جان اوجوز، واکسن باها
اوستاد دفتری
جاماعات ترسآوانین خستهخاناسی قاباغیندا ایلان کیمی قیوریلیب آچیلیردی. هرکس واکسن وورماغا تلهسیردی. دوکتور جئری خستهخانین گیریش قاپیسینی کسیب آداملاری بیر-بیر ایچری اؤتوروردو.
واکسن وورما چوخ آغیر ایرهلیلهییردی. آرا-سیرا صفین او باشیندا بیریسی، "ائی وای ددهم الدن گئتدی" و یاخود "ائی وای ننهم الدن گئتدی" دئیه قیشقیر-باغیر سالاندا، دوکتور جئری ایسه صفین بو باشیندا نسه دئییب باشینا تاپداییردی.
***
یئددی آی قاباق، دونیادا خورونا خستهلیگینین واکسنی تاپیلینجا، ترسآوانین آغساققاللاری شیخ آغانین خیدمتینه یئتیشیب بو قونودا اونونلا دانیشماق ایستهدیلر. اؤنجه اهالی طرفیندن خبرییغان قلئیچی مورتوض سؤزه باشلادی:
- آغا!.. خورونا خستهلیگی اوزوندن گونده ترس آوادا یوز اللی باش آدام اؤلور. بیلدیگینیز کیمی ایندی کافیر اؤلکهلرینده بو خستهلیگین واکسنی تاپیلیب. بونا گؤره اهالی سیزدن ریجا ائدیر مسئوللارا بو واکسنین آلماغینی تاپشیراسینیز.
شیخ آغا اوزونو ترسآوانین ساغلیق باخانی کاتتا ایسلاما چئویردی:
- کاتتا! بو واکسنین فیأتی نئچهدیر؟
کاتتا ایسلام سایغی ایله باشینی اگیب دئدی:
- آغا! هر واکسنین قیمتی ییرمی دولار- بیزیم پول ایله بئش یوز مین تومندیر..
بو یانیتدان شیخ آغا اوزولدو:
- چوخ باهادیر! هله اوستهلیک تحریملره گؤره الیمیز ده چوخ دالیدیر..
بیر آنلیغا هامی سوسدو. بیردن اوتاغین بوجاغیندا اوتوران دوکتور جئری آیاغا قالخدی:
- حضرت آغا! سیز منه ایکی آی مؤهلت وئرسهنیز، من بو واکسنی دوزلدیب اوندان بیر قیمتله یعنی اللی مین تومنله جاماعاتین ایختیارینا قویا بیلهرم.
بو اؤنریدن شیخ آغانین قاش-قاباغی آچیلدی:
- دوکتور! سیز بو واکسنی دوزلدیب جاماعاتا وورون؛ سیزین اللی مین تومنلریز منیم گؤزوم اوسته!
***
منیم واکسن وورماغیما اوچ-دؤرد نفر قالمیشدی. بیردن صفین او باشیندا یئنه بیریسی هارای قوپاردی: ائی وای اوغلوم الدن گئتدی!
وای سسی یوکسلینجه تئز گؤزومو دوکتور جئرییه تیکیب قولاغیمی قابارتدیم. دوکتور جئری ایکی الی ایله باشینا تاپداییب میریلدادی:
- ائی وای اللی مین تومنیم الدن گئتدی!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
دؤولتین دلیگی
دوکتور جئری
بیزیم بو قلئیچی مورتوضون سیاستدن باشقا
دونیانین بوتون ایشلرینه بورنونو- بارماغینی سوخدوغونو سؤیلهسم مومکوندور
اینانمایاسانیز. آنجاق بو بیر گئرچکدیر؛ قلئیچی مورتوض هئچ واخت سیاسته- اونون دئییشیجه
دؤولت ایشینه قاریشماز. حتا گئچن هفتهلرده
برقین گونده بئش-آلتی ساعات کسیلدیگینه اعتراض ائلهین اهالی، اوندان
بو گؤستریلره قاتیلدیغینی ایستهینده قورخا-قورخا ایکی الینی گؤیه قالدیریب دئدی:
یو.. یو.. من یوخ!
بونون سببینی سوروشورسونوز؟ مومکوندور یئنه
اینانمایاسانیز بونون سببی ائله برق دیر!
اینقلابدان سونرا، ترس آوادا دؤولتین ایلک برق
چکدیگی یئرلردن بیری قلئیچی مورتوضون ائوی اولموشدور.
او، بیر گون آخشام ایشدن ائوه
قاییداندا، گؤرور آروادی خویلو خانیم اوتاغین اورتاسیندا اوزانیب زاریلداییر.
- آرواد سنه نه اولدو- دئیه دیزه چؤکور.
آروادی اینگیلدهیه- اینگیلدهیه دئییر:
- سنه جوراب توخویوردوم. توخونما ایشی بیتدیکدن
سونرا، ال-آیاق آلتیندا قالیب ایتمهسین دئیه میلی او دلیگه سوخدوم (بارماغی ایله
پریزی گؤستریر) بیردن گؤردوم آیاقلاریم یئردن اوزلدو تاپدانیم یئره ، ائله بیل
سوموکلریم قیریلیب!
قلئیچی مورتوض ایکی الی ایله برکدن آروادینینین
باشینا تاپدایاراق قیشقیریر:
- آخی آنلامازین قیزی! مگر دؤولتین دلیگینه میل
سوخارلار؟
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
بچّه تهران
دوکتور جئری
دوزونو ایستهسهنیز یاشیم بو یاشا چاتیب هله من بیلمهمیشم فارس دیلینده تجزیهطلبی دئییلن سؤزونون گئرچک آنلامی نمنهدیر؟! تجزیهطلبی یاخود بؤلوجولوک بیر بوتونو بؤلمک یوخسا بؤلونموش پارچالاری بیرلشدیرمک دیر؟! بو تجزیه طلبی دئییلن شئی یاخشی بیر شئیدیر یاخود پیس؟!
اولا بیلر دئیهسینیز بو نه سورغودور؟ آدی اوستوندهدیر، بؤلوجولوک بیر بوتونو نئچه یئره بؤلوب پارچالاماقدیر. اؤرنک اوچون ایرانین بو یوز ایللیک تاریخینده آذربایجانی نئچه-نئچه اوستانا بؤلوشدورمهسی کیمی. دئییرم رحمت آتانیزا! بئله ایسه بو بؤلونموش اوستانلارین هامیسینا بیر یئرده گؤنئی آذربایجان دئینده نییه آداما ترسه-ترسه باخیب دئییرلر: تجزیهطلب؟!
تجزیهطلبلیگین یاخشی-پیسلیگینه گلینجه، گؤرونور بو سیاست تکجه حاکیمیت طرفیندن یورودولدوگونده یاخشی بیر ائیلمدیر.
اؤرنگی گئچن هفتهلرده آذربایجاندا یارادیلاجاق یئنی-یئنی شهر و اوستانلارین گوندمه گتیرمه مسئلهسیدیر:
بیلدیگینیز کیمی ، بیز ترس آوایا باغلی اسلامآباد بخشینده یاشاییریق. گئچن هفته کؤکنی اسلام آباددان اولان ترس آوانین میلّت وکیلی جناب حؤکومتی بخشیمیزه گلمیشدی. جاماعات توپلاشینجا جناب حؤکومتی کورسونون اوستونه چیخیب دانیشماغا باشلادی:
- اسلام آبادین حؤرمتلی اهالیسی! موشتولوغومو وئرین بو گون سیزه بیر گؤزل خبریم وار!
آغ ساققاللار گولومسهیهرک:
- موشتولوغونوز گؤزوموز اوسته! بویورون نه خبر؟- دئدیلر.
میلت وکیلی بیردن جوشدو:
- اسلام آباد شهر اولدوووو...
گؤزلهنیلمز خبردن جاماعات دویغولارینی آردیجیل چپیک چالماقلا گؤستردی.
جناب حؤکومتی الی ایله جاماعاتی ساکین اولماغا چاغیراراق آرتیردی:
- چوخلاری دئییردیلر؛ ییرمی مینلیک بخشدن شهر اولماز، شهر اولماق اوچون گرهک بخشین جمعیتی یئتمیش میندن چوخ اولسون. آمما من بوتون موخالیفتلره باخمایاراق دئییردیم، من اسلام آبادی شهر ائلهجگم و ائلهدیم ده..
جاماعات گئنه چپیک چالدی.
- اسلام آباد شهرینین مؤحترم اهالیسی! ایندیدن حاضیرلیقلی اولون چونکو ائله بو گوندن اعتباراً ایمکاناتین آغزی شهریمیزه ساری آچیلاجاقدیر..
جاماعات یئنه چپیک توتدوردو.
- غیرتلی اهالی! هله بو باشلانیشیدیر! اینشاالله سیزین حیمایتینیزله ایکینجی آددیمدا اسلام آبادی اوستان ائلهجگم، من گؤزل اوستانیمیزین حاقینی اؤزگهلره اوستانلارا قاپدیرمایاغام...
بو موشتولوقدان گنجلر قول-قولا وئریب یاللی گئتمگه باشلادیلار.
گنجلرین جوشغوسوندان جناب حؤکومتینین گؤزلری یاشاردی:
- عزیزلریم! اسلام آبادین لیاقتی، شهر اولماقدان، اوستان اولماقدان داها چوخدور. نئچه واختدیر مجلیسده، پایتاختین یئرینی دگیشدیرمهسی اوزهرینده مذاکیرهلر گئدیر. من آیاغیم تهرانا چاتینجا بیر لایحه حاضیرلاییب مجلیسه تقدیم ائلهیهجگم بیزیم گؤزل شهریمیز، ایمکاناتلی شهریمیز- اسلام آباد ایرانین پایتاختی اولسون.
عزیز همشهریلریم! سیزین نهیینیز تهرانلیلاردان اسکیکدیر. قوی اسلام آباد پایتاخت اولسون دا سیزه ده دئسینلر: بچه تهران!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
میلّی اینترنت
دوکتور جئری
بیرگون بیر ایرانلی، بیر تورکیهلی و بیر افغانیستانلی گؤروشوب اؤلکهلری حاقّیندا دانیشماغا باشلاییرلار.
تورکیهلی دانیشیغی سیراسیندا دئییر:
- بیز آجاندا اینترنتله پیتزا سیفاریش وئریریک ایکی دقیقه سونرا گتیریب قاپیمیزدا تحویل وئریرلر.
افغانیستانلی شاشیریر:
- پیتزا نمنهدی؟!
ایرانلی داها بتر شاشیریر:
- اینترنت نمنهدی؟!!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
شیخ آغانین یوخوسو
دوکتور جئری
نئچه واخت ایدی اؤرت باسدیر ماحالینا باغلی بولاق کندینین سویو کسیلیب خالق چتینلیگه دوشموشدو. اکینلیکلر قورویوب مال - حئیوانلار سوسوزلوقدان قیریلماقدا ایدی. بو سیرادا بیر سؤیلنتی آرانی قاریشدیریب بولاقلیلاری کوچهلره تؤکدو. سانکی بولاق کندینین سولاری یئرآلتی بورولارلا شیخ آغانین دوغما کندی شورانآبادا آپاریلیرمیش. گونو گوندن گئنیشلنن گؤستریلرین خبری اؤرت باسدیر ماحالینین باشکندی ترسآوایا چاتینجا شیخ آغا شخصاً وضعیتی ساکیتلشدیرمک اوچون بولاق کندینه یولا دوشدو. کندین خرمنلیگینده، شیخ آغا تریبون دالینا گئچیب ایلک اؤنجه یاییلان سؤیلنتیلرین یالان اولدوغونو دیله گتیرهرک آرتیردی:
- بولاقلی قارداشلار! بیلمهلیسیز کندیزده تؤرهنن قوراقلیغین سببکاری مملکندین اورکیاندیران مسئوللاری دئییل. مسئوللار سببکار اولسایدیلار اوندا گرهک شورانآباددا دا سوسوزلوق، قواراقلیق اولاردی. بیلیرسیز بو وضعیتین سببکاری کیمدیر؟
جاماعات چاش-باش بیر بیرینین اوزونه باخاندا شیخ آغا آچیقلادی:
- سوسوزلوغون سببکاری کوچه-بازاردا یاشماقسیز گزن قادینلاردیر. بونلارین اوزوندندیر یاغیش یاغمیر، یئرین سویو چکیلیر، خالق چتینلیگه دوشور. من بو گون قوچو نیظاما بویروق وئرهجگم بو یاشماقسیز قادینلاری توتسون بلکه به حول و قوه الهی سو موشکولو تئزراق حل اولونموش اولسون...
سؤزلر بورایا چاتینجا جاماعات آراسیندان بیری " فاشو آغا" دئیه باشماغینی شیخ آغانین کلهسینه طرف فیرلاتدی.
***
جنتین مأموری ایکی قات شیخ آغانین قاباغیندا اگیلیب سوروشدو:
- حضرت آغا! باشقا ایستگینیز یوخدورمو؟
شیخ آغا بیرآز ساققالینی تومارلاییب دوشوندوکدن سونرا دئدی:
- نییه، من بیرده ایستهییرم رحمتلیک آتامی گؤرم..
جنت مأموری یئنه ایکی قات أییلهرک،" بو دقیقه حضرت آغا!" دئیه برکدن بیر چیرتیک چالدی.
بیرآندا، قاپی آچیلیب گؤزونه گؤزلوک تاخمیش کوت-شالوارلی، کراوتلی بیر کیشی ایچری گیردی.
شیخ آغا شاشیردی:
- بو داها کیمدیر؟! منیم آتام شیخ کاظم آغا ایدی!
جنت مأموری گولومسهیهرک کیشینی تانیتدیردی:
- جناب احمد کسروی سیزین گئرچک آتانیز!
مأمورون بو سؤزودن شیخ آغانین گؤزلری قارالیب اؤزوندن گئتدی.
***
شیخ آغا هاندان-گئجدن اؤزونه گلدیکده اؤزونو اوتاغیندا گؤردو. عاییلهسی یاتاغینین اطرافیندا نیگران-نیگران أیلشمیشدی. یئرینده دیرسکلهنیب اطرافا گؤز گزدیردی:
- آنام!..آنام!.. هانی؟
- قادان آلیم بالا! من بوردایام-دئیه اوتاغین بوجاغیندا اوتوران اپریمیش بیر قاری جاواب وئردی.
شیخ آغا ایمکلهیه- ایمکلهیه قارییا یاخینلاشدی:
- آنا! صادیقانه بیر یوخودا گؤردوم منیم آتام احمد کسرویدیر! سنی آند وئریرم آللاهین وحدانیتینه دوزونو دئ منیم آتام اودور؟!
قاری تیترک سسی ایله فیسیلدادی:
- بالام! نییه آند وئریرسین، آرخایین اول، احمد کسروی سنین آتا دئییل!
بو یانیتدان شیخ آغانین ایچی راحاتلادی.
قاری سؤزلرینین آردینی توتدو:
- اوغلوم! آدامی بیر قاریش یئره قویاجاقلار دوزونو ایستهسن سنین آتان "محمود افشار" دیر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
سیزه یالان دئییبلر
دسمالکشلر اؤرت باسدیر ماحالینین شیخ آغاسینا خبر وئریرلر، موللا نصرالدین بیر مجلیسده اونون ظولمکارلیغیندان دانیشیب. شیخ آغا غضبلهنیب اونو حوضورونا چاغیریر:
- ائلهبیل باشین بدینینه آغیرلیق ائلهییر موللا!؟ ائشیتدیگیمه گؤره اوتوروب-دوروب بیزیم ظولمکارلیغیمدان دانیشیرسان؟
- حضرت آغا! سیز اؤزونوز یاخشی بیلیرسیز من همیشه ائله سؤزلر دئیهرم کی یئنی اولسون، غریبه اولسون. کیمسهنین ائشیتمهدیگی، بیلمهدیگی، دانیشمادیغی سؤزلر اولسون. سیزین ظولمکارلیغینیز هامینین بیلدیگی، دانیشدیغی کؤهنه بیر شئیدیر. بورادا نه غریبهلیک، نه یئنیلیک وار کی من ده دانیشام؟ سیزه یالان دئییبلر.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
یئنی دسمالکش
دوکتور جئری
ترسآوادا ان اؤنملی وظیفهلردن بیری شیخ آغانین دسمالکشلیگیدیر.بو اوزدن اؤرت باسدیر ماحالینین یالتاقلار قوُرومو، دؤرد ایلدن بیر، یوزلرجه کؤنوللو دسمالکش آراسیندان ان یاخشیسینی سئچیب شیخ آغانین قوللوغونا گؤندریر. بو دؤورده بللی اولمایان ندنلره گؤره شیخ آغا اؤز دسمالکشینی اؤزو سئچمک ایستهدی.
- سن منیم دسمالکشایمسن؟-دئیه شیخ آغا بیرینجی دسمالکشدن سوروشدو.
- ائلهدیر آغا! من سیزین اصیل دسمالکشاینیزم!- دئدی بیرینجی دسمالکش.
- هئچ ده دسمالکشلره بنزهمیرسن؟
بیرینجی دسمالکش اوزولوب:
- آغا بویوردوغونوز کیمی دئییل!- دئیه جیبیندن اوزونسوْو بیر کاغیذ چیخاریب شیخ آغایا اوزاتدی - سیز منیم کارنامهمه باخینیز، اوتوز ایلدن چوخدور، رادیو، تلویزیون، مطبوعات و ایجتیماعی شبکهلرده جان و دیلدن سیزین دسمالکشلیگینیزله مشغولام.
شیخ آغا ایکینجی دسمالکشی ایچرییه چاغیردی:
- سن منیم دسمالکشایمسن؟
- قوربانیز اولوم آغا، ائلهدیر.
- آمما هئچ دسمالکشلره بنزهمیرسن؟
ایکینجی دسمالکش شیخ آغانین آیاقلارینا دوشدو:
- قوربانین اولوم آغا! ایجازه وئرینیز باشماقلارینیزی یالاییم تا بیلهسینیز من نه قدر دسمالکشم!
شیخ آغا بونو دا ردّ ائلهییب اوچونجو دسمالکشی ایچری آلدی.
- سن منیم دسمالکشایمسن؟
- بلی آغا من سیزین دسمالکشاینیزم!
- هئچ ده دسمالکشلره بنزهمیرسن.
- حاقلیسینیز آغا من هئچ ده دسمالکشلره بنیزهمیرم!
- آمما ائله بیل، بیرآز دسمالکشلره بنزهییرسن.
- دوز بویورسونوز آغا! من بیرآز دسمالکشلره بنزهییرم.
- یوخ.. سن بیرآزدان چوخ دسمالکشلره بنزهییرسن.
- دوغرودور آغام من بیرآزدان چوخ دسمالکشلره بنزهییرم.
سورغو- یانیتلار بو گئدیشله گئدرکن، شیخ آغا قاپی آغزیندا دایانان یالتاقلار قورومونون باشقانینا سسلندی:
- من دسمالکشیمی سئچدیم؛ او بیری دسمالکشلری اؤتورون گئتسینلر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ائششگی داما چیخارتمایین!
،اینتیصابات عرفهسینده موللا نصرالدینین ائششگی ترسلیک ائدیردی، یئمیر، ایچمیر، آما بیر یئرده ده دورموردو. موللا فیکیرلشیر کی، یقین ائششک داریخیر، هاوا آلماق ایستهییر، اونا گؤره بئله ناراحاتدیر. ائششگی بوینونا آلیب بیر تهر، گوج بلا ایله داما قالدیریر.
ائششگینین بیر آز ساکیتلشدیگینی گؤروب سئوینیر.
بو دفعه ائششگی دامدان آشاغی ائندیرمک ایستهییر،
آما مومکون اولمور. ائششک او طرفه، بو طرفه قاچیر، آنقیریر. موللا گؤرور کی، بئله گئتسه،
ائششک دامدان ییخیلاجاق، اوستهلیک ده قونشولار ائششگی دامدا گؤروب موللایا گولهجکلر.
چار-ناچار ائششگی دامدا قویوب اؤزو آشاغی ائنیر.
ائششک دامدا تک قالیب سونجوقلاماغا باشلاییر. او
قدر آتیلیب دوشور کی، آخیردا ائوین دامی اوچور، ائششک دامدان آشاغی دوشوب اؤلور.
بونو گؤرن موللا دیلخور اولور، آما آرتیق هئچ نه
ائتمک مومکون دئییلدی. عاییله عوضولری، قونشولار قاچیب گلیر، وضعیتی گؤروب موللانی
سورغو-سوال آتشینه توتورلار.
موللا باشینی بولاییب بئله دئییر:
- دئمک کی، ائششگین مرتبهسینی یوکسلتمک لازیم دئییل،
هم اونون اؤزونه زیان وئرر، هم ده اولدوغو یئره.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
نییه رأی وئردیم؟
دوکتور جئری
سئچکیلره ایکی آی قالان، اوستاد دفتری ایکی آیاغینی بیر باشماغا گئچیرتمیشدی: "من رأی وئرمهیهجگم!" نه قدر: "اوستاد! بو دوز ایش دئییل، بیز صاندیقلارین باشینا گئدیب اؤز سرنویشتیمیزی تعیین ائلهمهسک؛ اوندا گؤررسن آمریکا دونیانین اوباشیندان گلیب بیزیم سرنویشتیمیزی رقم ووردو ها!" دئییردیم، بئینینه باتمیردی کی باتمیردی. قیشقیریردی: "اولان بوشلا نه رأیی؟! میلت آجیندان کؤپوک قوسور؛ جاوانلار الده اؤلموش بیر ایش اوچون فارسیستانا قاچیر؛ اعتیاد باش آلیب گئدیر؛ عیفاف ائولرینده چالیشان قیزلارین سایی گونو گوندن آرتیر، خالقین وار-یوخو تالانیر، اوشاقلار... ". سؤزلرینی کسیردیم: "اولسون..اولسون.. حیرصلنمه، سکته ائلهیهجکسن ها! ".
سئچیم گونو سحر تئزدن ائودن ائشیگه چیخدیم. ایستهییردیم گؤروم سئچکیلرده ایشتیراک نئجهدیر؟ دوغروسو میلّتین سئچکیلره قاتیلمایاجاغیندان بتر قورخوردوم چونکی سئچکیلر قاباغی کیمدن سوروشموشدوم اوستاد دفتری کیمی رأی وئرمهیهجگینی سؤیلهمیشدی. آنجاق رأیآلما شؤعبهلرینین قاباغیندان گئچنده ایچیم راحاتلادی. "میلّت همیشه در صحنه" دوشمنلرین تبلیغاتینا باخمایاراق رأی وئرمگه گلمیشدی. شؤعبهلرین هرهسینین قاباغیندا اوچ-دؤرد نفر صفده دورموشدو!
بلدیه شؤعبهسینین قاباغیندان گئچرکن بیردن گؤزوم اوستاد دفترییه ساتاشدی. اؤنجه گؤزلریمه اینانمادیم آنجاق اؤزو ایدی. بلدیهنین پیللهلریندن آشاغی ائنمکده ایدی. منی گؤرونجه اؤزونو ایتیرن کیمی اولدو. قیزاریب بوزاردی. گوله- گوله دئدیم:
- اوستاد! هانی به سن رأی وئرمهیهجکدین؟!
باشینی آشاغی سالاراق فیسیلدادی:
- اؤزومله دئییل، من هارادا صف گؤرورم ایختیارسیز آیاقلاریم سوستلاشیر نؤوبهیه دورورام!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
سس
دوکتور جئری
سئچکیلر عرفهسینده، اؤرتباسدیر ماحالینین شیخ آغاسی اؤزل کارت گؤندهرهرک ائششگی اوغلونون تویونا چاغیرمیشدی. ائششک بیرآز دوشونوب داشیندیقدان سونرا:
- منیم نه یاخشی سسیم وار نه ده اویناماق باجاریرام، حتماً شیخ آغا منی اودون یا سو داشیماغا چاغیریب!-دئمیش.
توی کارتی گتیرن گولومسونموش:
- ائششک آغا! آرخایین اولون هم اودون وار هم سو؛ شیخ آغا بو کز سنی تکجه "سس"-ینه گؤره چاغیریب!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ایکی امکلی پارکدا گؤیرچینلره دن آتیردیلار.
بیرینجیسی، "بو گؤیرچینلره دن
آتاندا سیاستچیلریمیز یادیما دوشور" دئدی. ایکینجی امکلی، "ندن؟"
دئیه سوروشونجا، بیرینجیسی دئدی:
یئرده اولاندا الیمیزدن یئییرلر؛ اوچونجا
باشیمیزا سیچیرلار!
***
جومهور باشقانینین آروادی بازاردان قاییداندا ارینه دئدی:
- کوچه-باجادا هامی سنه یامان-یوغوز دئییر.
جومهور باشقانی شاشقین-شاشقین فیسیلدادی:
- آخی نییه؟ من کی بیر ایش گؤرمهمیشم!
***
گئجه یاتاندا، جومهور باشقانی آداییندان آروادی
سورشور:
-سئوگیلیم! دوزنو دئ؛ سئچکیلری قازانسان نه
ائدهجکسن؟
آدای:
- بوتون موخالیفلریمی توتوب زیندانا
باساجاغام، داها دوغروسو بیر دیکتاتور اولاجاغام!
آرواد:
- یا چیخماسان؟
آدای:
- اوندا آزادیخواه اولاجاغام!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
آی نه اولار!
دوکتور جئری
جومهور باشقانی آدایلاریندان:
بیرینجیسی دئییر: ائوسیزلر اوچون دؤرد میلیون ائو تیکدیرهجگم.
(قدرت موعلّیم آد یازدیرماغا تلهسیر: منیم ائویم رو به قیبله اولسون!)
ایکنجیسی دئییر: آیدا هر نفره دؤرد یوز اللی مین تومن یارانه وئرهجگم.
(میرزه آیاقیالینزاده اورتایا آتیلیر: آغا! بئش یوز مین تومن ائله، آللاه سنه خئییر وئرسین!)
اوچونجوسو دئییر: من بوتون ایشسیزلری ایش باشینا قویاجاغام .
( ددهم روحو بو دوز دئییر!)
دؤردونجوسو دئییر: ائولنمک ایستهین جوتلرین هرهسینه 500 میلیون تومن وام وئرهجگم.
(قلئیچی مورتوض چیرتیک چالییب ماهنی اوخویور:قوی خانیمی بگ آپاریب تئزلیگی ایله توی ائلهسین سنی ده من آلارام، من ده بیر بگ اولارام..)
بئشینجی دئییر: من ائله بیر ایش گورهجگم، آمریکا گله پوتونوموزو یالایا.
( ولادیمیر پوتین گولور)
آلتینجیسی دئییر: من اؤلکه ایقتیصادیاتینی اوچ گونون ایچینده چیچکلندیرهجگم.
(ییرمیلر قروپو آدینی دگیشدیریب قویور: G21)
یئددینجیسی دئییر: من آزادلیق گتیرهجگم.
(چین حاضیرلیغینی صادراتا اعلان ائلهییر).
دئییرم:
بو یئددی آدایدان بیرینی سئچمکدنسه اولماز هامیسینی سئچک؛ بیری جومهور باشقانی اولا، بیری بیرینجی موعاوین، بیری ایکینجی موعاوین، بیری ایش وزیری، بیری یارانه وزیری بیری...
اوستاد دفتری سؤزومو کسیر:
- اولسا، آی نه اولار!
بؤلوم: ساتیریک یازیلار
بیر جیر، مین جیر
دوکتورجئری
اؤرت باسدیر ماحالینا باغلی ترس آوا کندینده، کندخودا سئچکیلری گئچیرهلهجک ایدی. سوزگچدن گئچن آدایلار کندین قهوهخاناسیندا بیربیرلرینه لوغاز اوخویوردولار.
بیرینجی آدای- مهندیس جوتچوزاده دئدی:
- ترس آوانین ایکی مین اکینچیسی منه رأی وئرهجک؛ بو اوزدن کندین گلهجک کندخوداسی ائله اؤزومم.
ایکینجی آدای- دوکتور قارا بازارچی آرا وئرمهدی:
- آللاه دئین اولسا ترس آوانین کندخوداسی اؤزومم چونکو کندین اوچ مین بازارچیسی منیم دالیمدا دوروب.
اوچونجو آدی- پروفسور عزباوغلو سؤزه قاریشدی:
- آغالار یوخو گؤرموشسوز خئیر اولا. ترس آوادا دؤرد مین ایشسیز-گوجسوز گنج سئچکیلرده منی حیمایه ائدهجک..
دؤردونجو آدای- اوستاد دیلنچیپرور قاققاناق چکیب گولدو:
- آی قارداشلار! خواهیش ائدیرم ایندیدن پسه-پوسهزی ییغیشدیریب اؤز ایشیزین دالیسیجا گئدهسیز. اؤزوز ده بیلیرسیز کندین بئش مین آیاقیالینی ایندیدن منی اؤز کندخودالاری ساییرلار.
آدایلار آرد-آردا اؤزلرینی اؤگمکده ایکن سونونجو آدی- قلئیچی مورتوض سسسیز-سمیرسیز بیر بوجاقدا اوتوروب چایینی ایچیردی.
مهندیس جوتچوزاده اونا طرف دؤندو:
- اده قلئیچی مورتوض! نییه دینمیرسن، بیر دانیش گؤرک سندن کیم حیمایه ائدهجک؟
پروفسور عزباوغلو پیققیلدادی:
- مهندیس مگر بیلمیرسن؟ قلئیچی مورتوضو قاب-قاجاقلارینی قالایلاماغا گتیرن قوجا آروادلار حیمایه ائدهجکلر.
پروفسور عزباوغلونون بو سؤزلرینه هامی گولدو. گولوشلر یاتیشینجا قلئیچی مورتوض یاریمچیق استکانینی ماسا اوستونده قویوب دئدی:
- اعتراف ائدیریم منیم سیزین کیمی دؤرد- بئش مین نفرلیک طرفداریم یوخدور آنجاق منی بو سئچکیلرده تکجه بیر نفر حیمایه ائدیر.
هامی چاشقینلیقلا بیر آغیزدان سسلندی:
- بیر نفر؟!!
قلئیچی مورتوضونون جاوابیندان آدایلارین قولاقلاری ساللاندی:
- هه بیر نفر!.. اؤرت باسدیر ماحالینین شیخ آغاسی.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
یئلعوضین یئری بوش
دوکتور جئری
جومهور باشقانی سئچکیلرینه یاخینلاشدیقجا، آدایلارین بیربیرلرینی یولسوزلوغا ایتّیهام ائتمه بازاری دا قیزیشماقدادیر. دونن قزئتده بیرسیرا آدایلارین آدلارینی گؤزدن گئچیریرکن اؤز-اؤزومه دئدیم: یئلعوض یئرین بوش!
یئلعوض منیم ایلک اوخول صینیفداشیم ایدی. آتاسی آرابا اوستونده قارا تورپ ساتاردی. او چوخ یاخشی بیر اوغلان ایدی آنجاق پیس بیر داورانیشا صاحیب ایدی. بو اوزدن موعلیمیمیز آرا-سیرا اونون یئرینی کلاسدا دگیشدیردی. یئلعوض همیشه نیمکتده ایکی اوشاغین اورتاسیندا اگلشردی. پیس داوارنیشینا گلینجه، او هردن ایکی بارماغی ایله بورنونو سیخاراق قیشقیراردی:
- پوف.. پوففف، کیمی ایدی پیسیتدی؟!
سونرا سول یا ساغ طرفینده اوتوران اوشاغین اوزونه ایکی الی ایله بوغما باساراق دئیردی:
- اده سن ایدین پیسیتدین؟!
سوچلانمیش اوشاق یا کوسردی یا دا آغلایاراق شیکایت ائلهمگه دفتر اوتاغینا قاچاردی.
بیلمیرم بلکه یئلعوضین بو پیس داورانیشی قارا تورپون تأییریندن ایدی یا دا او اؤزونو اوشاقلیقدان جومهورباشقانی آدایی اولماغا یئتیشدیردی.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
مسئوللار بیر آینایا باخسالار
دوکتور جئری
اؤرت باسدیر ماحالینین باش کندی- ترس آوادا، باشدا
مسئوللار اولاراق کیمسه آینا گؤرمهمیشدی. بیر گون قلئیچی مورتوض چؤلده
چالی-چیرپی ییغارکن یئردن بیر آینا تاپیر. داها اؤنجه اؤزونو هئچ گؤرمهدیگی اوچون
قارشیسینداکینی اؤلن قارداشینا بنزه دیر. دولوخسونور:
- تانریم!.. شوکورلر اولسون سنه؛ بیر داها
قارداشیمی گؤرمگی منه نصیب ائلهدین.
قلئیچی مورتوض ایشینی یاریمچیق بوراخیب
دوس-دوغرو ائوه گئدهرک آیناداکی قارداشینا ساریلیب یاتیر. بو حرکتدن قوشقولانان آروادی-خوُیلو
خانیم، گلیب گؤرور اری بیر شئییه ساریلیب. آینانانی آلیب باخیر: بیر آرواد!
- بو چیرکین آرواد کیم؟ لاپ قحبهلره اوخشاییر!
توووف سنین صوفتینه کیشی! منی آللاتدین- دئیه خوُیلو خانیم آغلایا- آغلایا قلئیچی
مورتوضون ددهلیگی شیخ آغانین یانینا گئدیب احوالاتی آنلادیر.
شیخ آغا آینانی آلیب باخدیقدا دوشونجهلی –
دوشونجهلی دئییر:
- آمان آللاهیم!.. بوآرواددان چوخ، اوبنه کیشیلره
بنزهییر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر