پول بیریمی "تومن" اولمایاجاق!
دوکتور جئری
آللاهدان گیزلین دئییل سیزدن نه گیزلین، منیم بو قلئیچی مورتوضا بتر پاخیللیغیم گلیر. همیشه مندن بیر آددیم قاباقدادیر...
آخشام چاغی اوروج بایرامینی تبریک دئمک اوچون یولداشلارلا شیخ آغانین حوضورونا یئتیشدیک. نه گؤرسک یاخشیدیر؟ قلئیچی مورتوض بیزدن قاباق آغانین یانیندا اگلشمیشدی!! اوروج-نامازلارینیز قبول اولسون دئدیکدن سونرا سؤز- صؤحبت پول بیریمینین(واحیدینین) دگیشمهسینه چکیلدی.
من فیلسوفجاسینا دئدیم:
- من ریالین تومنه دؤنشمهسیله راضییام آنجاق بئله دوشونورم ایندیکی آغیر ایقتیصادی دورومدا بو ایشین نه تکجه فایداسی یوخدور بلکه مومکوندور یئنی توْرومه ده سبب اولا...
اوتورانلار سؤزلریمی باشلاری ایله دوغرولایاندا قلئیچی مورتوض یئرینده دیکلندی:
- من ده پول بیریمینین دگیشمهسیله راضییام آمما نه تومنه!.. منیم فیکریمجه بیز پول بیریمیمیزه یاخشی بیر آد سئچسک، پولوموز دگرینی ایتیرنده ایسه بیز قازانمیش اولاجاغیق!
بو آنلاشیلماز سؤزلردن هامیمیز چاشدیق. شیخ آغا قاشلارینی چاتدی:
- اوغول آچیقلا گؤروم نه دئییرسن؟! نه یاخشی آدی؟!
قلئیچی مورتوض بیرآز اؤزونو ییغیشدیریب آچیقلادی:
- یاخشی آددان آماجیم بودور؛ مثلا بیز پول بیریمینه، "الله"، "سبحان الله" یا " الحمدالله" کیمی گؤزل آدلار سئچسک؛ پول سایاندا آللاهین ذیکرینی دئمیش اولوب اوبیری دونیامیز اوچون ده ثاواب قازانمیش اولاجاغیق. پولوموز دگرینی ایتیردیکجه ده ثاوابلاریمیز آرتاجاقدیر.
بو آچیقلامادان شیخ آغانین گؤزلری یاشاردی، قولونو قلئیچی مورتوضون بوینونا سالیب او اوزونو- بو اوزونو اؤپه- اؤپه دئدی:
- آفرین سنه اوغلوم...آفرین سنه... نه گؤزل فیکیردیر!
سونرا جیبیندن موبایلینی چیخاردیب مرکزی بانکین رئیسینه زنگ ووردو...
دیشیم باغیرساغیمی کسیردی. دوداقلاریمی چئینهیه-چئینهیه اؤز اؤزومه دئدیم:
- نییه بو فیکیر منیم عاغلیما چاتمادی؟
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ائویمین اوچده ایکیسینی کیم اوغورلاییب؟!
دوکتور جئری
اوچ آی قاباق، توکزبانی ایکی آیاغینی بیر
باشماغا سوخدو؛ اوشاقلار بؤیوب، گرهک ائویمیزی دَییشدیرک. نه قدر یالواردیم، آی جانیم
منده پول نه قاییر آیری ائو آلیم؛ ایشه یارامادی. توکزبانی دئدی: اوتوردوغوموز
حیطی ساتاریق، بیرآزدا بانکدان وام گؤتوروب بیر بؤیوک ائو آلاریق. علاجیم کسیلینجه
بونگاهچی گتیریب حیطی ساتیشا قویدوم. بئش آلتی گون سونرا بونگاهچی یاخشی بیر
موشتری تاپیب حیطی اللی میلیونا ساتدی. بونگاهچی دئدی: الیمده یاخشی بیر حیط وار،
سیزینکدن همی بؤیوکدور همی ده تزه ساختدیر، بو اللی میلیونون اوستونه اللی میلیون
دا قویسانیز سیزه اونو آلا بیلرم. گئدیب حیطه باخدیق، دوغرودا دا حیط چوخ گؤزل
ایدی. توکزبانینین چیچگی چاتلاییردی. سانکی ائوی آلمیشدیق. ائرتهسی گونو وام
آلماق اوچون بانکا گئتدیک. بانکین رئیسی چوخ گولش قاباق بیر اینسان ایدی. اللی
میلیون وام ایستهدیگیمیزی ائشیدینجه الینی گؤزونون اوستونه قویوب دئدی: منیم
گؤزوم اوسته. توکزبانی منه باخدی گولومسهدی، سئوینج گؤزلرینده اوخونوردو. بانکین
رئیسی سؤزلرینین آردیندا آرتیردی: تکجه وامین بیرجه شرطی وار. دئدیم: هر نه اولسا قبولدور!.
رئیس دئدی: شرطی بودور، سیز گرهک اللی میلیونوزو اوچ آی بیزیم بانکدا
یاتیرداسینیز. اوچ آیدان سونرا بیز سیزه یوز میلیون وئرهجهییک! دئدیم: آخی بو
اللی میلیون ایندی بیزه لازیمدیر. رئیس دئدی: اوزگونم، قانون بئلهدیر. بیز
قانوندان قیراق بیر ایش گوره بیلمهریک. توکزبانییا دؤندوم. چیچکلری سولموشدو!
بیرآز دوشونوب داشیندیقدا دئدی: اولماسا، اوچ آی کرایه اوتوراق، اوچ آیدان سونرا
پولو آلیب حیطی آلاریق! سوزلری عاغلیما باتدی. اللی میلیونوموزو بانکا یاتیردیب
ائشیگه چیخدیق. خوشبختلیکله ائله ساتدیغیمیز حیطیمیزی، کرایه ائلهدیک.
کئچن هفته بیزیم اوچ آییمیز دولدو. سحر تئزدن
توکزبانی ایله بانکا گئتدیک. رئیس گئنه بیزی گولر اوزله قارشیلادی. چک، سوفته،
ضامین ایشلرینی یئربهیئر ائلهیندن سونرا قیسط دفترچهسینی الیمیزه وئرهرک دئدی:
ایندی یوز میلیون حسابنیزدادیر. هر واخت
ایستهنیز آلابیلرسینیز. من قیسط دفترچهسینی گؤزدن گئچیرنده باشیمدان توستو
قالخدی. بئش ایلین ایچینده یوز اللی نئچه میلیون بانکا قایتارمالیدیق! آبیر
دردیندن بیر شئی دئمهدیم. بانکدان چیخیب بونگاها گئتدیک. خوشبختلیکله ایتسهدیگیمیز حیط هله ساتیلمامیشدی. بونگاهچییا دئدیک: تئز حیط صاحیبنی چاغیر
قراردادی یازاق. بونگاهچی بیرآز میس-میس ائلهیندن سونرا آچیقلادی: بیلمیرم
بیلیرسیز یا یوخ حیط بیرآز ترپشیب! نیگران-نیگران سوروشدوم: مثلاً نه قدر ترپشیب؟!
بونگاهچی قلمینی میزین اوستونه تاپدایا-تاپدایا دئدی: دونن سیز بگندیگینیز حیطه
موشتری گلمیشدی صاحابی ایکییوز اللی میلیونا وئرمهدی! ایلدیریم وورموشلار کیمی
اولدوم. یئریمده قورودوم. هاندان-گئجدن اؤزومه گلدیم. بونگاهچییا دئدیم: اولماز
بیزیم ائله اؤز حیطیمیزی اؤزوموزه آلاسان؟! بونگاهچی گولدو: نییه اولماز، ازقضا
سیزین حیطینیزی آلانین ساتماق قصدی وار. سئویندیم؛ نئچهیه آلابیلرسن دئدیم.
بونگاهچی بو کز قلمی ایله باشینی قاشییا-قاشییا دئدی: بیلمیرم بیلیرسیز یا یوخ
کیچیک حیطلرین قیمتی بیرآز یوخاری اولار آمما فیکر ائلهییرم اونو یوز اللی
میلیونا آلا بیلیم! ائشیتدیکلریمه اینانا بیلمیردیم. بیزیم گئنه اللی میلیون
کمیمیز وار ایدی. بدنیم جیمجیلاق سو اولموشدو. توکزبانییا باخدیم. رنگی ساپ-ساری
کسیلمیشدی. ساللانا-ساللانا ایجاره ائومیزه قاییتدیق.
سحرجن یاتا بیلمهدیم. اویاندان بویا دؤنوردوم؛
حیط الیمدن گئتمیشدی. یوزاللی میلیون بورجا باتمیشدیم. هله بونلار جهننمه! بیر سورغو منی برک اینجیدیردی: گؤرهسن بو اوچ
آیین ایچینده منیم ائویمین اوچده ایکیسینی کیم اوغورلامیشدی؟!
آرغین-یورغون سحر یئریمدن دوردوقدا، توکزبانییا
دئدیم: من گئدیب شیخ آغانی گؤرمهلییم. گرهک او منه دئسین منیم ائویمین اوچده
ایکیسینی کیم اوغورلاییب. توکزبانی منی فیکریمدن جایدیرماق ایستهسه ده باشارمادی.
بئش آلتی نفر اؤتکون دانیشان یولداشلاریمی ییغیب
شیخ آغانین ائوینه گئتدیک. قاپینی چالدیقدا قلئیچی موتورض ائشیگه چیخدی. قیساجا
احوالاتی دانیشدیم. خورونا خستهلیگی وار دئیه اؤنجه گؤروشه انگل اولدو آنجاق یوزلوگو اووجونا
قیسدیرینجا دئدی:
- سیزین بئش دقیقه ایجازهنیز وار ددهلیگیمی
گؤرهسینیز! اوندان قاباقدا گرهک آغزنیزا
توربالیق ووراسینیز ددهلیگم خستهلیگه
یولوخماسین.
سونرا ایچریدن گتیردیگی توربالیقلاری بیر-بیر
بیزیم آغزیمیزا ووراراق بیزی قوناق اوتاغینا بوراخدی.
بئش دقیقه سونراسی شیخ آغا گلدی. ایستهدیم،
احوالاتی اولدوغو کیمی شیخ آغا آنلادیم؛ حیطیم، بورجلاریم، بدبختچیلیگم یادیما
دوشدو. قهر بوغازیمی کسدی بیر شئی دئیه بیلمهدیم. اوستاد دفترییه ایشاره ائلهدیم
او دانیشسین. باشینی بیلیرسیزجهسینه ترپدیب دانیشمادی. اوستاد فرهیختهیه باخدیم.
باشینی آشاغی سالدی میرزا قلمچییه، کتابچی موعلیمه باخدیم. اونلار دا
سوسقون-سوسقون باشلارینی آستا-آستا ترپدیردیلر.
شیخ آغا سوسدوغوموزو گؤرونجه، سؤزه باشلاییب بیزی
صبره،دؤزومه و تقوایا دعوت ائلهیندن سونرا دئدی:
-باغیشلایین منیم موهوم ییر ایشیم وار،گرهک
گئدم...
شیخ آغا اوتاقدان چیخینجا بوغازیم آچیلدی،
توربالیغی آغیزیمدان آشاغی چکهرک یولداشلاریمین اوستونه قیشقیردیم:
- سیز نییه دانیشمادینیز؟! سیزی نمنهیه
گتیرمیشدیم؟!
اوستاد دفتری دئدی:
- من فیکر ائلهدیم سن نوخود-کیشمیشی یئیندن
سونرا دانیشاجاقسان اونا گؤره دانیشمادیم!
چاشقینلیقلا سورشدوم:
- اولان ...نه نوخود-کیشمیشی؟!!
منیم یانیتیمدان بو کز اوستاد دفتری چاشیردی:
- مگر قلئیچی مورتوض سنین توربالیغان
نوخود-کیشمیش تؤکمهمیشدی؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
سیچرایش
دوکتور جئری
شیخ آغانین گؤروشونه گئتدیک. بیر مؤوضونو اونونلا دانیشماق ایستهییردیک. دوغروسو بیز چاش-باش قالمیشیق؛ حؤکومتین شوعارینا گؤره، بو ایل ایستِحصالدا سیچرایش اولاجاق آنجاق ایستحصال یئرینه قیمتلر سیچراماغا باشلاییب!
تابباتاپلا قاپینی دؤیدوکده قلئیچی مورتوض ائشیگه چیخیب باشیمیزا قیشقیردی:
- نه خبریزدیر؟.. باش گتیرمیسیز؟
اوستاد دفتری قورخا-قورخا دئدی:
- شیخ آغایلا گؤروشمک ایسته ییریک.
- اولماز.. اولماز.. ددهلیگیم لبنانلی قارداشلارلا جاماعات نامازی قیلماقدادیر- دئیه قلئیچی مورتوض سرتجه یانیت وئردی.
چاشیردیم:
- مگرآغانین خورونا سالقینیندان خبری یوخدور؟
قلئیچی مورتوض قاش-قاباغینی چاتدی:
- نئجه یعنی خبری یوخدور؟ ددهلیگم مجازی اولاراق اینترنتله پئشنامازلیق ائلهییر...
یانلیش دوشوندوگوم اوچون باشیمی آشاغی سالدیم. قلئیچی مورتوض بیرآز یوموشاندی:
- هله نه ایشیزوار؟ دئیین من خیدمتلرینه چاتدیرارام..
مؤوضونو دانیشدیق. قلئیچی مورتوض آزجا فیکره جومدوقدان سونرا غریبه بیر سورغو سوروشدو:
- سیزجه منیم ددهلیگم آللاهین نیشانهلریندندیر یا یوخ؟!!
هامیمیز بیرلیکده سسلندیک:
- استغفرالله.. استغفرالله.. شیخ آغا آللاهین نیشانهسی دیر!
قلئیچی مورتوض گولومسوندو:
- بئلهایسه، یاخشی قولاق آسین گؤرون نه دئییرم:
موللا نصرالدینین آروادی خستهلهنیب اؤلوم یاتاغینا دوشموشدو. اومودی هر یئردن اوزلن موللا اللرینی گؤیه قالدیریب یالواردی:
- ائی آللاهیم، بو یازیق قولونا رحم ائلهده، آروادیم عوضینه ائششگیمین جانینی آل!
ائرتهسی گونو موللا یوخودان اویاندیقدا گؤردو، آروادی ساغالیب حیطی سوپورمکده دیر! موللا سئوینجک طؤولهیه ساری قاچدی. قاپینی آچاندا گؤزلرینه اینانا بیلمهدی. ائششک آیاق اوسته گوشهمکده ایدی آنجاق اینگی دوشوب اؤلموشدو!
موللا اگری-اگری گؤیه باخاراق اوزونتو ایله دئدی:
- ائی آللاهیم! قیرخ مین ایلین آللاهیسان، ائششک ایله اینگین فرقینی بیلمیرسن؟
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
باشقا یول
دوکتور جئری
ایندییهدک
اوستاد دفترینی بئله اؤفکهلی گؤرمهمیشدیم. باغیر-باغیر باغیریردی:
- دوخسان نئچه ایلدیر کیملیگیمیزی دانیرسیز..
وارلیغیمیزی دانیرسیز.. آدیمیزی، دیلیمیزی، تاریخیمیزی دانیرسیز.. اعتراض ائلهینلره قارا
یاخیب سیرادان چیخاردیرسیز..آرتیق پیچاق سوموگوموزه دایانیب.. آییریلماقدان باشقا
بیزه آیری یول قالماییب...
اوستاد فرهیخته بیر بوجاغا قیسیلمیشدی. بدنی تیر-تیر تیترهییردی...
اوستاد
فرهیخته، فارسی دیلی و ادبیاتی موعلیمیدیر. اصلیتی تهرانلیدیر آنجاق بیزیم شهرده
قالدیغیندان تورکجهنی سینیق-سالخاق اولاراق دانیشا بیلر. نئچه ایل بوندان قاباق
اونونلا شهرین ادبی درنگینده تانیش اولدوق. اؤلکهنین رسمی دیلی کیمی، اؤزونو بیزه
تحمیل ائدهرک دوستوموز اولدو. او، یاخشی آدامدیر تکی بیر عیبی وار: ایراندا هرنهیی
فارس گؤرور!
گئچن
هفته یولداشلاری قوناق چاغیرمیشدیم. دئییب، گولوب، دانیشیردیق؛ هردن ده چئشیدلی قونولارا
گؤره فیکیر آلیش-وئریشی ائدیردیک. اوستاد دفتری ایله اوستاد فرهیخته بیر قیراغا چکیلیب
هر واختکی کیمی دارتیشیردیلار. گؤزومون اوجو ایله اونلارا باخدیم. اوستاد دفتری بتر بارماغینی
سیلکهلهییردی. بیرآز نیگران اولدوم. نیگرانچیلیغیم یئرسیز دئییلدی بیردن اوستاد
دفتری باغیر-باغیر باغیرماغا باشلادی...
***
اوستاد دفتری ایله اوستاد فرهیختهنی باریشدیرماق ایستهییردیم.آخشام ائل باغیندا قرار قویموشدوم. اوستاد دفتری هله گلمهمیشدی.
بیرآز اوستاد فرهیختهنی دانلادیم:
- أشی ال چکین بو سؤزلریزدن... فارس..فارس..فارس!
سیز بوتون ایرانی فارس گؤرورسوز! بئله ده ایش اولا بیلر؟ ایراندا تورک وار..عرب
وار..بلوچ وار..
اوستاد دفتری باشی ایله سؤزلریمی دوغرولادی.
پئشمانلیق گؤزلریندن اوخونوردو. نسه دئمک ایستهییردیم اوستاد دفتری تاپلیب گلدی.
اوستاد فرهیخته آیاغا قالخیب اوستاد دفترینی قوجاقلایاراق دئدی:
- آه.. آذری برادریم منی عفو ائله...
اوستاد دفتری دارتینیب اؤزونو اوستاد فرهیختهنین
قوللارینین آراسیندان چیخارداراق منه اؤفکهلندی:
- گؤردون!..ایندی گرهک حتماً بونلاردان آیریلاق!!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ایلک مملکند
دوکتورجئری
جوما آخشامی گونو، قلئیچی مورتوضون آراچیلیغی ایله شیخ آغانین گؤروشونه گئتدیک. خورونا خستهلیگینه قارشی بوتون اؤنلملری نظرده آلاراق شوشهنین آرخاسیندان آغانین الینی اؤپدوک. شیخ آغا اؤنجه موبارک اوروجلوق آیینین گلمهسینی قوتلاییب بیزی تقوایا چاغیردیقدان سونرا آرتیردی:
- قارداشلار! بیز دونیادا ایلک مملکند اولاراق فضایا (اوزایا) موشک گؤندردیک!
هامیمیز چاشیردیق. اوستاد دفتری احتیراملا دئدی:
- آغا باغیشلایین.. دونیادا ایلک مملکند اولاراق؟!!
شیخ آغا خیمیر-خیمیر گولهرک پیچیلدادی:
- هه دونیادا ایلک مملکند اولاراق فضایا خورونالی موشک گؤندردیک!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
شیخ آغانین آغیزلیغی
دوکتور جئری
نئچه آیدیر، شیخ آغاسینین ائوی اولان کوچهده اوتورورام. من بو سورهده، بیر گون بئله اولسون شیخ آغانین گوندهلیک ایشلرینده آخساقلیق گؤرمهمیشم. او هر گون سحر ساعات یئددیده ایشه گئدر. قلئیچی مورتوض یاریم ساعات قاباغی، ائششگی چوللاییب قاپی آغزیندا آغانین ائشیگه چیخماسینی گؤزلر. تام یئددیده شیخ آغا آیاغینی چارپایانین اوستونه قوبوب قیچینی ائششگین بئلینه آشیرینجا، قلئیچی مورتوض تئز چارپایانی گؤتوروب قاپینین دالینا قویار. سونرا جلد قاییدیب ائششگین نوختاسیندان یاپیشیب یولا دوشرلر. آغزی یانمیش خرونا خستهلیگی کندیمیزده یاییلاندان، شیخ آغا ایله قلئیچی مورتوضون گئدیشاتیندا تکجه اوفاجیق بیر دگیشیکلیک یارانیب: ائشیگه چیخاندا آغیزلارینا ماسک وورولار.
خرونا سالقینینین قاباغینی آلماق اوچون ماسک وورماق البته چوخ بگنیلمیش بیر ایشدیر آنجاق بوآرادا بیر شئی منی برک اینجیدیر. خرونا چیخاندان، کندیمیز ترس آوادا ماسک قیتلیغا دوشوب. ایندی تکجه پوللو آداملار آغیزلارینا ماسک وورورلار. هله بعضی پوللولار ماسکلارینین رنگینی، گئیدیگی پالتارلارین، میندیگی آت-ائششگین رنگی ایله سئت ائلهییرلر ده!..
هه دئییردیم، بو آرادا بیر شئی من برک اینجیدیر؛ قارا خالق ماسک تاپیب وورا بیلمهین بیر دورومدا، شیخ آغا ایله قلئیچی مورتوض گونده بیر رنگ ماسک ایله ائشیگه چیخیرلار؛ بیر گون قیرمیزی ،بیر گون آغ، بیر گون ساری ، بیر گون گؤی...
دیشیم باغیرساغیمی کسیر. اؤز-اؤزمه دئییرم؛ قئلیچی مورتوضو گؤرسم بو جریانی دئیهجگم، قوی گئتسین شیخ آغانین قولاغینا یئتیرسین. اولمایا اونون قانی قارا خالقین قاینیندان رنگلیدیر؟!
آخشام ایشدن ائوه قاییدارکن، شانسدان کوچهده قلئیچی مورتوضلا بورون-بورونا گلدیم. اوزونه چؤهرایی بیر ماسک وورموشدو. کئف- احوال ائلهمدن اورگیمی بوشالتدیم. ایچیم دینجهلینجه گولومسهیهرک:
- نئجه دوستسان؟ او ماسکلاردان بیرینی ده وئر بیز ووراق دا!- دئدیم.
قلئیچی مورتوض الی ایله ماسکی یئندیریب بوینونا سالدی. رنگی قیپ-قیرمیزی اولموشدو. قیزغین- قیزغین دئدی:
- بیرینجیسی دئمهمیشم، مننن ناموس شوخلوغو ائلهمه. ایکینجیسی منیم ددهلیگیم بابالینی یویورسوز..
چاشقینلیقلا سوروشدوم:
- نئجه؟..نئجه؟ من هارادا ناموس شوخلوغو ائلهدیم؟!
قلئیچی مورتوض بیرآز یوموشانان کیمی اولدو:
- ددهلیگیمین حاقیندا یانلیش دوشونمهیین. او ائله عادی قارا خالق کیمی یاشایار. اونون دا ماسک آلماغا پولو سیغیشمیر. دئدیگین ماسکلارا گلینجه، بیز اونلارا بیر قیران بئله، پول وئرمهمیشیک. اونلاری هامیسینی آروادیم خوُیلو خانیم ائوده تیکیبدیر..
یانیلدیغیما گؤره باشیمی آشاغی سالدیم. قلئیچی مورتوض اوتانا-اوتانا آرتیردی:
- خرونادان قاباق آروادیم شورتلاری کؤهنهلنده، ددهلیگیمین مطبخینه دملیک دوزلدردی آنجاق ایندی قیتلیغا گؤره تغییر کاربری وئریب بیزیم اوچون ماسک تیکیر.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
زیرنا چالما
دوکتورجئری
کسینلیکله سیزده زیرناچیلار اورکستراسینین آدینی ائشیتمیشسینیز. نئچه ایل اولار دؤولتین مادی و معنوی دستگی ایله بیز بو موسیقی قروپونو یاراتمیشیق. بیزیم باشلیجا وظیفهمیز، کولونگ وورما یا آچیلیش مراسیملرینده بولونماقدیر. مملکندین هانیسی نؤقطهسینده اولورسا اولسون، بیزیم سسیمیز گلنده، یقین بیلین دونیانین ویا هئچ اولماسا اورتادوغونون بؤیوک بیر پروژهسی آچیلماقدادیر.
بیز هفتهده ایکی گون شهرین فردوسی مدنیت ساراییندا تمرین ائدیردیک. تأسوفله بو آغیزی یانمیش خرونا خستهلیگی چیخاندان، چالیشمالاریمیز آخساماغا باشلاییب. کئچنلرده، امکداشلارلا آنلاشدیق؛ تمرینلریمیزی هر دؤنه بیریمیزین ائوینده گئچیردک. دونن، قلئیچی مورتوضگیلین ائوینده ایدیک. زیرنالاری کؤکلهییب تزه چالماغا باشلامیشدیق بیردن حیط قاپیسی گورولتو ایله آچیلدی. اوستاد دفتری اوتاغین پردهسینین آراسیندان ائشیگه باخدی:
- ائی وای شیخ آغادیر!
قلئیچی مورتوضا اؤفکهلندیم:
- بو هارادان تاپلیب گلدی؟.. سن دئییردین به بو ساعات تلویزیوندا چیخش ائدهجکدیر؟!
اوستاد دفتری ایکی الینی باشینا تاپدادی:
- ائشیتمیشم شیخ آغا بتر موسیقی ایله موخالیفدیر.. ایندی گلیب پسه-پوسهمیزی بیرینه ووروب زیرنالاریمیزی سیندیراجاق..
قلئیچی مورتوض بیزی ساکیتلشدیرمگه چالیشاراق دیوارا آسیلمیش یوغون بیر زیرنانی گؤستریب دئدی:
- قورخمایین جانیم!.. ددهلیگم زیرنا چالانلارین لاپ یئکهسیدیر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
سیز جهنّمه!
دوکتورجئری
ترس آوا کندی بیر-بیرینه دَیمیشدی. خالق، ایمامزادا
اسحاقین قاباغینا توپلاشیب زور-گوج ایله ایچرییه گیرمک ایستهییردی. خرونا خستهلیگی
چیخاندان شیخ آغانین بویروغو ایله ایمامزادانین قاپیسی باغلانمیشدی. کندین کلانتری-قوچو
نیظام، جاماعاتی داغیتماغا چالیشیردی آنجاق کرپیچ تیکهلری فیرلانماغا باشلایینجا
قاباقدان قاچدی. اوزاقدان بو گؤرونتونو گؤرن شیخ آغا اوزونتو ایله باشینی
توولایاندا قلئیچی موتوض دئدی:
- آغا!.. ایجازه وئرین من گئدیب جاماعاتی
داغیدیم یوخسا ایندی قاپینی سیندیراجاقلار...
شیخ آغا آجی-آجی گولومسهدی:
- اوغول!.. قوچو نیظام قاباقدا دایانا بیلمهیینجه
سنین الیندن نه ایش گلر آخی؟!...
قلئیچی مورتوض یالواردی:
- آغا!.. ایجازه وئرین ده...
شیخ آغا دینمهیینجه، قلئیچی مورتوض قالابالیغا
ساری قاچدی. بیرآزدان جاماعات داغیلیشماغا باشلادی. کیمیلری باشلارینی آشاغی
سالمیشدی. بو سیرادا قلئیچی مورتوض تاپیلیب گلدی. شیخ آغا چاشقین- چاشقین سوروشدو:
- اوغول!.. سن جاماعات نه دئدین داغیلیشدیلار؟!
قلئیچی مورتوضون دیشلری آغاردی:
- دئدیم: سیز جهنمه!.. ایچرییه دولوشوب سید
اسحاق خرونا توتسا، بیز هارانین داشینی باشیمیزا سالاجاغیق؟
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
گئچن یازیمیزدا (کرونا آمریکانین ایشیدیر!) دئدیک: شیخ آغا خورنا توتوب ساییر-باییر ائتمکده ایدی. ایندی ایسه احوالاتین قالانی...
دردلرین درمانی بیزده دیر
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوضلا شیخ آغانین باشینین اوسته اوتوروب پیچیلداشماقدایدیق. بیردن قاپی آچیلیب موللا فرضعلی ایچری گیردی. کیم ایسه موللایا خبر وئرمیشدی. دیک آیاغا قالخدیق. موللا فرضعلی دورتمه ایله قلئیچی مورتوضون چیگنینه ووروب قیشقیردی:
- نییه منه خبر وئرمهمیسن؟.. ایستهییردین بیزی باشسیز قویاسان؟
سونرا نیفرتله منیم اوزومه باخاراق آرتیردی:
- پخمه نییه ایسلامی طیبی بوراخیب، گئدیب بو فیرنگیستان دوختورونو گتیریبسن؟.. اوتانمیرسان؟!..
قلئیچی مورتوض باشینی آشاغی سالدی. موللا فرضعلی دیزه اوسته اوتوروب الینی شیخ آغانین باشینا قویدو. آغا گؤزلرینی آچیب گئنه "امی.. امی.." دئمگه باشلادی. موللا فرضعلی جانتاسینی آچیب ایچیندن بیر شوشه چیخارتدی. قلئیچی مورتوضون قولاغینا پیچیلدادیم:
- آلکولدور..
موللا فرضعلی اگری- اگری منه باخدی:
- آلکول یوخ.. زکریای رازی دواسیدیر!..
سونرا شوشهنی شیخ آغانین آغزینا سوخوب قورتا-قورتلا بوغازینا بوشالتماغا باشلادی. بیردن شیخ آغانین آغزی قیفیللانیب گؤزلری کلهسینه چیخدی.
- ائی وای ددهلیگم اؤلدو..-دئیه قلئیچی مورتوض دیزلرینه تاپدادی.
موللا فرضعلی اؤزونو ایتیرمهدی:
- قورخمایین.. بیر شئی دئییل!.. گرهک شیخ آغایا ایماله ائلهیک، تئز اولون آغانی اوزوقویلو چئویرین..
موللا فرضعلی چئویکلیکله جانتاسیندان بیر نئچه خیارا بنزهر شئی چیخادیب آلتدان شیخ آغایا یئیرتمگه باشلادی. بیر-ایکی ساعاتدان شیخ آغا اؤزنه گلدی. داها امی.. امی دئمیردی:
- موللا فرضعلی.. سن آللاه قویما اؤلوم.. آخی من آغیزی نجیسلی.. گؤتو یاشلی نئجه آللاهین حوضورونا گئدیم؟..
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
کرونا آمریکانین ایشیدیر!
دوکتور جئری
گئجه یاریسی تلفون زنگ چالدی. قلئیچی مورتوض ایدی کسیک-کسیک دانیشیردی:
- دوکتور اؤزونو یئتیر.. ددهلیگم الدن گئدیر.. بتر قیزدیرماسی وار.. ائلهبیل خورانا توتوب...
تلم-تلسیک اؤزومو شیخ آغانین باشی اوستونه یئتیردیم. یوخلادیقدا گئج گلدیگیمی آنلادیم. شیخ آغا ساییر-باییر ائتمکدهایدی.
- امی..امی..
قلئیچی مورتوضا باخیب ایشاره ایله ایشین-ایشدن گئچدیگینی آنلاداراق دئدیم:
- ائله بیل شیخ آغا عمیسینه وصیت ائلهمک ایستهییر.. عمیسی کیمدیر دئیین گلسین اوتاغا...
قلئیچی مورتوض پیققیلدادی. اگری-اگری باخدیغیمی گؤرونجه اؤزونو ییغیشدیردی:
- ددهلیگم ماحالدا بیر ترسلیک چیخاندا دئیردی "امریکانین ایشیدیر". ایندیسه اینجاری قالماییب دئیه، "امریکانین ایشیدیر"، امی.. امی.. دئییر.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ائتمه، ائدرلر!
دوکتور جئری
دونن آخشام کئفلی ایسکندری گؤردوم. چوخ شنگول گؤرونوردو. ساتاشدیم بیلهسینه:
- ایسکندر بگ! همیشه بو داماغدا! نه اولوب؟.. اولمایا کرونانی شیکست وئریبسن؟
قاققاناق چکیب گولدو:
- اوندان دا بتر!.. موللا فرضعلینی تانییرسان؟
- قونشوزو دئییرسن؟
باشی ایله دوغرولایاراق دئدی:
- موللا فرضعلیدن آجیغیمی آچدیم...
- نئجه؟.. نئجه؟..
- من هر واخت دوستلاری ائوه چاغریب بیر- ایکی ایستیکان وورماق ایستهینده مأمورلارا راپورتوموزو وئریردی. من ده بو گون آجیغیمی آچیب اونو مچیدده گیزلیجه جاماعات نامازی قیلاندا پولیسه شئیطانلادیم!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
بیز اوّل...
دوکتور جئری
خورانا ویروسونون بلاسیندان آماندا قالماق اوچون دونن شیخ آغانین خیدمتینه یئتیدیک بیزیم اوچون کسرلی بیر دوعا یازسین. قوربانی اولدوغوم آغا، باش بارماغی ایله "بیر دقیقه ایجازه وئرین" دئیه اگینیه اوزای آداملارینین پالتارلاریندان گئییب آغزینا یئکه بیر ماسک ووروب اللرینه الچک گئچیریب سونرا ماسانین اوستوندهکی پیس-پیسی گؤتوروب آپاردیغیمیز قلم-کاغیذین اوزرینه فیسیلداتاراق نسه یازماغا باشلادی. آغا یازا-یازا گؤز آلتی بیزیم چاشقین-چاشقین اونون اگین-باشینا باخدیغیمیزی گؤرونجه بویوردو:
- اوّل ائششگی آغاجا باغلایین سونرا آللاها تاپشیرین!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
دیش آغریسی
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوض شیخ آغانی ماشیندان یئندیرینجه، بئلینه آلیب زیققانا-زیققانا خستهخانایا گیردی. بیر ساعات اولاردی ددهلیگی دیش آغریسیندان هارای تپمکده ایدی. ددهلیگینی تختین اوستونه اوزادار-اوزاتماز، دوکتور یوخلاماغا گلدی. شیخ آغا سیزیلدایا-سیزیلدایا آغزینی آچیب دوکتورا گؤستردی. دوکتور بویلانیب باخینجا بیردن آلنی قیریشلاندی. تئز شیخ آغانی اوزوقویولو چئویریب ایکی بارماغی ایله تومانینی آشاغی چکیب ناموس ناحیهسینی گؤزدن گئچیردیکده دالی-دالی چکیلیب اوتاقدان قاچاندا قلئیچی مورتوضا دئدی:
- سنین بوردا قالماغان گرهک یوخ! صاباح گل ددهلیگین آپار.
ائرتهسی گونو بیر قوطو شیرنی ایله ددهلیگینی آپارماغا گلن قلئیچی مورتوض، ائشیتدیکلرینه اینانماق ایستهمیردی. ددهلیگی شیخ آغا اؤلموشدو. شیرنی قوطوسو الیندن یئره دوشدو. سارسیلیب یئره اوتوردوقدا ایکی الی ایله باشینا تاپدایاراق اوخشاماغا باشلادی:
- دده!.. دده!.. سن اؤلمزدین، دیش سنی اؤلدوردو؛ دیشین سیـ... (فیلان- فیلان ائلهییم!)
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
21 فوریه (2 اسفند) اولوسلارآراسی آنا دیلی گونو
قوتلو اولسون
تاخما دیل
دوکتور جئری
ایکی آی اولار دوکتورلار بیناسیندا دیش مطبی آچمیشام. هم دیش چکیرم همی ده یاخشی تاخما دیش قاییریرام [بو جومله تبلیغات اوچون دئییل!]. ایکی- اوچ گون بوندان قاباق ایش دالیسجا گزن قلئیچی مورتوضدان ایستهدیم، مطب یولا دوشوب من یاخشی بیر مونشی تاپینجا، گلیب دفترده پته وئرسین.
دونن ایچریده بیر خستهنین دیشینی چکرکن دفتردن بیلیرسیز بیر سسلر ائشیتدیم؛ کیسمه فارسجا دانشیر، قلئیچی مورتوض دا جاوابیندا نمنهلر دئییردی. بیرآزدان سسلر کسیلدی. خستهنین دیشی چکیب آغزینا بیر یوماق پامبیق باسدیقدا قلئیچی مورتوض چاغیریب جریانی سوروشدوم:
- بیر نفر گلمیشدی یاریم ساعات تورک لهجهسی ایله فارسی دانیشدیقدان سونرا قیشقیردی: زبان فارسی نمیدونی؟ دوزو، من فارس دیلینی یاخشی بیلمیرم آنجاق سؤزلریندن بئله آنلادیم بیلهسینه قاییردیقلاری تاخما دیل بوغازینی وورور. طرفه دئدیم؛ مطبی یانلیش گلیبسن بوراسی دیش مطبیدیر، دوکتور حداد عادیلین مطبی آشاغی قاتدادیر...
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ایسلام خطرده دئییل!
دوکتور جئری
آللاه حؤکومتدن راضی اولسون، گئنه مجلیس سئچکیلرینی علم ائلهدی یوخسا لاپ داریخمادان پارتلایاجاق ایدیک! گئچن هفتهیهدک ایشیمیز بو اولموشدو؛ مشه نیظامین قهوهخاسینا گئدیب سامانی چایلاریندان ایچهرک یازین گلمهسینی، شهرده فهلهلیگین چیخماسینی گؤزلهیک؛ آنجاق ایندی نئچه گوندور یولوموزو کندین مچیدینه اگمیشیک. ندنی ده مجلیس سئچکیلرینه آدای اولان نومایندهلرین، کندیمیزه تؤکولوشمهسیدیر. آللاه حؤکومت ایله آدایلارا اوزون عؤمور وئرسین، ایندی رنگلی چای ایله شیرنی قاباغیمیزدان اسکیک اولمور، آرا-سیرا ساندویج ده خالقین آراسیندا پایلاییرلار. هله آدایلارین بیری سؤز وئریب جومعه آخشامی گونو ددهسی نین احسانینا مچیدده کاباب وئرهجکدیر.
دونن آخشام ، مجلیس سئچکیلری آدایلاریندان ، جناب وکیلزاده ، باشلاریندا شیرنی خونو گؤتورن ییرمی بئش نفرین ائشلیگینده مچیده وارید اولدو. ترسآوالیلار دریندن جوشقولاندیلار. دوغرودان دا کندلیلر کاتتانین اوغلونون تویوندان، بو قدر خوْن گؤرمهمیشدیلر. جناب وکیلزاده میکروفونون دالینا گئچیب قاباقکی مجلیس نومایندهسینین پوخ-سودوگونو ائشیگه تؤکندن سونرا دئدی:
- حؤرمتلی ترس آوالیلار! بوگون اینتیخاباتدا شیرکت ائلهمک بیر وظیفهیی شرعیدیر. بؤیوک دوشمن آمریکا جنگی گمیلرینی گتیریب بؤیروموزه دایاییب. ایسلام خطرده دیر...
جناب وکیلزادهنین سؤزلرینین بوراسیندا، جاماعاتین آراسیندان قلئیچی مورتوض آیاغا قالخیب بارماغی ایله مینبرین دیبینده اوتوران کاتتا ایسلامی گؤستهرهرک اعتراض ائله دی:
- ایسلام هئچ ده خطرده دئییل، ماشالله بئش یوز قویونو وار!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر