادی یازاق. بونگاهچی بیرآز میس-میس ائله‌یندن سونرا آچیقلادی: بیلمیرم
بیلیرسیز یا یوخ حیط بیرآز ترپشیب! نیگران-نیگران سوروشدوم: مثلاً نه قدر ترپشیب؟!
بونگاهچی قلمینی میزین اوستونه تاپدایا-تاپدایا دئدی: دونن سیز بگندیگینیز حیطه
موشتری گلمیشدی صاحابی ایکی‌یوز اللی میلیونا وئرمه‌دی! ایلدیریم وورموشلار کیمی
اولدوم. یئریمده قورودوم. هاندان-گئجدن اؤزومه گلدیم. بونگاهچی‌یا دئدیم: اولماز
بیزیم ائله اؤز حیطیمیزی اؤزوموزه آلاسان؟! بونگاهچی گولدو: نییه اولماز، ازقضا
سیزین حیطینیزی آلانین ساتماق قصدی وار. سئویندیم؛ نئچه‌یه آلابیلرسن دئدیم.
بونگاهچی بو کز قلمی ایله باشینی قاشییا-قاشییا دئدی: بیلمیرم بیلیرسیز یا یوخ
کیچیک حیطلرین قیمتی بیرآز یوخاری اولار آمما فیکر ائله‌ییرم اونو یوز اللی
میلیونا آلا بیلیم! ائشیتدیکلریمه اینانا بیلمیردیم. بیزیم گئنه اللی میلیون
کمیمیز وار ایدی. بدنیم جیم‌جیلاق سو اولموشدو. توکزبانی‌یا باخدیم. رنگی ساپ-ساری
کسیلمیشدی. ساللانا-ساللانا ایجاره ائومیزه قاییتدیق.
سحرجن یاتا بیلمه‌دیم. اویاندان بویا دؤنوردوم؛
حیط الیمدن گئتمیشدی. یوزاللی میلیون بورجا باتمیشدیم. هله بونلار جهننمه! بیر سورغو منی برک اینجیدیردی: گؤره‌سن بو اوچ
آیین ایچینده منیم ائویمین اوچده ایکیسینی کیم اوغورلامیشدی؟!
آرغین-یورغون سحر یئریمدن دوردوقدا، توکزبانی‌یا
دئدیم: من گئدیب شیخ آغانی گؤرمه‌لی‌یم. گرهک او منه دئسین منیم ائویمین اوچده
ایکیسینی کیم اوغورلاییب. توکزبانی منی فیکریمدن جایدیرماق ایسته‌سه ده باشارمادی.
بئش آلتی نفر اؤتکون دانیشان یولداشلاریمی ییغیب
شیخ آغانین ائوینه گئتدیک. قاپینی چالدیقدا قلئیچی موتورض ائشیگه چیخدی. قیساجا
احوالاتی دانیشدیم. خورونا خسته‌لیگی وار دئیه اؤنجه گؤروشه انگل اولدو آنجاق یوزلوگو اووجونا
قیسدیرینجا دئدی:
- سیزین بئش دقیقه ایجازه‌نیز وار دده‌لیگیمی
گؤره‌سینیز! اوندان قاباقدا گرهک آغزنیزا
توربالیق ووراسینیز دده‌لیگم خسته‌لیگه
یولوخماسین.
سونرا ایچریدن گتیردیگی توربالیقلاری بیر-بیر
بیزیم آغزیمیزا ووراراق بیزی قوناق اوتاغینا بوراخدی.
بئش دقیقه سونراسی شیخ آغا گلدی. ایسته‌دیم،
احوالاتی اولدوغو کیمی شیخ آغا آنلادیم؛ حیطیم، بورجلاریم، بدبخت‌چیلیگم یادیما
دوشدو. قهر بوغازیمی کسدی بیر شئی دئیه بیلمه‌دیم. اوستاد دفتری‌یه ایشاره ائله‌دیم
او دانیشسین. باشینی بیلیرسیزجه‌سینه ترپدیب دانیشمادی. اوستاد فرهیخته‌یه باخدیم.
باشینی آشاغی سالدی میرزا قلمچی‌یه، کتابچی موعلیمه باخدیم. اونلار دا
سوسقون-سوسقون باشلارینی آستا-آستا ترپدیردیلر.
شیخ آغا سوسدوغوموزو گؤرونجه، سؤزه باشلاییب بیزی
صبره،دؤزومه و تقوایا دعوت ائله‌یندن سونرا دئدی:
-باغیشلایین منیم موهوم ییر ایشیم وار،گرهک
گئدم...
شیخ آغا اوتاقدان چیخینجا بوغازیم آچیلدی،
توربالیغی آغیزیمدان آشاغی چکه‌رک یولداشلاریمین اوستونه قیشقیردیم:
- سیز نییه دانیشمادینیز؟! سیزی نمنه‌یه
گتیرمیشدیم؟!
اوستاد دفتری دئدی:
- من فیکر ائله‌دیم سن نوخود-کیشمیشی یئیندن
سونرا دانیشاجاقسان اونا گؤره دانیشمادیم!
چاشقینلیق‌لا سورشدوم:
- اولان ...نه نوخود-کیشمیشی؟!!
منیم یانیتیمدان بو کز اوستاد دفتری چاشیردی:
- مگر قلئیچی مورتوض سنین توربالیغان
نوخود-کیشمیش تؤکمه‌میشدی؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
سیچرایش
دوکتور جئری
شیخ آغانین گؤروشونه گئتدیک. بیر مؤوضونو اونونلا دانیشماق ایسته‌ییردیک. دوغروسو بیز چاش-باش قالمیشیق؛ حؤکومتین شوعارینا گؤره، بو ایل ایستِحصالدا سیچرایش اولاجاق آنجاق ایستحصال یئرینه قیمت‌لر سیچراماغا باشلاییب!
تابباتاپ‌لا قاپینی دؤیدوکده قلئیچی مورتوض ائشیگه چیخیب باشیمیزا قیشقیردی:
- نه خبریزدیر؟.. باش گتیرمیسیز؟
اوستاد دفتری قورخا-قورخا دئدی:
- شیخ آغایلا گؤروشمک ایسته ییریک.
- اولماز.. اولماز.. دده‌لیگیم لبنان‌لی قارداشلارلا جاماعات نامازی قیلماقدادیر- دئیه قلئیچی مورتوض سرتجه یانیت وئردی.
چاشیردیم:
- مگرآغانین خورونا سالقینیندان خبری یوخدور؟
قلئیچی مورتوض قاش-قاباغینی چاتدی:
- نئجه یعنی خبری یوخدور؟ دده‌لیگم مجازی اولاراق اینترنت‌له پئش‌نامازلیق ائله‌ییر...
یانلیش دوشوندوگوم اوچون باشیمی آشاغی سالدیم. قلئیچی مورتوض بیرآز یوموشاندی:
- هله نه ایشیزوار؟ دئیین من خیدمت‌لرینه چاتدیرارام..
مؤوضونو دانیشدیق. قلئیچی مورتوض آزجا فیکره جومدوقدان سونرا غریبه بیر سورغو سوروشدو:
- سیزجه منیم دده‌لیگم آللاهین نیشانه‌لریندن‌دیر یا یوخ؟!!
هامیمیز بیرلیکده سسلندیک:
- استغفرالله.. استغفرالله.. شیخ آغا آللاهین نیشانه‌سی دیر!
قلئیچی مورتوض گولومسوندو:
- بئله‌ایسه، یاخشی قولاق آسین گؤرون نه دئییرم:
موللا نصرالدین‌ین آروادی خسته‌له‌نیب اؤلوم یاتاغینا دوشموشدو. اومودی هر یئردن اوزلن موللا اللرینی گؤیه قالدیریب یالواردی:
- ائی آللاهیم، بو یازیق قولونا رحم ائله‌ده، آروادیم عوضینه ائششگیمین جانینی آل!
ائرته‌سی گونو موللا یوخودان اویاندیقدا گؤردو، آروادی ساغالیب حیطی سوپورمکده دیر! موللا سئوینجک طؤوله‌یه ساری قاچدی. قاپینی آچاندا گؤزلرینه اینانا بیلمه‌دی. ائششک آیاق اوسته گوشه‌مکده ایدی آنجاق اینگی دوشوب اؤلموشدو!
موللا اگری-اگری گؤیه باخاراق اوزونتو ایله دئدی:
- ائی آللاهیم! قیرخ مین ایلین آللاهی‌سان، ائششک ایله اینگین فرقینی بیلمیرسن؟
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
ایلک مملکند
دوکتورجئری
جوما آخشامی گونو، قلئیچی مورتوضون آراچیلیغی ایله شیخ آغانین گؤروشونه گئتدیک. خورونا خسته‌لیگینه قارشی بوتون اؤنلملری نظرده آلاراق شوشه‌نین آرخاسیندان آغانین الینی اؤپدوک. شیخ آغا اؤنجه موبارک اوروجلوق آیی‌نین گلمه‌سینی قوتلاییب بیزی تقوایا چاغیردیقدان سونرا آرتیردی:
- قارداشلار! بیز دونیادا ایلک مملکند اولاراق فضایا (اوزای‌ا) موشک گؤندردیک!
هامیمیز چاشیردیق. اوستاد دفتری احتیراملا دئدی:
- آغا باغیشلایین.. دونیادا ایلک مملکند اولاراق؟!!
شیخ آغا خیمیر-خیمیر گوله‌رک پیچیلدادی:
- هه دونیادا ایلک مملکند اولاراق فضایا خورونالی موشک گؤندردیک!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
شیخ آغانین آغیزلیغی
دوکتور جئری
نئچه آی‌دیر، شیخ آغاسی‌نین ائوی اولان کوچه‌ده اوتورورام. من بو سوره‌ده، بیر گون بئله اولسون شیخ آغانین گونده‌لیک ایشلرینده آخساقلیق گؤرمه‌میشم. او هر گون سحر ساعات یئددی‌ده ایشه گئدر. قلئیچی مورتوض یاریم ساعات قاباغی، ائششگی چوللاییب قاپی آغزیندا آغانین ائشیگه چیخماسینی گؤزلر. تام یئددی‌ده شیخ آغا آیاغینی چارپایانین اوستونه قوبوب قیچینی ائششگین بئلینه آشیرینجا، قلئیچی مورتوض تئز چارپایانی گؤتوروب قاپی‌نین دالینا قویار. سونرا جلد قاییدیب ائششگین نوختاسیندان یاپیشیب یولا دوشرلر. آغزی یانمیش خرونا خسته‌لیگی کندیمیزده یاییلاندان، شیخ آغا ایله قلئیچی مورتوضون گئدیشاتیندا تکجه اوفاجیق بیر دگیشیک‌لیک یارانیب: ائشیگه چیخاندا آغیزلارینا ماسک وورولار.
خرونا سالقینی‌نین قاباغینی آلماق اوچون ماسک وورماق البته چوخ بگنیلمیش بیر ایشدیر آنجاق بوآرادا بیر شئی منی برک اینجیدیر. خرونا چیخاندان، کندیمیز ترس آوادا ماسک قیتلیغا دوشوب. ایندی تکجه پوللو آداملار آغیزلارینا ماسک وورورلار. هله بعضی پوللولار ماسک‌لاری‌نین رنگینی، گئیدیگی پالتارلارین، میندیگی آت-ائششگین رنگی ایله سئت ائله‌ییرلر ده!..
هه دئییردیم، بو آرادا بیر شئی من برک اینجیدیر؛ قارا خالق ماسک تاپیب وورا بیلمه‌ین بیر دورومدا، شیخ آغا ایله قلئیچی مورتوض گونده بیر رنگ ماسک ایله ائشیگه چیخیرلار؛ بیر گون قیرمیزی ،بیر گون آغ، بیر گون ساری ، بیر گون گؤی...
دیشیم باغیرساغیمی کسیر. اؤز-اؤزمه دئییرم؛ قئلیچی مورتوضو گؤرسم بو جریانی دئیه‌جگم، قوی گئتسین شیخ آغانین قولاغینا یئتیرسین. اولمایا اونون قانی قارا خالقین قاینیندان رنگلی‌‌دیر؟!
آخشام ایشدن ائوه قاییدارکن، شانسدان کوچه‌ده قلئیچی مورتوض‌لا بورون-بورونا گلدیم. اوزونه چؤهرایی بیر ماسک وورموشدو. کئف- احوال ائله‌مدن اورگیمی بوشالتدیم. ایچیم دینجه‌لینجه گولومسه‌یه‌رک:
- نئجه دوست‌سان؟ او ماسک‌لاردان بیرینی ده وئر بیز ووراق دا!- دئدیم.
قلئیچی مورتوض الی ایله ماسکی یئندیریب بوینونا سالدی. رنگی قیپ-قیرمیزی اولموشدو. قیزغین- قیزغین دئدی:
- بیرینجیسی دئمه‌میشم، من‌نن ناموس شوخلوغو ائله‌مه. ایکینجیسی منیم دده‌لیگیم بابالینی یویورسوز..
چاشقینلیق‌لا سوروشدوم:
- نئجه؟..نئجه؟ من هارادا ناموس شوخلوغو ائله‌دیم؟!
قلئیچی مورتوض بیرآز یوموشانان کیمی اولدو:
- دده‌لیگیمین حاقیندا یانلیش دوشونمه‌یین. او ائله عادی قارا خالق کیمی یاشایار. اونون دا ماسک آلماغا پولو سیغیشمیر. دئدیگین ماسک‌لارا گلینجه، بیز اونلارا بیر قیران بئله، پول وئرمه‌میشیک. اونلاری هامیسینی آروادیم خوُیلو خانیم ائوده تیکیب‌دیر..
یانیلدیغیما گؤره باشیمی آشاغی سالدیم. قلئیچی مورتوض اوتانا-اوتانا آرتیردی:
- خرونادان قاباق آروادیم شورت‌لاری کؤهنه‌لنده، دده‌لیگیمین مطبخینه دم‌لیک دوزلدردی آنجاق ایندی قیتلیغا گؤره تغییر کاربری وئریب بیزیم اوچون ماسک تیکیر.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
زیرنا چالما
دوکتورجئری
کسینلیک‌له سیزده زیرناچیلار اورکستراسی‌نین آدینی ائشیتمیش‌سینیز. نئچه ایل اولار دؤولتین مادی و معنوی دستگی ایله بیز بو موسیقی قروپونو یاراتمیشیق. بیزیم باشلیجا وظیفه‌میز، کولونگ وورما یا آچیلیش مراسیم‌لرینده بولونماقدیر. مملکندین هانیسی نؤقطه‌سینده اولورسا اولسون، بیزیم سسیمیز گلنده، یقین بیلین دونیانین ویا هئچ اولماسا اورتادوغونون بؤیوک بیر پروژ‌ه‌سی آچیلماقدادیر.
بیز هفته‌ده ایکی گون شهرین فردوسی مدنیت ساراییندا تمرین ائدیردیک. تأسوفله بو آغیزی یانمیش خرونا خسته‌لیگی چیخاندان، چالیشمالاریمیز آخساماغا باشلاییب. کئچنلرده، امکداشلارلا آنلاشدیق؛ تمرین‌لریمیزی هر دؤنه بیریمیزین ائوینده گئچیردک. دونن، قلئیچی مورتوض‌گیلین ائوینده ایدیک. زیرنالاری کؤکله‌ییب تزه چالماغا باشلامیشدیق بیردن حیط قاپیسی گورولتو ایله آچیلدی. اوستاد دفتری اوتاغین پرده‌سی‌نین آراسیندان ائشیگه باخدی:
- ائی وای شیخ آغادیر!
قلئیچی مورتوضا اؤفکه‌لندیم:
- بو هارادان تاپلیب گلدی؟.. سن دئییردین به بو ساعات تلویزیوندا چیخش ائده‌جکدیر؟!
اوستاد دفتری ایکی الینی باشینا تاپدادی:
- ائشیتمیشم شیخ آغا بتر موسیقی ایله موخالیف‌دیر.. ایندی گلیب پسه-پوسه‌میزی بیرینه ووروب زیرنالاریمیزی سیندیراجاق..
قلئیچی مورتوض بیزی ساکیتلشدیرمگه چالیشاراق دیوارا آسیلمیش یوغون بیر زیرنانی گؤستریب دئدی:
- قورخمایین جانیم!.. دده‌لیگم زیرنا چالانلارین لاپ یئکه‌سی‌دیر!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
کرونا آمریکانین ایشی‌دیر!
دوکتور جئری
گئجه یاریسی تلفون زنگ چالدی. قلئیچی مورتوض ایدی کسیک-کسیک دانیشیردی:
- دوکتور اؤزونو یئتیر.. دده‌لیگم الدن گئدیر.. بتر قیزدیرماسی وار.. ائله‌بیل خورانا توتوب...
تلم-تلسیک اؤزومو شیخ آغانین باشی اوستونه یئتیردیم. یوخلادیقدا گئج گلدیگیمی آنلادیم. شیخ آغا ساییر-باییر ائتمکده‌ایدی.
- امی..امی..
قلئیچی مورتوضا باخیب ایشاره ایله ایشین-ایشدن گئچدیگینی آنلاداراق دئدیم:
- ائله بیل شیخ آغا عمی‌سینه وصیت ائله‌مک ایسته‌ییر.. عمیسی کیمدیر دئیین گلسین اوتاغا...
قلئیچی مورتوض پیققیلدادی. اگری-اگری باخدیغیمی گؤرونجه اؤزونو ییغیشدیردی:
- دده‌لیگم ماحالدا بیر ترس‌لیک چیخاندا دئیردی "امریکانین ایشی‌دیر". ایندیسه اینجاری قالماییب دئیه، "امریکانین ایشی‌دیر"، امی.. امی.. دئییر.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
گئنه سکینه دایی قیزی نای نای...
دوکتور جئری
آخشام چاغی خیاباندا اوستاد دفتری‌یه توش گلدیم. هارایاسا گئتمکده ایدی. دایانیب بیرآز اویان-بویاندان دانیشاندان سونرا بیردن اوستاد سوروشدو:
- دوکتور! کؤنلون کاباب ایسته‌میر؟
گؤزلریم ایشیقلاندی:
- نئجه ایسته‌میر؟ دؤرد ایل اولار کاباب یئمه‌میشم!
قولومدان یاپیشیب منی دالیسجا چکه‌رک دئدی:
- بئله ایسه منیمله گل..
چوخ چکمه‌دی بؤیوک بیر تالارین قاباغیندا دایاندیق. دوغرودان ایچریدن کاباب ایگی گلیردی! آغزیمین سویونو اوداراق اوستاد دفتری‌دن سوروشدوم:
- هله دئمه‌دین، بو قوناقلیق نه موناسیبته گؤره دیر؟
گولومسه‌دی:
- دوکتور وکیل‌زاده‌نی تانییبرسان؟!
دوداغیمی بوزوب باشیمی توولادیم:
- یووووخ تانیمیرام!
اوستاد بیرآز طرفین بیوگرافی‌سیندان دانیشاندان سونرا آرتیردی:
- دوکتور وکیل زاده مجلیس سئچکیلرینه آدای اولوب بو اوزدن...
- بونو بیرآز تئز دئیردین دا!- دئیه اوستادین سؤزلرینی یاریمچیق قویدوم. ایچرییه گئچدیک. تالاردا جاماعات قیم-قیم قیمیلداییردی. اؤزوموزه یئر تاپیب اگلشدیک. هاندان-گئچدن دوکتور وکیل‌زاده گلیب میکروفونون دالینا گئچه‌رک دانیشماغا باشلادی:
- دگرلی همشهریلریم! منی لاییق گؤروب سئچه‌سینیز: ایشسیزلره ایش وئره‌جگم، سوبایلاری ائولندیره‌جگم، شهری آباد ائله‌جه‌یم، کارخانا تیکه‌جگم، میلّتین باتقین حاقلارینی آلاجاغام....
اوستاد دفتری آغزینی قولاغیما یاخینلاشدیریب یاواشجا پیچیلدادی:
- گئنه سکینه دایی قیزی نای نای...
***
دوکتور وکیل‌زاده نین دانیشیغی بیتدیکده، برنامه‌نین آپاریچیسی میکروفونون آردینا گئچیب دئدی:
- قوناقلاریمیز! پذیرایی اولماق اوچون ایکینجی قاتا بویورسونلار.
باسا-باسلا تالارین ایکینجی قاتینا قالخدیق. اؤزوموزه یئر تاپیب اوتوردوقدا تئز سوروشدوم:
- اوستاد هله دئ گؤرک بو سکینه دایی قیزی نای نای جریانی نمنه دیر؟!
اوستاد گولومسه‌یه‌رک دئدی:
- ییرمی نئچه ایل بوندان اؤنجه تهراندان تبریزه گلیردیم. بایرامی قاباغی اولدوغو اوچون اوتوبوس تاپیلمیردی. بو اوزدن جاده‌نین قیراغیندا دوروب بیر یوک ماشینینا میندیم. شوفر بؤیوک آدلی بیر آدام ایدی. اویان-بویاندان چوخلو دانیشاندان سونرا یورولوب بیله‌سیندن سوروشدوم. بؤیوک آغا! کاست-زادین یوخدو بیرآز قولاق آساق! بؤیوک آغا، نییه یوخدور دئیه تئز داشبورددان بیر کاست چیخاردیب ضبطه قویدو: بالام نای.. گولوم نای.. سکینه دایی قیزی نای نای. ماهنینی ائشیتدیکده قاینانام سکینه دایی قیزی یادیما دوشدو. ائتدیگیم اؤنری‌دن پئشمان اولدوم. دیشمی دیشمه قیسیب ماهنی‌نین بیتمه‌سینی گؤزله‌دیم. اوچ- دؤرد دقیقه‌دن سونرا ماهنی بیتیب یئنی ماهنی باشلاندی: بالام نای..گولوم نای .. سکینه دایی قیزی نای نای. بؤیوک آغایا دؤنوب دئدیم: ائله بیل ضبطینده ایشقال وار. کاستی گئنه باشدان اوخوتدو. بؤیوک آغا گوله-گوله آچیقلادی: ضبطده ایشقال یوخدور. بو ماهنینی چوخ سئودیگیمدن کاستین ایکی اوزونو بو ماهنیدان دولدورموشام!
من قاققاناق چکیب گولدوگومده کابابلار میزین اوستونه دوزولدو. آرتیق قارینم قورولداماغا باشلامیشدی. ال آتیب بوغلایان کابابلاردان گؤتوروب آغزیما قویوب چئینمگه باشلایاندا اوستاد دفتری سوروشدو:
- دئمه‌دین نظرین دوکتور وکیل زاده‌یه گؤره نمنه دیر؟ نئجه آدامدیر؟
آغزیمداکی کابابی اوداراق دئدیم:
- خاین آداما بنزه‌ییر!
اوستاد دفتری چاشیردی:
- نئجه؟.. نئجه؟.. سن هارادان بیلدین؟!
کابابلاری گؤستریب دئدیم:
- خیانتی بورادان بللی دیر، هله مجلیسه گئتمه‌میش قویون اتی یئرینه برزیلی ات میلّتین خوردونا وئریر!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
یاردیم
دوکتور جئری
اؤلکه والی‌لری ییغینجاغیندا زلزله‌دن سؤز دوشدو.
اردبیل والیسی دئدی:
- بیز ورزقان زلزله‌سینده، ایلک گونو، بیر طیاره دولوسو چادیر تبریزه گؤندردیک.
اورمیه والیسی دئدی:
- بیز ده ایکی طیاره دولوسو یئیه‌جک- ایچه‌جک گؤندردیک.
تهران والیسی دئدی:
- بونلارکی بیر شئی دئییل، بیز اوچ طیاره دولوسو مسئول گؤندردیک.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
بیزده ده وار!
دوکتور جئری
بیزیم بو موللا نصرالدین اؤلکه‌نین مسئوللاری ایله اوتور- دور ائله‌یندن خاصیتی بوسبوتون دگیشیب تا گلیرسن یانیندا دئیه‌سین دونیانین فیلان بوجاغیندا بهمان شئی وار، تئز سؤزونو آغزیندا قویوب دئییر: او کی بیرشئی دئییل اوندان بیزده ده وار!
کئچن هفته اوستاد دفتری آفریقا سفریندن قاییتمیشدی. کندلیلرله گؤروشنه گئتدیک. موللا نصرالدین ده اورادا ایدی. اوستاددان آراشدیرما سفری حاقیندا سوروشدوقدا دئدی:
- آفریقادا چوخ عجایب حئیوانلار یاشاییر.
کندلیلر ماراقلا سوروشدولار:
- مثلاً نه حئیوانلاری؟!
اوستاد دفتری دئدی:
- زرافه
کندلیلر بیر آغیزدان دئدیلر:
- زرافه؟!!
اوستاد دفتری زرافه دئییلن حئیوانی آچیقلاماق ایسته‌ینده موللا سؤزونو کسدی:
- اوستادین زرافه دئدیگی حئیوان، منیم ائششگیم کیمی بیر حئیواندیر تکجه بیرآز بوینو اوزوندور.
اوستاد دفتری بیرآز سینیرله‌نن کیمی اولدو:
- آفریقادا بیر باشقا عجیبه حئیوان وار آدی کرگدن‌دیر.
موللا نصرالدین یئنه سؤزه قاریشدی:
- اوستادین کرگدن دئدیگی حئیوان، منیم ائششگیم کیمی بیر حئیواندیر تکجه بورونونون اوستونده بیر بوینوز وار.
اوستاد دفتری بیرآز دوشونجه‌یه دالدیقدان سونرا گولومسه‌دی:
- آفریقادا پیتون آدلی بو یوغونلوقدا [الی ایله گؤستردی] بیر ایلان وار!
موللا نصرالدین اؤزونو سیندیرمادی:
- اوستادین پیتون دئدیگی ایلان، منیم ائششگیم کیمی بیر حئیواندیر.
کندلیلر چاش-باش اولدولار:
- نئجه؟!!.. نئجه؟!!
موللا نصرالدین بیج-بیج گولدو:
- تکجه دؤرد آیاغی ایله باش- بدنی اسکیکدیر!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
میز
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوض ایللر اوزونو دده‌لیگی شیخ آغانین قوللوغوندا اولسا دا، همیشه بؤیوک بیر آرزونو اورگینده یاشاتمیمشدی؛ شیخ آغا امکلی اولاندا، اونون یئرینه گئچیب اؤزو خالقا خیدمت ائله‌سین!
ایللر آرد-آردا گلیب گئچمیشدی. شیخ آغا آلتمیش یاشینا دولموشدو...
آنجاق امکلی اولمامیشدی!!
بو اولایدان سارسیلان قلئیچی مورتوض اؤز-اؤزونه:
- آلتمیش یاشیندا اولماسا دا حتماً یئتمیش یاشیندا امکلی اولاجاق-دئیه اورگینه توختاقلیق وئریب اون ایل ده گؤزله‌ملی اولموشدو.
...
بو گون شیخ آغا دوخسان یاشینا دولدو. میزین اوستونده ضرب توتاراق دوداق آلتی نسه میزیلدایاندا، قلئیچی مورتوض ایچری گیردی. شیخ آغا تئز اؤزونو ییغیشدیریب صندلی‌یه سؤیکندی.دیشی باغیرساغینی کسن قلئیچی مورتوض:
- دده! بیر شئی سورشسام اینجیمزسیز؟!- دئیه سوروشدو.
شیخ آغا گولومسوندو:
- یوخ اوغلوم! اینجیمه‌رم سوروش.
قلئیچی مورتوضون سسی تیتره‌دی:
- دده!.. نییه ایکی اللی بو میزدن یاپیشیب‌سیز؟
شیخ آغا یئنه گولومسوندو:
- آخی دؤرد الیم یوخدور!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
تاریخی حافیظه
دوکتور جئری
موللا فرضعلی کندین مئیدانچاسیندا ماشیندان ائندی. اویان-بویانا باخدی. ترس‌آوا هئچ دَییشمه‌میشدی. اون بئش ایل قاباق نئجه ایدیسه، ایندی ده ائله‌یدی. قیزمار گونش دیک کله‌سینه ووروردو. آغ مندیلینی چیخاردیب آلنینین ترینی سیلدی. یئنه گؤز گزدیردی. اوزاقدا کوللوکده دولانان بیر اوغلاندان باشقا چئوره‌ده کیمسه گؤرونموردو. آستا آددیملارلا اوغلانا ساری ایره‌لی‌له‌دی...
***
مجلیس سئچیملری یاخینلاشماقدا ایدی. چوخلاری کیمی موللا فرضعلی ده بو وظیفه‌یه آدای اولماق ایسته‌ییردی. بو اوزدن نئچه آی قاباقدان ترس آوایا گئدیب کندلیلرله دردلردن، درمانلاردان دانیشیب اؤزونو گؤسترملی ایدی. بو آرادا تکجه بیر اولای اونون اورگینی اوشودوردو. اوچ-دؤرد کز استخاره ائله‌ییب یاخشی گلنده، اورگینده، "اینشاالله ترس آوالی‌لار او اولایی اونودوبلار" دئیه اؤزونه توختاقلیق وئردی.
اون بئش ایل قاباق، موللا فرضعلی ترس آوانین پیشنامازی ایدی. کندلی‌لرین یانیندا عیزّت- احترامی وار ایدی. آنجاق بیر گون، مچیده کندلی‌لره گون اورتا نامازی قیلاندا، سجده‌یه اَییلیرکن قفیلدن برک بیر سس بیله‌سیندن چیخمیشدی. خبر کندده یاییلینجا، او آبیری‌نین دردیندن بوخچاسینی دؤیونله‌ییب باش کند مقصدینه ترس آوادان قاچمیشدی.
موللا فرضعلی بو اولایی خاطیرلایینجا آلنینی سویوق تر باسدی. یئنه آغ مندیلینی چیخاردیب ترینی سیلدی. آرتیق کوللوکده دولانان اوغلانا یاخینلاشمیشدی. "سالام" وئریب "علیک" آلدیقدان سونرا سوروشدو:
- اوغلوم!..سن کیملردن سن؟
اوغلان:
- قلئیچی مورتوضون اوغلویام!- دئدی.
موللا فرضعلی جیبیندن بیر بئش مین‌لیک چیخاردیب اوغلانا اوزاتدی:
- هه.. قلئیچی مورتوضو تانییرام چوخ یاخشی آدامدیر!..هله دئ گؤروم نئچه یاشین وار؟
اوغلان جلد بئش مین‌لیگی گؤیده قاپدی:
- دقیق بیلمیرم نئچه یاشیم وار آنجاق بابام دئییر؛ موللا فرضعلی اوسدوراندا من آلتی آیلیق ایدیم!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
مجلیسین قاپالی اوتوروملاریندا نه‌لردن دانیشیرلار؟
دوکتور جئری
ترس آوا کندی‌نین میلّت وکیلی- دوکتور ایبیش تلویزیونون قاباغینا اوزانیب خبرلری ایزله‌ینده، آروادی چوپور مصمه بیله‌سینه دئییر:
- ایبیش جان! سوروشا بیله‌رم، سیز مجلیسین قاپالی اوتوروملاریندا نه‌لردن دانیشیرسیز؟!
دوکتور ایبیش گوله-گوله دئییر:
- نمنه‌دن دانیشاجاغیق، سیز آروادلارین قاپدا اوتوروب دانیشدیقلاریندان دانیشیریق!
چوپور مصمه دوداغینی دیشله‌ییر:
- واخسئی سیز ده او سؤزلردن دانیشیرسیز؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
هانی منیم یارپاغیم؟!
دوکتور جئری
بیز اؤرت باسدیر ماحالی‌نین ترس آوا خالقی، چوخ سوْووُرقان ایدیک. الیمیزه گئچنی یا قارنیمیزا خرجله‌ییریک یا اگنیمیزه. مومکوندور اینانمایاسانیز؛ بیز قاباقجالاری صوبحانه، ناهار، شام یئیردیک. هر مؤوسومون اؤزونه مخصوص پالتارلارینی آلیب گئیردیک. بیز بیلمیردیک، زیرپی دوشمن بیزیم بو بوش داماریمیزدان خبردار اولسا تحریملرله بیزی دیزیه چؤکورمک ایسته‌یه‌جک. تانری انرژی وزیری‌نین دده به دده‌سینه رحمت ائله‌سین. او اولماسایدی، بیز نه گونه قالاجاق ایدیک؟
گئچنلرده انرژی وزیری دانیشیقلاریندا، " تحریم‌کنندگان فهمیده‌اند نقطه ضعف ما، مصرف است. ما جامعه‌ای مصرفی هستیم. چرا چین اینگونه تحریم نمی‌شود؟ چون با یک وعده غذا هم رفع گرسنگی می‌کنند." دئیه خالقی اویارینجا، بیز سانکی یاتمیش ایدیک اویاندیق. هامیمیز ائولردن ائشیگه تؤکولوشه‌رک شیخ آغانین محضرینه یئتیشیب گؤستریش ایسته‌دیک. شیخ آغا مینبره چیخیب خالقی تقوایا، دونیانین زرق و برقیندن اوزاق گزمگه سیفاریش ائله‌یندن سونرا دئدی:
- مادامکی، بیز اوت-علف ایله قارنیمیزی دویورا بیله‌ریک نیه گؤزوموزو خاریجه‌دن گلن اته، یاغا، دوگویه تیکمیشیک؟ مادامکی، بیز آللاهین وئردیگی آغاج یارپاقلاری ایله بدنیمیزی اؤرته بیله‌ریک نییه خاریجه‌دن پالتار وارید ائله‌ییریک؟ بیز آز مصرف ائله‌سک، دوز مصرف ائله‌سک، اؤزوموزونکولری مصرف ائله‌سک دوشمن نه‌یی بیزه تحریم ائده‌جک؟!
شیخ آغانین دانیشقلاری، ترس آوا خالقی بوس-بوتون دگیشدیردی. سوْووُرقانلیق بیر یوللوق بئیینلردن چیخدی. ائرته‌سی گوندن، خالق اوت-علف ایله قارنینی دویوروب ائشیگه چیخاندا ایسه دال-قاباغینا یاپیشدیریغی ایکی یارپاق‌لا اؤرتونمگه باشلادی...
***
دونن أیری بوروق ایداره‌سینده ایشیم وار ایدی. یارپاقلاریمی یاپیشدیریب ائشیگه چیخاندا، گؤزلریمه اینانمادیم. شیخ آغانین اوغوللوغو، قلئیچی مورتوض یارپاقسیز، تشکیلاتینی توولایا-توولایا مئشه‌یه ساری گئدیردی. قاباغینی کسدیم:
- اشی بو نه وضعیت‌دیر؟ سوْووُرمامازلیغین دا بیر حدّ-حودودو وار!
باشینی آشاغی سالیب دئدی:
- منیم تقصیریم یوخدور. گئجه یاتاندا، یارپاقلاریمی میزین اوستونه قویموشدوم. سحر اویاندیقدا گؤردوم، دده‌لیگیم یانلیشجا صوبحانه یئرینه یئییب.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
اینقیلاب گولمه‌جه‌لری
دوکتور جئری
فرقی ندیر؟
اینقیلابین قیرخینجی ایل دؤنومونده، موخبیر گؤستریجیلرین آراسیندا قوجا بیر کیشی‌یه یاخینلاشیب سوروشدو:
- حاجی عمی! سورشا بیله‌رم شاه زامانی ایله ایندی‌نین نه فرقی وار؟
قوجا الینده‌کی بایراغی یئله‌ده‌رک دئدی:
- چوخ فرقی وار! شاه زامانی بیر عیدده، بیر عیدده‌نین وار-یوخو تالاییب قانلارینی شوشه‌یه توتوردولار...
موخبیر قوجانین سؤزونو کسدی:
- هه.. اینقیلابدان سونرا نه جور اولوب؟!
- ایندی تام ترسینه‌دیر!
***
کیشی‌نین باشی آغرییردی!
اینقیلابین ایل دؤنومو موناسیبتینه خسته‌خانالاردا خالقا پولسوز خیدمت وئرنده بیر کیشی دوکتورون یانینا گئدیر.
- هاران ٱغریییر؟-دئیه دوکتور سوروشور.
کیشی بیر آز فیکبرله‌شیب دئییر:
- دوکتور دوزونو ایسته‌سن بیلمیرم گؤزوم آغرییر یا قولاغیم!
دوکتور چاش-باش قالینجا کیشی آچیقلاییر:
- قیرخ ایلدیر، مسئوللاردان ائشیتدیگیم باشقا، گؤردوگوم باشقا!
***
تلویزون ایله یخچال
ییرمی ایکی بهمن گؤستریسیندن قاییداندا اوستاد دفتری دئینمگه باشلادی:
- تلویزیون گونده دؤولتین بازاردا، اوجوزلو ات داغیتدیغی خبرینی وئریر آنجاق آلتی آیدان چوخدور بیزیم یخچالدا اتدن خبر یوخدور!
اوزونتو ایله باشیمی توولادیم:
- مگر سن یخچالی، تلویزیونون پریزینه تاخمامیسان؟!
***
کیم اینقیلاب ائله‌دی؟
تئیمور آغانین قهوه‌خاناسیندا یولداشلارلا چایلاشماقدایدیق. سؤز-صؤحبت باهالیغا چکیلدی.هامی اوی بیرلیگی ایله باشلادیلار حؤکومتی تنقید ائتمگه. آتماجایلا دئدیم:
- بو سؤزلر ندیر دئییرسیز، اینقیلاب ائله‌ین بوکیمی چتینلیکلره دوزمه‌لی‌دیر؟!
بو سؤز آغزیمدان چیخار-چیخاماز یولداشلار،" من اینقیلاب ائله‌مه‌میشم " دئیه باشلادیلار دارتیشماغا. سونوندا کاسا-کوزه‌نی اوستاد دفتری‌نین باشیندا سیندیریب دئدیلر:
- بو اینقیلاب ائله‌ییب!
اوستاد دفتری نسه دئمه‌ییب باشینی آشاغی سالینجا قولاغینا پیچیلدادیم:
- اوستاد دوغرو دئییرلر؟
اوستاد دفتری باشینی توولادی:
- یوخ بابا!.. منیم دیواریم آلچاق‌دیر. ائوده ده هر کیم اوسدورسا، آتار منیم بوینوما!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
قیمتلرده می کئفله‌نیب؟!
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوض، قیرخ یاشلی سون بئشیک خالاسینی اره وئرمیشدی. گنجلر حیطده یاللی گئدیردیلر. بیز، بیر قیراقدا دایانیب گوندمده اولان ایقتیصادی دوروما گؤره دارتیشماقدایدیق. اوستاد دفتری دئییردی:
- اؤلکه ایقتیصادیاتیندان باش چیخارتماق اولمور؛ دولار باهالاشدیقدیجا جینسلرین قیمتی ثانیه‌دن ثانیه‌یه آرتیردیردی آنجاق ایندی دولارین اوجوزلاشدیغینا باخمایاراق جینسلرین قیمتی اؤز باهالیغیندا دایانیب؟!
بو قونودا هره اؤز دوشونجه‌سینی ایره‌لی سورمکده ایکن، قلئیچی مورتوضون بؤیوک خالا اری- کئفلی ایسکندر حیط قاپیسیندان ایچری گیردی. دانیشیغین آخیمینی دَییشدیریمک اوچون دئدیم:
- یولداشلار! ایسته‌ییرسیز ایسکندری کئفلندیریب بیرآز اگله‌نک؟
اوستاد دفتری ایله پروفئسور نصرالدین گوله-گوله،" هه..هه"دئینده قلئیچی مورتوض دیللندی:
- یوخ اولماز! دده‌لیگیم شیخ آغا بیزه ایچکینی قاداغان ائدیب، بیلسه پیس اولار.
گولومسه‌یه‌رک دئدیم:
- نیگران اولما...
ایسکندری قارشیلاییب اؤپوش-گؤروشدن سونرا دئدیم:
- یولداشلار! بو قوتلو موناسیبته گؤره، سیزی بیر بارداق شرابا قوناق ائله‌مک ایسته‌ییرم، نه دئییرسیز؟!
هامی باشی ایله "یاخشی" دئینده ایسکندرین دوداغی قاچدی. ایچرییه گئچیب مطبخدن بئش بارداق گیله‌نار شربتی گتیردیم. بارداقلاری چاخناشدیب باشیمیزا چکدیکدن سونرا گؤزلریمیزی کئفلی ایسکندره تیکدیک. ایچکی همن ائتکیسینی گؤستردی. کئفلی ایسکندر دبرجه‌لنه-دبرجه‌لنه گئدیب یاللی باشی وظیفه‌سینی اوزه‌رینه گؤتوره رک عؤمروموزده گؤرمه‌دیگیمیز ادابازلیقلاری ایفا ائتمگه باشلادی. گولونج بیر بیچیمده، مندیلی الینده فیرلاداراق اگیلیب-دوروردو. هردن توخ ووروب یانینداکیلاری یئره سره‌‌له‌ییردی. گولمکدن قارنیمیزین اتلری آغریماقدایدی. بیردن ایسکندر اویناماغین بوشلاییب اورتالیغا گئچه‌رک کئفلی-کئفلی اوخوماغا باشلادی. هامی ماتدیم-ماتدیم یئرینده قورودو. ایسکندر اوخوماغیندا اؤلکه مسئوللاری تنقید آتشینه توتموشدو. من ایندییه‌دک بو تنقیدلرینی بی‌بی‌سی رادیوسوندان بئله ائشیتمه‌میشدیم! قلئیچی مورتوضون رنگ-روفو قاچدی. منه قاش-گؤز ائله‌دی، بیر ایشلر گؤروم. تئز ایسکندره یاناشیب قولومو بوینونا سالاراق قولاغینا پیچیلدادیم:
- ایسکندر! ایچدیگین شراب دئییلدی گیله‌نار شربت ایدی!
ایسکندر گؤزلرینی آخدیراق کئفلی-کئفلی فیسیلدادی:
- بونو تئزراق دئییدین، من آرتیق کئفلنمیشم!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر