قلئیچی مورتوض داماد اولدو
دوکتور جئری
ماشینیمین قیریلمیش آیناسینی دَییشدیرمک اوچون تعمیرچییه
گئتمیشدیم. دوکاندا قلئیچی مورتوضو گؤردوم. دوغروسو، تانیشلیق وئرمهسیدی بیلهسینی
تانیمایاجاقدیم. بوسبوتون دَییشمیشدی. قارا گؤزلوک تاخمیشدی. بئش-آلتی میلیون
تومنلیک کوت شالوار گئیمیشدی. یاناقلاری ایسه قیزیل آلما کیمی یانیردی. بوتون ترس
آوالیلار کیمی منیم ده فیکریم پیس یئرلره گئتدی؛ اولمایا مورتوض اوغورلوق ائلهییب؟
اولان دوننهجن بو فلاکت خطینین آلتیندا دونبالاق آشیردی، ایندی نئجه اولدو نئچه
میلیونلوق پالتار گئییر؟!
قلئیچی مورتوض چاشقینلیغیمی گؤرونجه قولومدان
یاپیشیب دوکاندان ائشیگه چکدی:
- دوختور! فیکرین پیس یئرلره گئتمهسین! من
نئچه گوندور داماد اولموشام!
داها بتر شاشیردیم:
- اشی! سنینکی آرواد-اوشاغین وار، تزهشدن نه
داماد اولماسیدیر؟!
گولومسهیهرک آچیقلادی:
- نئچه گون بوندان قاباق ائویمی گئچیندیرمک
اوچون زیبیل قابیلاری آختاراندا عنتیقه بیر چیراغ تاپدیم..
سؤزونو کسدیم:
-حتماً چیراغی ساتیب زنگین اولدون؟!
قاشلارینی یوخاری آتدی:
- یووو.. چیراغی ائوه آپاریب اونو سورتوب
تمیزلهمک ایستهینده بیردن ایچیندن بیر جین چیخدی! دئمه تاپدیغیم چیراغ، جین
چیراغی ایمیش! چیراغدان چیخان جین الینی باغیرینا باسیب
مندن سوروشدو:
-ارباب! هر نه دیلگین وار، دیله یئرینه یئتریم.
قورخا-قورخا دئدیم:
- واللاه بیلمیرم ! تکی ایستهییرم بو فلاکتدن
قورتولام، سیز نه مصلحت گؤروسوز؟
جین بیرآز دوشونوب دئدی:
- سنی شکیّات ایدارهسینین رئیسی -موللا
فرضعلینین دامادی ائلهییرم!
چاش-باش اولدوم:
- موللا فرضعلینین دامادی؟!! آخی منیم آرواد - اوشاغیم وار!
جین گولومسهییب دئدی:
- فلاکتدن قورتولماق ایسهییرسنسه گرهک مسئوللارین
بیرینین دامادی اولاسان. مگر خبرین یوخدور ایندی اؤرت باسدیر ماحالینی دامادلار
دولاندیریرلار؟!
قلئیچی مورتوض الینی چیگنیمه قویوب آرتیردی:
- ایندی نئچه گوندور من موللا فرضعلینین
دامادی اولموشام. ایکی گون سونرا دا منی ترس آوانین والیسی کیمی موعاریفه ائدهجکلر!
قلئیچینین حاقّیندا ائلهدیگیم پیس فیکرلر
اوچون پئشمانلیق دویدوم. سؤزو دییشدیرمک ایستهدیم:
- هله بورادا نه قاییریردین؟
چوخ جیددی دئدی:
- آیناچییا وئرمیشدیم بؤرکومه مینی بوس آیناسی
کیمی ایکی آینا قوراشدیرسین!
بو سؤزدن آز قالمیشدی بوینوز چیخاردیم:
- بو داها نمنه اوچوندور؟!
قلئیچی مورتوض دوداقلارینی چئینه-چئینه دئدی:
- سانکی ائشیتمهمیسن، دئییرلر ماعاریفه مراسیملرینده
دالدان آداما سیلله وورورلار، ایستهییرم منه سیلله وورماق ایستهسهلر آینادا گؤروب
باشیمی اوغورلاییم!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
بونلارا نه دَییب؟!
دوکتور جئری
هفتهلیک گؤروشوموزده اوستاد دفتریدن سوروشدوم:
-اوستاد! ایکینجی قاراباغ ساواشیندان سونرا، الهام
علییئف بو ایرانشهریلره نئیلهییب هر گون آذربایجان جومهوریتی علئیهینه یئنی-یئنی
تخریباتا باشلاییرلار؟!
اوستاد دفتری گولومسهییب دئدی:
بیر دده-بالا چؤلده گئدیردیلر. ددهنین الینده
بوش بیر چوال وار ایدی. یولدا گئدرکن دده بالانین گؤزوندن ایراق یئردن بیر یومورو
داش تاپیب چوالین ایچینه قویور. قارشیداکی کندده یاخینلاشاندا هارادانسا بیر ایت
چیخیب بونلارین اوستونه یومولور. دده چوالی باشینین اوستونده ایکی-اوچ کره
فیرلادیب برکدن ایتین بؤیرونه وورور. ایت زنگیلدهیه-زنگیلدهیه قویروغونو بئلینه قویوب قاچاندا، بالا
چاشقین-چاشقین سوروشور: دده! بوش چواللا
ایته نه ائتدین بئله قاچیر؟!
دده گوله-گوله دئییر: بالا! ایته نه دَیدیگینی بیر
من بیلیرم بیر ده ایت!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
قورتولوش یولو،
آلومینیوم ییغماقدان گئچیر!
دوکتور جئری
اؤرت باسدیر ماحالینا باغلی اولان ترسآوا خالقینین
اساس پئشهلری اکینچیلیک ایدی. آنجاق نئچه ایل ایدی نه اکیردیلرسه ایل باشی آیاق
آلتیندا قالیب پولا گئتمیردی. گئتدیکجه فلاکته سوروکلهنن کند اهالیسی سونوندا بو وضعیتدن چیخماق اوچون ییغیشیب ماحالین شیخ
آغاسینین حوضورلارینا گئتدیلر. شیخ آغا ایکی ساعات کسکین دانیشیغی ایله ایچری و
دیشاری دوشمنلرین آغزینا یوموروق ووردوقدان سونرا دئدی:
- سیز بو ایل یئرآلما اکین؛ اینشاالله وضعیتیز یاخشی اولار.
خالق سئوینجک
داغیلماق ایستهینده ترسآوانین دلیسوْووُ قلئیچی مورتوض کورسونون اوستونه چیخیب قیشقیردی:
- ائی ترسآوا
کندینین یازیق خالقی! سیز ددهلیگیم شیخ آغانین سؤزونه باخمایین. وضعیتیزین
یاخشی اولماسینی ایستهییرسیزسه گئدین آلومینیوم ییغین!
قلئیچی مورتوضون
بو سؤزلرینه خالق گولوشوب داغیلدی.
ترسآوالیلار
او ایل یئرآلما اکدیلر. آنجاق ایل باشی گئنه یئرآلما آیاق آلتدا قالیب پولا گئتمهدی.
بو وضعیتدن داریلان ترسآوالیلار چارهسیز گئنه شیخ آغانین حوضورونا یئتیشدیلر.
شیخ آغا گئنه ایکی ساعات کسکین
دانیشغی ایله ایچری و دیشاری دوشمنلرین آغزینا یوموروق ووردوقدان سونرا دئدی:
- اولماسا سیز بو
ایل سوغان اکین؛ اینشاالله وضعیتیز یاخشی اولار.
گئنه خالق داغیلماق
ایستهینده گئنه ترسآوانین دلیسوْووُ قلئیچی مورتوض کورسونون اوستونه چیخیب قیشقیردی:
- ائی ترسآوا کندینین
یازیق خالقی! سیز ددهلیگیم شیخ آغانین سؤزونه باخمایین. وضعیتیزین یاخشی اولماسینی ایستهییرسیزسه گئدین آلومینیوم ییغین!
بو کز قلئیچی مورتوضون سؤزلرینه خالق گولمهدی
آنجاق گئنه داغیلدی.
ترسآوالیلار او ایلده سوغان اکلدیلر. آنجاق
ایل باشی گئنه سوغان آیاق آلتدا قالمیشدی دا پولا گئتمیردی. بو کره ترس آوالیلار
شیخ آغانین یانینا وارماییب، گئدیب آلومینیوم ییغماغا باشلادیلار. ایل باشی کندین
خرمنلیگینده داغ کیمی آلومینیوم توپلانمیشدی. اهالی ییغیشیب قلئیچی مورتوضون یانینا
گئدیب سوروشدولار:
- سنین سؤزونه باخیب بو ایل آلومینیوم
توپلامیشیق، ایندی دئییرسن بو آلومینیوملاری نئیلهیک؟!
قلئیچی مورتوض گولومسهیبیب دئدی:
- ایندی بو آلومینیوملارلا بیر طیاره دوزلدیب اؤرت
باسدیر ماحالیندان قاچین!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ائرمنیستانین حاقّی یوخدور باریشا!
دوکتور جئری
ائوده قالماقدان اورگیمیز شیشمیشدی. دونن آللاه
طرفیندن قدرت موعلّیم هارادانسا تاپیلیب ماشینی ایله بیزی کیچک بیر گزییه آپاردی. یولوموز تورکیه سرحدیندن دوشدو. آذربایجان
طبیعتینین گؤزللیکلرینی دینمز-سؤیلهمز سئیر ائدرکن بیردن اوستاد دفتری بارماغی
ایله داغین اتگیندهکی بیر کندی گؤستهرهرک ماراقلی بیر احوالاتی دانیشدی:
- اسکیلرده بو کندده اسماعیل آغا سیمتقونون
عشیرتی یاشاییردی. کند اهالیسینین پئشهسی ظاهیرده مالدارلیق اولسا دا آرا قاریشاندا (مثلاّ
روسلوق،جیلولوق، کوردلوک کیمی حادیثهلرده) باشقا کندلره باسقین ائدیب
چالدی-چاپدییا ویا خالقین دئییشیجه قاچاقوشلوغا باشلاییردیلار. ائشیتدیگیمه گؤره
شاه زامانی بعضی مسلهلر اوستونده ایران
ایله عراقین آراسیندا کیچیک بیر چاتیشما یاراندی . آنجاق بئش گونون ایچینده ایکی
اؤلکه باریشیب وضعیت ساکینلشدی. دئییرلر: بو حادیثهدن سونرا عشیرتین باشچیسی
ایکی یانچیسی ایله بیرگه شهرده والینین یانینا گئدیب آیاغینی برکدن یئره
تاپدایاراق قیشقیریر: شاهین حاقّی یوخدور باریشا! بو سؤزلردن چاش-باش قالان والی دئییر:
اشی! بو بیر دؤولت ایشیدیر، سیزه نه ربطی وار شاه باریشیر
یا ساواشیر؟! بو یانیتدان عشیرتین باشچیسی یئنه آیاغینی یئره تاپداییب دئییر:
نئجه بیزه ربطی یوخدور، اگر شاه باریشسا اوندا بیز نئجه قاچاقوشلوق ائلهیک؟!
بو احوالاتا هامیمیز برکدن گولدوک. دانیشیق سورهسینده،
قدرت موعلّیم ماشینی کندده ساری سورموشدو. کند داغلیب آرتیق کیمسه اوندا
یاشامیردی. اوستاد دفتریدن سوروشدوم:
- اوستاد! گؤرهسن کندین اهالیسی ایندی
هارادادیرلار؟
اوستاد دفتری گولومسوندو:
- هارادا اولاجاقلار؟ تهراندا دؤولت آپارتینا
یئرلشیب گونده-گونده آیاقلارینی یئره تاپداییب قیشقیریرلار: ائرمنیستانین حاقی
یوخدور باریشا!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
دیلین وظیفهسی نمنهدیر؟
دوکتور جئری
مدرسهلرین آچیلیشینین ایلک گونونده، موعلّیم اوشاقلارا "علوم"دان درس دئییردی:
- باخین اوشاقلار! آدامین بدنیندهکی اورقانلارین هر بیرینین اؤزونه مخصوص وظیفهسی واردیر. میثال اوچون اورک قانی بدنده دولاندیریب آدامی یاشادیر؛ معده یئمکلری هضم ائدیب آدامین ساغلیغی تأمین ائدیر؛ قارا جیگر قانی تصفیه ائدیب آدامین احتیاجی اولان ویتامینلری حاضیرلاییر...
درس وئریلرکن بالاجا یاشار کلاسین پنجرهسیندن نیگران-نیگران ائشیگه باخیردی. موعلّیم اونا سسلندی:
- اوغلوم! سن دئیه بیلرسن بدنده دیلین وظیفهسی نمنهدیر؟
بالاجا یاشار جلد موعلّیمه ساری دؤندو:
- آغا ایجازه!.. دیل، میلّی امنیتی خطره سالیب آدامین باباسینی زیندانا باسدیریر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
کیم بهشته گئتمک ایستهییر؟!
دوکتور جئری
اوشاقلاردا دینی اینانجلاری گوجلندیرمک آماجی
ایله بو ایلدن ایبتیدایی مدرسهلرده دینی
درسلرینین ساعاتی آرتیریلیب. بو دوغرولتودا مدرسهنین ایلک گونونده موعلیمه درسی
بیر سورغو ایله باشلادی:
- گول بالالاریم! سیزلردن کیم بهشته گئتمک
ایستهییر؟
کلاسدا هامی بارماغینی یوخاری قالدیردی یاشاردان
باشقا.
موعلیمه شاشیردی:
- اوغلوم! سن بهشته گئتمک ایستهمیرسنمی؟!
بالاجا یاشار آیاغا قالخدی:
- خانیم موعلّیم ایستردیم آنجاق آنام تاپشیردی:
مدرسه بیتینجه تئز ائوه گل.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
جان اوجوز، واکسن باها
اوستاد دفتری
جاماعات ترسآوانین خستهخاناسی قاباغیندا ایلان کیمی قیوریلیب آچیلیردی. هرکس واکسن وورماغا تلهسیردی. دوکتور جئری خستهخانین گیریش قاپیسینی کسیب آداملاری بیر-بیر ایچری اؤتوروردو.
واکسن وورما چوخ آغیر ایرهلیلهییردی. آرا-سیرا صفین او باشیندا بیریسی، "ائی وای ددهم الدن گئتدی" و یاخود "ائی وای ننهم الدن گئتدی" دئیه قیشقیر-باغیر سالاندا، دوکتور جئری ایسه صفین بو باشیندا نسه دئییب باشینا تاپداییردی.
***
یئددی آی قاباق، دونیادا خورونا خستهلیگینین واکسنی تاپیلینجا، ترسآوانین آغساققاللاری شیخ آغانین خیدمتینه یئتیشیب بو قونودا اونونلا دانیشماق ایستهدیلر. اؤنجه اهالی طرفیندن خبرییغان قلئیچی مورتوض سؤزه باشلادی:
- آغا!.. خورونا خستهلیگی اوزوندن گونده ترس آوادا یوز اللی باش آدام اؤلور. بیلدیگینیز کیمی ایندی کافیر اؤلکهلرینده بو خستهلیگین واکسنی تاپیلیب. بونا گؤره اهالی سیزدن ریجا ائدیر مسئوللارا بو واکسنین آلماغینی تاپشیراسینیز.
شیخ آغا اوزونو ترسآوانین ساغلیق باخانی کاتتا ایسلاما چئویردی:
- کاتتا! بو واکسنین فیأتی نئچهدیر؟
کاتتا ایسلام سایغی ایله باشینی اگیب دئدی:
- آغا! هر واکسنین قیمتی ییرمی دولار- بیزیم پول ایله بئش یوز مین تومندیر..
بو یانیتدان شیخ آغا اوزولدو:
- چوخ باهادیر! هله اوستهلیک تحریملره گؤره الیمیز ده چوخ دالیدیر..
بیر آنلیغا هامی سوسدو. بیردن اوتاغین بوجاغیندا اوتوران دوکتور جئری آیاغا قالخدی:
- حضرت آغا! سیز منه ایکی آی مؤهلت وئرسهنیز، من بو واکسنی دوزلدیب اوندان بیر قیمتله یعنی اللی مین تومنله جاماعاتین ایختیارینا قویا بیلهرم.
بو اؤنریدن شیخ آغانین قاش-قاباغی آچیلدی:
- دوکتور! سیز بو واکسنی دوزلدیب جاماعاتا وورون؛ سیزین اللی مین تومنلریز منیم گؤزوم اوسته!
***
منیم واکسن وورماغیما اوچ-دؤرد نفر قالمیشدی. بیردن صفین او باشیندا یئنه بیریسی هارای قوپاردی: ائی وای اوغلوم الدن گئتدی!
وای سسی یوکسلینجه تئز گؤزومو دوکتور جئرییه تیکیب قولاغیمی قابارتدیم. دوکتور جئری ایکی الی ایله باشینا تاپداییب میریلدادی:
- ائی وای اللی مین تومنیم الدن گئتدی!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
دؤولتین دلیگی
دوکتور جئری
بیزیم بو قلئیچی مورتوضون سیاستدن باشقا
دونیانین بوتون ایشلرینه بورنونو- بارماغینی سوخدوغونو سؤیلهسم مومکوندور
اینانمایاسانیز. آنجاق بو بیر گئرچکدیر؛ قلئیچی مورتوض هئچ واخت سیاسته- اونون دئییشیجه
دؤولت ایشینه قاریشماز. حتا گئچن هفتهلرده
برقین گونده بئش-آلتی ساعات کسیلدیگینه اعتراض ائلهین اهالی، اوندان
بو گؤستریلره قاتیلدیغینی ایستهینده قورخا-قورخا ایکی الینی گؤیه قالدیریب دئدی:
یو.. یو.. من یوخ!
بونون سببینی سوروشورسونوز؟ مومکوندور یئنه
اینانمایاسانیز بونون سببی ائله برق دیر!
اینقلابدان سونرا، ترس آوادا دؤولتین ایلک برق
چکدیگی یئرلردن بیری قلئیچی مورتوضون ائوی اولموشدور.
او، بیر گون آخشام ایشدن ائوه
قاییداندا، گؤرور آروادی خویلو خانیم اوتاغین اورتاسیندا اوزانیب زاریلداییر.
- آرواد سنه نه اولدو- دئیه دیزه چؤکور.
آروادی اینگیلدهیه- اینگیلدهیه دئییر:
- سنه جوراب توخویوردوم. توخونما ایشی بیتدیکدن
سونرا، ال-آیاق آلتیندا قالیب ایتمهسین دئیه میلی او دلیگه سوخدوم (بارماغی ایله
پریزی گؤستریر) بیردن گؤردوم آیاقلاریم یئردن اوزلدو تاپدانیم یئره ، ائله بیل
سوموکلریم قیریلیب!
قلئیچی مورتوض ایکی الی ایله برکدن آروادینینین
باشینا تاپدایاراق قیشقیریر:
- آخی آنلامازین قیزی! مگر دؤولتین دلیگینه میل
سوخارلار؟
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
بچّه تهران
دوکتور جئری
دوزونو ایستهسهنیز یاشیم بو یاشا چاتیب هله من بیلمهمیشم فارس دیلینده تجزیهطلبی دئییلن سؤزونون گئرچک آنلامی نمنهدیر؟! تجزیهطلبی یاخود بؤلوجولوک بیر بوتونو بؤلمک یوخسا بؤلونموش پارچالاری بیرلشدیرمک دیر؟! بو تجزیه طلبی دئییلن شئی یاخشی بیر شئیدیر یاخود پیس؟!
اولا بیلر دئیهسینیز بو نه سورغودور؟ آدی اوستوندهدیر، بؤلوجولوک بیر بوتونو نئچه یئره بؤلوب پارچالاماقدیر. اؤرنک اوچون ایرانین بو یوز ایللیک تاریخینده آذربایجانی نئچه-نئچه اوستانا بؤلوشدورمهسی کیمی. دئییرم رحمت آتانیزا! بئله ایسه بو بؤلونموش اوستانلارین هامیسینا بیر یئرده گؤنئی آذربایجان دئینده نییه آداما ترسه-ترسه باخیب دئییرلر: تجزیهطلب؟!
تجزیهطلبلیگین یاخشی-پیسلیگینه گلینجه، گؤرونور بو سیاست تکجه حاکیمیت طرفیندن یورودولدوگونده یاخشی بیر ائیلمدیر.
اؤرنگی گئچن هفتهلرده آذربایجاندا یارادیلاجاق یئنی-یئنی شهر و اوستانلارین گوندمه گتیرمه مسئلهسیدیر:
بیلدیگینیز کیمی ، بیز ترس آوایا باغلی اسلامآباد بخشینده یاشاییریق. گئچن هفته کؤکنی اسلام آباددان اولان ترس آوانین میلّت وکیلی جناب حؤکومتی بخشیمیزه گلمیشدی. جاماعات توپلاشینجا جناب حؤکومتی کورسونون اوستونه چیخیب دانیشماغا باشلادی:
- اسلام آبادین حؤرمتلی اهالیسی! موشتولوغومو وئرین بو گون سیزه بیر گؤزل خبریم وار!
آغ ساققاللار گولومسهیهرک:
- موشتولوغونوز گؤزوموز اوسته! بویورون نه خبر؟- دئدیلر.
میلت وکیلی بیردن جوشدو:
- اسلام آباد شهر اولدوووو...
گؤزلهنیلمز خبردن جاماعات دویغولارینی آردیجیل چپیک چالماقلا گؤستردی.
جناب حؤکومتی الی ایله جاماعاتی ساکین اولماغا چاغیراراق آرتیردی:
- چوخلاری دئییردیلر؛ ییرمی مینلیک بخشدن شهر اولماز، شهر اولماق اوچون گرهک بخشین جمعیتی یئتمیش میندن چوخ اولسون. آمما من بوتون موخالیفتلره باخمایاراق دئییردیم، من اسلام آبادی شهر ائلهجگم و ائلهدیم ده..
جاماعات گئنه چپیک چالدی.
- اسلام آباد شهرینین مؤحترم اهالیسی! ایندیدن حاضیرلیقلی اولون چونکو ائله بو گوندن اعتباراً ایمکاناتین آغزی شهریمیزه ساری آچیلاجاقدیر..
جاماعات یئنه چپیک توتدوردو.
- غیرتلی اهالی! هله بو باشلانیشیدیر! اینشاالله سیزین حیمایتینیزله ایکینجی آددیمدا اسلام آبادی اوستان ائلهجگم، من گؤزل اوستانیمیزین حاقینی اؤزگهلره اوستانلارا قاپدیرمایاغام...
بو موشتولوقدان گنجلر قول-قولا وئریب یاللی گئتمگه باشلادیلار.
گنجلرین جوشغوسوندان جناب حؤکومتینین گؤزلری یاشاردی:
- عزیزلریم! اسلام آبادین لیاقتی، شهر اولماقدان، اوستان اولماقدان داها چوخدور. نئچه واختدیر مجلیسده، پایتاختین یئرینی دگیشدیرمهسی اوزهرینده مذاکیرهلر گئدیر. من آیاغیم تهرانا چاتینجا بیر لایحه حاضیرلاییب مجلیسه تقدیم ائلهیهجگم بیزیم گؤزل شهریمیز، ایمکاناتلی شهریمیز- اسلام آباد ایرانین پایتاختی اولسون.
عزیز همشهریلریم! سیزین نهیینیز تهرانلیلاردان اسکیکدیر. قوی اسلام آباد پایتاخت اولسون دا سیزه ده دئسینلر: بچه تهران!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
میلّی اینترنت
دوکتور جئری
بیرگون بیر ایرانلی، بیر تورکیهلی و بیر افغانیستانلی گؤروشوب اؤلکهلری حاقّیندا دانیشماغا باشلاییرلار.
تورکیهلی دانیشیغی سیراسیندا دئییر:
- بیز آجاندا اینترنتله پیتزا سیفاریش وئریریک ایکی دقیقه سونرا گتیریب قاپیمیزدا تحویل وئریرلر.
افغانیستانلی شاشیریر:
- پیتزا نمنهدی؟!
ایرانلی داها بتر شاشیریر:
- اینترنت نمنهدی؟!!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
شیخ آغانین یوخوسو
دوکتور جئری
نئچه واخت ایدی اؤرت باسدیر ماحالینا باغلی بولاق کندینین سویو کسیلیب خالق چتینلیگه دوشموشدو. اکینلیکلر قورویوب مال - حئیوانلار سوسوزلوقدان قیریلماقدا ایدی. بو سیرادا بیر سؤیلنتی آرانی قاریشدیریب بولاقلیلاری کوچهلره تؤکدو. سانکی بولاق کندینین سولاری یئرآلتی بورولارلا شیخ آغانین دوغما کندی شورانآبادا آپاریلیرمیش. گونو گوندن گئنیشلنن گؤستریلرین خبری اؤرت باسدیر ماحالینین باشکندی ترسآوایا چاتینجا شیخ آغا شخصاً وضعیتی ساکیتلشدیرمک اوچون بولاق کندینه یولا دوشدو. کندین خرمنلیگینده، شیخ آغا تریبون دالینا گئچیب ایلک اؤنجه یاییلان سؤیلنتیلرین یالان اولدوغونو دیله گتیرهرک آرتیردی:
- بولاقلی قارداشلار! بیلمهلیسیز کندیزده تؤرهنن قوراقلیغین سببکاری مملکندین اورکیاندیران مسئوللاری دئییل. مسئوللار سببکار اولسایدیلار اوندا گرهک شورانآباددا دا سوسوزلوق، قواراقلیق اولاردی. بیلیرسیز بو وضعیتین سببکاری کیمدیر؟
جاماعات چاش-باش بیر بیرینین اوزونه باخاندا شیخ آغا آچیقلادی:
- سوسوزلوغون سببکاری کوچه-بازاردا یاشماقسیز گزن قادینلاردیر. بونلارین اوزوندندیر یاغیش یاغمیر، یئرین سویو چکیلیر، خالق چتینلیگه دوشور. من بو گون قوچو نیظاما بویروق وئرهجگم بو یاشماقسیز قادینلاری توتسون بلکه به حول و قوه الهی سو موشکولو تئزراق حل اولونموش اولسون...
سؤزلر بورایا چاتینجا جاماعات آراسیندان بیری " فاشو آغا" دئیه باشماغینی شیخ آغانین کلهسینه طرف فیرلاتدی.
***
جنتین مأموری ایکی قات شیخ آغانین قاباغیندا اگیلیب سوروشدو:
- حضرت آغا! باشقا ایستگینیز یوخدورمو؟
شیخ آغا بیرآز ساققالینی تومارلاییب دوشوندوکدن سونرا دئدی:
- نییه، من بیرده ایستهییرم رحمتلیک آتامی گؤرم..
جنت مأموری یئنه ایکی قات أییلهرک،" بو دقیقه حضرت آغا!" دئیه برکدن بیر چیرتیک چالدی.
بیرآندا، قاپی آچیلیب گؤزونه گؤزلوک تاخمیش کوت-شالوارلی، کراوتلی بیر کیشی ایچری گیردی.
شیخ آغا شاشیردی:
- بو داها کیمدیر؟! منیم آتام شیخ کاظم آغا ایدی!
جنت مأموری گولومسهیهرک کیشینی تانیتدیردی:
- جناب احمد کسروی سیزین گئرچک آتانیز!
مأمورون بو سؤزودن شیخ آغانین گؤزلری قارالیب اؤزوندن گئتدی.
***
شیخ آغا هاندان-گئجدن اؤزونه گلدیکده اؤزونو اوتاغیندا گؤردو. عاییلهسی یاتاغینین اطرافیندا نیگران-نیگران أیلشمیشدی. یئرینده دیرسکلهنیب اطرافا گؤز گزدیردی:
- آنام!..آنام!.. هانی؟
- قادان آلیم بالا! من بوردایام-دئیه اوتاغین بوجاغیندا اوتوران اپریمیش بیر قاری جاواب وئردی.
شیخ آغا ایمکلهیه- ایمکلهیه قارییا یاخینلاشدی:
- آنا! صادیقانه بیر یوخودا گؤردوم منیم آتام احمد کسرویدیر! سنی آند وئریرم آللاهین وحدانیتینه دوزونو دئ منیم آتام اودور؟!
قاری تیترک سسی ایله فیسیلدادی:
- بالام! نییه آند وئریرسین، آرخایین اول، احمد کسروی سنین آتا دئییل!
بو یانیتدان شیخ آغانین ایچی راحاتلادی.
قاری سؤزلرینین آردینی توتدو:
- اوغلوم! آدامی بیر قاریش یئره قویاجاقلار دوزونو ایستهسن سنین آتان "محمود افشار" دیر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
یئنی دسمالکش
دوکتور جئری
ترسآوادا ان اؤنملی وظیفهلردن بیری شیخ آغانین دسمالکشلیگیدیر.بو اوزدن اؤرت باسدیر ماحالینین یالتاقلار قوُرومو، دؤرد ایلدن بیر، یوزلرجه کؤنوللو دسمالکش آراسیندان ان یاخشیسینی سئچیب شیخ آغانین قوللوغونا گؤندریر. بو دؤورده بللی اولمایان ندنلره گؤره شیخ آغا اؤز دسمالکشینی اؤزو سئچمک ایستهدی.
- سن منیم دسمالکشایمسن؟-دئیه شیخ آغا بیرینجی دسمالکشدن سوروشدو.
- ائلهدیر آغا! من سیزین اصیل دسمالکشاینیزم!- دئدی بیرینجی دسمالکش.
- هئچ ده دسمالکشلره بنزهمیرسن؟
بیرینجی دسمالکش اوزولوب:
- آغا بویوردوغونوز کیمی دئییل!- دئیه جیبیندن اوزونسوْو بیر کاغیذ چیخاریب شیخ آغایا اوزاتدی - سیز منیم کارنامهمه باخینیز، اوتوز ایلدن چوخدور، رادیو، تلویزیون، مطبوعات و ایجتیماعی شبکهلرده جان و دیلدن سیزین دسمالکشلیگینیزله مشغولام.
شیخ آغا ایکینجی دسمالکشی ایچرییه چاغیردی:
- سن منیم دسمالکشایمسن؟
- قوربانیز اولوم آغا، ائلهدیر.
- آمما هئچ دسمالکشلره بنزهمیرسن؟
ایکینجی دسمالکش شیخ آغانین آیاقلارینا دوشدو:
- قوربانین اولوم آغا! ایجازه وئرینیز باشماقلارینیزی یالاییم تا بیلهسینیز من نه قدر دسمالکشم!
شیخ آغا بونو دا ردّ ائلهییب اوچونجو دسمالکشی ایچری آلدی.
- سن منیم دسمالکشایمسن؟
- بلی آغا من سیزین دسمالکشاینیزم!
- هئچ ده دسمالکشلره بنزهمیرسن.
- حاقلیسینیز آغا من هئچ ده دسمالکشلره بنیزهمیرم!
- آمما ائله بیل، بیرآز دسمالکشلره بنزهییرسن.
- دوز بویورسونوز آغا! من بیرآز دسمالکشلره بنزهییرم.
- یوخ.. سن بیرآزدان چوخ دسمالکشلره بنزهییرسن.
- دوغرودور آغام من بیرآزدان چوخ دسمالکشلره بنزهییرم.
سورغو- یانیتلار بو گئدیشله گئدرکن، شیخ آغا قاپی آغزیندا دایانان یالتاقلار قورومونون باشقانینا سسلندی:
- من دسمالکشیمی سئچدیم؛ او بیری دسمالکشلری اؤتورون گئتسینلر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
نییه رأی وئردیم؟
دوکتور جئری
سئچکیلره ایکی آی قالان، اوستاد دفتری ایکی آیاغینی بیر باشماغا گئچیرتمیشدی: "من رأی وئرمهیهجگم!" نه قدر: "اوستاد! بو دوز ایش دئییل، بیز صاندیقلارین باشینا گئدیب اؤز سرنویشتیمیزی تعیین ائلهمهسک؛ اوندا گؤررسن آمریکا دونیانین اوباشیندان گلیب بیزیم سرنویشتیمیزی رقم ووردو ها!" دئییردیم، بئینینه باتمیردی کی باتمیردی. قیشقیریردی: "اولان بوشلا نه رأیی؟! میلت آجیندان کؤپوک قوسور؛ جاوانلار الده اؤلموش بیر ایش اوچون فارسیستانا قاچیر؛ اعتیاد باش آلیب گئدیر؛ عیفاف ائولرینده چالیشان قیزلارین سایی گونو گوندن آرتیر، خالقین وار-یوخو تالانیر، اوشاقلار... ". سؤزلرینی کسیردیم: "اولسون..اولسون.. حیرصلنمه، سکته ائلهیهجکسن ها! ".
سئچیم گونو سحر تئزدن ائودن ائشیگه چیخدیم. ایستهییردیم گؤروم سئچکیلرده ایشتیراک نئجهدیر؟ دوغروسو میلّتین سئچکیلره قاتیلمایاجاغیندان بتر قورخوردوم چونکی سئچکیلر قاباغی کیمدن سوروشموشدوم اوستاد دفتری کیمی رأی وئرمهیهجگینی سؤیلهمیشدی. آنجاق رأیآلما شؤعبهلرینین قاباغیندان گئچنده ایچیم راحاتلادی. "میلّت همیشه در صحنه" دوشمنلرین تبلیغاتینا باخمایاراق رأی وئرمگه گلمیشدی. شؤعبهلرین هرهسینین قاباغیندا اوچ-دؤرد نفر صفده دورموشدو!
بلدیه شؤعبهسینین قاباغیندان گئچرکن بیردن گؤزوم اوستاد دفترییه ساتاشدی. اؤنجه گؤزلریمه اینانمادیم آنجاق اؤزو ایدی. بلدیهنین پیللهلریندن آشاغی ائنمکده ایدی. منی گؤرونجه اؤزونو ایتیرن کیمی اولدو. قیزاریب بوزاردی. گوله- گوله دئدیم:
- اوستاد! هانی به سن رأی وئرمهیهجکدین؟!
باشینی آشاغی سالاراق فیسیلدادی:
- اؤزومله دئییل، من هارادا صف گؤرورم ایختیارسیز آیاقلاریم سوستلاشیر نؤوبهیه دورورام!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
سس
دوکتور جئری
سئچکیلر عرفهسینده، اؤرتباسدیر ماحالینین شیخ آغاسی اؤزل کارت گؤندهرهرک ائششگی اوغلونون تویونا چاغیرمیشدی. ائششک بیرآز دوشونوب داشیندیقدان سونرا:
- منیم نه یاخشی سسیم وار نه ده اویناماق باجاریرام، حتماً شیخ آغا منی اودون یا سو داشیماغا چاغیریب!-دئمیش.
توی کارتی گتیرن گولومسونموش:
- ائششک آغا! آرخایین اولون هم اودون وار هم سو؛ شیخ آغا بو کز سنی تکجه "سس"-ینه گؤره چاغیریب!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ایکی امکلی پارکدا گؤیرچینلره دن آتیردیلار.
بیرینجیسی، "بو گؤیرچینلره دن
آتاندا سیاستچیلریمیز یادیما دوشور" دئدی. ایکینجی امکلی، "ندن؟"
دئیه سوروشونجا، بیرینجیسی دئدی:
یئرده اولاندا الیمیزدن یئییرلر؛ اوچونجا
باشیمیزا سیچیرلار!
***
جومهور باشقانینین آروادی بازاردان قاییداندا ارینه دئدی:
- کوچه-باجادا هامی سنه یامان-یوغوز دئییر.
جومهور باشقانی شاشقین-شاشقین فیسیلدادی:
- آخی نییه؟ من کی بیر ایش گؤرمهمیشم!
***
گئجه یاتاندا، جومهور باشقانی آداییندان آروادی
سورشور:
-سئوگیلیم! دوزنو دئ؛ سئچکیلری قازانسان نه
ائدهجکسن؟
آدای:
- بوتون موخالیفلریمی توتوب زیندانا
باساجاغام، داها دوغروسو بیر دیکتاتور اولاجاغام!
آرواد:
- یا چیخماسان؟
آدای:
- اوندا آزادیخواه اولاجاغام!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر