خبریز یوخدور!
دوکتور جئری
قهوهچی تئیمور آغانین شاگیردی چایلاری شاققاشاقلا میزین اوستونه دوزنده ائشیگده شیدیرغی یاغیش یاغیردی.
ماعاشلاردان دانیشیردیق؛ اوستاد دفتری دئییردی:
- من یازیق ایکی میلیون آیلیقلا نه ائدیم؟! ائوی گئچیندیریم؟! قیسطلاریمی وئریم؟! قیزیما جئهیز آلیم؟!
اوستاد فرهیخته اوزونتو ایله باشینی ترپهدهرک اوستاد دفترینین سؤزلرینی کسدی:
- رحمتلیگین اوغلو! من بئش میلیون آیلیقلا ائوین خرجینده قالمیشام. سن هله ایستهییرسن ایکی میلیونلا، قیسطلارینی وئریب قیز دا اره وئرهسن؟!
پروفئسور نصرالدین صؤحبته قاریشدی:
- منجه بو گون اون میلیون ماعاشلا بیر ائوی آنجاق ایداره ائتمک اولار.
من دانیشماق ایستهینده، تئیمور آغانین شاگیردی آیاق یالین صؤحبتین ایچینه قاچدی:
- آغالار باغیشلایین ها!..من فیکر ائلهییرم سیز موؤضونو بیرآز شیشیردیرسیز! نئجه یعنی ایکی میلیونلا، بئش میلیونلا، اون میلیونلا ائو گئچیندیرمک اولماز؟ من تئیمور آغادان آلان دوققوز یوز مین تومنله دؤرد باش عاییلهمی گئچیندیریرم...
اوستاد دفتری آجییا-آجییا اوزونو تئیمور آغانین شاگیردینه توتدو:
- اوغلوم اصلان! سیز اؤلموشسوز، خبریز یوخدور!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
سیزین گوناهینیز نمنهدیر؟
دوکتور جئری
قیام-قیامت اولموشدو. اینسانلار دؤرد-دؤرد گلیب سورغولانیردیلار. نؤوبت دوکتور جئری، قلئیچی مورتوض، شیئخ آغا و کئفلی ایسکندره گلینجه سورغو ملگی دئدی:
- اؤز دیلیزله دونیادا ایشلهدیگیز ان بؤیوک گوناهی سؤیلهسهز، گوناهیز باخیشلانیب جننته گئدهجکسیز.
دوکتور جئری باشینی آشاغی سالدی:
- من بیر کره عمل ائلهینده اونوتدوم قایچی خستهنین قارنیندا قالدی.
سورغو ملگی بارماغی ایله یان طرفدهکی بیر تشت سویو گؤسترهرک:
- گئت، کؤوثر سویوندا اللرینی یو گوناهین تمیزلنسین- دئدی.
دوکتور جئری اللرینی سودا یویاندا جنتین قاپیسی اوزونه آچیلدی.
سیرا قلئیچی مورتوضا گلدی. قیزارا-قیزارا دئدی:
- من دیوارین چاتیندان قونشونون آروادینا باخاردیم!
سورغو ملگی گولومسهدی:
- گئت کؤوثر سویوندا گؤزلرینی یو، گوناهدان آرین.
قئلیچی مورتوض گؤزلرینی تشتده یویاندا، کئفلی ایسکندر ایله شئیخ آغا پیچیلداشاراق سیرادا یئرلرینی دگیشدیردیلر. بو سورغو ملگینین گؤزوندن یایینمادی. قیزغین-قیزغین:
- سیز نییه یئرلریزی دگیشدیز؟- دئیه قیشقیردی.
کئفلی ایسکندر اوتانا-اوتانا فیسیلدادی:
- منیم گوناهیم چاخیر ایچمکدیر. ایجازه وئرسهنیز من اوّل آغزیمی یویوم گئچیم، آخی شئیخ آغانین گوناهی مملکتین ایچیه سیچماقدیر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
آنادیلی گونونون تاثیریندن دیر!
دوکتور جئری
دونن اوستاد دفتری مطبه گلمیشدی. چوخ پوزغون گؤرونوردو. قیساجیق بیر کئف-احوالدان سونرا دردی دئشیلدی:
- دوکتور! نئچه گوندور قولاغیمین دیبی گیجیشیر، باشیم-بدنیم قاشانیر، دریمین آلتیندا ائلهبیل یوزلرجه جوجو یئریییر.. برک داریخیرام..
گولومسهیهرک:
- بیر شئیین دئییل اوستاد، بیر، ایکی گون سونرا توختایاجاقسان!- دئدیم.
پرت اولدو:
- آخی سن موعایینه ائلهدین، دئییرسن بیر شئیین دئییل؟!
باشیمی قاشایا-قاشایا مسئلهنی آچیقلاماق ایستهدیم:
- بئش آلتی گوندور، یوزلرجه آدام سنین کیمی گلیب بو دردن شیکایتلهنیرلر...
تدیرگین-تدیرگین سؤزومو کسدی:
- اولمایا بو بیر سالقیندیر؟!
- یووو... سالقین دئییل! بیر-ایکی گون سونرا 21 فئورال، دونیالیق آنادیلی گونودور. بو آنادیلی گونونون تاثیریندن دیر!
شاشیردی:
-آنادیلی گونونون تاثیریندندیر ؟!!
وورغوسونو باشیملا دوغرولایاراق دئدیم :
- ایللر بویو، آنادیلی گونونو، باتون آلتیندا قوتلادیغیمیزدان اؤیرنجکلی اولموشوق؛ بو گون یاخینلاشینجا کؤتک یئرلری گیجیشمگه، قاشینماغا باشلایار.....
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
قلئیچی مورتوض دا دوکتور ایمیش!
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوض اوچ آی ایدی ایشسیزلیکدن تئهرانا کؤچوب صابون کارخاناسیندا چالیشماقدا ایدی. کئچن جومعه آخشامی، مین بیر چتینلیکله ایش یییهسیندن ایذین آلیب ترسآوایا قاییداندا اورگی اوزولدو. قونشو آروادلاری ائولرینه گیریب چیخماقدایدیلار. آیاقلاری یئره یاپیشدی. گوجلوکله اؤزونو قاپییا چاتدیراندا اسمرخالا ایله اوز-اوزه گلدی:
- خالا نولوب ؟ دئیه اینگیلدهدی.
خالانین گؤزلری دولدو:
- خویلو خانیم اؤلور.. بیر هفتهدیر نه یئییر، نه ایچیر، نه دانیشیر.
مورتوض حیطی اوچ-دؤرد آددیم ائدهرک پللهلردن چیخیب اؤزونو اوتاغا یئتیردی. آروادی خوُیلو خانیمی اوتاغین اورتاسیندا یاتاغا اوزاتمیشدیلار. گؤزلرینی تاوانا تیکمیشدی. اوزو ساپ-ساری ایدی. بیر قارا چارشافلی قادین باشی اوسته قورآن اوخویوردو. بئش-آلتی آیری قادین ایسه یاتاغین قیراغینا آغلاییردیلار. قادینلار قلئیچینی گؤرونجه آیاغا قالخیب اوتاغی ترک ائلهدیلر. قلئیچی قاپینی دالدان باغلادی.
یاریم ساعات سونرا خویلو خانیم چادیراسینی بئلینه باغلاییب قاپینی سوپوروردو. یاناقلاری قیپ-قیرمیزی ایدی!..
بیر ساعاتدان قلئیچی مورتوض ائودن ائشیگه چیخاندا قونشولاری چوپور مصمه دیشلرینی آغاردا-آغاردا بیلهسینه دئدی:
- مورتوض قارداش سنده بتر دوکتور ایمیشسن ها!!
قلئیچی مورتوض باشینی آشاغی سالاراق دریندن بیر آه چکیب دئدی:
- واختیندا دوکتورلوغومدان خبردار اولسایدیم، قویمازدیم ددهلیگیم، شئیخ بؤیوک آغا اؤلسون!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ترسآوا کندینین اؤلولری هاچان اویاناجاق؟
دوکتور جئری
ائوین تئلئفونو کسینتیسیز زنگ چالیردی. یوخودان داشلاندیم. گئجه یاریسی ایدی. خستهخانادان آراییردیلار. تعجیلی عملیات اولوناجاق یامان دوروملو بیر خسته گتیرمیشدیلر. تلم-تلهسیک گئیینیب یولا دوشدوم. یاریم ساعات سونرا خستهنین باشی اوسته ایدیم. اوزوقویلو تختین اوستونه اوزادیلمیشدی. اوستونه آغ اؤرتوک چکمیشدیلر. اؤرتوگون اورتالاریندان قان سیزیردی! خستهنی یوخلاماق ایستهدیگیمده اوزونو منه چئویردی. تانیدیم بیلهسینی. منیم عسکرلیک یولداشیم، قئلئیچی مورتوض ایدی. حال-احوالینی سوروشا-سوروشا اؤرتوگو قالدیردیغیمدا گؤزلریمه اینانا بیلمهدیم سوروشدوم:
- سیلاحداش..باشینا نه ایش گلیب؟!
قلئیچی مورتوضون گؤزلری دولدو. بیر شئی دئمهدی. طیب باجیلارینا دئدیم، خستهنی عمل اوتاغینا آپارسینلار.
بئهوشدارینی ووراندا گئنه قلئیچی مورتوضدان سورشدوم:
- سیلاحداش دئمهدین باشینا نه ایش گلیب؟!
قلئیچینین گؤزلری سوزوله-سوزله سؤزه باشلادی:
- دوکتور!.. من اؤرت باسدیر ماحالینین ترسآوا کندینده یاشاییردیم. نئچه آی بوندان قاباق آروادیم، خویلو خانیم ایکی آیاغین بیر باشماغا سوخدو؛ گرهک شهره کؤچَک. نه قدر دئدیم:- آی خانیم منیم شهرده نه اؤلوم اؤلوب؟ قولاغینا باتمادی کی باتمادی. سونودا چارهسیزلیکدن مال-قارانی، دده-بابا ائوینی ساتیب شهره یوللاندیق. شهره گلن گوندن اؤزومه ایش آختارماغا باشلادیم آنجاق نه قدر چوخ آختاردیم او قدر آز تاپدیم. دونن آخشام، آرغین-یورغون ائوه قاییتمیشدیم. دئمه اوتوردوغوم یئرده منی یوخو آپاریب. بیردن گؤردوم؛ آللاهین اولو فریشتهسی حضرت اسرافیل دودوک چالان ایستیخدام ائلهییر. آداملارین آراسیندان سوخولوب اؤزمو حضرته چاتدیریب دئدیم:-قوربان منی ایستیخدام ائلهیین، منیم تجروبهم وار، من عسکرلیکده شئیپور چالاردیم. حضرت قولومدان یاپیشیب دفترینه آپارا-آپارا دئدی:- قیامت گونون یاخینلاشدیغینا گؤره من هر ماحالا بیر دودوکچو آختاریرام. سنین گؤرهوین بودور، قیام-قیامت اولاندا ان اوجا تپهنین باشینا چیخیب دودوک چالاراق اؤلولری اویاداسان. من الیمی گؤزومون اوستونه باسدیم. بیردن گؤردوم قیام-قیامت اولوب من اؤرت باسدیر ماحالینین ان اوجا یئری اولان قارا تپهنین زیروهسینده دودوک چالماقدایام. اؤنجه داناباش کندینین اؤلولری قبیرلردن قالخاراق گلیب تپهنین قاباغیندا دایاندیلار. سونرا تکهلی کندینین اؤلولری گلیب داناباشلیلارین آرخاسیندا سیرایا گئچدیلر. ساغدان دوهلی ، سولدان آختالی کندلرینین اؤلولری یئتیشدیلر. اوزاقدان کفنلرینی یئللهیه- یئللهیه بیر سیرا اؤلو گلیردی؛ اؤز-اؤزومه دئدیم:- یقین بونلار کندیمیز ترس آوانین اؤلولری دیر؟ آنجاق اونلار قویونلو کندینین اؤلولری ایدی. بس بیزیم ترس آوا کندینین اؤلولری هارادا اؤلموشدولر؟! بلکه دودوگون سسینی ائشیتمهییبلر؟ دودوگو بتر پوفلهدیم. ترس آوالیلاردان گئنه خبر یوخ ایدی! داها بتر پوفلهدیم، گئنه خبر یوخ ایدی!! آغ جیگرلریمین بوتون هاواسینی اووورتلاریما توپلایاراق وار گوجومله پوفلهینده هوشوم باشیمدان چیخیب تپهدن آشاغی دیغیرلاندیم. گؤزومو آچاندا اؤزومو خستهخانادا گؤردوم. دودوگو برک پوفلهدیگیمدن گؤتوم پاتلامیشدی!...
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ائله دده، بئله بالا
دوکتور جئری
شئیخ آغا اؤلوم یاتاغینا دوشوب
سون سولوقلارینی چکمکده ایدی. قلئیچی مورتوض یاشلی گؤزلرله ال-قولتوق ددهلیگینین
باشی اوسته اوتورموشدو. هاندان- گئجدن شئیخ آغا گؤزلرینی آچدی:
- اوغلانلاریم.. اوغلانلاریم هانی؟!
قلئیچی مورتوض ایستهمهدی دئیه،"اوغلانلارین بیری دوستاقدادیر، ایکیسی
ایسه هرهسی نئچه یوز میلیاردجیق گؤتورب اؤلکهدن قاچیبلار ".
- دده من بوردایم!- دئیه یانیت وئردی.
شئیخ آغانین گؤزلری قلئیچی مورتوضا ساتاشدی:
- بالا مورتوض سنسن؟ حیاتیمین سون آنلاریندا سنه بیر شئیلری اعتراف ائتمهلییم.
قلئیچی مورتوض یوموشاقجا ددهلیگینین
الینی سیخدی.
- مورتوض بالام!.. بیلدیگین کیمی من بوتون مال-ثروتیمی ایختیلاسدان،
اوغولوقدان، روشوتدن ییغمیشام...
قئلیچی مورتوض ددهلیگینین سؤزلرینی
کسدی:
- دده ایندی بو سؤزلرین واختی دئییل...
- یوخ بالام.. لاپ واختیدیر.
- ...
- بالام.. بو سون آنلاردا سندن بیر ایستگیم وار..
- بویور دده.. من قوللوغوندایام.
- بالا!.. بایاق دئدیگیم کیمی منیم بوتون مال-ثروتیم حارامداندیر. سندن ایستهییرم
حالال پولدان منیم اوچون ایکی آرشین کفن آلاسان آللاهین گؤروشنه حارام خلعت ایله
گئتمهیم...
قلئیچی مورتوض ددهلیگینین الینی یاواشجا بوشلایاراق:
- دده.. بیر آز گؤزله من همن قاییدیرام- دئیه اوتاغدان چیخدی.
یاریم ساعاتدان، قلئیچی مورتوض قولتوغوندا
ایکی آرشین کفن قاپی آغزیندا دایانمیشدی. شئیخ آغانین سؤنوک گؤزلرینین
ایچی گولن کیمی اولدو. اینجارسیز سسله سوروشدو:
- بالا..کفنی حالال پولدان آلدین؟
قلئیچی مورتوض ددهلیگینین یانیندا اگلشهرک،"
هه دده.. آرخایین اولون حالال پولدان آلمیشام.." دئیه آرتیردی:
- بازاردا قوجا بیر کیشی گؤردوم. دایاناجاقدا اوتوروب پوللارینی ساییردی. بیلهسینه
یاخینلاشیب سوروشدوم: عمی بو پوللار حالالدیر؟ قوجا دئدی: هه اوغلوم بو پوللار آنا
سود کیمی حالالدیر. من بو پوللاری آلنیمین تری، الیمین قاباری ایله قازانمیشام.
شئیخ آغا ماراقلاندی:
- سونرا نئجه اولدو؟
قلئیچی مورتوض سویوق قانلیلیقلا آرتیردی:
- هئچ!..منده پوللاری الیندن قاپیب، گئتدیم سنه کفن آلدیم!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
یاخشی عمل
دوکتور جئری
قیام-قیامت اولموشدو. میزان-ترهزی قورولوب اینسانلارین عمللری دارتیلماقدا ایدی. سیرا شئیخآغانین آغازادهسینه یئتیشدی. حئساب-کیتاب ملگی صاندیقدان قالین بیر دفتر چیخاردیب اوخوماغا باشلادی. آغازادهنین رنگ-روفو قاچدی. ملک دفتری واراقلادیقجا اگری-اگری آغازادهیه باخیردی.
بیردن ملک:
- اشی!..سن عؤمور بویو ایختیلاسدان باشقا بیر ایش گؤرمهییبسن؟!- دئیه قیشقیردی.
آغازاده باشینی آشاغی سالدی.
ملک دفتری میزین اوستونه تاپدایاراق یئنه قیشقیردی:
- گلین بو اوغرونو آپارین جهننمه!
ایکی بوغو بورما مأمور یاخینلاشینجا آغازاده ال-آیاغا، آغلاماغا دوشدو:
- قوربان یالواریرام، دفتره یاخشی باخین..من یاخشی ایشلر ده گؤرموشم..منیم حاققیم جهننم دئییل!
ملک، آغازادهنین یالوار-یاخارییشلارینی گؤرونجه بیر آز یوموشاندی:
- باخ اوغلوم!.. ایختلاسلارینی اوخوماقدان گؤزلریم قارالدی؛ داها دفتری باخا بیلهنمهرم. عؤمرونده تکجه بیردنه خئیر عمل گؤروبسنسه دئ، سؤز وئریرم سنی جننته گؤندریم.
آغازاده درین بیر دوشونجهیه دالدیقدان سونرا دئدی:
- جاوانلیغیمدا یئتیم اوشاقلار ایدارهسینده ایستیخدام اولموشدوم. ایدارهنین رئیسی حاج آغا چوخ یاخشی بیر اینسان ایدی. آللاه آدامی ایدی. باشی آشاغی ایدی. نامازی، اوروجو، مچیدی ترک اولمازدی. آنجاق بیلیرسیز بو لعنته گلمیش شئیطان آدامی نئجه آزدیریر؟.. بیر گون آنلادیم حاج آغا شئیطانا اویوب یئتیم اوشاقلاین پوللارینی آشیرماق ایستهییر...
ملک ماراقلاندی:
- سن نئیلهدین؟.. حتما حاج آغانی امر به معروف و نهی از منکر ائلهدین؟
آغازاده درین بیر سولوق آلدیقدان سونرا دئدی:
- یوخ، قویمادیم اوغورلوق ائلهسین. پوللاری اوندان قاباق گؤتورب آرادان یوخ اولدوم.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
آنلاق
دوکتور جئری
شاختا-سازاقدان تئیمور آغانین قهوهخاناسینا قیسیلیب اویان-بویاندان دانیشیردیق. اؤلکهده میللی- مدنی حاقلارین نئجه آلینماسی حاققیندا قونوشماغا باشلایاندا میرزه نیظام ایچری گیردی. قولتوغوندا یئکه بیر نار موشامباسی وار ایدی. نارلار آدمین اوزونه گولوردو! آیاغا قالخیب یئر گؤستردیک. میرزه نیظام اگلهشیب نارلاری کیمسهیه بویور ائتمهدن اؤزو ایله دیوارین آراسیندا اوتوراجاغین اوستونه قویدو. بیر-بیریمیزین اوزونه باخدیق. من دریندن بیر آخ چکینجه اوستاد دفتری یئریندن قالخیب نار موشامباسینی میرزه نیظامین یانیندان گؤتوروب میزین اوستونه بوشالداراق دئدی:
- سنین آنلاغین یوخدور تعاروف ائدهسن بیزیمکی هارا گئدیب؟!!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
مؤمینلر اؤلندن سونرا هارایا گئدهجکلر؟
دوکتور جئری
شئیخ آغا بافاسیلینی آلماندا عمل ائلهییب اؤلکهیه قاییدینجا مینبره چیخیب خالقی تقوایا چاغیراراق مؤمینلرین اؤزلیکلرینی بیر-بیر سایماغا باشلایاندا، اؤن سیرادا اوتورموش قلئیچی مورتوض سؤزلرینی کسیب سوروشدو:
- آغا مؤمینلر اؤلندن سونرا هارایا گئدهجکلر؟
شئیخ آغا کیتابدا اوخودوغو جنتدن دانیشماق ایستهینده بیردن فیکیری یاتدیغی خستهخانایا گئدیب، غیلمان کیمی اوغلانلارین آلتینا قاب گتیردیگینی، ملگهبنزهر قیزلارین واختلی واختیندا یئییب- ایچدیگینی قاباغینا قویدوغونو، حوریتک قادینلارین قولتوغونا گیرهرک خستهخانین گولو-چیچکلی باغیندا گزدیردیگینی خاطیرلایاندا دیلیندن چیخدی:
- مؤمینلر اؤلندن سونرا آلمانا گئدهجکلر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ایران میللتی آج دئییل!
دوکتور جئری
شئیخ آغا گون اورتا چاغی مسجیده گئدنده، تلویزیونون موخبیری قاباغینی کسدی:
- حاج آغا سیزدن بیر سورغو سوروشا بیلهرم؟
شئیخ آغا باشی ایله "هه" دئدی.
- آمریکانین جومهور باشقانی دونالد ترامپ دئییب: ایران میللتی آجدیر. سیزین بو سؤزه گؤره فیکریز ندیر؟
شئیخ آغا قاش-قاباغینی ساللادی:
- ترامپ آنلاماییب بئله دئییب. آمریکانین میللتی آجدیر! بیزیم میللت لاپدا توخدور. هئچ یانا گئتمیرم، من ائله اؤزومو دئییرم. دونن مشدی خوجاوئردینین ددهسینین قیرخی ایدی. ناهار دویونجا قئیمهپیلوو یئدیک، هله بیر قاپلامادا دولدوروب ائوه آپاردیم. آخشامی دا بزاز حاجی محمدعلینین قیزینین کبین کسمهسی ایدی. یئددی چئشید پیشمیش حاضیرلانمیشدی. یئریز بوش تپه-تیخلام یئدیک. قاییداندا دا یئکه بیر قاپلاما قولتوغوما وئردیلر. بوگون سحر نامازینی قیلدیقدان سونرا دا بیر آللاه بندهسی مسجیدده یاغلی چؤرک پایلادی. چوخ یئمهلی ایدی، بئش دنه یئدیم، یئددی-سککیز دنه ده ائوه آپاردیم...
موخبیر شئیخ آغانین سؤزلرینی کسدی:
- حاج آغا سیز همیشه خئیرده-شرده اولوب بیر تورلو قارنیزی دویورورسوز آمما میللتین دورومو بئله دئییل آخی!!
شئیخ آغا قاققاناق چکیب گولدو:
-هاهاها... رحمتلیگین اوغلو سن نه فیکر ائلهییرسن..میللتین دورمو بیزدن ده یاخشیراقدیر؟!
موخبیر چاش-باش اولدو:
- سیز هارادان بونو دئییرسیز؟!!
بو کز شئیخ آغا سوروشدو:
- سن بیلیرسن سوغانین کیلوسو نئچه مین تومندیر؟
- چوخ باهادیر.. اوچ مین، اوچ مین بئش یوز تومن..
- سن بیلیرسن سوغان نییه بو قدر باهادیر؟!
- ...
- بیلمیرسن من دئییم؛ سوغان بونا گؤره باهادیر، میللت بوللوجا سوغان آلیب یئییرلر ایشتاهلاری آچیلیسن آرتیقراق یئیه بیلسینلر!
موخبیر پرت اولدو:
- حاج آغا! میللتین چوخو آیدا بیر کیلو ات آلیب یئیه بیلمیر، سیز دئییرسیز: سوغان یئییرلر ایشتاهلاری آچیلسین؟!!
شئیخ آغا اگری- اگری موخبیره باخدی:
- نییه یئیه بیلمهسینلر؟.. دؤولت اوجوز اتی تؤکوب بازارا.. یئیهنه مینت!
- بئله ایسه، حاج آغا سیز آیدا نئچه کیلو ات یئییرسیز؟!
شئیخ آغا قاشلارینی چاتیب بیر آز سال-چیخدان سونرا دئدی:
- قیرخ کیلو، قیرخ بئش کیلو!
موخبیر شاشیردی:
- شوخلوق ائلهییرسیز؟!!
شئیخ آغا "یوخ" دئمک ایستهینده، بیر گنج موتورنو اونلارین یاخینلیغیندا ساخلاییب" حاج آغا! حاج آغا! دا...می یئیهسن" دئیهرک باسدی گازا.
شئیخ آغا گولومسهدی:
- ملاحیظه بویوردوز..ائله ایکی یوز اللی قیرام بو!!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
هر شئی باهالاشسادا...
دوکتور جئری
والیلیگین ائشیگی قالابالیق ایدی. خالق بیردن-بیره قیزمیشدی سانکی. کیمی آیاغین یئره تاپداییردی، کیمی فیشقا چالیردی، کیمی هارای تپیردی، کیمی یامان دئییردی، کیمی باشینا تاپداییردی، کیمی آغلاییردی...
والی تدریرگین-تدریرگین اوتاغیندا وار-گل ائدیردی. یاردیمچی ایچری گیردی. والی طرفینه قوشدو:
- نولوب؟!.. بورادا دا میللت باهالیق اوچون ائشیگه تؤکولوبلر می؟!
یاردیمچینین دوداق بوزمهسیندن بیر شئی آنلامایان والی اؤفکهلندی:
- سؤیله گؤروم میللت نه دئییر؟! نه ایستهییر؟!
یاردیمچی درین بیر سولوق آلدیقدان سونرا دیله گلدی:
- قوربان خالق دئییر:
چالدی- چاپدیلار قالسین اویاندا،
قاپدی-قاچدیلار قالسین اویاندا،
ایشسیزلیک، یوخسولوق، اعتیاد قالسین اویاندا...
بئنزینی،گازوییلی باهالاشدیردیز دینمهدیک!
گازی، برقی، سویو باهالاشدیردیز دینمهدیک!
ائوی، کرایهنی باهالاشدیردیز دینمهدیک!
داوانی، درمانی باهالاشدیردیز دینمهدیک!
چایی، چؤرگی باهالاشدیردیز دینمهدیک!
یاغی، دوگونو باهالاشدیردیز دینمهدیک!
اتی، تویوغو باهالاشدیردیز دینمهدیک!
یئرآلمانی، سوغانی باهالاشدیردیز دینمهدیک!
میوهنی، گؤیو باهالاشدیردیز دینمهدیک!
یاردیمچینین بوشبوغازلیغیندان دؤزومو توکهنن والی قیشقیردی:
- بئله ایسه درد-چورلاری ندیر؟!!
یاردیمچی باشینی آشاغی سالیب فیسیلدادی:
- قوربان دئییرلر: کفنی باهالاشدیردیغیزدان آیاغیمیزی اوزادیب راحات اؤله بیلمیریک!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
ان بؤیوک یالان هانسیدیر؟!
دوکتور جئری
داناباش کندینین میللت وکیللری، ایبیش ایله قیبیش رستوراندا یئییب ایچدیکدن سونرا گارسونو چاغیریب دئدیلر:
- بیز مرج باغلامیشیق هر هانکیمیز ان بؤیوک یالانی سؤیلهسه، میزین حسابینی او بیریسی اؤدهیهجک. بو اوزدن سیزدن ایستهییریک بیزیم آرامیزدا قضاوت ائلهیهسینیز.
گارسون گولومسهیهرک راضیلیغینی بیلدیردیکده، ایبیش دئدی:
- بیز مجلیسده بیر لایحه تصویب ائلهمیشیک؛ 97-نجی ایلده اورمو گؤلو فلاکتلی دورومدان قورتولوب اسکی حالینا قاییداجاق.
بونون آردینجا قیبیش سؤزه باشلادی:
- بیزده مجلیسده بیر لایجه تصویب ائلهمیشیک؛ 97-نجی ایلده آذربایجانلیلارین میللی-مدنی حاقلاری وئریلیب مدرسهلرده تورکجه اوخوتدورولسون.
گارسون بیر ایبیشین، بیر قیبیش اوزونه باخدی. میللت وکیللری ماراقلا گؤزلرینی گارسونون آغزینا تیکدیلر. گارسون میزین حسابینی الینده بوزوشدوره رک دئدی:
- ایکینیزده منده قوناقسینیز!!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
آوروپا ائششکلری نئجه یاشاییرلار؟!
دوکتور جئری
اؤلکهنین ایقتیصادی دورومو آغیرلاشماغا باشلایاندان موللا نصرالدین ائششگینین خرجینی چتینلیکله عؤهدهلهیه بیلیردی. بیر گون آخشام ائششگی یئملهینده یوموشاق-یوموشاق:
- باخ ائششک! بوگون قزئتده اوخویوردوم: آوروپا ائششکلری داندا بیر کیلو آرپا-سامان یئییرلر، بتر ده قیوراقدیرلار آمما سن داندا اوچ کیلو آرپا-سامان یئییرسن؛ بللیدیر بو گئدیشله کؤکهلیب خستهلهنهجکسن. ایجازهنله ساغلیغینی قوروماق اوچون بوندان بئله آرپا-سامانینی بیر کیلویا آزالداجاغام! – دئیه چووالی آخیرا بوشالتدی. سامانین ایچینده آرپادان ایز-توز یوخ ایدی. ائششک چاش-باش موللایا باخدی. موللا گولومسهدی. ائششک باشینی آخیرا سوخوب یئمگه باشلادی.
ائرتهسی گونو موللا ائششگه سو وئرنده دئیینیردی:
- باخ ائششک! بو گون رادیو دئییردی: آوروپا ائششکلری گونده بئش لیتر سو ایچیرلر، سنه گلینجه، گونده ییرمی لیتر سویون یاریسینی ایچیرسن یاریسینی دا یئره جالاییرسان. بونا سوْووُرقانلیق دئیرلر.
ائششک باشینی آخیرا سوخدو. موللا سوقابینا بیر گالون سو تؤکوب ائشیگه چیخدی.
اوچونجو گون موللا طؤولهنین چیراغینی ائششگه گؤستردی:
- باخ ائششک! بو گون تلویزیون آوروپادا ائششک طؤولهلرینین یوزلوک لامپ ایله ایشیقلاندیریلدیغینی گؤستریردی، باخ بیز ایسه گؤزلری کور ائلهین ایکی یوزلوک لامپ تاخمیشیق!
ائششک قولاقلارینی شوشلهدی. موللا لامپی چیخاردیب ییرمی واتلیق بیر لامپ تاخدی.
دؤردونجو گون موللا طؤولهیه گیرینجه اؤزونو یئلپیکلهمگه باشلادی:
- باخ ائششک! بو گون ائنئرژی توپلانتیسیندا سوروملولارین بیری دئییردی: آوروپادا ائششک طؤولهلرینین ایستیلیگی 17 درجهدیر. بیلیرسن بیزیم طؤولهلرین ایستیلیگی نئچهدیر؟ 35درجه!.. بونا ائنئرژی هدره وئرمک دئمزلرمی؟!..
ائششک قویروغونو بوللادی. موللا ائشیگه چیخاندا سوبانین درجهسینی صیفرین اوستونه قویدو.
بئشینجی گون موللا قاش قاباقلی ایدی:
- باخ ائششک! بو گون مئیداندا دللال دئییردی: بیزیم ائششکلر بیر گون ایشلهییب ایکی گون دینجهلنده، آوروپادا ائششکلر آلتی گون ایشلهییب تکجه بیر گون دینجهلیرلر. باخ..بوندان بئله سن ده آوروپا ائششکلری کیمی هفتهنین یئددی گونونو ایشلهملیسن هااا!
ائششک باشینی آشاغی سالدی. موللا طؤولهدن چیخیب قاپینی چیرپدی.
آلتینجی گون موللا اؤفکهلی- اؤفکهلی:
- باخ ائششک! بو گون قهوهخانا دئییردیلر: آوروپا ائششکلری گونده سککیز ساعات ایشلهییرلر. اؤز آرامیزدیر، سن گونده نئچه ساعات ایشلهییرسن؟ هئچ!.. ایکی ساعات دا ایشلهمیرسن؟ باخ! صاباحدان گونده اون ایکی ساعات ایشلهمهسن آرپا-سامانینی کسهجگم..- دئییب ائشیگه چیخدی.
یئددینجی گون موللا ائششگین آغزینا گم وورا-وورا گیلئیلهنیردی:
- باخ ائششک! ائشیتدیگیمه گؤره آوروپا ائششکلری آخشام اولدو باشلارینی یئره قویوب سحرهجن سسسیز-صداسیز یاتیرلار. من بیلمیرم سن نییه گئجهنین یاریلاری آنقیریب قونشولاری راحاتسیز ائدیرسن؟!!
...
قیرخینجی گون ایدی. بو گون موللا اینتئرنئتده اوخودوغو آوروپا ائششکلرینین داوا-درمان، بیمهسینه گؤره ائششگه دانیشاجاقدی. طؤولهیه گیردی. اؤنجه گؤردوگونه اینانا بیلمهدی آنجاق دوغرو ایدی. ائششک اوزون-اوزون اوزانیب اؤلموشدو. موللا اوزونتو ایله دئدی:
- حئیوان ائششک آوروپا ائششکلرینین یاشاییش بیچیمینه یاخشی اؤیرشمیشدی نه یازیق دوشوب اؤلدو!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
شئیخیمیز و اورمو گؤلو
دوکتور جئری
اوتوز نئچه ایل بوندان قاباق، بؤلگهنین آغساققاللاری شئیخیمیزین یانینا گئتمیشلر:
- یا شئیخ!.. سرحدلرده یاشادیغیمیزدان بیزیم یئرلرده صنعت یوخدور؛ کارخانا یوخدور؛ ایش یئری یوخدور؛ گنجلر تئهرانا کؤچورلر؛ کند-شهرلریمیز بوشالماقدادیر؛ بویورورسوز نئیلهیک؟!
شئیخیمیز درین بیر دوشونجهیه دالدیقدان سونرا:
- ایشسیزلیکدن قورتولماق اوچون گئدین اورمو گؤلونه تؤکولن سولارین قاباغینی کسیب اکینچیلیک ائلهیین!-دئمیش.
آغساققاللار سئوینه-سئوینه شئیخیمیزین الینی اؤپوپ آییریلمیشلار...
اوتوز نئچه ایل سونرا یئنه بؤلگهنین آغساققاللاری شئیخیمیزین یانینا گئتدیلر:
- یا شئیخ!.. یویوردوغوز کیمی چایلارین قاباغینا سد ووروب اکینچیلیگه باشلامیشدیق آنجاق ایندی اورمو گؤلونون قوروماسیندان تؤرهنن دوُز-دوُمانا گؤره زمیلریمیز شوراکته دؤنوشوب؛ بویورورسوز نئیلهیک؟!
شئیخیمیز گیجگاهینی قاشایا-قاشایا:
- سدلری سیندیرین گؤلو قورتارین!-دئدی.
آغساققاللار سئوینه-سئوینه شئیخیمیزین الینی اؤپوپ آییریلاندا، بیریسی سوروشدو:
- یا شئیخ!.. بو بیلگهلیک سیزه کیمدن قالیب؟!
یاش شئیخیمیزین گؤزلرینده دالغالاندی. اوزونتو ایله "آتامدان منه قالیب"دئیه آرتیردی:
- رحمتلیک آتام داناباش کندینین شئیخ ایدی. بیرگون کندیلر آتامین یانینا گلیب مصلحتلهشیرلر: "یا شئیخ!.. اینگین باشی کؤپهیه گئچیب. کؤپهنی نئجه چیخارداق؟" آتام دئییر:" اینگین باشینی کسین کوپهنی چیخاردین". کندلیلر اینگی کسدیکدن سونرا یئنه آتامین یانینا گلیرلر:" اینگی کسدیک، باشی کوپهدن نئجه چیخارداق". آتام بو کز،"کوپهنی سیندیرین باشی چیخاردین"دئیه یول گؤستریر. کندلیلر کوپهنی سیندیرماغا گئدنده آتام آغلاماغا باشلاییر. کندلیلر آیاق ساخلاییب، "یا شئیخ! نییه آغلاییرسان؟"دئیه سوروشورلار. آتام الینین دالی ایله گؤزلرینین یاشینی سیله-سیله دئییر:" بونا گؤره آغلاییرام گؤرهسن بیزدن سونرا سیزین موشکوللریزی کیم حلّ ائدهجک؟!".
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
اورمو گؤلونون چؤرهگی
دوکتور جئری
اورمو گؤلونون قورماسینین قارشیسینی آلماق اوچون مجلیسده اورمو گؤلو بؤحران قورومو یارادیلاراق بو ایشه بئش یوز میلیارد تومن بودجه آییریلدی. قوروم اون ایلین ایچینده گؤلو اسکی حالینا قایتارمالی ایدی.
بؤحران قورومونون باشقانلیغینا تعیین اولونان دوکتور کویرنیا ایشه باشلادیغیندا آراز چاییندان اورمو گؤلونه سو چکمک ایستهدی. بو ایش اوچون دوققوز نفر تانکئرچی شوفئر ایشه آلدی. شوفئرلر تانکئری بئش یوز مین تومندن آرازدان سو چکیب اورمو گؤلونه بوشالتمالی ایدیلر. بونون آردینجا باشقان، "تانکئرچیلرین حئساب-کیتابلارینی ساخلاماق اوچون ایکی نفر سایمان (حسابدار) گرهکدیر"-دئیه اون میلیون تومن آیلیقلا آغاباجی کویرنیا ایله قارداش کویرنیانی ایشه آلدی. بیر نئچه گون سونرا باشقان، کندلیلرین بوشالدیلان سولاری زمیلرینه آپاراجاغینی دوشونهرک قارداش اوغلو، باجی اوغلو، دایی اوغلو، خال اوغلو، عمی اوغلو، عمهاوغلوزادهلری آیلیق اون ایکی میلیون تومنله گؤزتچی سئچدی. گؤزتچیلری گؤزتلهمک اوچون ده آغاداماد اون بئش میلیون تومن آیلیقلا ایشه باشلامیشدی. اورمو گؤلون دیرچَلیشینین گوندهلیک راپورتلارینی وئرمه گؤرهوی، آیدا اون سککیز میلیون آلان دوکتور عیال کویرنیانین اوزهرینه دوشموشدو. البته آغاقایین اون دوققوز میلیون آیلیقلا گؤرهولیلرین آراسیندا اوُیوم ساغلاماقدا ایدی. خولاصه، اورمو گؤلو بؤحران قوروموندا دولایلی - دولایسیز اولاراق دوخسان دوققوز نفر چالیشماقدا ایدی.
بؤحران قورومونون ایشه باشلاماسیندان ایکی آی گئچیردی. هر شئی ساعات کیمی ایرهلیلهییرکن مجلیسدن باشقانا، "بؤحران قورومونون خرجلری چوخدور، آزالتمالیسینیز"-دئیه بیر مئساژ گلدی. باشقان بیرآز سال-چیخ ائتدیکدن سونرا دوققوز تانکئرچینی ایشدن چیخارتدی.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر